اسماعیل بن قتیبه: تفاوت میان نسخه‌ها

اسماعیل بن قتیبه، [[محدث]] امامی است<ref>الفائق فی رواة و أصحاب الإمام الصادق{{ع}}، ج۱، ص۱۷۸؛ عوالم العلوم، ج۲۲، ص۵۶۶.</ref> که [[شیخ طوسی]] وی را در زمره اصحاب امام رضا{{ع}} آورده و قید مجهول را نیز به آن افزوده است<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۳؛ خلاصة الأقوال، ص۳۱۶؛ جامع الرواة، ج۱، ص۱۰۱؛ طرائف المقال، ج۱، ص۲۸۴؛ حیاة الإمام الرضا{{ع}}، ج۲، ص۹۷؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۴۰۰.</ref>. [[ابن داود]] در [[رجال]] خود از وی در دو جا یاد کرده است. بار اول از او با [[وصف]] مجهول و با این توضیح یاد کرده که «در رجال [[امام رضا]]{{ع}} ذکر نشده» و در جای دیگر نام وی را در بابی آورده که به مجهولان اختصاص داده است<ref>کتاب الرجال، ابن داود، ص۲۳۲، ۳۰۴؛ نقد الرجال، ج۱، ص۲۲۷.</ref>. اما برقی از وی در شمار [[اصحاب امام کاظم]]{{ع}} یاد کرده است<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۵۱؛ معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۸۲؛ المفید من معجم رجال الحدیث، ص۶۹. </ref>. با همه اینها در متون [[حدیثی]] و رجالی، روایتی از آن دو [[امام]] که از طریق وی نقل شده باشد، ذکر نشده است. او تنها روایت‌هایی از [[امام صادق]]{{ع}} دارد که گاه با واسطه آنها را شنیده و نقل کرده است<ref>المحاسن، ج۱، ص۹؛ الخصال، ص۲۹۸؛ اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۴۷۱؛ الکافی، ج۸، ص۱۶۶.</ref>. به همین دلیل قهپایی وی را از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} دانسته<ref>مجمع الرجال، ج۱، ص۲۲۱.</ref> و مامقانی [[برادر]] بودن [[اسماعیل]] با [[ابراهیم]] بن قتیبه را محتمل می‌داند<ref>تنقیح المقال، ج۴، ص۲۵۳.</ref>. در صورت [[صحت]] این مطلب، ابراهیم از اهالی [[اصفهان]] است، چنان که اسماعیل از آن دیار شمرده شده است، در حالی که در کتاب مستدرکات به وی نسبت [[بصری]] داده شده است<ref>مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۶۶۰.</ref>.

== منابع ==