پرش به محتوا

فضل بن روزبهان خنجی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۹: خط ۹:
[[فضل الله بن روزبهان بن فضل الله الامین ابوالخیر ابن قاضی باصفهان امین الدین الخنجی الاصل شیرازی]]، مشهور به [[خواجه ملا]]، از [[عالمان]] و دانشوران [[قرن نهم]] و دهم [[هجری]] است که خود را اصفهانی می‌داند<ref>وسیلة الخادم الی المخدوم، ص۲۲۹.</ref>. محل [[تولد]] او خنج [[شیراز]]، بین سال‌های ۸۵۰ [[هجری قمری]] تا ۸۶۲ هجری قمری، ذکر شده است<ref>فرهنگ ایران زمین، ج۴، ص۱۷۴؛ مقدمه مهمان‎نامه بخارا، ص۲۲.</ref>. بعد از تحصیل مقدمات [[علوم]]، در سن هفده سالگی اولین [[سفر حج]] و در سن بیست و پنج سالگی، دومین [[حج]] خود را به جای آورد<ref>الضوع الامع، ج۶، ص۱۷۱.</ref>. فضل الله، در کتاب «وسیلة الخادم الی المخدوم» در شرح [[صلوات]] [[چهارده معصوم]]{{عم}} به مثابه یک [[شیعه]] تمام عیار، منقبت‌ها و [[فضایل]] چهارده معصوم{{عم}} را ذکر کرده و آن را وسیله [[توسل]] برای رفع [[سختی‌ها]] و [[بلایا]] معرفی نموده است. او در این کتاب، که یک نسخه از آن را [[وقف]] [[حرم]] [[رضوی]] کرده، ابتدا در مورد [[واجب]] و [[مستحب]] بودن صلوات فرستادن برای [[پیامبران]] صلوات الله علیهم اجمعین بحث می‌کند؛ و بعد از آن به ذکر [[فضائل]] و منقبت چهارده معصوم‌{{عم}} می‌پردازد و برای هر کدام، توضیحی از شرح [[زندگی]] آن‎ها نیز به دست می‌دهد. وی در ذکر فضایل [[حضرت امام رضا]]{{ع}} نویسد: «[[امام علی بن موسی الرضا]]{{ع}} بعد از [[پدر]] خود، [[امام]] [[موسی کاظم]]{{ع}}، امام به [[حق]] هستند، بی‎خلاف... کلمات و [[مناقب]] و فضایل آن [[حضرت]] بسیار ظاهر و مشهود است و آثار [[امامت]] و [[وراثت]] [[نبوت]] و [[وصایت]] در آن حضرت ظاهر بود. نیکویی، ذات ایشان است. [[لشکر]] [[اولیاء]] را [[سلطان]] و [[پادشاه]] هستند. صاحب [[جود]] و [[مروت]] هستند»<ref>وسیله الخادم الی المخدوم، ص۲۲۹.</ref>.
[[فضل الله بن روزبهان بن فضل الله الامین ابوالخیر ابن قاضی باصفهان امین الدین الخنجی الاصل شیرازی]]، مشهور به [[خواجه ملا]]، از [[عالمان]] و دانشوران [[قرن نهم]] و دهم [[هجری]] است که خود را اصفهانی می‌داند<ref>وسیلة الخادم الی المخدوم، ص۲۲۹.</ref>. محل [[تولد]] او خنج [[شیراز]]، بین سال‌های ۸۵۰ [[هجری قمری]] تا ۸۶۲ هجری قمری، ذکر شده است<ref>فرهنگ ایران زمین، ج۴، ص۱۷۴؛ مقدمه مهمان‎نامه بخارا، ص۲۲.</ref>. بعد از تحصیل مقدمات [[علوم]]، در سن هفده سالگی اولین [[سفر حج]] و در سن بیست و پنج سالگی، دومین [[حج]] خود را به جای آورد<ref>الضوع الامع، ج۶، ص۱۷۱.</ref>. فضل الله، در کتاب «وسیلة الخادم الی المخدوم» در شرح [[صلوات]] [[چهارده معصوم]]{{عم}} به مثابه یک [[شیعه]] تمام عیار، منقبت‌ها و [[فضایل]] چهارده معصوم{{عم}} را ذکر کرده و آن را وسیله [[توسل]] برای رفع [[سختی‌ها]] و [[بلایا]] معرفی نموده است. او در این کتاب، که یک نسخه از آن را [[وقف]] [[حرم]] [[رضوی]] کرده، ابتدا در مورد [[واجب]] و [[مستحب]] بودن صلوات فرستادن برای [[پیامبران]] صلوات الله علیهم اجمعین بحث می‌کند؛ و بعد از آن به ذکر [[فضائل]] و منقبت چهارده معصوم‌{{عم}} می‌پردازد و برای هر کدام، توضیحی از شرح [[زندگی]] آن‎ها نیز به دست می‌دهد. وی در ذکر فضایل [[حضرت امام رضا]]{{ع}} نویسد: «[[امام علی بن موسی الرضا]]{{ع}} بعد از [[پدر]] خود، [[امام]] [[موسی کاظم]]{{ع}}، امام به [[حق]] هستند، بی‎خلاف... کلمات و [[مناقب]] و فضایل آن [[حضرت]] بسیار ظاهر و مشهود است و آثار [[امامت]] و [[وراثت]] [[نبوت]] و [[وصایت]] در آن حضرت ظاهر بود. نیکویی، ذات ایشان است. [[لشکر]] [[اولیاء]] را [[سلطان]] و [[پادشاه]] هستند. صاحب [[جود]] و [[مروت]] هستند»<ref>وسیله الخادم الی المخدوم، ص۲۲۹.</ref>.


فضل الله در ذکر [[حدیث]] سلسة الذهب از زبان [[امام رضا]]{{ع}} که آن را به طور کامل، در کتاب خویش عنوان داشته می‌نویسد: «اگر این حدیث بر دیوانه و مریض خوانده شود [[شفا]] می‌یابد».
فضل الله در ذکر [[حدیث سلسة الذهب]] از زبان [[امام رضا]]{{ع}} که آن را به طور کامل، در کتاب خویش عنوان داشته می‌نویسد: «اگر این حدیث بر دیوانه و مریض خوانده شود [[شفا]] می‌یابد».


گفتار فضل الله نشان از [[عقیده]] [[قلبی]] او به [[ائمه]]{{عم}} و به خصوص [[امام رضا]]{{ع}} دارد؛ و این در حالی است که او [[حق]] مطلب را ادا کرده و با [[دشمنان اهل بیت]]{{عم}} مخالف، و آن‎ها را [[سرزنش]] نموده و [[مأمون]] را [[ملعون]] می‌خواند.
گفتار فضل الله نشان از [[عقیده]] [[قلبی]] او به [[ائمه]]{{عم}} و به خصوص [[امام رضا]]{{ع}} دارد؛ و این در حالی است که او [[حق]] مطلب را ادا کرده و با [[دشمنان اهل بیت]]{{عم}} مخالف، و آن‎ها را [[سرزنش]] نموده و [[مأمون]] را [[ملعون]] می‌خواند.


از دیگر آثار فضل بن روزبهان خنجی، کتاب «مهمان [[نامه]] بخارا» می‌باشد که وی در این کتاب، فصلی را به ذکر فضیلت‌های امام رضا{{ع}} اختصاص داده است. وی در [[فضیلت]] [[زیارت امام رضا]]{{ع}} و [[فضایل]] ایشان آورده: «[[مرقد]] معظم [[حضرت]] [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}} [[اشرف]] منازل است... و می‌توان گفت که معبدی است از [[معابد]] [[اسلام]]»<ref>مهمان‌نامه بخارا، ص۳۳۷؛ الضوع الامع، ج۶، ص۵۵-۵۶، ۲۱۱-۲۱۳، ۲۱۷ و ۱۳۹.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۵۴۳.</ref>
از دیگر آثار فضل بن روزبهان خنجی، کتاب «مهمان‌نامه بخارا» می‌باشد که وی در این کتاب، فصلی را به ذکر فضیلت‌های امام رضا{{ع}} اختصاص داده است. وی در [[فضیلت]] [[زیارت امام رضا]]{{ع}} و [[فضایل]] ایشان آورده: «[[مرقد]] معظم [[حضرت]] [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}} [[اشرف]] منازل است... و می‌توان گفت که معبدی است از [[معابد]] [[اسلام]]»<ref>مهمان‌نامه بخارا، ص۳۳۷؛ الضوع الامع، ج۶، ص۵۵-۵۶، ۲۱۱-۲۱۳، ۲۱۷ و ۱۳۹.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۵۴۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش