پرش به محتوا

غایت خلقت: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۳۶۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۲
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = امامت | عنوان مدخل = غایت خلقت | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = امامت (پرسش) }} == امامت و غایت خلقت == بحث گسترده درباره فلسفه امامت در مدخل اغراض امامت انجام گرفته است. در این جا این مطلب را یادآور می‌شویم که د...» ایجاد کرد)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۶: خط ۶:
| پرسش مرتبط  = امامت (پرسش)
| پرسش مرتبط  = امامت (پرسش)
}}
}}
===خداشناسی و غایت خلقت==
{{همچنین|خداشناسی}}
انسان وجود نه تک ساحتی (مادی و [[دنیوی]] محض)، بلکه موجود دو ساحتی است؛ بنابراین، [[هدف]] خلقتش نه [[زندگی مادی]]، بلکه [[حیات]] جاودانه [[اخروی]] است؛ لذا باید خود را برای [[سیر]] و [[سفر]] به دنیای دیگر مهیا کند. این [[غایت]]، بدون مقدمات میسر نمی‌شود. پس می‌توان گفت که [[شناخت]] و [[معرفت]] [[خدای متعال]]، [[هدف خلقت انسان]] است که انسان از این راه به [[سعادت]] جاودانه نایل می‌آید.
منبع و ابزار معرفت فوق به دو قسم درونی (فطرت، [[علم حصولی]] و حضوری) و بیرونی ([[پیامبران]] و [[امامان]]) تقسیم می‌شود که [[آفریدگار]] آن را در [[اختیار انسان]] قرار داده است. مهم‌ترین [[فلسفه]] [[بعثت پیامبران]] و فرستادن کتاب‌ها و [[شرایع آسمانی]]، شناساندن [[خداوند]] به [[جاهلان]] است که در واقع آنان [[فطرت]] [[نهان]] و غبار گرفته [[خداشناسی]] [[منکران]] و جاهلان را بیدار می‌کنند<ref>امام خمینی، تفسیر سوره حمد، ص۸۲؛ شرح چهل حدیث، ص۶۶۰؛ صحیفه امام، ج۲۰، ص۱۶؛ ج۱۹، ص۴۳۷.</ref>؛ لذا [[معرفت خداوند]] در [[روایات]] بنیان و اول [[دین]] توصیف شده است {{متن حدیث|أَوَّلُ الدِّينِ مَعْرِفَتُهُ}}<ref>بحارالأنوار، ج۱، ص۱۹۸؛ ج۴، ص۲۴۷.</ref>. به تعبیری، مقصد ذاتی و [[غایت]] [[بعثت]] و [[دعوت انبیاء]]، [[تحول]] [[انسان]] مادی به انسان لاهوتی [[الهی]] ربّانی [[روحانی]] متحول است تا در پرتو آن وجود قدسی الهی برای انسان آشکار گردد. این کمال [[حقیقت]] [[معرفت]] است که در [[حدیث شریف]] قدسی اشاره به آن فرماید: {{متن حدیث|كُنْتُ كَنْزاً مَخْفِيّاً فَأَحْبَبْتُ أَنْ أعْرَفَ فَخَلَقْتُ الخَلْقَ لِكَيْ أعْرَفَ}}<ref>بحارالأنوار، ج۸۴، ص۱۹۸ و ۳۴۴.</ref> این مقصد ذاتی استقلالی حاصل نشود مگر به دو امر: یکی «اقبال» به سوی [[خدای تعالی]]، و دیگر «[[ادبار]]» از غیر [[حق تعالی]] و إعراض از ماسوی؛ از این جهت، کلیه دعوت‌های الهیّه یا [[دعوت]] بر اقبال به سوی حق تعالی است، یا دعوت [به] إعراض از غیر اوست<ref>امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۲۹۸.</ref>.<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[خداشناسی توحیدی (مقاله)| مقاله «خداشناسی توحیدی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۱۲۰.</ref>
== امامت و غایت خلقت ==
== امامت و غایت خلقت ==
{{همچنین|امامت}}
بحث گسترده درباره [[فلسفه امامت]] در مدخل اغراض [[امامت]] انجام گرفته است. در این جا این مطلب را یادآور می‌شویم که در [[روایات]] از [[امامت]]، به عنوان [[فلسفه]] یا [[غایت خلقت]] تعبیر شده است؛ به گونه‌ای که اگر لحظه‌ای [[زمین]] از [[امام]] خالی باشد، بر اهلش [[خشم]] خواهد نمود و آنان را در کام خود فرو خواهد برد: {{متن حدیث|لَوْ بَقِيَتِ الْأَرْضُ بِغَيْرِ إِمَامٍ لَسَاخَتْ}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۱۳۷.</ref>. از این [[روایت]] و نظایر آن به دست می‌آید که [[سرنوشت]] [[زندگی]] [[انسان]] و سایر جانداران در [[زمین]] به [[وجود امام]] بستگی دارد؛ یعنی از زمانی که در [[زمین]] حیات وجود داشته، [[امام]] نیز بوده است و تا هنگامی که [[زندگی]] جریان دارد، [[امام]] نیز وجود خواهد داشت. بر این اساس، [[امام]] در [[نظام خلقت]] نقش علیت دارد. علیت [[امام]] در [[نظام طبیعت]] و در سطحی فراتر در [[نظام خلقت]]، به دو گونه فاعلی و غایی امکان پذیر است؛ یعنی [[وجود امام]] در سلسله [[علل]] فاعلی و غایی [[جهان]] قرار دارد، هر چند علة العلل در هر دو سلسله [[خداوند متعال]] است. بدین جهت است که درباره [[امام عصر]]{{ع}} آمده است: "بقای [[دنیا]] به بقای [[امام عصر]]{{ع}} است، و به [[یمن]] و [[برکت]] او موجودات روزی داده می‌شوند و به واسطه وجود او [[زمین]] و [[آسمان]] پابرجاست"<ref>{{متن حدیث|الَّذِي بِبَقَائِهِ بَقِيَتِ الدُّنْيَا وَ بِيُمْنِهِ رُزِقَ الْوَرَى وَ بِوُجُودِهِ ثَبَتَتِ الْأَرْضُ وَ السَّمَاءُ}}؛ دعای عدیله.</ref>.
بحث گسترده درباره [[فلسفه امامت]] در مدخل اغراض [[امامت]] انجام گرفته است. در این جا این مطلب را یادآور می‌شویم که در [[روایات]] از [[امامت]]، به عنوان [[فلسفه]] یا [[غایت خلقت]] تعبیر شده است؛ به گونه‌ای که اگر لحظه‌ای [[زمین]] از [[امام]] خالی باشد، بر اهلش [[خشم]] خواهد نمود و آنان را در کام خود فرو خواهد برد: {{متن حدیث|لَوْ بَقِيَتِ الْأَرْضُ بِغَيْرِ إِمَامٍ لَسَاخَتْ}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۱۳۷.</ref>. از این [[روایت]] و نظایر آن به دست می‌آید که [[سرنوشت]] [[زندگی]] [[انسان]] و سایر جانداران در [[زمین]] به [[وجود امام]] بستگی دارد؛ یعنی از زمانی که در [[زمین]] حیات وجود داشته، [[امام]] نیز بوده است و تا هنگامی که [[زندگی]] جریان دارد، [[امام]] نیز وجود خواهد داشت. بر این اساس، [[امام]] در [[نظام خلقت]] نقش علیت دارد. علیت [[امام]] در [[نظام طبیعت]] و در سطحی فراتر در [[نظام خلقت]]، به دو گونه فاعلی و غایی امکان پذیر است؛ یعنی [[وجود امام]] در سلسله [[علل]] فاعلی و غایی [[جهان]] قرار دارد، هر چند علة العلل در هر دو سلسله [[خداوند متعال]] است. بدین جهت است که درباره [[امام عصر]]{{ع}} آمده است: "بقای [[دنیا]] به بقای [[امام عصر]]{{ع}} است، و به [[یمن]] و [[برکت]] او موجودات روزی داده می‌شوند و به واسطه وجود او [[زمین]] و [[آسمان]] پابرجاست"<ref>{{متن حدیث|الَّذِي بِبَقَائِهِ بَقِيَتِ الدُّنْيَا وَ بِيُمْنِهِ رُزِقَ الْوَرَى وَ بِوُجُودِهِ ثَبَتَتِ الْأَرْضُ وَ السَّمَاءُ}}؛ دعای عدیله.</ref>.


۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش