پرش به محتوا

امام حسین در معارف و سیره فاطمی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{سیره معصوم}}
{{سیره معصوم}}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[اهل بیت پیامبر خاتم]]''' است. "'''امام حسین'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[اهل بیت پیامبر خاتم]]''' است. "'''امام حسین'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام حسین در قرآن]] - [[امام حسین در حدیث]] - [[امام حسین در معارف دعا و زیارات]] - [[امام حسین در کلام اسلامی]] - [[امام حسین در تاریخ اسلامی]] - [[امام حسین در معارف و سیره فاطمی]] - [[امام حسین در معارف و سیره حسینی]] - [[امام حسین در معارف و سیره رضوی]] - [[امام حسین در معارف و سیره نبوی]]</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام حسین در قرآن]] - [[امام حسین در معارف دعا و زیارات]] - [[امام حسین در کلام اسلامی]] - [[امام حسین در تاریخ اسلامی]] - [[امام حسین در معارف و سیره فاطمی]] - [[امام حسین در معارف و سیره حسینی]] - [[امام حسین در معارف و سیره رضوی]] - [[امام حسین در معارف و سیره نبوی]]</div>
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام حسین (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>


'''[[امام حسین]]{{ع}}''' در سوم [[شعبان]] [[سال چهارم هجری]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. آن حضرت با مادرش حدود شش سال [[زندگی]] کرد و منابع تاریخی و [[روایی]] از برخی رویدادهای [[زندگی حضرت فاطمه]]{{س}} که حسین{{ع}} در آنها حضور داشته است، خبر داده‌اند. ایشان بعد از [[شهادت]] پدر و [[برادر]] خود در سال پنجاه هجری، [[امامت]] [[شیعیان]] را به مدت ده سال بر عهده گرفت و بعد از فوت [[معاویه]] و در [[زمان]] [[یزید]] به دست او و سپاهیانش به شهادت رسید.
'''[[امام حسین]]{{ع}}''' در سوم [[شعبان]] [[سال چهارم هجری]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. آن حضرت با مادرش حدود شش سال [[زندگی]] کرد و منابع تاریخی و [[روایی]] از برخی رویدادهای [[زندگی حضرت فاطمه]]{{س}} که حسین{{ع}} در آنها حضور داشته است، خبر داده‌اند. ایشان بعد از [[شهادت]] پدر و [[برادر]] خود در سال پنجاه هجری، [[امامت]] [[شیعیان]] را به مدت ده سال بر عهده گرفت و بعد از فوت [[معاویه]] و در [[زمان]] [[یزید]] به دست او و سپاهیانش به شهادت رسید.


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[حسین بن علی]]{{ع}} در سوم [[شعبان]]<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۱، ص۴۲۰؛ ابن طاووس، اقبال الاعمال، ج۳، ص۳۰۳؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۰۱.</ref> و به روایتی در پنجم شعبان<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۵۱؛ مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۲۷؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۹۲؛ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۲۸۰؛ ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة، ج۲، ص۷۵۳.</ref> [[سال چهارم هجری]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. پس از [[تولد]]، [[رسول خدا]]{{صل}} در گوش راست او [[اذان]] و در گوش چپش اقامه گفت<ref>طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۱، ص۳۱۳؛ ج۳، ص۳۱؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۷۹؛ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول{{صل}}، ص۳۷۲.</ref>. طبق گزارش‌های بسیاری، [[پیامبر]]{{صل}} او را همنام شَبیر، فرزند دوم [[هارون]]، حسین نامید<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ج۱، ص۹۸؛ طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۳، ص۹۶؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۸۴؛ فتال نیشابوری، محمد بن حسن، روضة الواعظین، ص۱۵۴؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۱۸؛ طبری، احمد بن عبدالله، ذخائر العقبی، ص۱۲۰.</ref>.
[[حسین بن علی]]{{ع}} در سوم [[شعبان]]<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۱، ص۴۲۰؛ ابن طاووس، اقبال الاعمال، ج۳، ص۳۰۳؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۰۱.</ref> و به روایتی در پنجم شعبان<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۵۱؛ مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۲۷؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۹۲؛ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۲۸۰؛ ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة، ج۲، ص۷۵۳.</ref> [[سال چهارم هجری]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. پس از [[تولد]]، [[رسول خدا]]{{صل}} در گوش راست او [[اذان]] و در گوش چپش اقامه گفت<ref>طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۱، ص۳۱۳؛ ج۳، ص۳۱؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۷۹؛ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول{{صل}}، ص۳۷۲.</ref>. طبق گزارش‌های بسیاری، [[پیامبر]]{{صل}} او را همنام شَبیر، فرزند دوم [[هارون]]، حسین نامید<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ج۱، ص۹۸؛ طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۳، ص۹۶؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۸۴؛ فتال نیشابوری، محمد بن حسن، روضة الواعظین، ص۱۵۴؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۱۸؛ طبری، احمد بن عبدالله، ذخائر العقبی، ص۱۲۰.</ref>.


خط ۱۳: خط ۱۲:
سخنانی که در خصوص [[امام حسین]]{{ع}} از رسول خدا{{صل}} نقل شده است در بسیاری از موارد، [[امام حسن]]{{ع}} را نیز شامل می‌شود. رسول خدا{{صل}} حسن و حسین{{عم}} را دو گل خوشبوی دنیا<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج۴، ص۲۱۷؛ ج۷، ص۷۴؛ فتال نیشابوری، محمد بن حسن، روضة الواعظین، ص۱۵۷؛ اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة، ج۲، ص۲۷۲.</ref> و [[سرور]] [[جوانان بهشت]] خوانده<ref>ابن ماجه قزوینی، سنن ابن ماجه، ج۱، ص۴۴؛ نسائی، احمد بن شعیب، فضائل الصحابه، ص۵۸؛ طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۳، ص۳۶-۴۰؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۶۶-۱۶۷.</ref>، به [[دوست داشتن]] آنان توصیه نموده<ref>ابن ابی‌شیبه کوفی، المصنف فی الاحادیث والآثار، ج۷، ص۵۱۱؛ نسائی، احمد بن شعیب، فضائل الصحابه، ص۲۰؛ مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۲۸؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۵۴-۱۵۶.</ref> و در مورد [[امام حسین]]{{ع}} فرموده است: «پروردگارا او را دوست دارم، تو نیز او را [[دوست]] بدار»<ref>خزاز قمی، علی بن محمد، کفایة الأثر، ص۸۲؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۷۸؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۵۴.</ref>. همچنین از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نقل شده که حسین از من است و من از حسینم<ref>ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، ج۵، ص۳۲۴؛ طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۳، ص۱۳۳؛ ج۲۲، ص۲۷۴؛ مغربی، قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۱۱۲؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۷۷؛ مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۱۲۷؛ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول{{صل}}، ص۳۷۷.</ref>. در متون [[روایی]] [[اهل سنت]] نقل شده است که [[رسول خدا]]{{صل}} خبر [[شهادت امام حسین]]{{ع}} را در کنار شط [[فرات]]، از [[جبرئیل]] شنید<ref>طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۲۳، ص۲۸۹؛ هیثمی، علی بن ابی‌بکر، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۸۸-۱۸۹؛ مقریزی، احمد بن علی، امتاع الاسماع، ج۱۲، ص۲۳۹؛ ج۱۴، ص۱۴۶.</ref> و به علی{{ع}} نیز اطلاع داد<ref>طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۳، ص۱۰۷؛ هیثمی، علی بن ابی‌بکر، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۸۸.</ref>. بنا بر گزارش‌های [[منابع شیعه]]<ref>ر.ک: مغربی، قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۷۹؛ طوسی، محمد بن حسن، الامالی، ص۵۱۳.</ref> و اهل سنت<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۶۵؛ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۲۸۴.</ref>، [[حسین بن علی]]{{ع}} در [[کودکی]] صدای جبرئیل را می‌شنیده است. او همراه [[پیامبر]]{{صل}} در [[مباهله]] با [[مسیحیان نجران]] حضور داشت<ref>ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۲۸۷.</ref>.<ref>[[سید علی رضا عالمی|عالمی، سید علی رضا]]، [[حسین بن علی (مقاله)| مقاله «حسین بن علی»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۹۸.</ref>
سخنانی که در خصوص [[امام حسین]]{{ع}} از رسول خدا{{صل}} نقل شده است در بسیاری از موارد، [[امام حسن]]{{ع}} را نیز شامل می‌شود. رسول خدا{{صل}} حسن و حسین{{عم}} را دو گل خوشبوی دنیا<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج۴، ص۲۱۷؛ ج۷، ص۷۴؛ فتال نیشابوری، محمد بن حسن، روضة الواعظین، ص۱۵۷؛ اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة، ج۲، ص۲۷۲.</ref> و [[سرور]] [[جوانان بهشت]] خوانده<ref>ابن ماجه قزوینی، سنن ابن ماجه، ج۱، ص۴۴؛ نسائی، احمد بن شعیب، فضائل الصحابه، ص۵۸؛ طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۳، ص۳۶-۴۰؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۶۶-۱۶۷.</ref>، به [[دوست داشتن]] آنان توصیه نموده<ref>ابن ابی‌شیبه کوفی، المصنف فی الاحادیث والآثار، ج۷، ص۵۱۱؛ نسائی، احمد بن شعیب، فضائل الصحابه، ص۲۰؛ مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۲۸؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۵۴-۱۵۶.</ref> و در مورد [[امام حسین]]{{ع}} فرموده است: «پروردگارا او را دوست دارم، تو نیز او را [[دوست]] بدار»<ref>خزاز قمی، علی بن محمد، کفایة الأثر، ص۸۲؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۷۸؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۵۴.</ref>. همچنین از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نقل شده که حسین از من است و من از حسینم<ref>ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، ج۵، ص۳۲۴؛ طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۳، ص۱۳۳؛ ج۲۲، ص۲۷۴؛ مغربی، قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۱۱۲؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۷۷؛ مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۱۲۷؛ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول{{صل}}، ص۳۷۷.</ref>. در متون [[روایی]] [[اهل سنت]] نقل شده است که [[رسول خدا]]{{صل}} خبر [[شهادت امام حسین]]{{ع}} را در کنار شط [[فرات]]، از [[جبرئیل]] شنید<ref>طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۲۳، ص۲۸۹؛ هیثمی، علی بن ابی‌بکر، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۸۸-۱۸۹؛ مقریزی، احمد بن علی، امتاع الاسماع، ج۱۲، ص۲۳۹؛ ج۱۴، ص۱۴۶.</ref> و به علی{{ع}} نیز اطلاع داد<ref>طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۳، ص۱۰۷؛ هیثمی، علی بن ابی‌بکر، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۸۸.</ref>. بنا بر گزارش‌های [[منابع شیعه]]<ref>ر.ک: مغربی، قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۷۹؛ طوسی، محمد بن حسن، الامالی، ص۵۱۳.</ref> و اهل سنت<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۶۵؛ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۲۸۴.</ref>، [[حسین بن علی]]{{ع}} در [[کودکی]] صدای جبرئیل را می‌شنیده است. او همراه [[پیامبر]]{{صل}} در [[مباهله]] با [[مسیحیان نجران]] حضور داشت<ref>ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۲۸۷.</ref>.<ref>[[سید علی رضا عالمی|عالمی، سید علی رضا]]، [[حسین بن علی (مقاله)| مقاله «حسین بن علی»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۹۸.</ref>


==امام حسین{{ع}} و [[حضرت فاطمه]]{{س}}==
== امام حسین{{ع}} و [[حضرت فاطمه]]{{س}} ==
حسین{{ع}} با مادرش حدود شش سال [[زندگی]] کرد. در بسیاری از گزارش‌هایی که درباره او و مادرش رسیده است، برادرش حسن{{ع}} نیز حضور دارد. بنا بر گزارش‌های متعدد، مدت بارداری [[فاطمه]]{{س}} به حسین{{ع}}، شش ماه بود<ref>طوسی، محمد بن حسن، الامالی، ص۶۶۱؛ همو، تهذیب الاحکام، ج۱، ص۳۲۸؛ طبری امامی، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص۱۷۷؛ ابن حاتم عاملی، الدر النظیم، ص۵۲۵.</ref>. [[حضرت زهرا]]{{س}} از حالات خود در هنگام بارداری حسین{{ع}} سخنانی گفته که در برخی متون آمده است<ref>قطب راوندی، الخرائج و الجرائح، ج۲، ص۸۴۳-۸۴۴؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ص۲۷۲-۲۷۳.</ref>. بر اساس برخی [[روایات]]، فاطمه{{س}} در [[زمان]] بارداری، از [[شهادت حسین]]{{ع}} [[آگاه]] بود<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۶۴.</ref>. از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] شده است که [[رسول خدا]]{{صل}} شهادت حسین{{ع}} را به فاطمه{{س}} خبر داده بود<ref>ابن بابویه، علی بن حسین، الامامة و التبصرة، ص۵۰؛ صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، ج۱، ص۲۰۵.</ref>. [[امام حسین]]{{ع}} و [[حضرت زینب]]{{س}} از مادر خود روایتی نقل کرده‌اند که طبق آن، رسول خدا{{صل}} هنگام ولادت حسین{{ع}} به فاطمه{{س}} فرمود که او [[امام]] و فرزند امام و پدر نُه امام است که آخرینشان [[قائم]]{{ع}} است<ref>خزاز قمی، علی بن محمد، کفایة الأثر، ص۱۹۳-۱۹۴، ۱۹۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۳۶، ص۳۵۱-۳۵۲.</ref>. در [[منابع اهل سنت]] آمده که حسین{{ع}} روایتی را از [[پیامبر]]{{صل}} نقل کرده که در آن پیامبر{{صل}} به فاطمه{{س}} [[بشارت]] داده [[مهدی]]{{ع}} از [[نسل]] اوست<ref>سیوطی، جلال‌الدین، مسند فاطمة الزهراء{{س}}، ص۸۵؛ متقی هندی، کنز العمال، ج۱۴، ص۵۸۴.</ref>.
حسین{{ع}} با مادرش حدود شش سال [[زندگی]] کرد. در بسیاری از گزارش‌هایی که درباره او و مادرش رسیده است، برادرش حسن{{ع}} نیز حضور دارد. بنا بر گزارش‌های متعدد، مدت بارداری [[فاطمه]]{{س}} به حسین{{ع}}، شش ماه بود<ref>طوسی، محمد بن حسن، الامالی، ص۶۶۱؛ همو، تهذیب الاحکام، ج۱، ص۳۲۸؛ طبری امامی، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص۱۷۷؛ ابن حاتم عاملی، الدر النظیم، ص۵۲۵.</ref>. [[حضرت زهرا]]{{س}} از حالات خود در هنگام بارداری حسین{{ع}} سخنانی گفته که در برخی متون آمده است<ref>قطب راوندی، الخرائج و الجرائح، ج۲، ص۸۴۳-۸۴۴؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ص۲۷۲-۲۷۳.</ref>. بر اساس برخی [[روایات]]، فاطمه{{س}} در [[زمان]] بارداری، از [[شهادت حسین]]{{ع}} [[آگاه]] بود<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۶۴.</ref>. از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] شده است که [[رسول خدا]]{{صل}} شهادت حسین{{ع}} را به فاطمه{{س}} خبر داده بود<ref>ابن بابویه، علی بن حسین، الامامة و التبصرة، ص۵۰؛ صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، ج۱، ص۲۰۵.</ref>. [[امام حسین]]{{ع}} و [[حضرت زینب]]{{س}} از مادر خود روایتی نقل کرده‌اند که طبق آن، رسول خدا{{صل}} هنگام ولادت حسین{{ع}} به فاطمه{{س}} فرمود که او [[امام]] و فرزند امام و پدر نُه امام است که آخرینشان [[قائم]]{{ع}} است<ref>خزاز قمی، علی بن محمد، کفایة الأثر، ص۱۹۳-۱۹۴، ۱۹۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۳۶، ص۳۵۱-۳۵۲.</ref>. در [[منابع اهل سنت]] آمده که حسین{{ع}} روایتی را از [[پیامبر]]{{صل}} نقل کرده که در آن پیامبر{{صل}} به فاطمه{{س}} [[بشارت]] داده [[مهدی]]{{ع}} از [[نسل]] اوست<ref>سیوطی، جلال‌الدین، مسند فاطمة الزهراء{{س}}، ص۸۵؛ متقی هندی، کنز العمال، ج۱۴، ص۵۸۴.</ref>.


۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش