خودستایی: تفاوت میان نسخه‌ها

==نکات==

[[تزکیه نفس]] به زبان غیر از [[تزکیه نفس]] به [[قلب]] است، اگر مراد [[پاک]] شدن و [[پاک]] کردن از [[طغیان]] از راه [[توبه]] و برگشت به [[خدای تعالی]] باشد، آن وقت [[خشیت]] اثر مترتب بر آن امری مطلوب است، و مراد از [[خشیت]] همان ترسی است که همیشه ملازم با [[ایمان به خدا]] در [[انسان]] حاصل می‌گردد، و [[انسان]] [[مؤمن]] را وادار می‌کند به [[اطاعت]] از او و ترک معصیتش. اما [[تزکیه]] به زبان خودستایی و [[تمجید]] کردن از خویشتن خویش است، در صورتی که [[تزکیه]] [[قلب]] پالایش کردن از [[رذایل]] است. نظیر این که شخصی خود را در برابر دیگران بستاید که در این [[آیات]] مذموم شناخته شده است، و [[خدای تعالی]] از آن [[نهی]] کرده و می‌فرماید: "{{متن قرآن|فَلَا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ}}<ref>«همانان که از گناهان بزرگ و کارهای زشت- مگر گناهان کوچک- پرهیز می‌کنند، بی‌گمان پروردگارت را آمرزشی گسترده است، او آن هنگام که شما را از زمین پدید آورد و آن هنگام که شما جنین‌هایی در شکم مادرانتان بودید به شما داناتر بود پس خود را به پاکی نستأیید که او ب» سوره نجم، آیه ۳۲.</ref>"، و [[نهی]] [[خدای تعالی]] از این قسم [[تزکیه]]، خود نوعی [[تادیب]] [[بندگان]] است، چون [[مدح]] کردن [[انسان]] نوعی [[تکبر]] و [[غرور]] است. وقتی که [[خدای تعالی]] شما را بهتر از هر کس می‌شناسد، و از آغاز خلقتتان و سرانجام آن با خبر است، پس دیگر [[بیهوده]] خود را به [[پاکی]] نستأیید، و او بهتر می‌داند [[پاک]] و با [[تقوا]] کیست. وانگهی بسا [[انسان]] دچار [[لغزش]] می‌شود، اگر [[رحمت الهی]] نباشد، چگونه شخص خود را منزه می‌کند. {{متن قرآن|وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَكَى مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}}<ref>«ای مؤمنان! گام‌های شیطان را پی نگیرید و هر کس گام‌های شیطان را پی بگیرد (بداند که) بی‌گمان او  به کار زشت و ناپسند فرمان می‌دهد و اگر بخشش خداوند و بخشایش وی بر شما نبود هرگز هیچ یک از شما پاک نمی‌ماند اما خداوند هر که را بخواهد پاک می‌دارد و خداوند شنو» سوره نور، آیه ۲۱.</ref> لکن همین عمل در بعضی از موارد نظیر جایی که در [[مقام]] [[دفاع]] از خود در برابر اتهامی‌است و یا آنکه [[نعمت الهی]] اظهار شود [[زشت]] نیست، که در این باره خطاب به [[پیامبر]] می‌گوید: {{متن قرآن|وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ}}<ref>«و نعمت پروردگارت را باز گوی!» سوره ضحی، آیه ۱۱.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۵۰۱.</ref>.

== منابع ==