پرش به محتوا

ولایت در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

۴٬۱۲۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۲
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۸۲: خط ۸۲:
{{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاهُ‌}}<ref>المبارک بن محمد ابن اثیر الجزری، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، تحقیق: ظاهر احمد الزاوی، ص۲۲۷.</ref>.
{{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاهُ‌}}<ref>المبارک بن محمد ابن اثیر الجزری، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، تحقیق: ظاهر احمد الزاوی، ص۲۲۷.</ref>.
اما بهترین و [[جامع‌ترین]] تعریف در خصوص ماده «ولی» [[کلام]] [[علامه مصطفوی]] است که می‌گوید: ولی به معنای {{عربی|وقوع شيء وراء شيء مع رابطة بينهما}}<ref>حسین مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۴، ص۲۰۳.</ref>؛ «قرارگرفتن چیزی بعد از چیز دیگر، به همراه رابطه‌ای که میان آنها وجود دارد».<ref>[[محمد ساعدی|ساعدی، محمد]]، [[آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار (کتاب)|آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار]]، ص ۴۲.</ref>
اما بهترین و [[جامع‌ترین]] تعریف در خصوص ماده «ولی» [[کلام]] [[علامه مصطفوی]] است که می‌گوید: ولی به معنای {{عربی|وقوع شيء وراء شيء مع رابطة بينهما}}<ref>حسین مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۴، ص۲۰۳.</ref>؛ «قرارگرفتن چیزی بعد از چیز دیگر، به همراه رابطه‌ای که میان آنها وجود دارد».<ref>[[محمد ساعدی|ساعدی، محمد]]، [[آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار (کتاب)|آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار]]، ص ۴۲.</ref>
==معنای [[ولایت]]==
[[ابوهلال عسکری]]، لغت شناس معروف [[عرب]]، در بحث فرق میان «[[مولی]] و ولی»، ولی را چنین معنی می‌کند:
{{عربی|واصل الوليّ جعل الثاني بعد الاول من غير فصل من قولهم هذا يلي ذاك وليا}}<ref>الفروق اللغویه، ص۲۳۵.</ref>.
«اصل معنای «[[ولیّ]]» قرار دادن دوم به جای اول است بدون فاصله و این واژه از قول عرب گرفته شده است که این پشت سر آن می‌آید.
[[راغب اصفهانی]] همین معنی را با شرح بیشتری آورده و می‌نویسد:
{{عربی|الوَلاء و التوالي ان يحصل شيئان فصاعدا حصولاً ليس بينهما ما ليس منهما و يستعار ذلك للقرب من حيث المكان و من حيث النسبة و من حيث الدين و من حيث الصداقة و النصرة و الاعتقاد و والولاية النصرة و الولاية تولّي الامر و قيل الوِلاية و الوَلاية نحو الدِّلالة و الدَّلالة و حقيقته تولّي الامر و الولي و المولى يستعملان في ذلك كل واحد منهما}}<ref>المفردات، راغب اصفهانی، ص۵۳۳.</ref>.
«ولایت این است که حداقل دو چیز طوری به هم نزدیک شوند که بیگانه‌ای میان آنها نباشد و این معنی در نزدیکی از نظر مکان، نسبت، [[آیین]]، [[دوستی]]، [[یاری]] و [[اعتقاد]] کاربرد دارد. ولایت به معنای [[سرپرستی]] کار است. گفته شده ولایت و [[وَلایت]] مثل دِلالت و دَلالت است، ولی [[حقیقت]] آن سرپرستی در کار است و «ولی» و «مولی» هر دو در این معنی کاربرد دارند.
[[علامه طباطبایی]] در این باره می‌نویسد:
چون ولایت (به معنای) نزدیکی خاص است، هرگاه این «ولایت» در [[امور معنوی]] [[تصور]] شود، لازمه‌اش این است که ولی نسبت به آنچه ولایت دارد، دارای اختیاراتی باشد که دیگران این اختیارات را باید از طریق او کسب کنند. براین اساس هر نوع تصرفی که دیگری می‌تواند نسبت به آن چیز انجام دهد، تنها ولی [[قادر]] به انجام آن است؛ به عنوان مثال میت که می‌توانست نسبت به ترکه‌اش [[تصرف]] کند چون مالک بود، اکنون ولی او به دلیل [[وراثت]] در آن تصرف می‌کند. همچنین ولی صغیر در [[اموال]] او تصرف می‌کند؛ چون [[تدبیر امور]] صغیر بر عهده اوست. [[خداوند]] نیز ولی [[بندگان]] خود است؛ زیرا تدبیر امور آنان در [[دنیا]] و [[آخرت]] با اوست. همچنین خداوند ولی [[مؤمنان]] است؛ چون [[تدبیر امر]] [[دین]] آنان و [[دعوت به دین]]، [[توفیق]] آنان برای [[گرایش به دین]] و [[یاری دین]] بر عهده اوست. [[پیامبر]] نیز ولی مؤمنان است؛ چون او نسبت به [[قضاوت]] کردن میان آنان [[اختیار]] دارد. [[حاکم]]، ولی [[مردم]] است؛ چون متناسب با قدرتش در بین مردم [[حکم]] می‌کند.
خلاصه آنکه معنای [[ولایت]] در موارد کاربرد آن، نوعی نزدیکی است که سبب می‌شود ولی [[حق تصرف]] و [[تدبیر]] داشته باشد<ref>طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۶، ص۱۲.</ref>.<ref>[[سید محمد مرتضوی|مرتضوی، سید محمد]]، [[آیات ولایت در قرآن ج۱ (کتاب)|آیات ولایت در قرآن ج۱]]، ص ۲۰۳.</ref>


== پرسش مستقیم==
== پرسش مستقیم==
۷۳٬۱۸۵

ویرایش