خشوع در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها

به نظر می‌رسد [[خشوع]] و [[خضوع]] بیش از هر چیز ریشه در [[معرفت الهی]] دارد. بنده‌ای که معرفت الهی را بچشد در برابر [[عظمت]] [[خدای متعال]] [[احساس]] [[خشیت]] می‌کند و می‌کوشد هرچه بیشتر به [[دستورات]] او عمل کند<ref>نیایش پنجاه‌و‌دوم.</ref>. در [[صحیفه سجادیه]] نیز به [[پیروی]] از [[قرآن کریم]]<ref>{{متن قرآن|فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَوَهَبْنَا لَهُ يَحْيَى وَأَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كَانُوا يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَيَدْعُونَنَا رَغَبًا وَرَهَبًا وَكَانُوا لَنَا خَاشِعِينَ}} «آنگاه او را پاسخ گفتیم و یحیی را به او بخشیدیم و همسرش را برای او شایسته گرداندیم زیرا آنان به کارهای نیک می‌شتافتند و ما را به امید و بیم می‌خواندند و در برابر ما فروتن بودند» سوره انبیاء، آیه ۹۰؛ {{متن قرآن|إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِينَ وَالْقَانِتَاتِ وَالصَّادِقِينَ وَالصَّادِقَاتِ وَالصَّابِرِينَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِينَ وَالْخَاشِعَاتِ...}} «بی‌گمان خداوند برای مردان و زنان مسلمان و مردان و زنان مؤمن و مردان و زنان فرمانبردار و مردان و زنان راست‌گفتار و مردان و زنان شکیبا و مردان و زنان فرمانبردار و مردان و زنان بخشنده و مردان و زنان روزه‌دار و مردان و زنان پاکدامن و مردان و زنانی که خداوند را بسیار یاد می‌کنند، آمرزش و پاداشی سترگ آماده کرده است» سوره احزاب، آیه ۳۵.</ref> پیوند خشوع و [[عبادات]] خالصانه [[الهی]] مورد تأکید قرار دارد<ref>نیایش سوم.</ref> و [[امام]] عبادتی به سان "[[عبادت]] خاشعین" از [[خداوند]] [[طلب]] کرده است: «از تو می‌خواهم [[خوف]] و خشیت [[عابدان]] را به من ارزانی داری و عبادت خاشعان را»<ref>نیایش پنجاه‌و‌چهارم و نیایش چهل‌و‌چهارم.</ref>، [[سیره]] زندگانی [[امام زین‌العابدین]]{{ع}} و نحوه عبادت کردن آن امام خود [[بهترین]] مثال برای خشوع و خضوعی عابدانه و عارفانه است که موارد متعددی از آن را می‌توان در آثار [[حدیثی]] ملاحظه کرد<ref>برای نمونه نک: کافی، ج۳، ص۳۰۰، حدیث چهارم و پنجم، و نیز علل الشرایع، ج۱، ص۲۳۱-۲۳۳.</ref>.<ref>الاقبال بالاعمال الحسنه، علی‌بن موسی ابن طاوس، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، ۱۳۷۶ ش؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران: ۱۳۷۵ ش؛ قرآن کریم؛ علل الشرایع، محمدبن علی ابن بابویه، داوری، قم: ۱۳۸۵ ش؛ الفروق فی اللغة، حسن‌بن عبدالله عسکری، دارالافاق الجدیدة، بیروت، ۱۴۰۰ ق، الکافی، محمدبن یعقوب کلینی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۴۰۷ ق؛ لسان العرب، محمدبن مکرم مشهور به ابن منظور، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۴ ق؛ لغت‌نامه علی‌اکبر دهخدا، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران، ۱۳۷۷ ش؛ مجمع البیان، فضل‌بن حسن طبرسی، الاعلمی، بیروت، ۱۴۱۵ ق؛ من لایحضره الفقیه، محمدبن علی ابن بابویه، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۴۱۳ ق؛ المیزان فی تفسیر القرآن، سیدمحمدحسین طباطبایی، آخوندی، تهران، ۱۳۹۲ ق.</ref>.<ref>[[سید محمد رضا حسینی لواسانی|حسینی لواسانی، سید محمد رضا]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «خشوع»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۰۲.</ref>

== منابع ==