ابووهب جیشانی: تفاوت میان نسخه‌ها

ابووهب جیشانی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۳۸

۴ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۲

←‏مقدمه

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 ==مقدمه==
-جیشان، نام شهری در جنوب [[صنعا]] در [[یمن]] است<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۵۳.</ref> و انتساب او به [[حمیر]]<ref>ابن حبان، مشاهیر، ص۹۵ و ۲۹۸.</ref> از اینجاست. برخی، این [[کنیه]] را "[[وهب]] جیشانی" ضبط کرده‌اند؛ یعنی کلمه "ابو" که این نام را به کنیه تبدیل کرده است، زاید شمرده‌اند. مستغفری و [[ابوموسی مدینی]] آن را [[اشتباه]] و ضبط صحیح آن را همان أبو وهب جنیشانی دانسته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۴۲۴-۴۲۵.</ref>. [[احمد بن حنبل]]<ref>ابن یونس، ج۱، ص۱۶۳.</ref>، ابن معین<ref>ابن معین، ج۱، ص۲۳.</ref>، [[بخاری]]<ref>بخاری، ج۳، ص۲۴۹.</ref>، [[ابوداود]]<ref>ابوداود، ج۲، ص۲۴۷.</ref>، [[ترمذی]]<ref>ترمذی، ج۲، ص۲۹۹.</ref>، [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۵۳.</ref> و خلیفة بن خیاط<ref>خلیفه بن خیاط، ص۵۳۶.</ref>، نامش را "دیلم بن هوشع الأصغر" ([[یوشع]]، هوبشع، هوسع، همیسع و گاه به [[قلب]] هوشع بن دیلم) گفته‌اند<ref>نیز ر.ک: ابن یونس، ج۱، ص۱۶۳؛ مزی، ج۳۴، ص۳۹۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۲۳؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۵۰؛ ذهبی، ج۴، ص۵۸۵.</ref>، اما ابن یونس<ref>ابن یونس، ج۱، ص۱۶۳ و ۵۲۵.</ref> پس از نام یاد شده می‌گوید: این چیزی است که علمای [[عراق]]، از جمله احمد بن حنبل و ابن معین می‌گویند و این شخص را همان دیلم بن هوشع [[صحابی]] [[تصور]] کرده‌اند، ولی به نظر من نام صحیح ابووهب، [[عبید بن شرحبیل]] است. [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۲، ص۳۲۸.</ref> گفته ابن یونس را بسیار تمام دانسته است و می‌گوید: ابن یونس برای دیلم [[حمیری]] چنین کنیه‌ای را نشناخته است<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۲۹.</ref>. بخاری<ref>بخاری، ج۳، ص۲۴۹.</ref> نیز تصریح دارد که أبووهب جیشانی، غیر از دیلم حمیری است [[ابن حبان]]<ref>الثقات، ج۵، ص۲۷۲.</ref>، [[ابن ابی عاصم]]<ref>ابن ابی عاصم، ج۵، ص۲۴۴.</ref> [[ابن منده]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۳۲۳.</ref> و [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۶، ص۳۰۴۲.</ref> او را صحابی پنداشته‌اند. مستند آنان. [[روایت]] ابووهب جیشانی از [[رسول خدا]]{{صل}} است: درباره شرابی که از عسل و آب جو درست می‌شود از [[پیامبر]] پرسیدند و [[حضرت]] فرمود: آیا مست کننده است؟ گفتند: اگر زیاد بخوریم آری. فرمود: "هر مست کننده‌ای [[حرام]] است" یا فرمود: "اندک آن چیزی که زیادی‌اش مستی می‌آورد، [[حرام]] است"<ref>نیز ر.ک: شاعی، ص۲۸۲؛ ابن سعد، ج۱، ص۲۶۹.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۱، ص۲۶۹.</ref> این خبر را ضمن نقل [[وفد]] جیشان آورده است و می‌گوید وفد یاد شده، از [[یمن]] به همراه ابووهب جیشانی آمدند. سپس سؤال آنان را درباره نوشیدنی و پاسخ [[پیامبر]] را نقل کرده است.
+[[جیشان]]، نام شهری در جنوب [[صنعا]] در [[یمن]] است<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۵۳.</ref> و انتساب او به [[حمیر]]<ref>ابن حبان، مشاهیر، ص۹۵ و ۲۹۸.</ref> از اینجاست. برخی، این [[کنیه]] را "[[وهب جیشانی]]" ضبط کرده‌اند؛ یعنی کلمه "ابو" که این نام را به کنیه تبدیل کرده است، زاید شمرده‌اند. مستغفری و [[ابوموسی مدینی]] آن را [[اشتباه]] و ضبط صحیح آن را همان أبو وهب جنیشانی دانسته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۴۲۴-۴۲۵.</ref>. [[احمد بن حنبل]]<ref>ابن یونس، ج۱، ص۱۶۳.</ref>، ابن معین<ref>ابن معین، ج۱، ص۲۳.</ref>، [[بخاری]]<ref>بخاری، ج۳، ص۲۴۹.</ref>، [[ابوداود]]<ref>ابوداود، ج۲، ص۲۴۷.</ref>، [[ترمذی]]<ref>ترمذی، ج۲، ص۲۹۹.</ref>، [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۵۳.</ref> و خلیفة بن خیاط<ref>خلیفه بن خیاط، ص۵۳۶.</ref>، نامش را "دیلم بن هوشع الأصغر" ([[یوشع]]، هوبشع، هوسع، همیسع و گاه به [[قلب]] هوشع بن دیلم) گفته‌اند<ref>نیز ر.ک: ابن یونس، ج۱، ص۱۶۳؛ مزی، ج۳۴، ص۳۹۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۲۳؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۵۰؛ ذهبی، ج۴، ص۵۸۵.</ref>، اما ابن یونس<ref>ابن یونس، ج۱، ص۱۶۳ و ۵۲۵.</ref> پس از نام یاد شده می‌گوید: این چیزی است که علمای [[عراق]]، از جمله احمد بن حنبل و ابن معین می‌گویند و این شخص را همان دیلم بن هوشع [[صحابی]] [[تصور]] کرده‌اند، ولی به نظر من نام صحیح ابووهب، [[عبید بن شرحبیل]] است. [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۲، ص۳۲۸.</ref> گفته ابن یونس را بسیار تمام دانسته است و می‌گوید: ابن یونس برای دیلم [[حمیری]] چنین کنیه‌ای را نشناخته است<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۲۹.</ref>. بخاری<ref>بخاری، ج۳، ص۲۴۹.</ref> نیز تصریح دارد که أبووهب جیشانی، غیر از دیلم حمیری است [[ابن حبان]]<ref>الثقات، ج۵، ص۲۷۲.</ref>، [[ابن ابی عاصم]]<ref>ابن ابی عاصم، ج۵، ص۲۴۴.</ref> [[ابن منده]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۳۲۳.</ref> و [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۶، ص۳۰۴۲.</ref> او را صحابی پنداشته‌اند. مستند آنان. [[روایت]] ابووهب جیشانی از [[رسول خدا]]{{صل}} است: درباره شرابی که از عسل و آب جو درست می‌شود از [[پیامبر]] پرسیدند و [[حضرت]] فرمود: آیا مست کننده است؟ گفتند: اگر زیاد بخوریم آری. فرمود: "هر مست کننده‌ای [[حرام]] است" یا فرمود: "اندک آن چیزی که زیادی‌اش مستی می‌آورد، [[حرام]] است"<ref>نیز ر.ک: شاعی، ص۲۸۲؛ ابن سعد، ج۱، ص۲۶۹.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۱، ص۲۶۹.</ref> این خبر را ضمن نقل [[وفد]] جیشان آورده است و می‌گوید وفد یاد شده، از [[یمن]] به همراه ابووهب جیشانی آمدند. سپس سؤال آنان را درباره نوشیدنی و پاسخ [[پیامبر]] را نقل کرده است.
 اما دیگران، از جمله ابن سعد در جای دیگر<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۵۳.</ref> نه تنها او را [[تابعی]] برشمرده‌اند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۳۸؛ مزی، ج۸، ص۵۰۳؛ ابن حجر، تهذیب، ج۳، ص۱۸۶.</ref>، بلکه عقیلی<ref>عقیلی، ج۲، ص۴۴.</ref> و [[ابن عدی]]<ref>ابن عدی، ج۳، ص۱۰۳.</ref> او را از ضعفای این گروه دانسته‌اند. درباره [[روایت]] و وفد یاد شده باید گفت مربوط به [[دیلم]] [[حمیری]] است که به [[خطابه]] ابووهب جیشانی هم اطلاق شده است.