پرش به محتوا

رابطه علم معصوم با عصمت چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
==قسمتی از علامه طباطبایی و قسمتی از مقاله آقای غلامی==
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی        = [[علم معصوم (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ علم معصوم]]
| موضوع فرعی        = رابطه علم معصوم با عصمت چیست؟
| تصویر            = 7626626252.jpg
| اندازه تصویر      = 200px
| نمایه وابسته      = [[کلیاتی از علم معصوم (نمایه)|کلیاتی از علم معصوم]]
| مدخل اصلی        = [[علم معصوم]]
| موضوعات وابسته    =  
| پاسخ‌دهنده        =
| پاسخ‌دهندگان      =
}}
'''رابطه علم معصوم با عصمت چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[علم معصوم (پرسش)|علم معصوم]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[علم معصوم]]''' مراجعه شود.


(یافت شود)
==عبارت‌های دیگری از این پرسش==


خداوند متعال خطاب به رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) می‌فرماید: «وَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ عَلَّمَكَ ما لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ وَ كانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكَ عَظيماً»[سوره نساء (4)،‌آیه113.]؛ «و خدا کتاب و حکمت بر تو نازل کرد، و آنچه را نمی‌دانستی به تو  آموخت، و تفضل خدا بر تو همواره بزرگ بوده است.»
== پاسخ نخست==
[[پرونده:76355353737.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید نورالدین شریعتمدار جزایری|شریعتمدار جزایری]]]]
آیت‌الله '''[[سید نورالدین شریعتمدار جزایری]]''' در مقاله ''«[[امام حسین و علم به شهادت (مقاله)|امام حسین و علم به شهادت]]»'' در این باره گفته است:
::::::«از دیدگاه‌ عقل‌ این‌ موضوع‌ بررسی‌ شود که‌ آیا مانعی‌ در علم‌ گسترده [[امام‌]] وجود دارد؟(...) عقل‌ این‌ گونه‌ علم‌ و خبررسانی‌ را محال‌ نمی‌داند و مانعی‌ را در دارا بودن‌ آن‌ تصوّر نمی‌کند. بلکه بالعکس اگر این‌ علم‌ گسترده‌ و فراگیر نبود، ادعای‌ رهبری‌ امّت‌ اثر نداشت‌ و چگونه‌ کسی‌ که‌ آگاهی‌ به‌ حال‌ مردم‌ ندارد، می‌تواند سعادت‌ دنیا و آخرت‌ آنان‌ را تأمین‌ و تضمین‌ نماید. (...) از باورهای‌ شیعیان‌ درباره [[پیامبر]] و [[امام‌]]، عصمت‌ و محفوظ‌ بودن‌ از گناه‌، اشتباه‌، سهو، نسیان‌ و غفلت‌ است‌ که‌ در تمام‌ مدت‌ عمر خود در یک‌ لحظه‌ و در یک‌ بار نیز خطا،اشتباه‌ و گناه‌ از او سر نمی‌زند. معصوم‌ بودن‌ از گناه‌ و خطا، در تمام‌ لحظه‌های‌ عمر و برخوردهای‌ زندگانی‌، زمانی‌ تحقق‌ می‌یابد که‌ دانش‌ و آگاهی‌ فراگیر شود و به‌ هر چیزی‌ در هر حال‌ علم‌ داشته‌ باشد و اگر یک‌ مورد را نداند، مقام‌ عصمت‌ را به‌ نمی‌یابد، زیرا آن‌ چه‌ با عصمت‌ سازگار نیست‌گناه‌ و اشتباه‌ و ... از نادانی‌ و جهل‌ است‌ و کسی‌ که‌ از مصالح‌ و مفاسد واقعی‌ باخبر است‌، گناه‌ و اشتباه‌ نمی‌کند. پس‌ معصوم‌ بودن‌ [[پیامبر]] و [[امام‌]]، دانش‌ و آگاهی‌ او را به‌ تمام‌ مصالح‌ و مفاسد و حقایق‌ اشیاء در هر حالی‌ نیاز دارد»<ref>[http://www.pasokhgoo.ir/node/2300 مقاله امام حسین و علم شهادت.]</ref>.
<br /><br /><br /><br /><br />
==پاسخ‌های دیگر==


از این آیه شریفه استفاده می‌شد که خداوند دو نوع علم به پیغمبر اکرم تعلیم نموده است: یکی، تعلیم از راه وحی و نزول روح الامین بر ایشان، که « أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ» بیانگر آن است. و دیگری،‌«وَ عَلَّمَكَ ما لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ» که نوعی القا بر قلب پیغمبر و الهام الهی بدون واسطه ملک و انزال آن است. این موهبت الهی همان عصمت و نوعی علم است که بر تمام قوای طبیعی و غرایز و امیال نفسانی غالب و صاحبش را از گمراهی و گناه به طور کلی باز می‌دارد و به واسطه آن نسبت به گناه تنفر و انزجار قلبی پیدا می‌کند.
==پرسش‌های وابسته==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{ستون-شروع|2}}
# [[علم در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[علم در قرآن و حدیث به چه معنا به کار رفته است؟ (پرسش)]]
# [[حقیقت علم معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[آیا مراد از علم امام یا معصوم علم عادی و ویژه اوست یا یکی از این دو؟ (پرسش)]]
# [[چه احادیثی در مورد علم معصوم وجود دارد؟ (پرسش)]]
# [[چه احادیثی در مورد قلمرو علم معصوم وجود دارد؟ (پرسش)]]
# [[قرآن در مورد علم معصوم چه آیاتی دارد؟ (پرسش)]]
# [[رابطه علم معصوم با رویدادهای فراحسی و خارق‌العاده چیست؟ (پرسش)]]
# [[امتنانی بودن علم معصوم به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[بحث از علم معصوم چه اهمیت یا ضرورتی دارد؟ (پرسش)]]
# [[خزانه‌داری معصوم برای علوم الهی به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[معدن علم بودن معصوم به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[عیبة علم الله بودن معصوم به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[وراثت علوم انبیا به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[آیا قضاوت‌های معصومان با استفاده از علم خویش بوده است؟ (پرسش)]]
# [[آیا موضع ودایع رسالت و درخت نبوت یا محل رفت وآمد فرشتگان بودن با علم معصوم ارتباط دارد؟ (پرسش)]]
{{پایان}}
{{پایان}}


عصمت نوعی علم است که صاحبش را به طور دائم و برای همیشه در راه بندگی قرار می‌دهد، و مانع از صدور معصیت از او می‌شود نه از قبیل علم متعارف به حسن و قبح فعل یا علم به مصلحت و مفسده آن؛ زیرا این گونه علم گاهی با گمراهی و ارتکاب عصیان و گناه جمع می‌شود. و انسان با اینکه قبح و مفسده فعل را می‌داند، در عین حال، قوه شهویه یا غضبیه بر او غالب می‌گردد و مرتکب آن فعل می‌شود.
==[[:رده:آثار علم معصوم|منبع‌شناسی جامع علم معصوم]]==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{ستون-شروع|3}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم معصوم|کتاب‌شناسی علم معصوم]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم معصوم|مقاله‌شناسی علم معصوم]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم معصوم]].
{{پایان}}
{{پایان}}


عصمت در لغت به معنای منع و حفظ است و همه انواع حفظ را دربرمی‌گیرد.[ابن منظور، لسان العرب، ج12، ص404-403.] اما از نظر احادیث، معصوم کسی است که از محارم الهی امتناع و اجتناب کند.[شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص132.] امتناع و اجتناب، فعل شخص معصوم است؛ اما توفیق و تسدید الاهی نیز در عصمت نقش دارد. و از طریق افاضه علم حاصل می‌شود. امام رضا(علیه السلام) می‌فرماید: هنگامی که خداوند بنده‌ای را برای سرپرستی امور بندگانش برمی‌گزیند، سینه‌اش را برای این امر گشاده می‌گرداند و چشمه‌های حکمت را در قلبش به ودیعه می‌گذارد و به او علم الهام می‌کند... پس او معصوم و مؤید است.[ الکافی، ج1، ‌ص202.] البته وجود علم ضرورتاً موجب فعل یا ترک نیست و از انسان سلب اختیار نمی‌کند، اما مسلم است که عصمت بدون علم ممکن نیست، در نتیجه وجود عصمت، از وجود علم الاهی در معصوم حکایت می‌کند.
==پانویس==
{{پانویس2}}


(اصغر غلامی، نمایه احادیث علم امام در کتاب الحجه اصول کافی)
[[رده:علم معصوم]]
[[رده:پرسش‌های جامع امامت و ولایت]]
[[رده:پرسش‌های علم معصوم]]
[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]
[[رده:(اا): پرسش‌های علم معصوم با ۱ پاسخ]]
۵۳٬۳۷۰

ویرایش