←جستارهای وابسته
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
تعابیری که به صورت [[کنیه]] برای [[حضرت فاطمه]]{{س}} به کار رفته نشانگر آن است که تبار [[نبوت]] و [[فرزندان]] [[هدایتگر]] از [[نسل فاطمه]]{{س}} هستند. همچون: | تعابیری که به صورت [[کنیه]] برای [[حضرت فاطمه]]{{س}} به کار رفته نشانگر آن است که تبار [[نبوت]] و [[فرزندان]] [[هدایتگر]] از [[نسل فاطمه]]{{س}} هستند. همچون: | ||
{{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ الطَّاهِرِينَ}}؛ «[[مادر]] [[امامان]] [[پاک]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۵، ص۱۶۷.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ الْبَرَرَةِ}}؛ «مادر امامان [[نیکوکار]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۵، ص۱۱۲.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ}}؛ «مادر امامان»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۹۲.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ الْهُدَی}}؛ «مادر امامان [[هدایت]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱۹، ص۲۹۱.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ السَّادَةِ أَئِمَّة}}؛ «مادر امامان [[سرور]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۹۲.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ النُّجَبَاءِ}}؛ «مادر امامان بزرگوار»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۸۲.</ref>؛ {{متن حدیث|وَالِدَةِ الْأَئِمَّةِ الْمَهْدِيِّينَ}}؛ «مادر امامان هدایت شده»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۴، ص۲۰۲.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ أَحِبَّائِكَ وَ أَصْفِيَائِكَ}}؛ «مادر [[دوستداران]] و [[برگزیدگان]] تو»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۹۱. </ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ{{عم}}}}؛ [[مادر امام حسن]] و [[امام حسین]]{{عم}}<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۷۷.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ السِّبْطَيْنِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ}}؛ [[مادر]] دو نوه [[پیامبر]]، حسن و حسین{{عم}}، دو [[سرور]] [[جوانان بهشت]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۳، ص۲۷۹.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ الْمَعْصُومِینَ}}؛ «مادر [[امامان معصوم]]»<ref>الخصائص الفاطمیة، عبدالعظیم بن باقر کجوری، ج۱، ص۱۲۵.</ref> و برخی از کینههای دیگر که عبارتند از: {{متن حدیث|أُمُّ الرَّيْحَانَتَيْنِ}}،{{متن حدیث|أُمُّ الْمُحْسِنِ}}، {{متن حدیث|أُمُّ الْخِیَرَةِ}}، {{متن حدیث|أُمُّ الْأَزْهَارِ}}،{{متن حدیث|أُمُّ الْأَخْیَارِ}}،{{متن حدیث|أُمُّ النُّجَبَاءِ}} و....<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[فرهنگنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۸۳.</ref> | {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ الطَّاهِرِينَ}}؛ «[[مادر]] [[امامان]] [[پاک]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۵، ص۱۶۷.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ الْبَرَرَةِ}}؛ «مادر امامان [[نیکوکار]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۵، ص۱۱۲.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ}}؛ «مادر امامان»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۹۲.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ الْهُدَی}}؛ «مادر امامان [[هدایت]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱۹، ص۲۹۱.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ السَّادَةِ أَئِمَّة}}؛ «مادر امامان [[سرور]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۹۲.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ النُّجَبَاءِ}}؛ «مادر امامان بزرگوار»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۸۲.</ref>؛ {{متن حدیث|وَالِدَةِ الْأَئِمَّةِ الْمَهْدِيِّينَ}}؛ «مادر امامان هدایت شده»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۴، ص۲۰۲.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ أَحِبَّائِكَ وَ أَصْفِيَائِكَ}}؛ «مادر [[دوستداران]] و [[برگزیدگان]] تو»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۹۱. </ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ{{عم}}}}؛ [[مادر امام حسن]] و [[امام حسین]]{{عم}}<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۱، ص۲۷۷.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ السِّبْطَيْنِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ}}؛ [[مادر]] دو نوه [[پیامبر]]، حسن و حسین{{عم}}، دو [[سرور]] [[جوانان بهشت]]»<ref>موسوعة زیارات المعصومین، سید هادی رفیعی پور، ج۳، ص۲۷۹.</ref>؛ {{متن حدیث|أُمُّ الْأَئِمَّةِ الْمَعْصُومِینَ}}؛ «مادر [[امامان معصوم]]»<ref>الخصائص الفاطمیة، عبدالعظیم بن باقر کجوری، ج۱، ص۱۲۵.</ref> و برخی از کینههای دیگر که عبارتند از: {{متن حدیث|أُمُّ الرَّيْحَانَتَيْنِ}}،{{متن حدیث|أُمُّ الْمُحْسِنِ}}، {{متن حدیث|أُمُّ الْخِیَرَةِ}}، {{متن حدیث|أُمُّ الْأَزْهَارِ}}،{{متن حدیث|أُمُّ الْأَخْیَارِ}}،{{متن حدیث|أُمُّ النُّجَبَاءِ}} و....<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[فرهنگنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۸۳.</ref> | ||
==[[حقیقت]] [[کوثر]]== | |||
[[شهید مطهری]] مینویسند: [[قرآن]] درباره [[حضرت صدیقه طاهره]]{{س}} میفرماید: {{متن قرآن|إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ}}<ref>«ما به تو «کوثر» دادیم» سوره کوثر، آیه ۱.</ref>، کلمهای بالاتر از کوثر نیست. در [[دنیایی]] که [[زن]] را [[شر مطلق]] و عنصر [[فریب]] و [[گناه]] میدانستند، قرآن میگوید: [[فاطمه]] نه تنها خیر است بلکه کوثر است؛ یعنی خیر وسیع، یک [[دنیا]] خیر<ref>حماسه حسینی، مرتضی مطهری، ج۱، ص۳۲۷.</ref>. | |||
[[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ}}<ref>«ما به تو «کوثر» دادیم» سوره کوثر، آیه ۱.</ref> مخصوصاً به قرینه {{متن قرآن|إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ}}<ref>«بیگمان (دشمن) سرزنشگر تو خود بیپساوند است» سوره کوثر، آیه ۳.</ref> اشاره به کثرت [[ذریه]] است. البته تنها کثرت ذریه، کوثر و خیر کثیر نیست؛ [[طیب]] بودن و [[صالح]] بودن و [[مصلح]] بودن و ستون فقره [[اسلام]] بودن نیز در این امر دخالت دارد. پس تنها نظر به کمیت نیست، کیفیت هم در نظر است. عملاً معلوم شد که [[نسل]] [[پیغمبر]] که از بطن زهراست واقعاً کوثر است یعنی خود [[زهرا]] کوثر است از زهرا کماً و کیفاً [[خیرات]] کثیر ظاهر شد. | |||
[[حضرت زهرا]]{{س}} به حسب ظاهر در ۱۸ سالگی از دنیا رفت. در [[زمان]] حیاتش به خاطر، این که تحت [[شخصیت]] و [[عظمت]] [[رسول خدا]] و [[امیرالمؤمنین]] بود، بروز زیادی نداشت و [[ادب]] هم همین را اقتضا میکرد، ولی به [[حکم]] مثل معروف «ای بسا شاعر که بعد از [[مرگ]] زاد». | |||
زهرا{{س}} بعد از مرگش به وسیله ذریه پاکش زنده شد؛ [[خون]] [[پاک]] و پرجوش زهرا{{س}} در رگ فرزندانش اثر کرد. در میان [[قریش]]، [[هاشمیان]] و در میان هاشمیان، [[علویان]] و در میان علویان، [[فاطمیان]] ممتازاند. | |||
ستون فقرات اسلام بنی فاطمهاند. [[ائمه]]، [[علما]]، [[حکما]]، سیاسیون، شعرا، [[انقلابیون]] و [[نهضت]] کنندگان، [[آمران به معروف]] و [[ناهیان از منکر]] و بالاخره مصلحین از میان اینها برخاستهاند. | |||
این است سِرّخُ مس که [[نسب]] [[سادات]]، ممتاز و مشخص باشد و این است {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>«بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمیخواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref> و این است سرّ این که [[پیامبر]] ۴۰ [[روز]] خود را با [[ریاضت]] [[تصفیه]] میکند تا نطفه زهرا{{س}} منعقد شود. [[نسل]] زنده این است که در [[قرن سیزدهم]] و چهاردهم افرادی مثل [[میرزای شیرازی]] پیدا میشوند و گوهر خود را با [[تحریم تنباکو]] ظاهر میکنند و یا افرادی مثل [[سید جمال الدین اسدآبادی]] پیدا میشوند و نهضتهای [[اسلامی]] را پایهگذاری میکنند. [[خون]] فاطمی در رگهای [[سید]] [[جمال]] الدین میجوشد<ref>یادداشتهای استاد مرتضی مطهری، ج۹، ص۳۰۳.</ref>. کسی که در دامان [[زهرا]] بزرگ شده و شیر آن را خورده، تن به [[ذلت]] نمیدهد. | |||
[[امام حسین]]{{ع}} در [[روز عاشورا]] فرمود: {{متن حدیث|هَيْهَاتَ مِنَّا الذِّلَّةُ}}؛ «ما تن به ذلت نمیدهیم». ما کجا و ذلت کجا؟ ما [[خدا]] را میپرستیم و خدایی که ما میپرستیم نمیپذیرد که ما تن به ذلت بدهیم. | |||
[[پیامبر خدا]] نمیپسندد که ما تن به ذلت بدهیم. بعد میفرماید: آیا آن دامنی که حسین در آن دامن بزرگ شده است؛ آن پستانی که حسین از آن پستان شیر خورده، و اجازه میدهد حسین تن به ذلت بدهد؟ پس من جواب پدرم علی{{ع}} را چه بدهم؟ جواب مادرم زهرا{{س}} را چه بدهم؟ گویی مادرم این جا حاضر است و به من میگوید: حسین! تو از پستان من شیر خوردهای و آنکه از پستان من شیر خورده، تن به ذلت نمیدهد<ref>انسان کامل، سید علی طباطبایی، ص۲۴۰.</ref>. در [[جنگ جمل]]، امیرالمؤمنین علی{{ع}} [[پرچم]] را به پسرش محمدبن حنفیه میدهد و امام حسین{{ع}} هم در این [[جنگ]] حاضر بوده است. میگوید پسر [[حمله]] کن. او باید جلو برود و دیگران مثل [[مالک اشتر]] پشت سرش حرکت کنند. [[دشمن]] [[تیراندازی]] میکند. محمد میایستد تا تیرباران کمتر بشود بعد برود. علی{{ع}} میآید در حالی که [[غضب]] کرده و خیلی خلاف انتظارش شده است، محکم به سینه [[محمد بن حنفیه]] میزند و میفرماید: {{متن حدیث|اخذتک عرق أمک}}؛ [[رگ]] مادریت گرفت؟<ref>شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۱، ص۳۲۱.</ref> در حالی که تو پسر علی هستی! [[پرچم]] را از او گرفت و تنها [[حمله]] کرد و [[امام حسین]]{{ع}} در [[روز عاشورا]] فرمود: «من اگر بخواهم [[تسلیم]] شوم پدرم علی نمیپسندد. ما در دامن علی و [[فاطمه]]{{ع}} بزرگ شدهایم»<ref>ده گفتار، مرتضی مطهری، ص۲۲۲.</ref>.<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[فرهنگنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۹۶.</ref> | |||
==[[خلقت]] فاطمه{{س}} و [[عوالم]] ششگانه== | |||
[[خداوند تبارک و تعالی]] میفرماید: {{متن قرآن|أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ قَالُوا بَلَى}}<ref>«آیا من پروردگارتان نیستم؟ گفتند: چرا» سوره اعراف، آیه ۱۷۲.</ref>. | |||
هر [[انسانی]] در عالم خلقت شش مرحله را طی میکند که آن مراحل عبارتاند از: عالم اشباح ([[عالم ذر]])، عالم صُلب، عالم رَحِم، [[عالم دنیا]]، [[عالم برزخ]] و [[عالم آخرت]]. البته عالم اشباح و عالم ذر را یکی میدانند و [[فاطمه زهرا]]{{س}} [[افضل]] همه [[زنان]] عالم است در همه عوالم وجود، درباره افضیلت فاطمه{{س}} در عالم اشباح - که به صورت [[نور]] یا به صورت تصویر و شبه و سایه است - در [[روایات اهل بیت]] چنین آمده که [[خدای متعال]] چون [[اراده]] نمود [[عالم هستی]] را ایجاد کند، با تکلمی و سخنی اولین و [[زیباترین]] موجود عالم را که همانا [[انوار]] مقدسه [[اهل بیت]] بود، از نور عظمتش آفرید<ref>بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، ج۴۳، ص۱۲ و ج۱۵، ص۱۰.</ref>. | |||
در همین رابطه [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به [[سلمان]] فرمود: ای سلمان خدای متعال از [[برگزیده]] نورش مرا آفرید و مرا خواند و من [[اطاعت]] نمودم و از نور من علی{{ع}} را آفرید؛ پس او را خواند و او اطاعت نمود و از نور من و علی{{ع}}، فاطمه{{س}} را آفرید؛ پس او را خواند؛ او هم اطاعت نمود و از نور من و علی و فاطمه، حسن و حسین{{عم}} را آفرید. | |||
پس از صُلب حسین{{ع}} [[امام]] آفرید و آنها را خواند؛ پس [[اجابت]] کردند، قبل از آنکه [[خدا]] [[آسمان]] و [[زمین]] را بیافریند یا هوا و یا آب و یا ملکی و بشری بیافریند. ما در [[علم خدا]]، نوری بودیم که خدا را [[تسبیح]] مینمودیم؛ میشنیدیم و [[اطاعت]] میکردیم<ref>بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، ج۱۵، ص۹.</ref>. | |||
[[شیعیان]] نیز بر این [[اعتقاد]] راسخند و در دعایی میخوانیم: | |||
{{متن حدیث|أَنَا يَا مَوْلَاتِي بِكِ وَ بِأَبِيكِ وَ بَعْلِكِ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِكِ مُوقِنٌ وَ بِوَلَايَتِهِمْ مُؤْمِنٌ وَ لِطَاعَتِهِمْ مُلْتَزِمٌ أَشْهَدُ أَنَّ الدِّينَ دِينُهُمْ الْحُكْمَ حُكْمُهُمْ وَ هُمْ قَدْ بَلَّغُوا عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ دَعَوْا إِلَى سَبِيلِ اللَّهِ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ لَا تَأْخُذُهُمْ فِي اللَّهِ لَوْمَةُ لَائِمٍ وَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكِ وَ عَلَى أَبِيكِ وَ بَعْلِكِ وَ ذُرِّيَّتِكِ الْأَئِمَّةِ الطَّاهِرِينَ}}<ref>مفاتیح الجنان، فرازی از زیارت حضرت زهرا{{س}}.</ref>. | |||
بانوی من! به [[مقام عصمت]] و [[عظمت]] تو و [[پدر]] بزرگوارت و شوهر و فرزندانت - که [[پیشوایان دین]] مناند - [[یقین]] دارم و [[ولایت]] و [[امامت]] ایشان را [[باور]] دارم و پایبند [[فرمانبرداری]] از ایشانم. [[شهادت]] میدهم که راه، راه آنان است و [[حکم]]، حکمشان. آنها [[حکم خدا]] را به [[خلق]] رسانیدند و [[امت]] را با [[حکمت]] و [[برهان]] و [[پند]] و [[اندرز]] [[نیکو]] به [[راه خدا]] [[دعوت]] کردند و از [[سرزنش]] سرزنشگران نیندیشیدند. [[درود خدا]] بر تو و پدر بزرگوار و شوی و [[فرزندان]] عزیزت، [[امامان]] [[پاک]] گوهر باد. | |||
در روایتی از حفص دهان آمده: {{متن حدیث|قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}: إِنَّ فَوْقَ كُلِّ عِبَادَةٍ عِبَادَةٌ وَ حُبُّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ أَفْضَلُ عِبَادَةٍ}}<ref>المحاسن (محاسن برقی)، ابوجعفر احمد بن محمد بن خالد برقی، ج۱، ص۱۵۰.</ref>؛ «[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: [[برتر]] از هر عبادتی، عبادتی است و [[محبت]] ما [[اهل بیت]]، [[برترین]] [[عبادت]] است».<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[فرهنگنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۹۷.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |