عصمت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

}}

'''[[عصمت]] در لغت و اصطلاح به چه معناست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[عصمت (پرسش)|عصمت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[عصمت]]''' مراجعه شود.

== پاسخ نخست ==

«'''[[عصمت]] در لغت''' به معنای منع کردن و باز داشتن است؛ البته منع کردن می‌تواند به دو صورت انجام گیرد:

به تعبیر دیگر وقتی کسی می‌گوید: "من فلانی را از کاری بازداشتم"، هم با این می‌سازد که وی را با [[قهر]] و [[اجبار]] از انجام کاری باز داشته باشد و هم می‌تواند به این معنا باشد که مثلاً او را [[نصیحت]] کرده تا از انجام کاری اجتناب ورزد، و او نیز با اختیار خود به نصیحت عمل کرده باشد<ref>ر.ک: بحار الانوار، ج۱۷، ص۹۴، به نقل از: غرر و درر، سید مرتضی.</ref>.

باید توجه داشت که واژه [[عصمت]] و مشتقات آن در [[آیات قرآنی]] و بسیاری از [[روایات]] در همین معنای لغوی استعمال شده است. به عنوان نمونه چند مورد را ذیلاً ذکر می‌کنیم:

'''عصمت در اصطلاح''': در اصطلاح [[دینی]] [[مسلمانان]]، عصمت به مصونیت خاصی اطلاق می‌شود و آن، مصونیت [[پیامبران]] و [[امامان]] در مقابل [[گناه]] و یا خطاست. ولی سخن در این است که این [[مقام معنوی]] و [[روحی]] که [[انبیای الهی]] و یا اشخاص دیگری از آن برخوردارند - و در بحث‌های [[آینده]] روشن خواهد شد که جزو ضروری‌ترین شروط [[نبوّت]] و [[امامت]] است - چگونه [[مقام]] و منزلتی است؟ ماهیت و [[حقیقت]] آن چیست؟ در این باره، نظرات گوناگونی از سوی [[اندیشمندان اسلامی]] ارائه شده است. فرقه‌های مختلف [[کلامی]]، متناسب با اصول پذیرفته [[مکتب]] خویش، برداشت خاصی از [[مقام عصمت]] داشته‌اند»<ref>[[احمد حسین شریفی|شریفی، احمد حسین]]، [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[پژوهشی در عصمت معصومان (کتاب)|پژوهشی در عصمت معصومان]] ص ۲۱.</ref>.

| تصویر = 137988.jpg

| پاسخ‌دهنده = رضا محمدی

«[[عصمت]] در لغت به معنای [[حفظ]] و نگهداری و منع است. گفته می‌شود {{عربی|عصم الله فلاناً من المکروه: ای حفظه و وقاه}}<ref>المنجد، ص۱۵۰.</ref> یعنی [[خداوند]] فلانی را از [[مکروه]] حفظ کرده ({{عربی|عصمه}}) بعنی او را حفظ کرد و نگهداشت. و در تعریف اصطلاحی آن نیز گفته می‌شود. «عصمت عبارت است از [[ملکه]] [[اجتناب از گناه]] و [[خطا]]»<ref>المنجد، ص۱۵۰.</ref>، (در مطلب بعدی در این زمینه بیشتر بحث می‌شود).

| تصویر = 1379670.jpg

| پاسخ‌دهنده = ابراهیم صفرزاده

«[[عصمت]]، واژه‌ای [[عربی]] و از ماده {{عربی|عَصِمَ، يعصِمُ}} است و در لغت دو معنا برای آن ذکر شده؛ یکی [[حفظ]] و نگه‌داری و دیگری منع که هر یک را جداگانه بررسی می‌کنیم.

ماده "ع - ص- م" از باب "استفعال" در [[قرآن کریم]] به معنای [[امتناع]] آمده است، مانند: {{متن قرآن|قَالَتْ فَذَلِكُنَّ الَّذِي لُمْتُنَّنِي فِيهِ وَلَقَدْ رَاوَدْتُهُ عَنْ نَفْسِهِ فَاسْتَعْصَمَ}}<ref>«(آن زن) گفت: این همان است که مرا درباره او سرزنش کردید؛ آری، از او کام خواستم که خویشتنداری کرد» سوره یوسف، آیه ۳۲.</ref>»<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده، ابراهیم]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]] ص ۲۳.</ref>.

}}

== پرسش‌های وابسته ==

{{پایان پرسش وابسته}}

{{منبع‌ جامع}}

* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های عصمت|کتاب‌شناسی عصمت]]؛

{{پانویس}}

[[رده:پرسمان عصمت]]

[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]

[[رده:(اا): پرسش‌های عصمت با ۱ پاسخ]]