آیا امامت موروثی است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

'''آیا [[امامت]] موروثی است؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[امامت (پرسش)|امامت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[امامت]]''' مراجعه شود.

* یکی از [[شبهات]] مطرح و متوجه بر [[شیعه]] ادعای موروثی نمودن امر [[خلافت]] و [[امامت]] است<ref>ر.ک: عبدالقاهر بغدادی، کتاب اصول الدین، ص ۱۵۰. </ref> چرا که یازده [[امام]] جملگی از [[نسل امام علی]]{{ع}} و ده [[امام]] بعدی از فرزندان [[امام حسین]]{{ع}} می‌‌باشند. در حالی که [[اهل سنت]] بر [[انتخاب]] [[خلیفه]] توسط [[بیعت]] و [[مردم]] معتقدند و این رویکرد امروزه از رویکرد [[شیعی]] عقلانی‌تر است.

حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد حسن قدردان قراملکی]]''' در کتاب ''«[[امامت ۲ (کتاب)|امامت]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

[[شیعه]] هیچ وقت مدعی نیست که چون [[حضرت علی]]{{ع}} داماد یا پسر عموی [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} و از همه به وی نزدیک‌تر است به همین علت باید [[امام]] و [[خلیفه]] آن حضرت باشد. بلکه علت واقعی نیل [[حضرت علی]]{{ع}} به [[مقام امامت]]، [[فضایل]] و [[صفات]] [[برتر]] آن حضرت مانند مقامات معنوی، تدبیر امور، شجاعت و از همه مهم‌تر تربیت و پرورش یافتن از کودکی در دامن [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} است که موجب شده [[ایمان]] حضرت به نقطه اوج برسد که در پرتو آن [[حضرت علی]]{{ع}} [[انسان کامل|انسانی کامل]] و دارای [[صفت]] [[عصمت]] و [[علم الهی]] و جامع به [[شریعت]] گردد، به‌گونه‌ای که هنگام [[نزول جبرئیل]] بر [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} آن حضرت [[جبرئیل]] را رؤیت می‌‌کرد. [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} نیز به این نکته تصریح فرمودند: "من [[نور وحی]] و [[رسالت]] را می‌دم و بوی نبود و پیغمبری را می‌‌بوییدم، و هنگامی‌ که [[وحی]] بر آن حضرت نازل شد، صدای شیطان را شنیدم، گفتم: ای [[رسول]] خدا، این چه صدایی است؟ فرمود: این شیطان است که او را از پرستش نمودن نویدی روی داده، تو می‌‌شنوی آنچه من می‌‌شنوم و می‌‌بینی آنچه من می‌‌بینم مگر اینکه پیغمبر نیستی، ولکن وزیری و تو بر خیر و نیکویی هستی"<ref>{{عربی|"أَرَى نُورَ الْوَحْيِ‏ وَ الرِّسَالَةِ وَ أَشُمُ‏ رِيحَ‏ النُّبُوَّةِ وَ لَقَدْ سَمِعْتُ رَنَّةَ الشَّيْطَانِ حِينَ نَزَلَ الْوَحْيُ عَلَيْهِ ص فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا هَذِهِ الرَّنَّةُ فَقَالَ هَذَا الشَّيْطَانُ قَدْ أَيِسَ مِنْ عِبَادَتِهِ إِنَّكَ تَسْمَعُ مَا أَسْمَعُ وَ تَرَى مَا أَرَى إِلَّا أَنَّكَ لَسْتَ بِنَبِيٍّ وَ لَكِنَّكَ لَوَزِيرٌ وَ إِنَّكَ لَعَلَى خَيْرٍ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} نهج البلاغه، خطبه؛ فیض‌اسلام، ص ۸۱۲؛ مطهری، مجموعه آثار، ج ۴، ص ۳۵۶. </ref>.

پس در [[تعیین امام]] [[امام علی|علی]]{{ع}} به [[امامت]] مسئله [[ارث]] و نسب هیچ دخالتی نداشته و معیار تنها [[صفات کمالی]] حضرت بوده است، به سخن دقیق‌تر، [[آیات]] و [[روایات]] دال بر [[نصب]] حضرت به [[مقام امامت]] در واقع نه [[نصب]] بلکه کاشف از واقع هستند و به نوعی جنبه [[تعلیم]] و اعلام به [[مردم]] دارد که [[امام]] و [[خلیفه]] واقعی [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} آن حضرت می‌‌باشد<ref>«مسئله غدیر، مسئله ای نیست که به نفسه برای [[امام علی|حضرت امیر]]{{ع}} یک مسئله ای پیش بیاورد، حضرت [[امیر]] مسئله [[غدیر]] را ایجاد کرده است. آن وجود شریف که منبع همه جهات بوده است، موجب این شده که [[غدیر]] پیش بیاید... [[نصب]] [[امام علی|حضرت امیر]]{{ع}} به خلافت این‌طور نیست که از مقامات معنوی حضرت باشد، مقامات معنوی حضرت و مقامات جامع او این است که [[غدیر]] پیدا شود» صحیفه امام، ج۲، ص ۱۱۱.</ref>

'''[[مالک بن انس]]:''' در وصف [[امام صادق]]{{ع}} می‌‌گوید:{{عربی|"ما رأت عین ولا سمعت اذن و لا خطر علی قلب [[بشر]] [[افضل]] من [[جعفر بن محمد]] علما و عبادة و ورعا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref>«هيچ ديده‌اى نديده است و هيچ گوشى نشنيده و بر قلب هيچ [[انسان]]ى خطور نكرده است، كسى كه در [[علم]] و [[عبادت]] و ورع بالاتر از جعفر ابن محمد الصادق{{ع}} باشد»؛ نقل از: محمد [[حسین]] مظفر، ال[[امام صادق]]{{ع}} و المذاهب الأربعة، ج ۱ و ۲، ص ۵۳. </ref>

         برئت الى المهيمن من أناس*********يرون الرفض حبّ الفاطمية

::::::'''[[احمد بن حنبل]]:''' وی تصریح کرده که برای احدی مانند [[فضایل]] [[امام علی|علی]]{{ع}} وارد نشده است<ref>ینابیع المودة، ج ۲، ص ۳۸۵، باب ۷۹.</ref>.

'''اعترافات [[معتزله]]:''' اکثر [[معتزله]] افضیلت [[حضرت علی]]{{ع}} را بر همه [[صحابه]] از جمله [[سه خلیفه اول]] قبول دارند، چنان‌که [[ابو جعفر اسکافی]] برای اثبات این ادعا کتابی به نام المعیار و الموازنة به رشته تحریر درآورد.

== پرسش‌های وابسته ==

# [[آیا امامان شیعه بر دیگر پیامبران برتری دارند؟ (پرسش)]]

# [[آیا می‌توان به مقام امامت بدون مقام نبوت رسید؟ (پرسش)]]

# [[آیا غیبت امام با فلسفه ضرورت امامت ناسازگار است؟ (پرسش)]]

# [[آیا امامت با اصل خاتمیت ناسازگار است؟ (پرسش)]]

{{پایان پرسش وابسته}}

{{منبع جامع}}

* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت|کتاب‌شناسی امامت]]؛

{{پانویس}}

[[رده:پرسمان امامت]]

[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]

[[رده:(اا): پرسش‌های امامت با ۱ پاسخ]]