پرش به محتوا

دانشمندان تفسیر قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۷: خط ۷:
[[علم تفسیر]] از اولین اشتغالات [[مسلمانان]] بوده است، و از [[زمان]] [[نزول قرآن]] یعنی عصر [[رسول الله]]{{صل}} شروع شده است؛ لکن [[تفسیر]] به عنوان یک [[علم]] مدون و منسجم از زمان [[امیرالمؤمنین]] [[حضرت علی]]{{ع}} شروع گردید. و بزرگان این علم [[سلسله]] اسانید خود را به آن [[حضرت]] می‌رسانند. این علم دارای متخصصان و محققانی بوده است که در هر عصری به عنوان یک طبقه (افرادی که تقریباً همزمان بوده یا دارای یک شیوه مشترک در تفسیر بوده‌اند) از آنها یاد می‌شود. البته در این میان [[پیامبر اسلام]] و [[ائمه اطهار]]{{عم}} [[شأن]] دیگری داشته‌اند که قابل [[قیاس]] با دیگران نیست<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ج۱، ص۳۳۴۴.</ref>.
[[علم تفسیر]] از اولین اشتغالات [[مسلمانان]] بوده است، و از [[زمان]] [[نزول قرآن]] یعنی عصر [[رسول الله]]{{صل}} شروع شده است؛ لکن [[تفسیر]] به عنوان یک [[علم]] مدون و منسجم از زمان [[امیرالمؤمنین]] [[حضرت علی]]{{ع}} شروع گردید. و بزرگان این علم [[سلسله]] اسانید خود را به آن [[حضرت]] می‌رسانند. این علم دارای متخصصان و محققانی بوده است که در هر عصری به عنوان یک طبقه (افرادی که تقریباً همزمان بوده یا دارای یک شیوه مشترک در تفسیر بوده‌اند) از آنها یاد می‌شود. البته در این میان [[پیامبر اسلام]] و [[ائمه اطهار]]{{عم}} [[شأن]] دیگری داشته‌اند که قابل [[قیاس]] با دیگران نیست<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ج۱، ص۳۳۴۴.</ref>.


== [[مفسران]] [[عصر رسالت]] ==
== [[مفسران عصر رسالت]] ==
نخستین [[مفسر قرآن]] و [[برترین]] [[مفسر]] عصر رسالت [[رسول خدا]]{{صل}} بوده است، ولی آیا غیر از آن [[حضرت]] نیز در عصر رسالت مفسر قرآن بوده است یا خیر؟
نخستین [[مفسر قرآن]] و [[برترین]] [[مفسر]] عصر رسالت [[رسول خدا]]{{صل}} بوده است، ولی آیا غیر از آن [[حضرت]] نیز در عصر رسالت مفسر قرآن بوده است یا خیر؟


خط ۱۴: خط ۱۴:
تاکنون به روایتی که بیان کند در عصر رسالت، افرادی غیر رسول خدا{{صل}} نیز قرآن را تفسیر می‌کرده‌اند، [[دست]] نیافتم و روایاتی که بیان معنا و [[تفسیر آیات]] را از [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} و سایر [[صحابه]] نقل می‌کند نیز قابل [[استدلال]] نیست؛ زیرا معلوم نیست که آن معنا را در عصر رسالت بیان کرده باشند و چه‌بسا [[ادب]] اقتضا می‌کرده که در عصر رسالت به [[احترام]] رسول خدا{{صل}} از بیان آنچه از تفسیر قرآن که با [[تعلّم]] از رسول خدا{{صل}} یا [[اجتهاد]] و [[تدبر]] به دست آورده‌اند، [[سکوت]] کنند و با حضور آن [[حضرت]] در بین [[امت]]، به تفسیر قرآن نپردازند؛ البته احتمال دارد برای افرادی که در [[شهرها]] و روستاهای دور از محل اقامت رسول خدا{{صل}} [[زندگی]] می‌کرده‌اند و به آن حضرت دست‌رسی نداشته‌اند، برخی [[آیات]] را تفسیر کرده باشند، ولی با توجه به اینکه صحابه آگاه به تفسیر قرآن با رسول خدا{{صل}} زندگی می‌کرده‌اند و غالباً با آن حضرت بوده‌اند و کمتر به شهرها و روستاهای دور از محل اقامت آن حضرت می‌رفته‌اند، این احتمال [[ضعیف]] است و اگر هم بیان کرده باشند، در حدّ معنای یک یا چند آیه بوده، نه به مقداری که بتوان آنان را [[مفسر]] نامید.
تاکنون به روایتی که بیان کند در عصر رسالت، افرادی غیر رسول خدا{{صل}} نیز قرآن را تفسیر می‌کرده‌اند، [[دست]] نیافتم و روایاتی که بیان معنا و [[تفسیر آیات]] را از [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} و سایر [[صحابه]] نقل می‌کند نیز قابل [[استدلال]] نیست؛ زیرا معلوم نیست که آن معنا را در عصر رسالت بیان کرده باشند و چه‌بسا [[ادب]] اقتضا می‌کرده که در عصر رسالت به [[احترام]] رسول خدا{{صل}} از بیان آنچه از تفسیر قرآن که با [[تعلّم]] از رسول خدا{{صل}} یا [[اجتهاد]] و [[تدبر]] به دست آورده‌اند، [[سکوت]] کنند و با حضور آن [[حضرت]] در بین [[امت]]، به تفسیر قرآن نپردازند؛ البته احتمال دارد برای افرادی که در [[شهرها]] و روستاهای دور از محل اقامت رسول خدا{{صل}} [[زندگی]] می‌کرده‌اند و به آن حضرت دست‌رسی نداشته‌اند، برخی [[آیات]] را تفسیر کرده باشند، ولی با توجه به اینکه صحابه آگاه به تفسیر قرآن با رسول خدا{{صل}} زندگی می‌کرده‌اند و غالباً با آن حضرت بوده‌اند و کمتر به شهرها و روستاهای دور از محل اقامت آن حضرت می‌رفته‌اند، این احتمال [[ضعیف]] است و اگر هم بیان کرده باشند، در حدّ معنای یک یا چند آیه بوده، نه به مقداری که بتوان آنان را [[مفسر]] نامید.
بنابراین، وجود مفسرانی غیر از رسول خدا{{صل}} در عصر رسالت معلوم نیست و هیچ دلیل روشنی بر آن وجود ندارد.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۴-۲۵.</ref>
بنابراین، وجود مفسرانی غیر از رسول خدا{{صل}} در عصر رسالت معلوم نیست و هیچ دلیل روشنی بر آن وجود ندارد.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۴-۲۵.</ref>
==ادوار تاریخی مفسران==
==ادوار تاریخی مفسران==
# [[تفسیر عصر رسالت]]
# [[تفسیر عصر رسالت]]
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش