منشأ عصمت امام: تفاوت میان نسخه‌ها

منشأ عصمت امام (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۰ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۰۰

۵٬۲۴۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۳۰ ژوئن ۲۰۲۲

←‏پرسش مستقیم

دیداریویکی‌متن

Bahmani

مدیران

۱۱۲٬۰۵۷

ویرایش

@@ خط ۱۱۰: / خط ۱۱۰: @@
 حاصل آنکه نظریه فوق، خاستگاه عصمت را نه صرف [[اعمال]] انسانی قرار داد تا اشکال عدم ملازمه طرح شود و نه صرف [[طبیعت]] و یا صرف [[فضل الهی]] [[تفسیر]] کرد تا اشکال [[جبر]] و عدم [[فضیلت]] چنین عصمتی رخ نماید، بلکه عصمت را مجموع سه عامل انگاشت تا در عین شمول بر مزایا و فواید هر کدام، از اشکال انحصار نیز مصون ماند<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی| قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[کاوشی در ماهیت و قلمرو عصمت (مقاله)| کاوشی در ماهیت و قلمرو عصمت]]، مجله پگاه حوزه، مرداد ماه ۱۳۸۳ ش۱۳۹.</ref>.
+== منشأ عصمت از دیدگاه علمای معاصر ==
+«اولین نظریه در ریشه [[عصمت]]، به [[اراده]] و [[انتخاب]] توجه داشت که مورد قبول ما نیز هست.
+نظریه دوم مربوط به [[آیت‌الله]] مصباح بود که، یکی از عوامل عصمت را [[علم]] و اراده بیشتر و [[قوی]] می‌داند که از جانب [[خدا]] به آنان داده شده است. لکن [[کلام]] ایشان دارای چند اشکال اساسی است:
+# این علم و اراده که منشأ عصمت است، اگر از جانب [[خداوند]] به آنان داده شود اگرچه موجب عصمت می‌گردد، اما این عصمت، هیچ مکرمت و فخری نخواهد داشت، چون مجبورند تحت دو عامل علم و اراده قوی عمل کنند.
+# از ظاهر کلام ایشان دریافت می‌شود که عصمت، مخصوص [[انبیا]] و [[امامان]] است و دیگران حظّی از آن ندارند، حال اینکه ثابت شد عصمت برای عموم [[انسان‌ها]] ممکن است و [[عصمت عملی]] جز با تلاش و [[مجاهدت]] به دست نمی‌آید.
+[[آیت‌الله سبحانی]] یکی از عوامل عصمت و شاید یگانه عامل مورد قبول ایشان در پیدایش عصمت را [[حب]] و [[عشق الهی]] می‌داند. البته باید قبول کنیم این [[عشق]]، بدون مقدمه حاصل نمی‌شود و هیچ حبی به [[تنهایی]] منشأ [[اجتناب از گناه]] نیست، بلکه محتاج به انتخاب مسیر و اراده و [[عزم]] بر [[اطاعت]] و [[ترک گناه]] است. اگر این عشق و [[محبت الهی]] اکتسابی نباشد هیچ فخری برای [[معصوم]] نیست و اگر اکتسابی باشد به مقدماتی احتیاج دارد که آن مقدمه، [[معرفت]] و انتخاب و اراده است.
+[[علامه طباطبایی]] منشأ عصمت را [[علم موهوب]] [[الهی]] به [[معصومین]] می‌داند که موجب عشق به خدا و عصمت می‌شود، اما کلامشان چند اشکال دارد:
+# ظاهر کلام ایشان این است که عصمت، مختص به انبیا و امامان است و دیگران را [[نصیبی]] نیست و این امر با ظاهر [[آیات]] و [[روایات]] که تمام انسان‌ها را [[دعوت]] به عصمت می‌کنند سازگار نیست.
+# این علم و معرفت را موهوب الهی معرفی کرده‌اند و می‌دانیم که چنین [[علمی]] در [[اختیار]] هر کسی که قرار بگیرد به عصمت می‌رسد؛ در حالی که چنین عصمتی باعث [[افتخار]] نیست و پاداشی ندارد، چون بر فرض [[تساوی]] [[انسان‌ها]] در دو جهت [[خیر و شر]]، [[پاداش]] به [[اهل]] خیر داده می‌شود، نه در صورت [[تبعیض]] و [[جبر]].
+# آنچه که [[معصومین]] را از دیگر [[مردم]] جدا می‌کند، [[عصمت]] مطلقه است که لازمه [[نبوت]] و [[امامت]] است؛ آن هم برای [[امت]] و به جهت [[انقیاد]] امت. لکن در [[عصمت عملی]] همه انسان‌ها در کسب آن با معصومین شریک‌اند.
+یکی دیگر از عوامل و ریشه‌های عصمت از دیدگاه برخی [[روان‌شناسان]] و [[متکلمین]]، [[وراثت]]، [[تربیت]] و [[علل]] ناشناخته است، که آن هم دارای اشکال است، زیرا:
+# وراثت و تربیت در مورد [[حضرت آدم]] [[نادرست]] است.
+# عوامل ناشناخته هم، چون قابل [[اثبات]] نیستند، پس قابل قبول نیست، چون ادعایی بی‌دلیل است.
+[[آیت‌الله]] مصباح یکی از عوامل عصمت را استعداد خاص معرفی کرده‌اند که این نظریه هم چند اشکال دارد:
+# ایشان استعداد خاص معصومین و [[انبیا]] را موهوب [[الهی]] دانسته‌اند و این خود موجب جبر است؛ چون استعداد [[برتری]] که از [[علم]] و [[معرفت]] و تربیت مدام الهی کسب می‌شود در هر کسی باشد موجب عصمت است، در این صورت انبیا با داشتن چنین عصمتی چه برتری و مزیتی بر دیگران دارند.
+# عصمت عملی حتی برای انبیا با تلاش و [[مجاهدت]] کسب می‌شود، و طبق [[کلام]] [[قرآن]] و [[احادیث]] برای همه ممکن است، لذا فرض استعداد [[برتر]] به عنوان عامل عصمت برای معصومین نمی‌تواند مقبول باشد»<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده، ابراهیم]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]] ص ۱۰۸.</ref>.
 == پرسش مستقیم ==