تفسیر قمی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

#روایاتی که محتوای آنها مورد [[اعراض]] همۀ [[مسلمانان]] بوده و یا مخالف ضروریات و [[قطعیات]] [[دینی]] است؛ مانند روایتی که می‌گوید [[امام صادق]]{{ع}} {{متن قرآن|صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ}}<ref>«راه آنان که به نعمت پرورده‌ای؛ که نه بر ایشان خشم آورده‌ای و نه گمراه‌اند» سوره فاتحه، آیه ۷.</ref> {{عربی|"صراط‍ من انعمت عليهم و غير المغضوب عليهم"}} قرائت کرده است<ref>ر.ک: تفسیر القمی، ج۱، ص۵۸.</ref> و حال آنکه این قرائت مورد [[اعراض]] همۀ [[مسلمانان]] اعم از [[شیعه]] و [[سنی]] است، و یا روایتی که در ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلًا مَا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا}}<ref>«خداوند پروا ندارد که به پشه یا فراتر از آن مثلی بزند» سوره بقره، آیه ۲۶.</ref> {{متن قرآن|بَعُوضَةً}} را به [[امیر مؤمنان]] و {{متن قرآن|فَمَا فَوْقَهَا}} را به [[رسول خدا]]{{صل}} [[تأویل]] و تطبیق کرده است<ref>ر.ک: تفسیر القمی، ج۱، ص۶۴.</ref>، و حال آنکه این تأویل به صورتی که در این [[تفسیر]] نقل شده، نادرست و با [[عظمت مقام]] امیر مؤمنان{{ع}} و رسول خدا{{صل}} ناسازگار است<ref>برای آگاهی از تغییر و تحریفی که در این روایت پدید آمده، ر.ک: بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۱۶۰، قسمت آخر ح۲.</ref>، و یا روایتی که در ذیل آیه {{متن قرآن|وَظَنَّ دَاوُودُ أَنَّمَا فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ وَخَرَّ رَاكِعًا وَأَنَابَ}}<ref>سوره ص، آیه ۲۴.</ref> داستانی را که با [[مقام نبوت]] [[حضرت داوود]] مناسب نیست، بیان کرده است<ref>ر.ک: تفسیر القمی، ج۲، ص۲۳۲-۲۳۵. نمونه دیگر این روایات را در ج۱، ص۲۷۷-۲۷۹ ذیل آیه ۱۸۹-۱۹۰ سورۀ اعراف بنگرید.</ref>.

#روایاتی که [[صحت]] محتوای آنها عقلاً و شرعاً ممکن بوده و هیچ محذور ثبوتی ندارند، ولی راه [[اثبات]] آنها منحصر به [[سند صحیح]] یا قراین [[قطعی]] دال بر صدور آنها از [[امام]] [[معصوم]]{{ع}} است و چه‌بسا اکثر [[قریب]] به [[اتفاق]] [[روایات]] این تفسیر از این قبیل باشد و روایات دو دسته قبل تعداد اندکی را به خود اختصاص دهند. [[روایات]] این دسته خود دارای اقسامی است:

##روایاتی که [[شأن]] یا سبب نزولی برای [[آیات]] بیان کرده‌اند که جز از طریق [[روایات]] و [[اخبار]] [[تاریخی]] نمی‌توان از آنها [[آگاه]] یافت؛ مانند روایتی در [[تفسیر]] [[سوره عادیات]] که خبر می‌دهد این [[سوره]] دربارۀ [[اهل]] [[وادی یابس]] نازل شده است. آنان [[دوازده]] هزار نفر بودند که بر کشتن [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[حضرت علی]]{{ع}} هم‌پیمان شدند و [[جبرئیل]] [[پیامبر]] را از [[تصمیم]] آنان آگاه کرد و آن [[حضرت]] پس از آنکه دوبار در هربار یکی از [[صحابه]] با چهار هزار سوار از [[مسلمانان]] را برای [[جنگ]] با آنان فرستاد و آنان ناموفق بازگشتند، حضرت علی{{ع}} را با چهار هزار سوار به سوی آنان فرستاد و آن حضرت با [[فتح]] و [[پیروزی]] بازگشت و این سوره در [[مدح]] آنان نازل شد<ref> تفسیر القمی، ج۲، ص۴۷۰-۴۷۴.</ref>. و نظایر این [[روایت]] در این تفسیر زیاد است.

##بخش دیگری از [[روایات]] این دسته، روایاتی است که قضایا و مطالبی را دربارۀ [[آخرت]] و [[جهان]] پس از [[مرگ]] بیان و برخی [[حقایق]] و امور [[آخرتی]] را توصیف کرده و توضیح داده است.