ولایت در عرفان اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

ولایت در عرفان اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۲ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۰۶

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ، ‏۱۲ مهٔ ۲۰۲۲

جز

جایگزینی متن - 'عالم طبیعت' به 'عالم طبیعت'

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش

@@ خط ۵۲: / خط ۵۲: @@
 *مقصود از [[محمد]] بودن اشتراک در نام نیست، زیرا با {{متن حدیث|كُلُّنَا مُحَمَّدٌ}} نیست؛ بلکه مقصود این است که [[حقیقت]] [[ولایت]] که در [[حضرت ختمی مرتبت]] ظاهر شده است، در همه آنها ظاهر شده است. پس اگر گاهی [[خاتم ولایت]] [[محمدیه]] را [[امیرمؤمنان]]{{ع}} دانسته‌اند و گاهی [[حضرت مهدی]]{{ع}} [[اختلاف]] واقعی نیست، زیرا آنان [[نور]] و حقیقتی یگانه‌اند که تفاوت آنها در [[شئون]] و ظهوراتی است که به [[اختلاف]] زمان‌ها و [[حکمت بالغه الهی]] مستند است. از این دیدگاه، [[خاتم ولایت]] [[محمدیه]] همان [[حقیقت محمدیه]] است که به صورت اوصیای آن [[حضرت]] ظاهر شده است. میان اوصیای او از جهت آنچه به آنها مربوط است تفاوتی نیست، تفاوت در اموری است که بیرون از ذات آنان است و به [[دلیل]] همین تفاوت، [[حضرت مهدی]]{{ع}} برای ختم این [[ولایت]] [[اولویت]] دارد <ref>محمدرضا قمشه‌ای، تعلیقات بر فصوص الحکم، ص۷.</ref>.
 *همین [[ولایت]] الهیِ وجوبی که اختصاص به [[حضرت ختمی مرتبت]] و اوصیای ختمیین دارد، آن‌گاه که از [[جایگاه]] [[وجوب]] نازل و به مراتب امکان وارد شود، اوّلین مرتبه آن مرتبه [[روح الهی]] است که به [[حکم]] کریمه {{متن قرآن|كَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَى مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِنْهُ}}<ref>««کلمه اوست» که آن را به (دامان) مریم افکند» سوره نساء، آیه ۱۷۱.</ref> [[مقام]] [[عیسی]]{{ع}} است و وی اوّلین و [[کامل‌ترین]] [[ولیّ]] در [[سیر]] [[نزول]] [[وجوب]] به امکان است، از این‌رو [[ولایت]] وی [[ولایت]] امکانی و عام است و حال آن‌که [[ولایت]] [[حضرت ختمی مرتبت]]{{صل}} و اوصیای [[منصوص]] وی [[ولایت]] وجوبی و خاص است و هر کدام ختم [[ولایت]] مربوط به خود است. [[ولایت]] [[عیسی]]{{ع}} حسنه‌ای از [[حسنات]] خاتم [[ولایت خاصه]] [[محمدیه]]؛ یعنی [[حضرت مهدی]]{{ع}} است، از این‌رو، [[عیسی]]{{ع}} تابع آن [[حضرت]]<ref>فرغانی، مشارق الدراری، ص۸۷.</ref> و همانند همه عالم امکان، حتی [[ابلیس]] و [[دجّال]]، تحت [[ولایت]] و [[سیطره]] اوست، چون همه عالم امکان از ابتدا تا انتها از ظهورات و [[شئون]] آن [[حضرت]] است؛ چنان‌که {{متن حدیث|ذِكْرُكُمْ فِي الذَّاكِرِينَ وَ أَسْمَاؤُكُمْ فِي الْأَسْمَاءِ... وَ قُبُورُكُمْ فِي الْقُبُورِ}}<ref>بحارالانوار، ج۱۰۲، ص۱۳۲.</ref> بدان اشاره دارد. واژه‌های ذاکرین، اسما، اجساد و... همه جمعِ دارای "الف و لام" است که معنای استغراق دارد و همه عالَم امکان را دربر میگیرد<ref>محمدرضا قمشه‌ای، تعلیقات بر فصوص الحکم، ص۷-۸؛ ر.ک: قیصری، شرح فصوص الحکم، فص شیئیه، پاورقی ص۴۴۸.</ref>.
-*البته مقصود از [[ختم ولایت]] این نیست که [[ولایت]] از [[عالم هستی]] یا دست‌کم از عالم [[طبیعت]] برچیده شود، چون چنین چیزی ممکن نیست و تا اسم "[[ولیّ]]" که از اسمای [[خدای متعال]] است باقی است، [[ولایت]] و مظاهر آن نیز باقی است. بنابراین، تا موجودات هستند، [[ولایت]] نیز هست و تا [[ولایت]] هست، ولی نیز هست. مقصود از خاتم [[اولیا]] کسی است که بر حسب حیطه [[ولایت]] و [[مقام]] اطلاق بر همه ولایت‌ها و [[نبوت‌ها]] محیط باشد و نزدیک‌ترین [[خلق]] به [[حق تعالی]] باشد<ref>فرغانی، مشارق الدراری، ص۸۰.</ref>. به تعبیر [[سید حیدر آملی]]، [[خاتم ولایت]] کسی است که پس از او هیچ ولیّ‌ای به [[مقام]] او نرسد و همه [[اولیا]]، وام‌دار [[جود]] و وجود او باشند <ref>سید حیدر آملی، جامع الاسرار، ص۸۰۵.</ref>. و به بیان [[ابن عربی]] [[خاتم ولایت]] مطلق، کسی است که بر همه [[اولیا]] از آغاز تا انجام هستی تقدم داشته باشد و همه [[اولیا]] از آغاز تا پایان، تابع و پیرو او باشند <ref>ابن‌عربی، فتوحات مکیه، ج۱، ص۱۸۵.</ref> [[خاتم ولایت]] [[مقید]] کسی است که
+*البته مقصود از [[ختم ولایت]] این نیست که [[ولایت]] از [[عالم هستی]] یا دست‌کم از [[عالم طبیعت]] برچیده شود، چون چنین چیزی ممکن نیست و تا اسم "[[ولیّ]]" که از اسمای [[خدای متعال]] است باقی است، [[ولایت]] و مظاهر آن نیز باقی است. بنابراین، تا موجودات هستند، [[ولایت]] نیز هست و تا [[ولایت]] هست، ولی نیز هست. مقصود از خاتم [[اولیا]] کسی است که بر حسب حیطه [[ولایت]] و [[مقام]] اطلاق بر همه ولایت‌ها و [[نبوت‌ها]] محیط باشد و نزدیک‌ترین [[خلق]] به [[حق تعالی]] باشد<ref>فرغانی، مشارق الدراری، ص۸۰.</ref>. به تعبیر [[سید حیدر آملی]]، [[خاتم ولایت]] کسی است که پس از او هیچ ولیّ‌ای به [[مقام]] او نرسد و همه [[اولیا]]، وام‌دار [[جود]] و وجود او باشند <ref>سید حیدر آملی، جامع الاسرار، ص۸۰۵.</ref>. و به بیان [[ابن عربی]] [[خاتم ولایت]] مطلق، کسی است که بر همه [[اولیا]] از آغاز تا انجام هستی تقدم داشته باشد و همه [[اولیا]] از آغاز تا پایان، تابع و پیرو او باشند <ref>ابن‌عربی، فتوحات مکیه، ج۱، ص۱۸۵.</ref> [[خاتم ولایت]] [[مقید]] کسی است که
 # [[ولایت]] او خاص باشد
 #با [[ظهور]] او، [[ولایت]] ختم شود و هیچ ولیّ‌ای به [[مقام]] و [[منزلت]] او هرگز ظاهر نگردد<ref>ابن‌عربی، فتوحات مکیه، ج۱، ص۱۸۵.</ref>.