۶۴٬۶۴۲
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '</div> <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">' به '</div>') |
جز (←مقدمه) |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
سپس دوره ارحامی است که نطفه [[آدمی]] در رحم مادران نهاده میشود. [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] میفرماید: اوست که شما را در رحم مادران به هر سان که خواسته باشد مینگارد. نیست خدایی جز او که پیروزمند و [[حکیم]] است<ref>{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي يُصَوِّرُكُمْ فِي الأَرْحَامِ كَيْفَ يَشَاء لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }}؛ سوره آل عمران، آیه ۶.</ref>. [[امام علی]] {{ع}} در فرازی از [[نهج البلاغه]] در بیان [[ستایش]] و [[عظمت]] [[خداوند]] به [[آگاهی]] و [[دانش خداوند]] از درون رحمها اشارت دارد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۸۹</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 447.</ref>. | سپس دوره ارحامی است که نطفه [[آدمی]] در رحم مادران نهاده میشود. [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] میفرماید: اوست که شما را در رحم مادران به هر سان که خواسته باشد مینگارد. نیست خدایی جز او که پیروزمند و [[حکیم]] است<ref>{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي يُصَوِّرُكُمْ فِي الأَرْحَامِ كَيْفَ يَشَاء لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }}؛ سوره آل عمران، آیه ۶.</ref>. [[امام علی]] {{ع}} در فرازی از [[نهج البلاغه]] در بیان [[ستایش]] و [[عظمت]] [[خداوند]] به [[آگاهی]] و [[دانش خداوند]] از درون رحمها اشارت دارد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۸۹</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 447.</ref>. | ||
پس از این دوره، دوره [[دنیایی]]، یعنی فرصت زندگی [[آدمی]] در دنیای کنونی است. سپس دوره [[برزخ]] فرا میرسد، یعنی دورهای است که [[آدمی]] پس از [[وفات]] به آن منتقل میشود. [[خداوند سبحان]] در [[قرآن کریم]] میفرماید: ... شاید، کارهای شایستهای را که ترک کرده بودم به جای آورم منظور [[جهان]] [[برزخ | پس از این دوره، دوره [[دنیایی]]، یعنی فرصت زندگی [[آدمی]] در دنیای کنونی است. سپس دوره [[برزخ]] فرا میرسد، یعنی دورهای است که [[آدمی]] پس از [[وفات]] به آن منتقل میشود. [[خداوند سبحان]] در [[قرآن کریم]] میفرماید: ... شاید، کارهای شایستهای را که ترک کرده بودم به جای آورم منظور [[جهان]] [[برزخ]]. هرگز؛ این سخنی است او میگوید و پشت سرشان تا [[روز قیامت]] مانعی است که بازگشت نتوانند<ref>{{متن قرآن| لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ كَلاَّ إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ }}؛ سوره مؤمنون، آیه۱۰۰</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 447.</ref>. | ||
[[امام علی]] {{ع}} در فرازهایی درباره عالم [[برزخ]] سخن رانده است. ایشان در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]] | [[امام علی]] {{ع}} در فرازهایی درباره عالم [[برزخ]] سخن رانده است. ایشان در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|أَلْهَاكُمُ التَّكَاثُرُ حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ}}<ref>سوره تکاثر، آیه ۱- ۲</ref> میفرماید: اینان گذشتگانتان هستند که از دروازه [[مرگ]] گذشتند و پیشتازانتان که فرودجای و سرچشمه آماده ساختند. آنان که شخصیتهایی بزرگ و فخر آفرینانی بنام بودند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۲: {{متن حدیث|أُولَئِكُمْ سَلَفُ غَايَتِكُمْ وَ فُرَّاطُ مَنَاهِلِكُمْ. الَّذِينَ كَانَتْ لَهُمْ مَقَاوِمُ الْعِزِّ وَ حَلَبَاتُ الْفَخْرِ}}</ref>. و سرانجام دوره [[قیامت]] فرا خواهد رسید که [[آدمیان]] بهسوی [[معاد]] جسمانی پیش میروند و نسبت به [[عقاید]] و اعمال خود پاسخگو خواهند بود<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 447.</ref>. | ||
همه ادواری که نام برده شد، مسیر حرکت [[انسان]] است تا به مرحله پایانی یعنی [[جهان]] [[آخرت]] و عالم ابدیّت برسد و در [[جایگاه]] خودساکن شود<ref>{{متن قرآن| ذَلِكَ جَزَاء أَعْدَاء اللَّهِ النَّارُ لَهُمْ فِيهَا دَارُ الْخُلْدِ جَزَاء بِمَا كَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ }}؛ سوره فصلت، آیه ۲۸ و {{متن قرآن|وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا لَّهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَنُدْخِلُهُمْ ظِلاًّ ظَلِيلاً }}؛ سوره نساء، آیه ۵۷</ref>. از اینرو زندگی [[آدمی]] تنها در زندگی این جهانی خلاصه نمیشود. [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] میفرماید: آیا پندارید که شما را بیهوده آفریدهایم و شما به نزد ما بازگردانده نمیشوید؟<ref>{{متن قرآن|أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لا تُرْجَعُونَ }}؛ سوره مؤمنون، آیه ۱۱۵</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 448.</ref>. | همه ادواری که نام برده شد، مسیر حرکت [[انسان]] است تا به مرحله پایانی یعنی [[جهان]] [[آخرت]] و عالم ابدیّت برسد و در [[جایگاه]] خودساکن شود<ref>{{متن قرآن| ذَلِكَ جَزَاء أَعْدَاء اللَّهِ النَّارُ لَهُمْ فِيهَا دَارُ الْخُلْدِ جَزَاء بِمَا كَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ }}؛ سوره فصلت، آیه ۲۸ و {{متن قرآن|وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا لَّهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَنُدْخِلُهُمْ ظِلاًّ ظَلِيلاً }}؛ سوره نساء، آیه ۵۷</ref>. از اینرو زندگی [[آدمی]] تنها در زندگی این جهانی خلاصه نمیشود. [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] میفرماید: آیا پندارید که شما را بیهوده آفریدهایم و شما به نزد ما بازگردانده نمیشوید؟<ref>{{متن قرآن|أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لا تُرْجَعُونَ }}؛ سوره مؤمنون، آیه ۱۱۵</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 448.</ref>. | ||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
#هشدار [[امام علی]] بر فریبندگیهای [[دنیا]] و [[انذار]] [[مردمان]] از [[غفلت]] نسبت به آن. [[نقل]] است که [[امام علی]] {{ع}} در حالی که در محراب [[عبادت]] چون مار به خود میپیچید، فرمود: ای [[دنیا]]، ای [[دنیا]]، از من دور شو! آیا میخواهی مرا به خود مشغول داری یا شیفته من شدهای؟ نه، هنوز نتوانی که [[علی]] را بفریبی، هرگز، هرگز، برو این دام بر مرغ دگرِ نِه. من به تو نیازی ندارم و تو را سه طلاقه کردم و دیگر به سویت [[رجوع]] نخواهم کرد، زیرا زندگانیات کوتاه است و ارزشت اندک و آرزویت ناچیز<ref>نهج البلاغه، حکمت ۷۴: {{متن حدیث|يَا دُنْيَا يَا دُنْيَا، إِلَيْكِ عَنِّي؛ أَ بِي تَعَرَّضْتِ؟ أَمْ إِلَيَّ [تَشَوَّفْتِ] تَشَوَّقْتِ؟ لَا حَانَ حِينُكِ؛ هَيْهَاتَ، غُرِّي غَيْرِي؛ لَا حَاجَةَ لِي فِيكِ؛ قَدْ طَلَّقْتُكِ ثَلَاثاً لَا رَجْعَةَ فِيهَا؛ فَعَيْشُكِ قَصِيرٌ وَ خَطَرُكِ يَسِيرٌ وَ أَمَلُكِ حَقِيرٌ}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 449.</ref>. | #هشدار [[امام علی]] بر فریبندگیهای [[دنیا]] و [[انذار]] [[مردمان]] از [[غفلت]] نسبت به آن. [[نقل]] است که [[امام علی]] {{ع}} در حالی که در محراب [[عبادت]] چون مار به خود میپیچید، فرمود: ای [[دنیا]]، ای [[دنیا]]، از من دور شو! آیا میخواهی مرا به خود مشغول داری یا شیفته من شدهای؟ نه، هنوز نتوانی که [[علی]] را بفریبی، هرگز، هرگز، برو این دام بر مرغ دگرِ نِه. من به تو نیازی ندارم و تو را سه طلاقه کردم و دیگر به سویت [[رجوع]] نخواهم کرد، زیرا زندگانیات کوتاه است و ارزشت اندک و آرزویت ناچیز<ref>نهج البلاغه، حکمت ۷۴: {{متن حدیث|يَا دُنْيَا يَا دُنْيَا، إِلَيْكِ عَنِّي؛ أَ بِي تَعَرَّضْتِ؟ أَمْ إِلَيَّ [تَشَوَّفْتِ] تَشَوَّقْتِ؟ لَا حَانَ حِينُكِ؛ هَيْهَاتَ، غُرِّي غَيْرِي؛ لَا حَاجَةَ لِي فِيكِ؛ قَدْ طَلَّقْتُكِ ثَلَاثاً لَا رَجْعَةَ فِيهَا؛ فَعَيْشُكِ قَصِيرٌ وَ خَطَرُكِ يَسِيرٌ وَ أَمَلُكِ حَقِيرٌ}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 449.</ref>. | ||
#هشدار [[امام علی]] نسبت به سفر پر فراز و نشیب [[انسان]] در عرصه زندگی و [[ضرورت]] توشهبرگیری از فرصتهای [[دنیا]]. در ادامه [[حکمت]] فوق فرمود: آه از کمیِ توشه و دازیِ راه و دوریِ سفر و سختیِ منزل<ref>نهج البلاغه، حکمت ۷۴: {{متن حدیث|آهِ مِنْ قِلَّةِ الزَّادِ وَ طُولِ الطَّرِيقِ وَ بُعْدِ السَّفَرِ وَ عَظِيمِ الْمَوْرِدِ}}</ref>. همچنین در سفارش به [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} فرمود: بدان که راهی دراز و رنجی توانفرسا در پیش داری و در آن، از دو چیز بینیاز نیستی؛ نخست جستوجوی [[بهترین]] و نزدیکترین راه، و دو دیگر رهتوشهای که سبکبار به منزل رسی. پس بیش از توان برمدار که سنگینیاش زمینگیرت کند. امّا اگر درویشی یافتی که بارت را تا [[رستاخیز]] بر دوش کشد و در فردای [[قیامت]] که بدان [[نیازمندی]] در اختیارت گذارد، از این فرصت سود جو و تا آنجا که توانی رهتوشهات را بر دوشش گذار، که اگر او را از کف دهی شاید دیگر بار نیابیاش. و اگر در "صبح توانمندیات"، [[نیازمندی]] از تو وام خواست تا در "غروب تنگدستیات" آن را به تو بازگرداند، فرصتی است که باید آن را [[غنیمت]] شمری<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱: {{متن حدیث|وَ اعْلَمْ أَنَّ أَمَامَكَ طَرِيقاً ذَا مَسَافَةٍ بَعِيدَةٍ وَ مَشَقَّةٍ شَدِيدَةٍ وَ أَنَّهُ لَا غِنَى بِكَ فِيهِ عَنْ حُسْنِ الِارْتِيَادِ وَ قَدْرِ بَلَاغِكَ مِنَ الزَّادِ مَعَ خِفَّةِ الظَّهْرِ فَلَا تَحْمِلَنَّ عَلَى ظَهْرِكَ فَوْقَ طَاقَتِكَ فَيَكُونَ ثِقْلُ ذَلِكَ وَبَالًا عَلَيْكَ وَ إِذَا وَجَدْتَ مِنْ أَهْلِ الْفَاقَةِ مَنْ يَحْمِلُ لَكَ زَادَكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَيُوَافِيكَ بِهِ غَداً حَيْثُ تَحْتَاجُ إِلَيْهِ فَاغْتَنِمْهُ وَ حَمِّلْهُ إِيَّاهُ وَ أَكْثِرْ مِنْ تَزْوِيدِهِ وَ أَنْتَ قَادِرٌ عَلَيْهِ فَلَعَلَّكَ تَطْلُبُهُ فَلَا تَجِدُهُ وَ اغْتَنِمْ}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 449- 450.</ref>. | #هشدار [[امام علی]] نسبت به سفر پر فراز و نشیب [[انسان]] در عرصه زندگی و [[ضرورت]] توشهبرگیری از فرصتهای [[دنیا]]. در ادامه [[حکمت]] فوق فرمود: آه از کمیِ توشه و دازیِ راه و دوریِ سفر و سختیِ منزل<ref>نهج البلاغه، حکمت ۷۴: {{متن حدیث|آهِ مِنْ قِلَّةِ الزَّادِ وَ طُولِ الطَّرِيقِ وَ بُعْدِ السَّفَرِ وَ عَظِيمِ الْمَوْرِدِ}}</ref>. همچنین در سفارش به [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} فرمود: بدان که راهی دراز و رنجی توانفرسا در پیش داری و در آن، از دو چیز بینیاز نیستی؛ نخست جستوجوی [[بهترین]] و نزدیکترین راه، و دو دیگر رهتوشهای که سبکبار به منزل رسی. پس بیش از توان برمدار که سنگینیاش زمینگیرت کند. امّا اگر درویشی یافتی که بارت را تا [[رستاخیز]] بر دوش کشد و در فردای [[قیامت]] که بدان [[نیازمندی]] در اختیارت گذارد، از این فرصت سود جو و تا آنجا که توانی رهتوشهات را بر دوشش گذار، که اگر او را از کف دهی شاید دیگر بار نیابیاش. و اگر در "صبح توانمندیات"، [[نیازمندی]] از تو وام خواست تا در "غروب تنگدستیات" آن را به تو بازگرداند، فرصتی است که باید آن را [[غنیمت]] شمری<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱: {{متن حدیث|وَ اعْلَمْ أَنَّ أَمَامَكَ طَرِيقاً ذَا مَسَافَةٍ بَعِيدَةٍ وَ مَشَقَّةٍ شَدِيدَةٍ وَ أَنَّهُ لَا غِنَى بِكَ فِيهِ عَنْ حُسْنِ الِارْتِيَادِ وَ قَدْرِ بَلَاغِكَ مِنَ الزَّادِ مَعَ خِفَّةِ الظَّهْرِ فَلَا تَحْمِلَنَّ عَلَى ظَهْرِكَ فَوْقَ طَاقَتِكَ فَيَكُونَ ثِقْلُ ذَلِكَ وَبَالًا عَلَيْكَ وَ إِذَا وَجَدْتَ مِنْ أَهْلِ الْفَاقَةِ مَنْ يَحْمِلُ لَكَ زَادَكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَيُوَافِيكَ بِهِ غَداً حَيْثُ تَحْتَاجُ إِلَيْهِ فَاغْتَنِمْهُ وَ حَمِّلْهُ إِيَّاهُ وَ أَكْثِرْ مِنْ تَزْوِيدِهِ وَ أَنْتَ قَادِرٌ عَلَيْهِ فَلَعَلَّكَ تَطْلُبُهُ فَلَا تَجِدُهُ وَ اغْتَنِمْ}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 449- 450.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == |