فرزندان حضرت خدیجه: تفاوت میان نسخه‌ها
←جستارهای وابسته
(←منابع) |
|||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
#[[امام حسن]]{{ع}}، خود [[پیامبر]]{{صل}} را دیده و همراه او در [[واقعه مباهله]] و... حضور داشته است. چه دلیلی وجود دارد که این مطلب را از [[هند بن ابی‌هاله]] بپرسد؟ اصلاً چرا [[حضرت]]{{صل}} از [[پدر]] بزرگوارشان که بیش از همه به احوال [[پیامبر]]{{صل}} [[آگاه]] بود و [[یار]] و [[یاور]] همیشگی آن [[حضرت]] و [[وصی]] و [[جانشین]] به [[حق]] ایشان بود، نپرسید؟ | #[[امام حسن]]{{ع}}، خود [[پیامبر]]{{صل}} را دیده و همراه او در [[واقعه مباهله]] و... حضور داشته است. چه دلیلی وجود دارد که این مطلب را از [[هند بن ابی‌هاله]] بپرسد؟ اصلاً چرا [[حضرت]]{{صل}} از [[پدر]] بزرگوارشان که بیش از همه به احوال [[پیامبر]]{{صل}} [[آگاه]] بود و [[یار]] و [[یاور]] همیشگی آن [[حضرت]] و [[وصی]] و [[جانشین]] به [[حق]] ایشان بود، نپرسید؟ | ||
#ما هیچ نصی - هر چند جعلی - در دست نداریم که ثابت کند [[هند]] با [[رسول خدا]]{{صل}} [[زندگی]] می‌کرده است، یا نزدیک او و در [[مجلسی]] از مجالس او شرکت داشته است و یا در [[جنگی]] حضور یافته است<ref>جعفر مرتضی العاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۲، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ازدواج پیامبر با خدیجه (مقاله)|ازدواج پیامبر با خدیجه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۱۱۵-۱۱۶.</ref>. | #ما هیچ نصی - هر چند جعلی - در دست نداریم که ثابت کند [[هند]] با [[رسول خدا]]{{صل}} [[زندگی]] می‌کرده است، یا نزدیک او و در [[مجلسی]] از مجالس او شرکت داشته است و یا در [[جنگی]] حضور یافته است<ref>جعفر مرتضی العاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۲، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ازدواج پیامبر با خدیجه (مقاله)|ازدواج پیامبر با خدیجه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۱۱۵-۱۱۶.</ref>. | ||
==[[فرزندان حضرت خدیجه]]{{س}}== | |||
[[خدیجه]]{{س}} [[مادر]] تمام [[فرزندان حضرت]] محمد{{صل}}، به جز [[ابراهیم]] است<ref>حمیری قمی، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، ص۹؛ صدوق، محمد بن علی، الخصال، ص۴۰۴؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۲۲، ص۱۵۱.</ref>. درباره تعداد [[فرزندان]] او از [[پیامبر]]{{صل}}، [[اختلاف]] وجود دارد. بعضی از دو پسر به نام‌های قاسم و عبدالله (که بنا بر قولی همان طاهر است) و چهار دختر به نام‌های [[فاطمه]]، [[زینب]]، [[رقیه]] و [[ام‌کلثوم]] نام برده‌اند<ref>حمیری قمی، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، ص۹؛ صدوق، محمد بن علی، الخصال، ص۴۰۴؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۲۲، ص۱۵۱.</ref>. بعضی دیگر از سه پسر به نام‌های قاسم، طاهر و [[طیب]] سخن گفته‌اند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۲۲؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۳، ص۱۹۱؛ ابن اثیر جزری، الکامل، ج۵، ص۴۳۵.</ref>. [[ابوالقاسم کوفی]]، رقیه و زینب را فرزندخواندگان خدیجه{{س}} و [[حضرت محمد]]{{صل}} دانسته و دلیل آن را [[قبح]] [[ازدواج]] این دو [[دختر پیامبر]]{{صل}} با [[ابوالعاص]] و [[عتبة بن ابولهب]] ذکر کرده است، هر چند که این ازدواج‌ها در دوره [[جاهلیت]] صورت گرفته باشد<ref>کوفی، علی بن احمد، الاستغاثه، ص۱۱۱ – ۱۱۲.</ref>. به گفته [[کوفی]]، [[حضرت خدیجه]]{{س}} خواهری به نام [[هاله]] داشت که با مردی از [[بنی‌مخزوم]] ازدواج کرد و دو دختر، به نام‌های رقیه و زینب، به [[دنیا]] آورد و بعد با مردی از [[بنی‌تمیم]]، به نام [[ابوهند]]، ازدواج نمود و صاحب پسری به نام [[هند]] شد. ابوهند پس از چندی درگذشت و هاله با فرزندانش تحت [[سرپرستی]] خدیجه{{س}} قرار گرفت. هاله بعد از [[ازدواج حضرت]] محمد{{صل}} درگذشت و هند که بزرگ شده بود، به [[بادیه]] نزد عشیره‌اش رفت، ولی سرپرستی [[دختران]] هاله را حضرت محمد{{صل}} و خدیجه{{س}} بر عهده گرفتند و طبق [[سنت]] [[اعراب]]، هرکس سرپرستی [[یتیمی]] را بر عهده می‌گرفت، آن [[کودک]] به او منتسب می‌شد<ref>کوفی، علی بن احمد، الاستغاثه، ص۱۱۲ - ۱۱۳.</ref>. | |||
اما [[مورخان]] بعدی اختلافی ندارند که زینب و رقیه فرزندان حضرت خدیجه{{س}} از پیامبر{{صل}} هستند و [[اخبار]] فراوانی در این باره رسیده است<ref>حمیری قمی، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، ص۹؛ صدوق، محمد بن علی، الخصال، ص۴۰۴؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۲۲، ص۱۵۱.</ref>. [[هند]] پسر [[خدیجه]]{{س}} از [[ابوهاله]] بود و سال‌ها پس از خدیجه{{س}} [[زندگی]] کرد و بعدها، بنا به [[نقلی]]، در [[جنگ جمل]] به [[شهادت]] رسید<ref>ابن اثیر جزری، اسد الغابه، ج۵، ص۷۱؛ حلبی، علی بن برهان، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۲۲۹.</ref>. [[حدیث]] [[وصف]] [[رسول الله]]{{صل}} - که به درخواست [[حسن بن علی]]{{ع}}، هند آن را بیان کرده - مشهور است<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۳۰؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابة فی تمییز الصحابه، ج۶، ص۴۳۶.</ref>. خود هند گفته است: «پدرم [[رسول خدا]]{{صل}} و مادرم خدیجه{{س}} و خواهرم [[فاطمه]]{{س}} و برادرم قاسم است»<ref>ابن قتیبه دینوری، المعارف، ص۱۳۳؛ حلبی، علی بن برهان، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۲۲۹.</ref>. | |||
نکته دیگر اینکه سال‌ها پس از [[رحلت]] خدیجه{{س}}، خواهرش [[هاله]] در [[مدینه]] به [[منزل]] رسول خدا{{صل}} رفت و اجازه ورود خواست و تا [[پیامبر]]{{صل}} صدای او را شنید، به یاد خدیجه{{س}} افتاد و مشعوف شد و با صدای بلند، هاله را [[دعوت]] نمود که وارد شود<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج۴، ص۲۳۱؛ نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۷، ص۱۳۴.</ref>. این [[روایت]] - که در منابع گوناگون ضبط شده است - گزارش [[مرگ]] هاله را در دوران [[حیات]] خدیجه{{س}} مخدوش می‌کند. از سویی دیگر، [[ابوالعاص بن ربیع]]، داماد پیامبر{{صل}} و [[همسر]] [[زینب]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۰: ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۶، ص۴؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۲۱، ص۱۸۳-۱۸۴.</ref>، که بعدها [[اسلام]] آورد، پسر هاله ([[خواهر خدیجه]]{{س}}) بود<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۰- ۳۱؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۸، ص۴؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۲۱، ص۱۸۴.</ref> که نشان می‌دهد زینب دختر خدیجه{{س}} بوده است، وگرنه ممکن نبود که او با زینب [[ازدواج]] کند. در مجموع، این اختلاف‌نظرها در مورد [[فرزندان]] پسر است و درباره چهار دختر داشتن [[حضرت محمد]]{{صل}} و خدیجه{{س}} تا [[قرن سوم]] اختلافی وجود نداشته است. اما درباره دختر بزرگ ایشان [[اختلاف]] نظر وجود دارد؛ بعضی [[رقیه]]<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۲۲ - ۱۲۳؛ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول{{صل}}، ص۴۴؛ حلبی، علی بن برهان، السیرة الحلبیه، ج۳، ص۳۹۱.</ref> و برخی [[زینب]]<ref>حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، ج۴، ص۴۴؛ طبری، احمد بن عبدالله، ذخائر العقبی، ص۱۵۶؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۲۱، ص۱۸۳.</ref> را بزرگ‌تر دانسته‌اند، ولی بیشتر بر آن‌اند که [[فاطمه]]{{س}} کوچک‌ترین آنان بوده است<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۲۲ - ۱۲۴؛ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول{{صل}}، ص۴۴؛ امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۶، ص۳۱۱.</ref>. هر چند این نظر مخالفانی نیز دارد<ref>ر.ک: حلبی، علی بن برهان، السیرة الحلبیه، ج۳، ص۳۹۱.</ref>. | |||
فاصله [[سنی]] [[فرزندان خدیجه]]{{س}} یک سال بود<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۳۳ – ۱۳۴؛ ج۸، ص۱۶.</ref>. وی برای هر [[فرزندی]] که به [[دنیا]] می‌آورد، دایه می‌گرفت، به جز فاطمه{{س}} که خودش او را شیر داد<ref>امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۶، ص۳۱۱.</ref>.<ref>[[اعظم رحمت آبادی|رحمت آبادی، اعظم]]، [[حضرت خدیجه (مقاله)| مقاله «حضرت خدیجه»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی ج۱]]، ص ۸۳.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||