ابراهیم بن سلیمان: تفاوت میان نسخه‌ها

{{متن حدیث|قُلْتُ هَلْ فِي الْوَلَايَةِ شَيْءٌ دُونَ شَيْءٍ [فَضْلٌ يُعْرَفُ لِمَنْ أَخَذَ بِهِ قَالَ نَعَمْ] قَوْلُ اللَّهِ [تَعَالَى] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}}<ref>ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید سوره نساء، آیه ۵۹.</ref> فَكَانَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ{{ع}}}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۳، ص۴۴۸ به گزارش از تفسیر فرات الکوفی، ص۱۰۹، ح۱۱۱.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۳۰۳-۳۰۴.</ref>

یکی از محققان می‌نویسد: {{عربی|"لم أقف له روایة عن الأئمة{{عم}}، مع أنه کان فی عصر الصادق، و الکاظم، والرضا، و الجواد{{ع}}، بل عن أصحاب الباقر و الصادق{{عم}} مثل جابر الجعفی المتوفی سنة ۱۳۸ أو سنة ۱۳۲؛ و روی عنه حمید بن زیاد المتوفی سنة ۳۱۰"}}<ref>تهذیب المقال، ج۱، پاورقی ص۲۹۲ - ۲۹۳، ش۲۰.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۳۰۸-۳۰۹.</ref>

بر این اساس، نمی‌توان ملتزم شد یا احتمال داد که ایشان [[زمان امامان]] [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}} را درک کرده، مگر از [[معمران]] باشد و این هم [[اثبات]] کردنی نیست، از این رو به احتمال [[قوی]] [[روایت]] ابراهیم بن سلیمان از [[جابر بن یزید جعفی]] مرسل باشد، بلکه به قرینه روایت ابراهیم بن سلیمان از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} مانند [[علی بن غراب]]<ref>{{عربی|علی بن غراب، له کتاب، رویناه بالإسناد الأول عن حمید، عن إبراهیم بن سلیمان أبی إسحاق الخزاز، عنه}}؛ (الفهرست (طوسی)، ص۲۸۰، ش۴۱۲) شیخ طوسی او را در اصحاب امام صادق{{ع}} یاد کرده است. (ر.ک: رجال الطوسی، ص۲۶۶، ش۳۸۲۴).</ref>، [[عمرو بن شمر]]<ref>{{عربی|عمرو بن شمر، له کتاب، رویناه بالإسناد، عن حمید، عن إبراهیم بن سلیمان الخزاز أبی إسحاق، عنه}}؛ (الفهرست (طوسی)، ص۳۲۰ - ۳۲۱، ش۴۹۷) نجاشی می‌نویسد: روی عن أبی عبدالله علیه (رجال النجاشی، ص۲۸۷، ش۷۶۵) و شیخ طوسی وی را از اصحاب امامان باقر و صادق{{عم}} به شمار آورده است. (ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۴۱ (ش۱۵۱۰) و ۲۵۰ (ش۳۵۰۷).</ref>، [[فضل بن أبی قرة]]<ref>{{عربی|الفضل بن أبی قرة، روی حمید عن إبراهیم بن سلیمان، عن الفضل}}؛ (رجال الطوسی، ص۴۳۶، ش۶۲۳۶) نجاشی درباره‌اش می‌نویسد: روی عن أبی عبدالله{{ع}} (رجال النجاشی، ص۳۰۸، ش۸۴۲) و شیخ طوسی و برقی او را از اصحاب امام صادق{{ع}} به شمار آورده‌اند. (ر.ک: رجال البرقی، ص۳۴؛ رجال الطوسی، ص۲۶۹، ش۳۸۶۵).</ref>، و... و [[روایت]] [[حمید بن زیاد]] متوفای ۳۱۰ (ق) از ایشان، چه بسا بتوان استظهار کرد که وی در دوران [[امامان]] [[امام کاظم]] و [[امام رضا]] و [[امام جواد]] و [[امام هادی]]{{عم}} می‌زیسته؛ مؤیدش این است که از [[امام صادق]]{{ع}} با دو واسطه<ref>ر.ک: شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۲۹، ح۱۰۸۹.</ref> و از [[امام باقر]]{{ع}} گاه با دو واسطه و گاه با سه واسطه روایت کرده است<ref>{{متن حدیث|... أَخْبَرَنَا جَمَاعَةٌ، عَنْ أَبِي الْمُفَضَّلِ، قَالَ: حَدَّثَنِي أَبُو شَبَّةَ سَنَةَ سِتَّ عَشْرَةَ وَ ثَلَاثِ مِائَةٍ، وَ فِيهَا مَاتَ (رَحِمَهُ اللَّهُ)، قَالَ: حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ سُلَيْمَانَ النِّهْمِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو حَفْصٍ الْأَعْشَى، عَنْ زِيَادِ بْنِ الْمُنْذِرِ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ{{عم}}، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ، قَالَ: قَالَ عَلِيٌّ{{ع}}...}}؛ الأمالی (طوسی)، ص۵۰۱، ش۱۰۹۷)؛ {{متن حدیث|عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ سُلَيْمَانَ الْخَزَّازِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْأَحْوَلِ عَنْ أَبِي عُبَيْدَةَ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ{{ع}} يَقُولُ:...}}؛(مستدرک الوسائل، ج۴، ص۴۴۸، ح۵۱۳۰).</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۳۰۹-۳۱۲.</ref>

[[علامه حلی]]: {{عربی|قال الشیخ الله: إنه کان ثقة فی الحدیث،... و ضعفه ابن الغضائری قال: إنه یروی عن الضعفاء و فی مذهبه ضعف و النجاشی و ثقه أیضاً کالشیخ، فحینئذ یقوی عندی العمل بما یرویه}}<ref>خلاصة الأقوال (رجال العلامة الحلی)، ص۵، ش۱۱.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۳۱۳-۳۱۴.</ref>

'''یادآوری:''' در میان [[رجالیان اهل سنت]]، [[ابن حبان]] نام او را در کتاب الثقات خویش ذکر کرده است<ref>ر.ک: الثقات (ابن حبان)، ج۸، ص۸۶ و ۸۸.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۳۱۴-۳۱۶.</ref>