پرش به محتوا

ابان بن تغلب در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۶: خط ۱۶:
[[شیخ طوسی]] فرموده است: کتاب الغریب فی القرآن را تألیف کرده و شواهد آن را از [[شعر]] بیان کرده است<ref>طوسی، الفهرست، ص۱۷.</ref>.
[[شیخ طوسی]] فرموده است: کتاب الغریب فی القرآن را تألیف کرده و شواهد آن را از [[شعر]] بیان کرده است<ref>طوسی، الفهرست، ص۱۷.</ref>.


[[ابن ندیم]] در برشمردن کتاب‌هایی که در [[تفسیر قرآن]] تألیف شده، از کتابی با عنوان کتاب التفسیر لابن ثعلب یاد کرده است<ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۳۶.</ref> که به [[گمان]] [[قوی]]، منظور همین کتاب [[ابان بن تغلب]] است و در نسخه‌ای از [[الفهرستابن ندیم]] که در دست ما است، به [[اشتباه]] مؤلف آن «ابن ثعلب» نوشته شده و [[مؤیّد]] آن این است که [[آقا بزرگ تهرانی]] این عنوان را با عبارت کتاب «التفسیر لابن تغلب» از ابن ندیم نقل کرده است<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ج۴، ص۲۳۹، رقم ۱۱۶۹.</ref>. ابن ندیم در [[اخبار]] [[فقهای شیعه]] نیز «ابان بن تغلب» را ذکر کرده و گفته است: برای او کتاب‌هایی است؛ کتاب معانی القرآن که لطیف است و....<ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۲۷۶.</ref>.
[[ابن ندیم]] در برشمردن کتاب‌هایی که در [[تفسیر قرآن]] تألیف شده، از کتابی با عنوان کتاب التفسیر لابن ثعلب یاد کرده است<ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۳۶.</ref> که به [[گمان]] [[قوی]]، منظور همین کتاب [[ابان بن تغلب]] است و در نسخه‌ای از [[الفهرست ابن ندیم]] که در دست ما است، به [[اشتباه]] مؤلف آن «ابن ثعلب» نوشته شده و [[مؤیّد]] آن این است که [[آقا بزرگ تهرانی]] این عنوان را با عبارت کتاب «التفسیر لابن تغلب» از ابن ندیم نقل کرده است<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ج۴، ص۲۳۹، رقم ۱۱۶۹.</ref>. ابن ندیم در [[اخبار]] [[فقهای شیعه]] نیز «ابان بن تغلب» را ذکر کرده و گفته است: برای او کتاب‌هایی است؛ کتاب معانی القرآن که لطیف است و....<ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۲۷۶.</ref>.


داوودی او را در طبقات المفسرین ذکر کرده و گفته است: کتاب «معانی القرآن» لطیف را تألیف کرده است<ref>داوودی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱، رقم ۱.</ref>.
داوودی او را در طبقات المفسرین ذکر کرده و گفته است: کتاب «معانی القرآن» لطیف را تألیف کرده است<ref>داوودی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱، رقم ۱.</ref>.
خط ۳۷: خط ۳۷:


نجاشی از [[عبدالرحمان بن حجاج]] روایت کرده است که گفت: در مجلس [[ابان بن تغلب]] بودیم، [[جوانی]] به وی گفت: ای [[ابو سعید]]، چه تعداد از [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} با [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} همراه بودند؟ ابان به او گفت: گویا می‌خواهی [[فضیلت علی]]{{ع}} را به افرادی از صحابۀ [[رسول خدا]]{{صل}} که از او [[پیروی]] کرده‌اند، بشناسی‌؟ آن شخص گفت: آری چنین است.
نجاشی از [[عبدالرحمان بن حجاج]] روایت کرده است که گفت: در مجلس [[ابان بن تغلب]] بودیم، [[جوانی]] به وی گفت: ای [[ابو سعید]]، چه تعداد از [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} با [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} همراه بودند؟ ابان به او گفت: گویا می‌خواهی [[فضیلت علی]]{{ع}} را به افرادی از صحابۀ [[رسول خدا]]{{صل}} که از او [[پیروی]] کرده‌اند، بشناسی‌؟ آن شخص گفت: آری چنین است.
[[[ابان]]] گفت: به [[خدا]] [[سوگند]]! [[فضیلت]] آنان را جز با پیروی‌شان از آن [[حضرت]] نمی‌شناسیم.
[[ابان]] گفت: به [[خدا]] [[سوگند]]! [[فضیلت]] آنان را جز با پیروی‌شان از آن [[حضرت]] نمی‌شناسیم.


ضمن روایتی دیگر از وی نقل کرده که گفت: [[شیعیان]] کسانی هستند که وقتی [[مردم]] دربارۀ آنچه از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل می‌شود، [[اختلاف]] کردند، به سخن علی{{ع}} تمسّک می‌کنند و وقتی دربارۀ آنچه از علی{{ع}} نقل می‌شود، اختلاف کردند، به سخن [[جعفر بن محمد]]{{ع}} تمسّک می‌جویند<ref>رجال النجاشی، ص۱۲.</ref>. رجال‌شناسان [[اهل تسنن]] نیز به [[شیعه]] بودن وی تصریح دارند. [[ذهبی]] گفته است: «[[شیعی]] جلد، لکنه [[صدوق]]<ref>ذهبی، میزان الاعتدال، ج۱، ص۵.</ref>؛ شیعه‌ای محکم و [[مقاوم]] است، ولی بسیار [[راستگو]] است» و از [[ابن عدی]] نقل کرده که گفته است: {{عربی|"كان غالياً في التشيع"}}<ref>ذهبی، میزان الاعتدال، ج۱، ص۵.</ref>؛ در شیعه‌گرایی زیاده‌رو بوده است». [[ابن حجر]] از ابن عدی نقل می‌کند که درباره وی گفته است: هرچند [[مذهب]] او شیعه می‌باشد، ولی در [[روایت]] [[شایسته]] است و اشکالی در او نیست<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۱، ص۸۱.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۱۷.</ref>
ضمن روایتی دیگر از وی نقل کرده که گفت: [[شیعیان]] کسانی هستند که وقتی [[مردم]] دربارۀ آنچه از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل می‌شود، [[اختلاف]] کردند، به سخن علی{{ع}} تمسّک می‌کنند و وقتی دربارۀ آنچه از علی{{ع}} نقل می‌شود، اختلاف کردند، به سخن [[جعفر بن محمد]]{{ع}} تمسّک می‌جویند<ref>رجال النجاشی، ص۱۲.</ref>. رجال‌شناسان [[اهل تسنن]] نیز به [[شیعه]] بودن وی تصریح دارند. [[ذهبی]] گفته است: «[[شیعی]] جلد، لکنه [[صدوق]]<ref>ذهبی، میزان الاعتدال، ج۱، ص۵.</ref>؛ شیعه‌ای محکم و [[مقاوم]] است، ولی بسیار [[راستگو]] است» و از [[ابن عدی]] نقل کرده که گفته است: {{عربی|"كان غالياً في التشيع"}}<ref>ذهبی، میزان الاعتدال، ج۱، ص۵.</ref>؛ در شیعه‌گرایی زیاده‌رو بوده است». [[ابن حجر]] از ابن عدی نقل می‌کند که درباره وی گفته است: هرچند [[مذهب]] او شیعه می‌باشد، ولی در [[روایت]] [[شایسته]] است و اشکالی در او نیست<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۱، ص۸۱.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۱۷.</ref>
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش