علم معصوم: تفاوت میان نسخهها
←ضرورت علم امام
(←منابع) |
|||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
مهمترین [[وظیفه معصوم]]، [[هدایت مردم]] به سوی خداست و این مهم بدون [[علم الهی]] دستیافتنی نیست؛ از اینرو، [[معصوم]] باید به ویژگی [[علم]] مجهّز باشد تا بتواند [[مردم]] را به [[سعادت]] و کمال رهنمون شود<ref>آیات الولایة فی القرآن، ص۳۵۸؛ الشافی فی الإمامة، ج۲، ص۱۵؛ علم الإمام، ص۵؛ آگاهی سوم یا علم غیب.</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} در تفهیم [[لزوم]] [[علم]] برای [[رهبر]] و [[امام]] [[جامعه]] علاوه بر تأکید به [[آگاهی امام]]، [[جهل]] به برخی از امور را با [[شأن امام]] منافی میداند و میفرماید: "نه به [[خدا]] عالم هرگز [[جاهل]] نباشد (یعنی عالمیکه [[خدا]] اطاعتش را بر [[مردم]] [[واجب]] کرده و از همان [[امام]] است) ممکن نیست چیزی را بداند و چیزی را نداند (او همه چیز میداند) سپس فرمود: [[خدا]] والاتر از آن است که [[فرمانبری]] از بندهای را [[واجب]] کند که [[علم]] [[آسمان]] و زمینش را از او [[نهان]] داشته است و باز فرمود: آن را از او [[نهان]] نکند"<ref>{{متن حدیث|لَا وَ اللَّهِ لَا يَكُونُ عَالِمٌ جَاهِلًا أَبَداً عَالِماً بِشَيْءٍ جَاهِلًا بِشَيْءٍ ثُمَّ قَالَ اللَّهُ أَجَلُّ وَ أَعَزُّ وَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يَفْرِضَ طَاعَةَ عَبْدٍ يَحْجُبُ عَنْهُ عِلْمَ سَمَائِهِ وَ أَرْضِهِ ثُمَّ قَالَ لَا يَحْجُبُ ذَلِكَ عَنْهُ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۶۲.</ref>.<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ درسنامه امامشناسی (کتاب)|درسنامه امامشناسی]]، ص:۷۰-۷۱.</ref> | مهمترین [[وظیفه معصوم]]، [[هدایت مردم]] به سوی خداست و این مهم بدون [[علم الهی]] دستیافتنی نیست؛ از اینرو، [[معصوم]] باید به ویژگی [[علم]] مجهّز باشد تا بتواند [[مردم]] را به [[سعادت]] و کمال رهنمون شود<ref>آیات الولایة فی القرآن، ص۳۵۸؛ الشافی فی الإمامة، ج۲، ص۱۵؛ علم الإمام، ص۵؛ آگاهی سوم یا علم غیب.</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} در تفهیم [[لزوم]] [[علم]] برای [[رهبر]] و [[امام]] [[جامعه]] علاوه بر تأکید به [[آگاهی امام]]، [[جهل]] به برخی از امور را با [[شأن امام]] منافی میداند و میفرماید: "نه به [[خدا]] عالم هرگز [[جاهل]] نباشد (یعنی عالمیکه [[خدا]] اطاعتش را بر [[مردم]] [[واجب]] کرده و از همان [[امام]] است) ممکن نیست چیزی را بداند و چیزی را نداند (او همه چیز میداند) سپس فرمود: [[خدا]] والاتر از آن است که [[فرمانبری]] از بندهای را [[واجب]] کند که [[علم]] [[آسمان]] و زمینش را از او [[نهان]] داشته است و باز فرمود: آن را از او [[نهان]] نکند"<ref>{{متن حدیث|لَا وَ اللَّهِ لَا يَكُونُ عَالِمٌ جَاهِلًا أَبَداً عَالِماً بِشَيْءٍ جَاهِلًا بِشَيْءٍ ثُمَّ قَالَ اللَّهُ أَجَلُّ وَ أَعَزُّ وَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يَفْرِضَ طَاعَةَ عَبْدٍ يَحْجُبُ عَنْهُ عِلْمَ سَمَائِهِ وَ أَرْضِهِ ثُمَّ قَالَ لَا يَحْجُبُ ذَلِكَ عَنْهُ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۶۲.</ref>.<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ درسنامه امامشناسی (کتاب)|درسنامه امامشناسی]]، ص:۷۰-۷۱.</ref> | ||
==[[ضرورت]] [[علم]] [[ | ==[[ضرورت]] [[علم]] [[معصوم]]== | ||
#از جمله [[دلایل]] امامیه بر اینکه امام باید به جمیع احکام شریعت عالم باشد آن است که او [[حافظ شریعت]] است و [[حفظ شریعت]] بدون آگاهی جامع و کامل از آن ممکن نخواهد بود. | #از جمله [[دلایل]] امامیه بر اینکه امام باید به جمیع احکام شریعت عالم باشد آن است که او [[حافظ شریعت]] است و [[حفظ شریعت]] بدون آگاهی جامع و کامل از آن ممکن نخواهد بود. | ||
#[[استدلال]] دیگر آنان استناد به [[سیره]] [[عقلای بشر]] است زیرا از نظر عقلای بشر روا نیست که [[زمامدار]]، افرادی را به [[وزارت]] و [[سرپرستی]] امور مملکت برگزیند که به امور مربوط به وزارت و [[منصب]] خود؛ علم کافی ندارند. هرگاه این شرط را رعایت نکند مورد [[نکوهش]] عقلا واقع خواهد شد. همین گونه است اگر فردی، [[اداره امور]] مربوط به [[فرزندان]] یا [[اموال]] و [[شئون]] دیگرش را به [[فرد]] [[ناآگاه]] بسپارد<ref>الشافی فی الامامة، ج۱، ص۱۹۳-۱۶۵؛ الذخیرة فی علم الکلام، ص۴۳۳-۴۳۴؛ الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، ص۳۱۰؛ المنقذ من التقلید، ج۲، ص۲۹۰-۲۹۵؛ تلخیص الشافی، ج۱، ص۲۴۵-۲۶۶.</ref>. این سیره عقلایی، اولاً: ریشه در [[عقل]] دارد و ثانیاً: از سوی [[شرع]] رد نشده است، پس اعتبار [[عقلی]] و [[شرعی]] دارد. مضافا بر اینکه [[آیات]] و [[روایات]] نیز مؤید آن است. بنابراین، کسی که از مسائل مربوط به [[امامت]]، [[آگاه]] است، با [[ناآگاهان]] یکسان نیست، و او [[شایسته]] احراز [[مقام امامت]] است<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[براهین و نصوص امامت (کتاب)|براهین و نصوص امامت]]، ص ۶۷-۷۸.</ref>. | #[[استدلال]] دیگر آنان استناد به [[سیره]] [[عقلای بشر]] است زیرا از نظر عقلای بشر روا نیست که [[زمامدار]]، افرادی را به [[وزارت]] و [[سرپرستی]] امور مملکت برگزیند که به امور مربوط به وزارت و [[منصب]] خود؛ علم کافی ندارند. هرگاه این شرط را رعایت نکند مورد [[نکوهش]] عقلا واقع خواهد شد. همین گونه است اگر فردی، [[اداره امور]] مربوط به [[فرزندان]] یا [[اموال]] و [[شئون]] دیگرش را به [[فرد]] [[ناآگاه]] بسپارد<ref>الشافی فی الامامة، ج۱، ص۱۹۳-۱۶۵؛ الذخیرة فی علم الکلام، ص۴۳۳-۴۳۴؛ الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، ص۳۱۰؛ المنقذ من التقلید، ج۲، ص۲۹۰-۲۹۵؛ تلخیص الشافی، ج۱، ص۲۴۵-۲۶۶.</ref>. این سیره عقلایی، اولاً: ریشه در [[عقل]] دارد و ثانیاً: از سوی [[شرع]] رد نشده است، پس اعتبار [[عقلی]] و [[شرعی]] دارد. مضافا بر اینکه [[آیات]] و [[روایات]] نیز مؤید آن است. بنابراین، کسی که از مسائل مربوط به [[امامت]]، [[آگاه]] است، با [[ناآگاهان]] یکسان نیست، و او [[شایسته]] احراز [[مقام امامت]] است<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[براهین و نصوص امامت (کتاب)|براهین و نصوص امامت]]، ص ۶۷-۷۸.</ref>. |