البیان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخهها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۲
جز (جایگزینی متن - '\=\=\sدربارهٔ پدیدآورنده\s\=\=↵\{\{\:(.*)\}\}' به '== دربارهٔ پدیدآورنده == {{پدیدآورنده کتاب | پدیدآورنده کتاب = $1}}') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۲) |
||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
مؤلف در ادامه توضیح میدهد که: این جانب در این تفسیر تنها به مباحث و موضوعاتی که مربوط به [[معانی قرآن]] است خواهم پرداخت و از مباحثی که مربوط به لغات و اِعراب قرآن میشود صرفنظر خواهم کرد. بنابراین محدوده بحث در این تفسیر اولاً عبارتند از: | مؤلف در ادامه توضیح میدهد که: این جانب در این تفسیر تنها به مباحث و موضوعاتی که مربوط به [[معانی قرآن]] است خواهم پرداخت و از مباحثی که مربوط به لغات و اِعراب قرآن میشود صرفنظر خواهم کرد. بنابراین محدوده بحث در این تفسیر اولاً عبارتند از: | ||
#[[ظواهر]] [[آیات]] و [[محکمات]] قرآن | # [[ظواهر]] [[آیات]] و [[محکمات]] قرآن | ||
#[[روایات]] و [[احادیث]] متواتری که ثبوت آنها [[قطعی]] و بدون اشکال است | # [[روایات]] و [[احادیث]] متواتری که ثبوت آنها [[قطعی]] و بدون اشکال است | ||
#[[احکام]] [[عقل نظری]] صحیح و آنچه را که [[عقل]]، مستقلاً آن را [[درک]] میکند. ثانیاً روش ما در این [[تفسیر]]، روش [[تفسیر قرآن به قرآن]] است<ref>مقدمه البیان، ص۱۲-۱۳.</ref>. | # [[احکام]] [[عقل نظری]] صحیح و آنچه را که [[عقل]]، مستقلاً آن را [[درک]] میکند. ثانیاً روش ما در این [[تفسیر]]، روش [[تفسیر قرآن به قرآن]] است<ref>مقدمه البیان، ص۱۲-۱۳.</ref>. | ||
مؤلف در صدد نگاشتن [[تفسیری]] کامل از [[قرآن کریم]] بوده ولی بعداً به دلایلی، آن را پس از اتمام تفسیر [[سوره حمد]]، تعطیل نموده و تنها به "مدخل التقسیر" آنکه شامل موضوعات: [[فضل]] القرآن، [[اعجاز]] القرآن، اوهام حول اعجاز القرآن، حول سائر المعجزات، اضواء [[علی]] القراء، نظرة فی القراءات، صیانة القرآن من التحریف، فکرة عن جمع القرآن، حجیة [[ظواهر]] القرآن، النسخ فی القرآن، البداء فی التکوین، [[حدث]] القرآن و قدمه که جمعاً ۱۲ موضوع مهم در [[علوم قرآنی]] میشود اکتفا نموده است. | مؤلف در صدد نگاشتن [[تفسیری]] کامل از [[قرآن کریم]] بوده ولی بعداً به دلایلی، آن را پس از اتمام تفسیر [[سوره حمد]]، تعطیل نموده و تنها به "مدخل التقسیر" آنکه شامل موضوعات: [[فضل]] القرآن، [[اعجاز]] القرآن، اوهام حول اعجاز القرآن، حول سائر المعجزات، اضواء [[علی]] القراء، نظرة فی القراءات، صیانة القرآن من التحریف، فکرة عن جمع القرآن، حجیة [[ظواهر]] القرآن، النسخ فی القرآن، البداء فی التکوین، [[حدث]] القرآن و قدمه که جمعاً ۱۲ موضوع مهم در [[علوم قرآنی]] میشود اکتفا نموده است. | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
در [[تفسیر]] {{متن قرآن|غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ}}<ref>«راه آنان که به نعمت پروردهای؛ که نه بر ایشان خشم آوردهای و نه گمراهاند» سوره فاتحه، آیه ۷.</ref> مینویسد: {{متن قرآن|غَيْرِ}} یا بدل است از جمله {{متن قرآن|الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ}}<ref>«راه آنان که به نعمت پروردهای؛ که نه بر ایشان خشم آوردهای و نه گمراهاند» سوره فاتحه، آیه ۷.</ref> یا صفتی است برای {{متن قرآن| الَّذِينَ}}؛ زیرا [[نعمت]] [[پروردگار]] هم مانند رحمتش فراگیر و همگانی و شامل تمام افراد [[بشر]] است. و فایده [[وصف]] قرار گرفتن {{متن قرآن|غَيْرِ الْمَغْضُوبِ}} برای جمله {{متن قرآن|أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ}} این است که جمله {{متن قرآن|الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ}} عمومیت دارد و شامل تمام کسانی است که [[خداوند]] به آنان [[نعمت]] داده است. از این رو معنی [[آیه]] چنین میشود که: این [[بنده]] از [[خدا]] میخواهد که او را به راه [[بندگان]] نیکش [[هدایت]] کند، همان کسانی که [[شکرگزار]] نعمتهای پروردگارند و [[کفران نعمت]] نمیکنند و راه [[ناسپاسی]] یعنی [[گمراهی]] و [[ضلالت]] را نمیپیمایند و مورد [[غضب الهی]] قرار نمیگیرند و در نتیجه [[رستگاری]] و [[سعادت دنیا]] و [[آخرت]] نصیبشان خواهد شد. | در [[تفسیر]] {{متن قرآن|غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ}}<ref>«راه آنان که به نعمت پروردهای؛ که نه بر ایشان خشم آوردهای و نه گمراهاند» سوره فاتحه، آیه ۷.</ref> مینویسد: {{متن قرآن|غَيْرِ}} یا بدل است از جمله {{متن قرآن|الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ}}<ref>«راه آنان که به نعمت پروردهای؛ که نه بر ایشان خشم آوردهای و نه گمراهاند» سوره فاتحه، آیه ۷.</ref> یا صفتی است برای {{متن قرآن| الَّذِينَ}}؛ زیرا [[نعمت]] [[پروردگار]] هم مانند رحمتش فراگیر و همگانی و شامل تمام افراد [[بشر]] است. و فایده [[وصف]] قرار گرفتن {{متن قرآن|غَيْرِ الْمَغْضُوبِ}} برای جمله {{متن قرآن|أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ}} این است که جمله {{متن قرآن|الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ}} عمومیت دارد و شامل تمام کسانی است که [[خداوند]] به آنان [[نعمت]] داده است. از این رو معنی [[آیه]] چنین میشود که: این [[بنده]] از [[خدا]] میخواهد که او را به راه [[بندگان]] نیکش [[هدایت]] کند، همان کسانی که [[شکرگزار]] نعمتهای پروردگارند و [[کفران نعمت]] نمیکنند و راه [[ناسپاسی]] یعنی [[گمراهی]] و [[ضلالت]] را نمیپیمایند و مورد [[غضب الهی]] قرار نمیگیرند و در نتیجه [[رستگاری]] و [[سعادت دنیا]] و [[آخرت]] نصیبشان خواهد شد. | ||
بخش تعلیقات و پاورقیهای این [[تفسیر]] نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است که بیش از سی صفحه کتاب را به خود اختصاص داده است. [[امتیاز]] [[برتر]] این تفسیر این است که ضمن تقل آراء [[مفسران شیعه]] به نقل و [[نقد]] آراء [[مفسران اهل سنت]] نیز پرداخته و به بیان [[آراء تفسیری]] و احادیثی که در ذیل [[آیات]] یا در مباحث [[علوم قرآنی]] آوردهاند اهمیت و بهاء داده و در [[مقام]] نقد نیز به گونه عالمانه و کاملاً منصفانه به بررسی آنها پرداخته است. در مجموع شیوه مباحث این تفسیر نه تنها از افتخارات [[شیعه]] بلکه الگویی برای تفسیرنگاری در دنیای [[اسلام]] است. به نظر میرسد که مؤلف، از [[شیوه تفسیری]] استادش [[علامه]] [[محمد جواد بلاغی]] در تفسیر «آلاء [[الرحمان]] فی تفسیر القرآن» تأثیر فراوانی پذیرفته است و [[تطبیق]] این دو تفسیر به وضوح نشان دهنده این امر است. تفسیر بلاغی نیز مشتمل بر مباحث پر [[ارج]] علوم قرآنی و سپس تفسیر [[سوره حمد]] تا پایان [[سوره نساء]] و بخش نخست از [[سوره مائده]] است که در نوع خود از جهت سبک [[تفسیری]] و بیان نکات عالمانه آن کمنظیر است<ref>البیان، سیدابوالقاسم موسوی خویی، بیروت، دار الزهراء، ۱۴۰۸ق.</ref> | بخش تعلیقات و پاورقیهای این [[تفسیر]] نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است که بیش از سی صفحه کتاب را به خود اختصاص داده است. [[امتیاز]] [[برتر]] این تفسیر این است که ضمن تقل آراء [[مفسران شیعه]] به نقل و [[نقد]] آراء [[مفسران اهل سنت]] نیز پرداخته و به بیان [[آراء تفسیری]] و احادیثی که در ذیل [[آیات]] یا در مباحث [[علوم قرآنی]] آوردهاند اهمیت و بهاء داده و در [[مقام]] نقد نیز به گونه عالمانه و کاملاً منصفانه به بررسی آنها پرداخته است. در مجموع شیوه مباحث این تفسیر نه تنها از افتخارات [[شیعه]] بلکه الگویی برای تفسیرنگاری در دنیای [[اسلام]] است. به نظر میرسد که مؤلف، از [[شیوه تفسیری]] استادش [[علامه]] [[محمد جواد بلاغی]] در تفسیر «آلاء [[الرحمان]] فی تفسیر القرآن» تأثیر فراوانی پذیرفته است و [[تطبیق]] این دو تفسیر به وضوح نشان دهنده این امر است. تفسیر بلاغی نیز مشتمل بر مباحث پر [[ارج]] علوم قرآنی و سپس تفسیر [[سوره حمد]] تا پایان [[سوره نساء]] و بخش نخست از [[سوره مائده]] است که در نوع خود از جهت سبک [[تفسیری]] و بیان نکات عالمانه آن کمنظیر است<ref>البیان، سیدابوالقاسم موسوی خویی، بیروت، دار الزهراء، ۱۴۰۸ق.</ref><ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر البیان (مقاله)|مقاله «تفسیر البیان»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref> | ||
== فهرست کتاب == | == فهرست کتاب == |