شورا و مشورت: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>این\sمدخل\sاز\sچند\sمنظر\sمتفاوت\،\sبررسی\sمیشود\:<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(206\,242\,\s299\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\...) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = نظام سیاسی| عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[شورا و مشورت در قرآن]] - [[شورا و مشورت در نهج البلاغه]] - [[شورا و مشورت در اخلاق اسلامی]] - [[شورا و مشورت در معارف دعا و زیارات]] - [[شورا و مشورت در کلام اسلامی]] - [[شورا و مشورت در فقه اسلامی]] - [[شورا و مشورت در تاریخ اسلامی]] - [[شورا و مشورت در فقه سیاسی]] - [[شورا و مشورت در معارف و سیره نبوی]] - [[شورا و مشورت در معارف و سیره علوی]] - [[شورا و مشورت در معارف و سیره سجادی]] - [[شورا و مشورت در معارف و سیره امام جواد]] - [[شورا و مشورت در جامعهشناسی اسلامی]] - [[شورا و مشورت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | |||
{{مدخل مرتبط | == مقدمه == | ||
| موضوع مرتبط = | '''شورا''' به معنای [[مشورت]] و [[رایزنی]] در [[کارها]] و تصمیمها، تبادل نظر و [[پرهیز]] از [[استبداد]] به [[رأی]] و [[خودمحوری]]. شورا به این معنی یک مفهوم [[اخلاقی]] و [[اجتماعی]] است و [[قرآن]] هم بر آن تأکید دارد و به [[پیامبر]] هم [[دستور]] میدهد با [[مسلمانان]] [[مشورت]] کند. شورا یک مفهوم [[سیاسی]] هم دارد و منظور از آن [[مشورت]] در [[انتخاب خلیفه]] است که [[اهل سنت]] به آن تکیه میکنند و [[شیعه]] مسأله [[خلافت]] را [[انتصابی]] میداند نه انتخابی و از سوی [[مردم]]. کتابهایی همچون "نشأة التشیّع و الشیعه" [[محمّد]] [[باقر]] صدر، "[[عون]] المعبود" عظیمآبادی، "[[مسند]]" ابی یعلی، "طرق [[حدیث]] الأئمه ألاثنی عشر"[[آل]] [[نوح]]، "معالم المدرستین" [[علامه]] [[عسکری]] و... این واژه را در مفهوم [[سیاسی]] آن به کار برده و مسائل [[سقیفه]] و [[انتخاب خلیفه]] را مطرح کردهاند.<ref>ر. ک: «دائرة المعارف تشیّع»، ج ۱۰ ص ۷۵</ref> عنوان [[شورای خلافت]] از همینجا وارد [[فرهنگ]] [[سیاسی]] در [[اسلام]] شده است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۴۴.</ref>. | ||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = [[شورا و مشورت در قرآن]] - [[شورا و مشورت در نهج البلاغه]] - [[شورا و مشورت در | |||
| پرسش مرتبط = شورا و مشورت ( | |||
== | == مشورت == | ||
مشورت بهعنوان نظرخواهی از دیگران به منظور استفاده بهینه از نظرها، مسئلهای مطابق با [[عقل]] است و [[امام علی]] {{ع}} در مورد عواقب مشورت نکردن و [[استبداد]] به [[رأی]] چنین هشدار میدهد: کسی که [[استبداد]] به [[رأی]] داشته باشد هلاک میشود و کسی که با مردان بزرگ مشورت کند، در [[عقل]] و [[دانش]] آنان شریک میشود<ref>{{متن حدیث|مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْيِهِ هَلَكَ، وَ مَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ شَارَكَهَا فِي عُقُولِهَا}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۱۶۱</ref> | |||
بر اساس [[سخنان امام]] {{ع}} [[انسان]] [[عاقل]] و خردمند ضمن [[درک]] این [[ضرورت]]، خود را از مشورت بینیاز نمیداند. در بیان [[امام]]، هیچ [[انسان]] [[عاقل]] و [[خردمندی]] از مشاوره بینیاز نیست. در نگاه [[امام]] یکی از ضرورتهای اساسی برای [[اداره]] امور و تصمیمگیری، مشورت است. ایشان مشورت و نظرخواهی از دیگران را قویترین و محکمترین [[پشتیبان]] و حامی میداند و میفرماید: هیچ حامی، و [[پشتیبانی]]، استوارتر و محکمتر از مشورتکردن نیست<ref>{{متن حدیث|وَ لَا مُظَاهَرَةَ أَوْثَقُ مِنَ الْمُشَاوَرَة}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۱۱۳</ref> | |||
از آنجا که با مشورت و نظرخواهی، آگاهیهای [[انسان]] بیشتر میشود و زوایا و ابعاد مختلف موضوع برای او روشن خواهد شد، بهطور طبیعی تصمیمهایی که بعد از مشورت اتخاذ میشود، معقولتر و درستتر خواهد بود<ref>[[سید حسین دینپرور|دینپرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 700.</ref>. | |||
==آثار و فواید مشورت== | == آثار و فواید مشورت == | ||
مشورت کردن و استفاده از نظرها و دیدگاههای دیگران، پیامدهای مثبت و فواید بسیار دارد. آثار و [[برکات]] فراوانی که از مشورت کردن نصیب [[انسانها]] میشود، هرگز از [[تفکر]] فردی و امکانات و منابع فراوان مادی بهدست نمیآید. برخی فواید مشورت عبارتاند از: | مشورت کردن و استفاده از نظرها و دیدگاههای دیگران، پیامدهای مثبت و فواید بسیار دارد. آثار و [[برکات]] فراوانی که از مشورت کردن نصیب [[انسانها]] میشود، هرگز از [[تفکر]] فردی و امکانات و منابع فراوان مادی بهدست نمیآید. برخی فواید مشورت عبارتاند از: | ||
# '''بهرهبرداری از افکار دیگران''': یکی از فواید و پیامدهای مشورت، بهرهبرداری و استفاده از افکار و اندیشههای دیگران است. مشورت به [[انسان]] کمک میکند تا افکار و آرای دیگران، بهویژه صاحبنظران و متخصصان را به [[یاری]] طلبد و با قرار دادن افکار و اندیشههای آنان در کنار [[فکر]] و نظر خود، بر [[قدرت]]، وسعت و عمق [[اندیشه]] و [[بینش]] خود بیفزاید و از درخشش افکار و اندیشههای دیگران بهرهمند شود. در منظر [[امام علی]] {{ع}} مشورت با صاحبان [[عقل]] و [[خرد]] موجب بهرهمندی از درخشش افکار آنان میشود | # '''بهرهبرداری از افکار دیگران''': یکی از فواید و پیامدهای مشورت، بهرهبرداری و استفاده از افکار و اندیشههای دیگران است. مشورت به [[انسان]] کمک میکند تا افکار و آرای دیگران، بهویژه صاحبنظران و متخصصان را به [[یاری]] طلبد و با قرار دادن افکار و اندیشههای آنان در کنار [[فکر]] و نظر خود، بر [[قدرت]]، وسعت و عمق [[اندیشه]] و [[بینش]] خود بیفزاید و از درخشش افکار و اندیشههای دیگران بهرهمند شود. در منظر [[امام علی]] {{ع}} مشورت با صاحبان [[عقل]] و [[خرد]] موجب بهرهمندی از درخشش افکار آنان میشود. | ||
# '''پیشگیری از اضمحلال گروه و سازمانهای [[اجتماعی]]''': یکی از [[دلایل]] اهمیت و حساسیت تصمیمگیری این است که یک تصمیم ممکن است [[هلاکت]] فرد یا [[فروپاشی]] و نابودی یک مجموعه و سازمان را به دنبال داشته باشد. پس مشورت کردن میتواند فردی را از [[تباهی]] و [[هلاکت]] [[نجات]] دهد و از [[فروپاشی]] و نابودی سازمانی جلوگیری کند. از نتایج مشورت کردن این است که تصمیمها اصولی و پخته میشود. [[امام علی]] {{ع}} میفرماید: آنکس که مشورت کند، [[گمراه]] نمیشود<ref>{{متن حدیث|ما ضلّ من استشار}}؛ غررالحکم، ۲ / ۶۷ | # '''پیشگیری از اضمحلال گروه و سازمانهای [[اجتماعی]]''': یکی از [[دلایل]] اهمیت و حساسیت تصمیمگیری این است که یک تصمیم ممکن است [[هلاکت]] فرد یا [[فروپاشی]] و نابودی یک مجموعه و سازمان را به دنبال داشته باشد. پس مشورت کردن میتواند فردی را از [[تباهی]] و [[هلاکت]] [[نجات]] دهد و از [[فروپاشی]] و نابودی سازمانی جلوگیری کند. از نتایج مشورت کردن این است که تصمیمها اصولی و پخته میشود. [[امام علی]] {{ع}} میفرماید: آنکس که مشورت کند، [[گمراه]] نمیشود<ref>{{متن حدیث|ما ضلّ من استشار}}؛ غررالحکم، ۲ / ۶۷</ref>. | ||
# '''شناسایی خطاها''': مشورت موجب شناسایی خطاها و [[اشتباهات]] میشود. [[امام]] {{ع}} میفرماید: کسی که از نظرها و آرای گوناگون استقبال کند، موارد [[خطا]] و اشتباه را میشناسد<ref>{{متن حدیث|مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الْآرَاءِ، عَرَفَ مَوَاقِعَ الْخَطَإِ}}؛ نهج البلاغه حکمت: ۱۷۳ | # '''شناسایی خطاها''': مشورت موجب شناسایی خطاها و [[اشتباهات]] میشود. [[امام]] {{ع}} میفرماید: کسی که از نظرها و آرای گوناگون استقبال کند، موارد [[خطا]] و اشتباه را میشناسد<ref>{{متن حدیث|مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الْآرَاءِ، عَرَفَ مَوَاقِعَ الْخَطَإِ}}؛ نهج البلاغه حکمت: ۱۷۳.</ref>. | ||
# '''دستیابی به راهکار مناسب''': مشورت سبب اتخاذ تصمیم معقول و مناسب و [[انتخاب]] راه درست میشود. [[امام علی]] {{ع}} ضمن توصیه به مشاوره و استفاده از نقطهنظرهای دیگران، به این فایده مشورت نیز اشاره میکند: نظرها و [[اندیشهها]] را با یکدیگر برخورد دهید تا درستی و [[حقیقت]] از آن میان متولد شود. مشورت، آنگاه که با افراد خردمند، صاحبنظر و متخصص صورت گیرد، میتواند فرد یا سازمان را بهسوی دستیابی به راههای مطلوب و صحیح رهنمون سازد. [[امام علی]] {{ع}} مشورت با صاحبان [[اندیشه]] و [[خرد]] را وسیله دستیابی به راه صحیح میداند | # '''دستیابی به راهکار مناسب''': مشورت سبب اتخاذ تصمیم معقول و مناسب و [[انتخاب]] راه درست میشود. [[امام علی]] {{ع}} ضمن توصیه به مشاوره و استفاده از نقطهنظرهای دیگران، به این فایده مشورت نیز اشاره میکند: نظرها و [[اندیشهها]] را با یکدیگر برخورد دهید تا درستی و [[حقیقت]] از آن میان متولد شود. مشورت، آنگاه که با افراد خردمند، صاحبنظر و متخصص صورت گیرد، میتواند فرد یا سازمان را بهسوی دستیابی به راههای مطلوب و صحیح رهنمون سازد. [[امام علی]] {{ع}} مشورت با صاحبان [[اندیشه]] و [[خرد]] را وسیله دستیابی به راه صحیح میداند. | ||
# '''پیشگیری از [[پشیمانی]]''': مشورت از [[ندامت]] و [[پشیمانی]] پیشگیری میکند. [[امام علی]] {{ع}} ضمن یادآوری این نکته مشورت نکردن را عامل [[پشیمانی]] ذکر میکند. در مقابل، اگر هنگام تصمیمگیری با افراد [[عاقل]] و صاحبنظر مشورت شود و تمام جوانب و زوایای مسئله مورد نظر، بهدقت مورد بررسی قرار گیرد، معمولاً تصمیمی درست و معقول گرفته میشود و در نتیجه، [[ندامت]] و [[پشیمانی]] به دنبال نخواهد داشت. [[امام علی]] {{ع}} بر مشورت با افراد خردمند تأکید دارد و آن را عامل دوری از [[لغزش]] و [[پشیمانی]] میداند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 701-702.</ref>. | # '''پیشگیری از [[پشیمانی]]''': مشورت از [[ندامت]] و [[پشیمانی]] پیشگیری میکند. [[امام علی]] {{ع}} ضمن یادآوری این نکته مشورت نکردن را عامل [[پشیمانی]] ذکر میکند. در مقابل، اگر هنگام تصمیمگیری با افراد [[عاقل]] و صاحبنظر مشورت شود و تمام جوانب و زوایای مسئله مورد نظر، بهدقت مورد بررسی قرار گیرد، معمولاً تصمیمی درست و معقول گرفته میشود و در نتیجه، [[ندامت]] و [[پشیمانی]] به دنبال نخواهد داشت. [[امام علی]] {{ع}} بر مشورت با افراد خردمند تأکید دارد و آن را عامل دوری از [[لغزش]] و [[پشیمانی]] میداند<ref>[[سید حسین دینپرور|دینپرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 701-702.</ref>. | ||
==صفات و ویژگیهای [[مشاوران]]== | == صفات و ویژگیهای [[مشاوران]] == | ||
در منابع و متون [[اسلامی]]، بهویژه گزارههای [[علوی]]، ویژگیها و خصوصیات زیادی، بهعنوان شرایط طرف مشورت مطرح شده است؛ از جمله؛ | در منابع و متون [[اسلامی]]، بهویژه گزارههای [[علوی]]، ویژگیها و خصوصیات زیادی، بهعنوان شرایط طرف مشورت مطرح شده است؛ از جمله؛ | ||
# '''خداترس بودن''': در مورد کسی که باید با او مشورت شود، داشتن این ویژگی مهم، لازم و ضروری است. [[حضرت]] [[امام صادق]] {{ع}} از [[امیرمؤمنان]] [[حضرت علی]] {{ع}} [[نقل]] میکند که فرمود: در کارهای خویش با کسانی مشورت کن که از [[خدا]] میترسند، تا به راه درست و راست رهنمون شوی | # '''خداترس بودن''': در مورد کسی که باید با او مشورت شود، داشتن این ویژگی مهم، لازم و ضروری است. [[حضرت]] [[امام صادق]] {{ع}} از [[امیرمؤمنان]] [[حضرت علی]] {{ع}} [[نقل]] میکند که فرمود: در کارهای خویش با کسانی مشورت کن که از [[خدا]] میترسند، تا به راه درست و راست رهنمون شوی. | ||
# '''[[خردمند]] بودن''': [[امام]] {{ع}} در موارد مختلفی سفارش کردهاند که با انسانهای [[عاقل]] و خردمند مشورت شود، زیرا مشورت با اهل [[خرد]] و [[صاحب]] [[اندیشه]]، راه صواب را مینمایاند و [[انسان]] را از [[لغزش]] و [[خطا]] و [[پشیمانی]] مصون میدارد و هر کس با صاحبان [[خرد]] مشورت کند، به راه راست و درست رهنمون میشود | # '''[[خردمند]] بودن''': [[امام]] {{ع}} در موارد مختلفی سفارش کردهاند که با انسانهای [[عاقل]] و خردمند مشورت شود، زیرا مشورت با اهل [[خرد]] و [[صاحب]] [[اندیشه]]، راه صواب را مینمایاند و [[انسان]] را از [[لغزش]] و [[خطا]] و [[پشیمانی]] مصون میدارد و هر کس با صاحبان [[خرد]] مشورت کند، به راه راست و درست رهنمون میشود. | ||
# '''بهرهمندی از [[تجربه]]''': مشورت با اهل تجربه میتواند [[انسان]] را در توانمندیهای آنان شریک کند و از خطاهای گذشتگان مصون دارد و به مسیر درست رهنمون شود. در [[کلمات امام علی]] {{ع}} به مشورت با اهل تجربه سفارش و تأکید شده است. از نظر ایشان [[بهترین]] مشاور کسی است که دارای تجربه باشد و بههمین [[دلیل]] [[رأی]] افراد [[سالخورده]] و مجرب بر دیگران ارجح است. [[امام]] {{ع}} میفرماید: [[اندیشه]] پیر نزد من دوستداشتنیتر از سرعت عمل [[جوان]] است<ref>{{متن حدیث|رَأْيُ الشَّيْخِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ جَلَدِ الْغُلَامِ}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۸۶ | # '''بهرهمندی از [[تجربه]]''': مشورت با اهل تجربه میتواند [[انسان]] را در توانمندیهای آنان شریک کند و از خطاهای گذشتگان مصون دارد و به مسیر درست رهنمون شود. در [[کلمات امام علی]] {{ع}} به مشورت با اهل تجربه سفارش و تأکید شده است. از نظر ایشان [[بهترین]] مشاور کسی است که دارای تجربه باشد و بههمین [[دلیل]] [[رأی]] افراد [[سالخورده]] و مجرب بر دیگران ارجح است. [[امام]] {{ع}} میفرماید: [[اندیشه]] پیر نزد من دوستداشتنیتر از سرعت عمل [[جوان]] است<ref>{{متن حدیث|رَأْيُ الشَّيْخِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ جَلَدِ الْغُلَامِ}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۸۶</ref>. | ||
# '''[[بخیل]] نبودن''': در نظر [[امام علی]] {{ع}} مشاور نباید [[بخیل]] باشد. از اینرو به [[مالک اشتر]] توصیه میکنند: افراد [[بخیل]] را در مشورت خود دخالت مده، زیرا تو را از [[احسان]] منصرف میکنند و از [[تهیدستی]] و [[فقر]] میترسانند<ref>{{متن حدیث|وَلاَ تُدْخِلَنَّ فِي مَشُورَتِکَ بَخِيلاً يَعْدِلُ بِکَ عَنِ الْفَضْلِ وَ يَعِدُکَ الْفَقْرَ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۵۳ | # '''[[بخیل]] نبودن''': در نظر [[امام علی]] {{ع}} مشاور نباید [[بخیل]] باشد. از اینرو به [[مالک اشتر]] توصیه میکنند: افراد [[بخیل]] را در مشورت خود دخالت مده، زیرا تو را از [[احسان]] منصرف میکنند و از [[تهیدستی]] و [[فقر]] میترسانند<ref>{{متن حدیث|وَلاَ تُدْخِلَنَّ فِي مَشُورَتِکَ بَخِيلاً يَعْدِلُ بِکَ عَنِ الْفَضْلِ وَ يَعِدُکَ الْفَقْرَ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۵۳</ref>. | ||
# '''[[شجاعت]]''': [[امام]] {{ع}} در [[عهدنامه مالک اشتر]] میفرماید: و نیز با افراد ترسو مشورت مکن، زیرا در [[کارها]] روحیهات را تضعیف میکنند<ref>{{متن حدیث|وَلاَ جَبَاناً يُضْعِفُکَ عَنِ الاُمُورِ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۵۳ | # '''[[شجاعت]]''': [[امام]] {{ع}} در [[عهدنامه مالک اشتر]] میفرماید: و نیز با افراد ترسو مشورت مکن، زیرا در [[کارها]] روحیهات را تضعیف میکنند<ref>{{متن حدیث|وَلاَ جَبَاناً يُضْعِفُکَ عَنِ الاُمُورِ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۵۳</ref>. | ||
# '''حریص نبودن''': در منظر [[امام علی]] {{ع}} مشاور نباید حریص باشد. آن [[حضرت]] در ادامه ناممه به [[مالک اشتر]] میفرماید: همچنین حریص را به مشورت مگیر، که [[حرص]] را با [[ستمگری]] در نظرت زینت میدهد<ref>{{متن حدیث|وَلاَ حَرِيصاً يُزَيِّنُ لَکَ الشَّرَهَ بِالْجَوْرِ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۵۳ | # '''حریص نبودن''': در منظر [[امام علی]] {{ع}} مشاور نباید حریص باشد. آن [[حضرت]] در ادامه ناممه به [[مالک اشتر]] میفرماید: همچنین حریص را به مشورت مگیر، که [[حرص]] را با [[ستمگری]] در نظرت زینت میدهد<ref>{{متن حدیث|وَلاَ حَرِيصاً يُزَيِّنُ لَکَ الشَّرَهَ بِالْجَوْرِ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۵۳.</ref>. | ||
# '''[[راستگویی]]''': مشاور باید دارای [[خصلت]] [[راستگویی]] باشد. [[امام]] در یکی از سفارشهای میفرماید: با فرد [[دروغگو]] مشورت نکن، زیرا او مانند سراب است و دور را در نظر تو نزدیک و نزدیک را در نظر تو دور مینمایاند<ref>{{متن حدیث|وَ إِیَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ الْكَذَّابِ فَإِنَّهُ كَالسَّرَاب ِیُقَرِّبُ عَلَیْكَ الْبَعِیدَ وَ یُبَعِّدُ عَلَیْكَ الْقَرِیبَ}}؛ غررالحکم، ۱ / ۵۹۰</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 703.</ref>. | # '''[[راستگویی]]''': مشاور باید دارای [[خصلت]] [[راستگویی]] باشد. [[امام]] در یکی از سفارشهای میفرماید: با فرد [[دروغگو]] مشورت نکن، زیرا او مانند سراب است و دور را در نظر تو نزدیک و نزدیک را در نظر تو دور مینمایاند<ref>{{متن حدیث|وَ إِیَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ الْكَذَّابِ فَإِنَّهُ كَالسَّرَاب ِیُقَرِّبُ عَلَیْكَ الْبَعِیدَ وَ یُبَعِّدُ عَلَیْكَ الْقَرِیبَ}}؛ غررالحکم، ۱ / ۵۹۰</ref><ref>[[سید حسین دینپرور|دینپرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 702-703.</ref>. | ||
==تصمیمگیری مشورتی، راهکاری [[اسلامی]] و [[علوی]]== | == تصمیمگیری مشورتی، راهکاری [[اسلامی]] و [[علوی]] == | ||
[[امام علی]] {{ع}} گرچه بر مشاوره تأکید دارد، اما در عین حال فرد را مختار در تصمیم میداند، چنانکه به ابنعباس میفرماید: تو [[حق]] داری نظر مشورتی خود را به من بگویی و من روی آن میاندیشم. پس اگر برخلاف نظر تو تصمیم گرفتم باید از من [[اطاعت]] کنی<ref>{{متن حدیث|لَكَ أَنْ تُشِيرَ عَلَيَّ وَ أَرَى، فَإِنْ عَصَيْتُكَ فَأَطِعْنِي}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۳۲۱ | [[امام علی]] {{ع}} گرچه بر مشاوره تأکید دارد، اما در عین حال فرد را مختار در تصمیم میداند، چنانکه به ابنعباس میفرماید: تو [[حق]] داری نظر مشورتی خود را به من بگویی و من روی آن میاندیشم. پس اگر برخلاف نظر تو تصمیم گرفتم باید از من [[اطاعت]] کنی<ref>{{متن حدیث|لَكَ أَنْ تُشِيرَ عَلَيَّ وَ أَرَى، فَإِنْ عَصَيْتُكَ فَأَطِعْنِي}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۳۲۱</ref>. از این سخن حضرت میتوان نوع دیگری از تصمیمگیری را [[استنباط]] کرد و آن اینکه فرد در مسائل با دیگران مشورت میکند و از آنان نظر میخواهد، اما پس از جمعآوری نظرات، تصمیمگیری نهایی با خود اوست. این شیوه تصمیمگیری را میتوان "تصمیمگیری مشورتی" نامید<ref>[[سید حسین دینپرور|دینپرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص ۷۰۳.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{ | {{مدخل وابسته}} | ||
* [[دارالشوری]] | * [[دارالشوری]] | ||
* [[مجلس شوری]] | * [[مجلس شوری]] | ||
خط ۴۷: | خط ۴۲: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']] | # [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']] | ||
# [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']] | # [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دینپرور|دینپرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
خط ۵۵: | خط ۵۰: | ||
{{مشارکت}} | {{مشارکت}} | ||
[[رده: | [[رده:نظام سیاسی]] | ||