تواب در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

صفت [[تواب]] از آن روی که بر وقوع فعلی از خداوند دلالت دارد، صفت فعلی ثبوتی به شمار می‌آید. طوسی بر این [[باور]] است که [[پذیرش توبه]] بنده بر خداوند [[وجوب عقلی]] ندارد. آری، خداوند [[وعده]] داده که توبه [[بندگان]] را بپذیرد و از آنجا که [[خلف وعده]] [[قبیح]] است، پذیرش توبه بنده و در پی آن، [[سقوط]] [[کیفر]] [[گناه]] بر خدا [[واجب]] می‌شود. بر این اساس توبه‌پذیری خداوند وجوب عقلی ندارد، بلکه [[وجوب]] سمعی دارد و بر پایه رحمت و [[تفضل الهی]] شکل می‌گیرد. طوسی بر این معنا چنین [[استدلال]] می‌کند که توبه‌پذیری خداوند با صفات [[رحیم]] و [[غفور]] همراه شده است؛ اگر پذیرش توبه بر خداوند وجوب عقلی داشت، آمدن این صفات معنا نداشت و [[تذکر]] بدین دو صفت، در اختتام [[آیات]] توبه خداوند بر بنده، نشان دهنده آن است که خداوند به [[مهربانی]] و [[بزرگواری]] خویش توبه گنه‌کاران را می‌پذیرد<ref>التبیان، ج۲، ص۴۸؛ ج۳، ص۵۱۸.</ref>، به گزارش [[طبرسی]]، عموم [[متکلمان شیعه]]، [[قبول توبه]] را بر خداوند واجب نمی‌دانند و عموم [[متکلمان معتزلی]]، قبول توبه را بر خدا واجب می‌دانند<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۱۶۴.</ref>؛ [[ابن عربی]]، توبه را منحصر به [[بازگشت از گناه]] نمی‌داند؛ بلکه وی هر بازگشتی به خداوند را توبه به شمار می‌آورد و چه بسا توبه کننده گناهی مرتکب نشده، ولی [[رجوع]] لحظه به لحظه [[بنده]] به [[حق تعالی]] [[توبه]] است و [[خداوند]] این بازگشت را میپذیرد. و این گونه [[توبه]] به [[زمان]] [[حیات]] و [[تکلیف]] [[آدمی]] نیز، محصور نمی‌شود، بلکه پس از این [[جهان]] نیز ادامه پیدا می‌کند <ref>الفتوحات، ج۲، ص۱۴۲.</ref>.

== منابع ==