مکر الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

==مقدمه==

از [[مکر الهی در قرآن]] با واژه‌های گوناگونی یاد شده است:

== [[پندار]] [[ایمنی از مکر خدا]] و زیان آن ==

[[قرآن کریم]] به صورت استفهام انکاری به کسانی که از مکر الهی واهمه‌ای ندارند [[عتاب]] کرده و می‌فرماید تنها زیانکاران خود را از مکر الهی در [[امان]] می‌دانند: {{متن قرآن|أَفَأَمِنُوا مَكْرَ اللَّهِ فَلَا يَأْمَنُ مَكْرَ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخَاسِرُونَ}}<ref>«آیا از تدبیر  خداوند در امانند؟ و از تدبیر خداوند جز گروه زیانکاران خود را در امان نمی‌دانند» سوره اعراف، آیه ۹۹.</ref> برخی [[احساس]] [[ایمنی]] از مکر الهی را گونه‌ای از مکر خدا درباره [[تبهکاران]] دانسته‌اند.<ref>المیزان، ج ۸، ص۲۰۲.</ref> [[قرآن]] از این نوع مکر درمورد امت‌های گذشته و تبدیل سختی‌های آنان به [[آسایش]] و [[رفاه]] سخن گفته و همان را سبب [[غفلت]] پیشینیان از [[خدا]] و [[مکر]] وی دانسته است، به گونه‌ای که حتی [[سختی]] و [[آسایش]] [[پدران]] خود را نیز [[حکم]] [[طبیعت]] می‌دانستند نه [[عذاب الهی]]؛<ref>المیزان، ج ۸، ص۲۰۰.</ref> اما در حالی که [[عذاب]] را [[گمان]] نمی‌کردند به آن گرفتار شدند: {{متن قرآن|ثُمَّ بَدَّلْنَا مَكَانَ السَّيِّئَةِ الْحَسَنَةَ حَتَّى عَفَوْا وَقَالُوا قَدْ مَسَّ آبَاءَنَا الضَّرَّاءُ وَالسَّرَّاءُ فَأَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ}}<ref>«سپس به جای خشکسالی، فراوانی  آوردیم تا بسیار شدند و گفتند: به پدران ما (نیز) رنج و شادی رسیده است؛ ناگاه آنان را در حالی که خود آگاه نبودند فرو گرفتیم» سوره اعراف، آیه ۹۵.</ref>؛ سپس در قالب استفهام انکاری چنین می‌پرسد: آیا [[مردم]] آبادی‌ها خود را از عذاب الهی که شب یا [[روز]] به آنان برسد در [[امان]] می‌بینند: {{متن قرآن|أَفَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَى أَنْ يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا بَيَاتًا وَهُمْ نَائِمُونَ}}<ref>«پس آیا مردم این شهرها در امانند که عذاب ما شبانه به آنان فرا رسد و آنها خفته باشند؟» سوره اعراف، آیه ۹۷.</ref>، {{متن قرآن|أَوَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَى أَنْ يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا ضُحًى وَهُمْ يَلْعَبُونَ}}<ref>«و آیا مردم این شهرها در امانند که عذاب ما میان روز، به آنان فرا رسد و آنان سرگرم بازی (و بازیچه این جهان) باشند؟» سوره اعراف، آیه ۹۸.</ref> [[روایات]]، [[ایمنی]] از [[مکر الهی]] را از [[گناهان کبیره]] شمرده و در [[بدی]]، آن را همپایه [[شرک به خدا]] و [[یأس]] از [[رحمت]] او دانسته و در مقابل، [[خوف]] از مکر خدا را از حالات [[پسندیده]] [[انسان]] [[مؤمن]] به شمار آورده‌اند.<ref>نور الثقلین، ج ۵، ص۱۶۰؛ و نیز ر.ک: المیزان، ج ۴، ص۳۳۳؛ تفسیر ثعلبی، ج ۳، ص۲۹۷.</ref>.<ref>[[حسین علی یوسف‌زاده|یوسف‌زاده، حسین علی]]، [[خیرالماکرین / اسماء ‌و صفات (مقاله)|مقاله «خیرالماکرین»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۲، ص ۴۵۸- ۴۵۹</ref>