ام‌سلمه در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

ام‌سلمه در تاریخ اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۲:۱۲

۱۴ بایت حذف‌شده ، ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲

جز

وظیفهٔ شمارهٔ ۲

دیداریویکی‌متن

HeydariBot

۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش

@@ خط ۱۱: / خط ۱۱: @@
 ==[[نسب]] ام سلمه==
-[[هند بنت ابی امیه]] معروف به "[[ام سلمه]]، نام او [[هند]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹، ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۴، ص۱۹۲۰؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۱۱، ص۶۰۳.</ref> و به [[نقلی]] رمله بود<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس التقیس، ج۱، ص۴۶۶.</ref>. او دختر ابی امیة بن مغیرة بن عبدالله بن عمرو بن مخزوم بود<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۳۹؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۸۴؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۶، ص۵۳.</ref>. نام پدرش [[حذیفه]]<ref>احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحقدة والمتاع، ج۶، ص۵۳؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۲۹؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۴، ص۱۹۲۰.</ref> و به قولی سهیل<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ خمیس فی احوال انفس النفیس، ج۱، ص۴۶۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۳، ص۶۰۳.</ref> و ملقب به زادالرکب بود؛ چرا که یکی از بخشنده‌ترین [[مردم]] [[عرب]] و در [[بخشش]] شهره [[عام و خاص]] بود<ref>نویری، نهایة الارب فی فنون الأدب، ج۱۸، ص، ۱۷۹؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۴، ص۱۹۲۰.</ref>. او بدون رفیق سفر نمی‌کرد. همیشه با خود آن [[قدر]] زاد و توشه بر می‌داشت که حتی رفیقش را نیز [[کفایت]] می‌کرد<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۴.</ref>. [[مادر]] او، عاتکه بنت عامر بن ربیعه کنانی<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۴؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۳۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، جا ص۶۹.</ref> و دختر عموی [[ابوجهل]]<ref>ابن قتیبه، المعارف، ص۱۳۶.</ref> و [[خالد بن ولید]] بود<ref>شمس الدین محمد ذهبی، تاریخ اسلام و وفیات المشاهیر والأعلام، ج۵، ص۲۸۳.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۵۹-۱۶۰؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۶۳؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۷۵.</ref>
+[[هند بنت ابی امیه]] معروف به "[[ام سلمه]]، نام او [[هند]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹، ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۴، ص۱۹۲۰؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۱۱، ص۶۰۳.</ref> و به [[نقلی]] رمله بود<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس التقیس، ج۱، ص۴۶۶.</ref>. او دختر ابی امیة بن مغیرة بن عبدالله بن عمرو بن مخزوم بود<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۳۹؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۸۴؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۶، ص۵۳.</ref>. نام پدرش [[حذیفه]]<ref>احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحقدة والمتاع، ج۶، ص۵۳؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۲۹؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۴، ص۱۹۲۰.</ref> و به قولی سهیل<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ خمیس فی احوال انفس النفیس، ج۱، ص۴۶۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۳، ص۶۰۳.</ref> و ملقب به زادالرکب بود؛ چرا که یکی از بخشنده‌ترین [[مردم]] [[عرب]] و در [[بخشش]] شهره [[عام و خاص]] بود<ref>نویری، نهایة الارب فی فنون الأدب، ج۱۸، ص، ۱۷۹؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۴، ص۱۹۲۰.</ref>. او بدون رفیق سفر نمی‌کرد. همیشه با خود آن [[قدر]] زاد و توشه بر می‌داشت که حتی رفیقش را نیز [[کفایت]] می‌کرد<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۴.</ref>. [[مادر]] او، عاتکه بنت عامر بن ربیعه کنانی<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۴؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۳۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، جا ص۶۹.</ref> و دختر عموی [[ابوجهل]]<ref>ابن قتیبه، المعارف، ص۱۳۶.</ref> و [[خالد بن ولید]] بود<ref>شمس الدین محمد ذهبی، تاریخ اسلام و وفیات المشاهیر والأعلام، ج۵، ص۲۸۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۵۹-۱۶۰؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۶۳؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۷۵.</ref>
 ام سلمه پیش از [[هجرت]] در خانواده‌ای [[شریف]] در [[مکه]] متولد شد؛<ref>سیر اعلام النبلاء، ج ۲، ص ۲۰۲.</ref> اما [[زمان]] ولادتش به طور دقیق مشخص نیست. با توجه به [[تاریخ]] [[وفات]] و طول عمرش می‌توان [[حدس]] زد که ۲۰ سال و اندی پیش از هجرت به [[دنیا]] آمده است<ref>[[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>.
 == اسلام آوردن ام سلمه==
-[[ام‌سلمه]] از نخستین زنانی بود که [[مسلمان]] شد. نخست [[همسر]] [[ابی‌ سلمه عبدالله بن عبدالأسد بن هلال مخزومی]]<ref>ابن اسحاق، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۶۰؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۲۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹.</ref>، پسر عمه<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۳، ص۱۶۴؛ نویری، نهایة الأرب فی فنون الأدب، ج۱۸، ص۱۷۹.</ref> و [[برادر]] رضاعی<ref>ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه ج۳، ص۴۴۷.</ref> [[پیامبر]]{{صل}} بود. این دو از اول مسلمانانی بودند که به [[حبشه]] [[هجرت]] کردند<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹، احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۲۹؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۶ ص۵۳.</ref> و در آنجا دخترشان، [[زینب]] متولد شد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹.</ref>. پس از مدتی به [[مکه]] بازگشتند و از آنجا به [[مدینه]] [[هجرت]] کردند<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۴؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوه و معرفة احوال صاحب الشریعه، ج۲، ص۴۵۹-۴۶۰.</ref>. گفته‌اند وی اول زنی بود که به [[مدینه]] [[هجرت]] کرد<ref>احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۶، ص۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۵۸؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۲، ص۲۸.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۰؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۳.</ref>
+[[ام‌سلمه]] از نخستین زنانی بود که [[مسلمان]] شد. نخست [[همسر]] [[ابی‌ سلمه عبدالله بن عبدالأسد بن هلال مخزومی]]<ref>ابن اسحاق، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۶۰؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۲۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹.</ref>، پسر عمه<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۳، ص۱۶۴؛ نویری، نهایة الأرب فی فنون الأدب، ج۱۸، ص۱۷۹.</ref> و [[برادر]] رضاعی<ref>ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه ج۳، ص۴۴۷.</ref> [[پیامبر]]{{صل}} بود. این دو از اول مسلمانانی بودند که به [[حبشه]] [[هجرت]] کردند<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹، احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۲۹؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۶ ص۵۳.</ref> و در آنجا دخترشان، [[زینب]] متولد شد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹.</ref>. پس از مدتی به [[مکه]] بازگشتند و از آنجا به [[مدینه]] [[هجرت]] کردند<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۴؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوه و معرفة احوال صاحب الشریعه، ج۲، ص۴۵۹-۴۶۰.</ref>. گفته‌اند وی اول زنی بود که به [[مدینه]] [[هجرت]] کرد<ref>احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۶، ص۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۵۸؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۲، ص۲۸.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۰؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۳.</ref>
 ==[[ام سلمه]] و [[هجرت به مدینه]]==
@@ خط ۲۷: / خط ۲۷: @@
 [[ام سلمه]] همواره می‌گفت: خانواده‌ای را سراغ ندارم که به اندازه [[خاندان]] [[ابوسلمه]] در [[راه]] [[اسلام]] [[رنج]] کشیده باشند و همسفری به [[بزرگواری]] و [[شرافت]] [[عثمان بن طلحه]] ندیدم. گویند این اولین هودجی بود که از [[مکه]] به [[مدینه]] [[هجرت]] کرد<ref>السیرة النبویة، ابن هشام، ج۲، ص۳۲۲-۳۲۳؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۶، ص۳۴۲؛ الاصابه، ابن حجر، ج۸، ص۴۰۵.</ref>.
-[[ام سلمه]] وقتی به [[مدینه]] وارد شد خود را دختر [[ابی‌امیة بن مغیره مخزومی]] معرفی کرد ولی [[مردم]] حرف او را قبول نکردند تا آنکه گروهی از آنان که می‌خواستند به [[حج]] بروند به [[ام سلمه]] گفتند: آیا برای [[خویشان]] خود [[نامه]] نمی‌نویسی؟ [[ام سلمه]] نامه‌ای برای خویشانش نوشت و به آنها داد؛ هنگامی که آنان به [[مدینه]] بازگشتند سخن [[ام سلمه]] را قبول کردند و این باعث فزونی [[احترام]] او شد<ref>.الطبقات الکبری، ابن سعد (ترجمه: مهدوی دامغانی)، ج۸، ص۹۵.</ref>.<ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۴؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>
+[[ام سلمه]] وقتی به [[مدینه]] وارد شد خود را دختر [[ابی‌امیة بن مغیره مخزومی]] معرفی کرد ولی [[مردم]] حرف او را قبول نکردند تا آنکه گروهی از آنان که می‌خواستند به [[حج]] بروند به [[ام سلمه]] گفتند: آیا برای [[خویشان]] خود [[نامه]] نمی‌نویسی؟ [[ام سلمه]] نامه‌ای برای خویشانش نوشت و به آنها داد؛ هنگامی که آنان به [[مدینه]] بازگشتند سخن [[ام سلمه]] را قبول کردند و این باعث فزونی [[احترام]] او شد<ref>.الطبقات الکبری، ابن سعد (ترجمه: مهدوی دامغانی)، ج۸، ص۹۵.</ref><ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۴؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>
 ==[[شهادت]] [[ابوسلمه]] همسر ام سلمه==
 در [[جنگ احد]] [[ابوسلمه]] بر اثر تیری که [[ابوسلمه]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۶۹؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۴، ص۱۹۲۱.</ref> یا ابواسامه<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۲۹؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۱۱، ص۶۰۳.</ref> به بازویش زد زخمی شد؛ از این‌رو، پس از [[جنگ احد]]، به مدت یک ماه برای معالجه زخمش در [[مدینه]] ماند تا اینکه نسبتاً بهبود یافت. سپس به [[فرمان]] [[رسول خدا]]{{صل}} در سی و پنجمین ماه [[محرم]] از [[هجرت]]، به [[فرماندهی]] گروهی از [[مسلمانان]] منسوب و برای [[هجوم]] به بنی‌اسد عازم قطن شد<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۱۱، ص۶۰۳؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۰، ص۲۲۳؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۴۴.</ref>. پس از [[مأموریت]] به [[مدینه]]، در هشتم صفر [[سال چهارم هجری]]، زخم‌هایش سرباز کرد و بر اثر آن، در هشتم [[جمادی]] الآخر همان سال درگذشت<ref>ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۳، ص۳۲۰؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۰، ص۴۲۹؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۱۱، ص۶۰۴.</ref>.
-[[ام‌سلمه]]، از وی، [[صاحب]] چهار [[فرزند]] شده بود: سلمه، [[عمر بن ابوسلمه|عمر]]، دره و [[زینب بنت ابوسلمه|زینب]]<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۴؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۳۰؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۳، ص۱۶۴.</ref>. نام زینب، "بره" بود، و زمانی که با عنوان ربیبه وارد [[خانه پیامبر]]{{صل}} شد، [[حضرت]]، او را [[زینب]] نامید<ref>احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۲، ص۳۱۰؛ عزالدین ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفة الصحابه، ج۶، ص۳۸.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۳؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۷۵.</ref>
+[[ام‌سلمه]]، از وی، [[صاحب]] چهار [[فرزند]] شده بود: سلمه، [[عمر بن ابوسلمه|عمر]]، دره و [[زینب بنت ابوسلمه|زینب]]<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۴؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۳۰؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۳، ص۱۶۴.</ref>. نام زینب، "بره" بود، و زمانی که با عنوان ربیبه وارد [[خانه پیامبر]]{{صل}} شد، [[حضرت]]، او را [[زینب]] نامید<ref>احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۲، ص۳۱۰؛ عزالدین ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفة الصحابه، ج۶، ص۳۸.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۳؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۷۵.</ref>
 ==[[ام سلمه]] و [[ازدواج با پیامبر]]{{صل}}==
@@ خط ۴۵: / خط ۴۵: @@
 [[ام‌سلمه]] [[نقل]] کرده است: "وقتی [[حضرت]]{{صل}} مرا [[عقد]] کرد، از [[خانه]] خودم به حجره [[همسر]] مرحومش، [[زینب دختر خزیمه]] که به ام‌المساکین معروف بود رفتم. در آن [[خانه]]، جوال کوچکی بود. درون آن را نگاه کردم دیدم مقدار کمی جو در آن است. دستاس و کاسه و دیگچه‌ای هم بود و چون به آن دیگ نگریستم، اندکی پیه و چربی بود. جو را برداشتم و دستاس کردم و در کاسه ریختم و همان چربی اندک را خورش قرار دادم و این، [[خوراک]] [[پیامبر]]{{صل}} و همسرش در شب [[عروسی]] بود"<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۷۳؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۲، ص۵۶؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۳، ص۴۴۷.</ref>.
-او هفت سال با آن [[حضرت]] [[زندگی]] کرد<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ خمیس فی احوال انفس النفیس، ج۱، ص۴۶۷.</ref>؛ اما از ایشان دارای فرزندی نشد<ref>ابن اسحاق، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۶۰.</ref>. وی پس از [[وفات پیامبر]]{{صل}} نیز روزگاری دراز زنده بود<ref>[[ سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۳.</ref>.
+او هفت سال با آن [[حضرت]] [[زندگی]] کرد<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ خمیس فی احوال انفس النفیس، ج۱، ص۴۶۷.</ref>؛ اما از ایشان دارای فرزندی نشد<ref>ابن اسحاق، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۶۰.</ref>. وی پس از [[وفات پیامبر]]{{صل}} نیز روزگاری دراز زنده بود<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۳.</ref>.
 ==علاقه [[پیامبر]]{{صل}} به [[ام سلمه]]==
@@ خط ۵۷: / خط ۵۷: @@
 [[ام سلمه]] می‌گوید: "من در [[جنگ خندق]] در تمام مدت همراه [[رسول خدا]]{{صل}} بودم و با آنکه هوا بسیار سرد بود [[پیامبر]]{{صل}} خود نیز در [[خندق]] [[پاسداری]] می‌دادند. شبی ایشان را دیدم که برخاستند و مدتی [[نماز]] خواندند، سپس از [[خیمه]] خود بیرون رفته و ساعتی دیده‌بانی کردند”<ref>المغازی، واقدی، ج۲، ص۴۶۴.</ref>.
-وی در [[غزوات]] مریسیع<ref>ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۴، ص۴۷؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۴۰۷؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref>، [[بنی‌قریظه]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۰۸؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref>، [[خیبر]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۶۸۷؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref>، [[حدیبیه]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۹۲؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref>، [[فتح مکه]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۸۲۹؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref> و [[طائف]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۳، ص۹۲۶؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref> همراه [[رسول خدا]]{{صل}} و در [[حجه‌الوداع]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۹۰؛ عزالدین ابن اثیر، اسد العغابه فی معرفة الصحابه، ج۶، ص۵۰.</ref> نیز حاضر بود. او هفت سال با آن [[حضرت]] [[زندگی]] کرد<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ خمیس فی احوال انفس النفیس، ج۱، ص۴۶۷.</ref>؛ اما از ایشان دارای فرزندی نشد<ref>ابن اسحاق، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۶۰.</ref>. وی پس از [[وفات پیامبر]]{{صل}} نیز روزگاری دراز زنده بود<ref>[[ سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۳؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۷؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>.
+وی در [[غزوات]] مریسیع<ref>ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۴، ص۴۷؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۴۰۷؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref>، [[بنی‌قریظه]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۰۸؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref>، [[خیبر]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۶۸۷؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref>، [[حدیبیه]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۹۲؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref>، [[فتح مکه]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۸۲۹؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref> و [[طائف]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۳، ص۹۲۶؛ احمد بن علی مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة والمتاع، ج۱، ص۲۳۵.</ref> همراه [[رسول خدا]]{{صل}} و در [[حجه‌الوداع]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۹۰؛ عزالدین ابن اثیر، اسد العغابه فی معرفة الصحابه، ج۶، ص۵۰.</ref> نیز حاضر بود. او هفت سال با آن [[حضرت]] [[زندگی]] کرد<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ خمیس فی احوال انفس النفیس، ج۱، ص۴۶۷.</ref>؛ اما از ایشان دارای فرزندی نشد<ref>ابن اسحاق، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۶۰.</ref>. وی پس از [[وفات پیامبر]]{{صل}} نیز روزگاری دراز زنده بود<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۳؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۷؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>.
 ==[[ام سلمه]] و [[آیه تطهیر]]==
 [[ام سلمه]] می‌گوید: “آیه {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ الله لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>، در [[خانه]] من و در روزی که [[پذیرایی]] [[پیامبر]]{{صل}} با من بود، نازل شده است و در آن زمان هفت نفر در [[خانه]] بودند: [[جبرئیل]]، [[میکائیل]]، [[رسول الله]]{{صل}}، [[علی]]، [[فاطمه]]، [[حسن]] و [[حسین]]{{عم}} و من که کنار در بودم. زمانی که [[پیامبر]]{{صل}} در [[خانه]] من بود، [[فاطمه]]، [[علی]]، [[حسن]] و [[حسین]]{{عم}} را خواند و [[جبرئیل]] هم آمد؛ پس کساء خیبری را بر ایشان پوشانید و سپس فرمود: "خدایا! اینان [[خانواده]] من هستند، {{متن حدیث|اللهمَّ أَذْهِبْ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهِّرْهُمْ تَطْهِيراً}}؛ خدایا! [[پلیدی]] را از اینان دور ساز و ایشان را [[پاک]] گردان". من گفتم: یا [[رسول الله]]! من هم از [[اهل بیت]] شمایم؟ [[حضرت]] فرمود: "[[ام سلمه]]، [[عاقبت]] تو به خیر و [[سعادت]] است و تو از زن‌های [[رسول]] خدایی".
-[[جبرئیل]] گفت: یا [[محمد]]! درباره خود و [[علی]] و [[فاطمه]] و [[حسن]] و [[حسین]] بخوان: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ الله لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>الأمالی، شیخ مفید، ص۳۸؛ بحار الانوار، علامه مجلسی، ج۲۵، ص۲۱۴.</ref>.<ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۸.</ref>.
+[[جبرئیل]] گفت: یا [[محمد]]! درباره خود و [[علی]] و [[فاطمه]] و [[حسن]] و [[حسین]] بخوان: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ الله لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>الأمالی، شیخ مفید، ص۳۸؛ بحار الانوار، علامه مجلسی، ج۲۵، ص۲۱۴.</ref><ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۸.</ref>.
 ==[[حمایت]] از [[وصی]] [[رسول خدا]]{{صل}}==
 [[ام‌سلمه]] پس از [[خدیجه]] {{س}}، [[بهترین]] [[زنان پیامبر]] به شمار می‌آید. ایشان پس از [[وفات]] [[حضرت]]{{صل}} بر [[عهد]] خود باقی ماند و تغییر و تغیّری در او حاصل نشد و همان طور که [[خدا]] امر کرده بود در خانه‌اش به سر می‌برد<ref>ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج۲، ص۴۵۶؛ جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۵، ص۲۴۶.</ref>. او به [[وصی]] [[رسول خدا]]{{صل}} کمک و از مواضعش [[دفاع]] می‌کرد و دشمنانش را می‌راند<ref>شیخ صدوق، امالی، ص۳۸۰؛ شیخ طوسی، امالی، ص۴۲۵-۴۷۹.</ref>. او پیش و پس از [[جنگ جمل]]، احتجاجاتی [[قوی]] با [[عایشه]] کرد<ref>جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۵، ص۲۴۷؛ شیخ طبرسی، الاحتجاج، ج۱، ص۱۶۶-۱۶۷.</ref>. وی در زمان [[جنگ جمل]] و راه‌اندازی [[خون‌خواهی عثمان]] در [[مکه]] بود و می‌گفت: "ای [[مردم]]! شما را به [[تقوای الهی]] [[امر]] می‌کنم. اگر از [[علی]]{{ع}} [[تبعیت]] کردید، پس بدان [[راضی]] خواهید شد. به [[خدا]] قسم کسی بهتر از او در زمان شما ندیدم"<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۲۲۴.</ref>. ایشان پس از حرکت [[طلحه]] و [[زبیر]] و [[عایشه]] به سوی [[بصره]]، نامه‌ای به [[حضرت علی]]{{ع}} نوشت و در آن، خروجشان را به اطلاع [[حضرت]] رساند. در این [[نامه]] آمده است: ".. اما بعد [[طلحه]] و [[زبیر]] و [[عایشه]] قصد سوئی دارند. آنها همراه [[عبدالله بن عامر]] به سوی [[بصره]] خارج شدند و [[گمان]] می‌کنند [[عثمان]]، [[مظلوم]] کشته شده است و [[خون]] [[عثمان]] را طلب می‌کنند. [[خداوند]]، کار ایشان را از تو [[کفایت]] کند و شرشان را به خودشان برگرداند؛ ان شاء‌الله. به [[خدا]] قسم! اگر [[نهی]] [[خداوند]] در خروج [[زنان]] از خانه‌هاشان و [[وصیت]] [[رسول خدا]]{{صل}} در زمان وفاتش نبود، هر آینه شخصاً با تو می‌آمدم؛ ولی فرزندم [[عمرو بن ابی‌سلمه]] را که از [[بهترین]] [[مردم]] نزد [[رسول خدا]]{{صل}} بود نزد تو فرستادم<ref>ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج۲، ص۴۵۵-۴۵۶.</ref> تا در [[خدمت]] شما باشد". [[حضرت]]{{ع}} نیز [[ام‌سلمه]] را مورد [[ستایش]] قرار داد و عمل او را ستود<ref>ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج۲، ص۴۰۶.</ref>.
-ایشان افزون بر این [[نامه]]، پسرش سلمه را نیز به سوی [[حضرت]] فرستاد تا با دشمنانش بجنگد<ref>جعفر، مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۵، ص۲۴۸.</ref>. پسر دیگر او، [[عمر بن ابوسلمه|عمر]] نیز [[والی]] [[حضرت]] در [[فارس]] و [[بحرین]] بود<ref>ابن قتیبه، المعارف، ص۱۳۶.</ref> و همراه [[حضرت]]{{صل}} در [[جنگ جمل]] می‌جنگید<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب. الاشراف، ج۱، ص۴۳۰؛ جعفر مرتضی عاملی، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۶۰.</ref>. از [[بیهقی]] [[نقل]] شده است که چون [[عایشه]] پس از رجوعش از [[جنگ جمل]] به [[ام‌سلمه]] وارد شد. [[ام‌سلمه]] قسم یاد کرد به علت [[جنگ]] با [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} هرگز با او صحبت نکند<ref>جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۵، ص۲۴۷.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۵-۱۶۶؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۶؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۷۸-۱۴۸۰.</ref>
+ایشان افزون بر این [[نامه]]، پسرش سلمه را نیز به سوی [[حضرت]] فرستاد تا با دشمنانش بجنگد<ref>جعفر، مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۵، ص۲۴۸.</ref>. پسر دیگر او، [[عمر بن ابوسلمه|عمر]] نیز [[والی]] [[حضرت]] در [[فارس]] و [[بحرین]] بود<ref>ابن قتیبه، المعارف، ص۱۳۶.</ref> و همراه [[حضرت]]{{صل}} در [[جنگ جمل]] می‌جنگید<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب. الاشراف، ج۱، ص۴۳۰؛ جعفر مرتضی عاملی، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۶۰.</ref>. از [[بیهقی]] [[نقل]] شده است که چون [[عایشه]] پس از رجوعش از [[جنگ جمل]] به [[ام‌سلمه]] وارد شد. [[ام‌سلمه]] قسم یاد کرد به علت [[جنگ]] با [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} هرگز با او صحبت نکند<ref>جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۵، ص۲۴۷.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۵-۱۶۶؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۶؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۷۸-۱۴۸۰.</ref>
 ===[[ام سلمه]] و [[مناظره]] با [[عایشه]]===
@@ خط ۹۱: / خط ۹۱: @@
 پس از آنکه [[حضرت زهرا]]{{س}} [[خطبه]] طولانی را برای پس گرفتن [[فدک]] بیان کرد و [[ابوبکر]] از آن [[حضرت]] [[شاهد]] خواست، [[ام سلمه]] برخاست و با این بیان بر [[ابوبکر]] [[اعتراض]] کرد: “ای [[ابوبکر]] آیا درباره [[فاطمه]]، [[دختر رسول خدا]]{{صل}} چنین گفتاری سزاوار است؟! به [[خدا]] [[سوگند]]؛ او حوریه‌ای است به صورت [[بشر]]؛ به [[خدا]] او در دامان [[پرهیزکاران]] [[تربیت]] شده و پیوسته در [[حمایت]] [[ملائکه]] [[آسمان‌ها]] بوده و در دامان مادرانی [[پاک]] [[رشد]] نموده است؛ بنابراین او [[بهترین]] و [[برترین]] [[تربیت]] یافتگان است. آیا [[گمان]] می‌کنید [[پیامبر]]{{صل}} میراثش را بر او [[حرام]] کرده و به او اطلاع نداده است؟ با آنکه [[خدا]] به او [[دستور]] داده {{متن قرآن|وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ}}<ref>«و نزدیک‌ترین خویشاوندانت را بیم ده!» سوره شعراء، آیه ۲۱۴.</ref>. یا آنکه [[تصور]] می‌کنی [[پیامبر]]{{صل}} به [[فاطمه]] اطلاع داده و او با امر [[پدر]] [[مخالفت]] کرده و آنچه را که [[حق]] او نیست، می‌خواهد؛ با آنکه او [[بهترین]] و [[سیده زنان]] عالم و هم پایه [[مریم]]، دختر [[عمران]] است و کسی است که با پدرش، [[مقام رسالت]] پایان یافته است. به [[خدا]] [[سوگند]]، [[پیامبر]]{{صل}} نه از سرما و [[گرما]] بر زهرا{{س}} ناراحت بود و پیوسته دست راستش را بالین وی و دست چپش را روپوش او قرار می‌داد. [[ابوبکر]]! [[دست]] نگهدار، زیرا [[پیامبر]]{{صل}} کارهای شما را می‌بیند و روزی را که نزد [[خدا]] می‌روی، به خاطر بیاور؛ وای بر شما که به زودی نتیجه کردارتان را خواهید دید”.
-[[راوی]] می‌گوید: [[ابوبکر]] به جهت این [[اعتراض]]، [[حقوق]] یک سال [[ام سلمه]] را از [[بیت المال]] قطع کرد<ref>دلائل الامامة، محمد بن جریر طبری، ص۳۰.</ref>.<ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۱؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۷۵-۱۴۷۸.</ref>.
+[[راوی]] می‌گوید: [[ابوبکر]] به جهت این [[اعتراض]]، [[حقوق]] یک سال [[ام سلمه]] را از [[بیت المال]] قطع کرد<ref>دلائل الامامة، محمد بن جریر طبری، ص۳۰.</ref><ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۱؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۷۵-۱۴۷۸.</ref>.
 [[عبدالله بن سنان]] می‌گوید: “از [[امام صادق]]{{ع}} شنیدم که فرمود: " زنی از [[انصار]] [[دوستدار]] ما [[اهل بیت]] بود و بسیار از حال ما می‌پرسید. یک روز که قصد [[دیدار]] ما را داشت [[عمر بن خطاب]] او را دید و به او گفت: " ای پیر [[زن]] [[انصاری]]! کجا می‌روی؟ " او در پاسخ گفت: "به سوی [[خاندان محمد]] می‌روم تا بر ایشان [[سلام]] کنم و [[پیمان]] خود را با آنها تازه کنم و حقشان را به جا آورم". [[عمر]] به او گفت: "وای بر تو، آنها امروز بر تو و ما حقی ندارند، آنها در روزگار [[پیامبر]]{{صل}} [[حق]] داشتند ولی امروز دیگر حقی ندارند، پس بازگرد". آن [[زن]] بازگشت و نزد [[ام سلمه]] رفت. [[ام سلمه]] به او گفت: "چرا دیر [[آمدی]]؟" او در پاسخ گفت: "در [[راه]]، [[عمر بن خطاب]] را دیدم" و آنچه را [[عمر]] گفته بود به [[ام سلمه]] گفت. [[ام سلمه]] به او گفت: "[[عمر]] [[دروغ]] گفته است، [[حق]] [[خاندان محمد]]{{صل}} تا [[روز قیامت]] همچنان [[واجب]] خواهد بود"<ref>.روضه کافی، کلینی ۸، ص۱۵۶.</ref>.
@@ خط ۱۰۰: / خط ۱۰۰: @@
 وی پس از [[حضرت خدیجه]]{{س}} از لحاظ [[فهم]] از [[کامل‌ترین]] [[زنان پیامبر]]{{صل}} و راجح‌ترینشان به لحاظ [[عقل]] و تمام‌ترینشان از نظر [[مشورت]] و طیب‌ترینشان از لحاظ [[اخلاق]] بود و به علت [[فطانت]]، [[حکمت]]، [[تدبیر]] و بصیرتش او را مثال می‌زدند<ref>سید جمیلی، نساء النبی، ص۸۴.</ref>. بیان [[حضرت]]{{صل}} در [[حدیبیه]]، اشاره‌ای است به وفور [[عقل]] و [[رأی]] درستش<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ خمیس فی احوال انفس النفیس، ج۲، ص۲۳؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۴، ص۱۵۰؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۶.</ref>. [[رسول خدا]]{{صل}} بعد از [[نوشتن]] [[عهد]] [[نامه]] [[حدیبیه]] به [[اصحاب]] خود فرمود: “قربانیان خود را [[ذبح]] کنید و سرهایتان را بتراشید”. [[اصحاب]] خودداری کرده گفتند: چگونه قبل از [[طواف]] [[خانه]] و [[سعی]] بین [[صفا و مروه]] [[قربانی]] کنیم؟ [[حضرت]] سخت اندوهناک شد و [[اندوه]] خود را با [[ام سلمه]] در میان گذاشت. [[ام سلمه]] گفت: “یا [[رسول الله]]! شما خودت [[قربانی]] کن و سر را بتراش”. [[رسول خدا]]{{صل}} نیز چنین کرد، پس [[مردم]] هم با [[یقین]] و یا با تردید، [[قربانی]] کردند<ref>تفسیر القمی، علی بن ابراهیم قمی، ص۳۱۲-۳۱۳؛ زوجات النبی{{صل}}، سعید ایوب، ص۶۴-۶۲.</ref>
-عذر ام سلمه برای [[رسول خدا]]{{صل}} در امر [[ازدواج]] نیز دلیلی دیگر است بر [[کمال عقل]] و [[حسن]] ادبش و اینکه او سنجیده عمل می‌کرد<ref>جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۵، ص۳۴۵.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۵؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۶؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>.
+عذر ام سلمه برای [[رسول خدا]]{{صل}} در امر [[ازدواج]] نیز دلیلی دیگر است بر [[کمال عقل]] و [[حسن]] ادبش و اینکه او سنجیده عمل می‌کرد<ref>جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۵، ص۳۴۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۵؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۶؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>.
 ==[[شخصیت]] [[روایی]]==
 [[ام سلمه]] [[احادیث]] فراوانی از [[پیامبر]]{{صل}} [[نقل]] کرده است و کتاب‌های [[اهل سنت]] نوشته‌اند که “مسند” او سیصد و هفتاد و هشت [[حدیث]] دارد، اما چنین فهرستی از [[احادیث]] [[نقل]] شده از [[ام سلمه]] در [[منابع شیعه]] تهیه و منتشر نشده است. همچنین او از [[حضرت فاطمه]]{{س}} [[حدیث]] [[روایت]] کرده است و گروهی از او [[حدیث]] شنیده‌اند که نام آنان در منابع آمده است. اکثر [[روایات]] مربوط به سفیران [[قریش]] در [[حبشه]] و مناظرات ایشان با [[جعفر بن ابی طالب]] در حضور [[نجاشی]] از طریق [[ام سلمه]] [[نقل]] شده است<ref>دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۰، ص۲۱۹.</ref>. بعضی [[روایات]] نیز از [[امام باقر]]{{ع}} در این باره [[نقل]] شده است<ref>السیرة النبویة، ابن هشام، ج۱، ص۱۴۷.</ref>.
-پسرانش سلمه، [[عمر]] و دخترش [[زینب]] و برادرش عامر و برادرزاده‌اش [[مصعب بن عبدالله]] از او [[روایت]] کرده‌اند، موالیانش، [[عبدالله بن رافع]]، [[نافع]]، [[سفینه مولی رسول الله|سفینه]]، پسرش، ابوکثیر و خیره، [[مادر]] [[حسن بصری]] نیز از او [[روایت]] کرده‌اند، همچنین صحابه‌ای چون [[صفیه بنت شیبه]]، [[هند بنت حارث]]، [[قبیصه بنت ذؤیب]] و [[عبدالرحمن بن حارث]]. از [[تابعین]] نیز، [[ابوعثمان نهدی]]، [[ابووائل]]، [[سعید بن مسیّب]]، [[ابوسلمه]]، حمید پسر [[عبدالرحمن بن عوف]]، عروه، [[ابوبکر بن عبدالرحمن،]] [[سلیمان بن یسار]] و دیگران، از او [[روایت]] [[نقل]] کرده بودند<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۶.</ref>.<ref>[[ سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۶-۱۶۷؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۳؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>
+پسرانش سلمه، [[عمر]] و دخترش [[زینب]] و برادرش عامر و برادرزاده‌اش [[مصعب بن عبدالله]] از او [[روایت]] کرده‌اند، موالیانش، [[عبدالله بن رافع]]، [[نافع]]، [[سفینه مولی رسول الله|سفینه]]، پسرش، ابوکثیر و خیره، [[مادر]] [[حسن بصری]] نیز از او [[روایت]] کرده‌اند، همچنین صحابه‌ای چون [[صفیه بنت شیبه]]، [[هند بنت حارث]]، [[قبیصه بنت ذؤیب]] و [[عبدالرحمن بن حارث]]. از [[تابعین]] نیز، [[ابوعثمان نهدی]]، [[ابووائل]]، [[سعید بن مسیّب]]، [[ابوسلمه]]، حمید پسر [[عبدالرحمن بن عوف]]، عروه، [[ابوبکر بن عبدالرحمن،]] [[سلیمان بن یسار]] و دیگران، از او [[روایت]] [[نقل]] کرده بودند<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۴۰۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۶-۱۶۷؛ [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۱۳؛ [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|ام سلمه]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>
 برخی از این روایات عبارت‌اند از:
 #روزی [[عبدالرحمان بن عوف]] نزد [[ام سلمه]] آمد و گفت: “ای [[مادر]]! من از زیادی اموالم می‌ترسم؛ زیرا امول من از همه [[قریش]] زیادتر است و می‌ترسم باعث [[هلاکت]] [[اخروی]] من شود”. [[ام سلمه]] به او گفت: “پسرک من، [[انفاق]] کن که از [[رسول خدا]]{{صل}} شنیدم بعضی از [[اصحاب]] و [[یاران]] من (به جهت کارهایی که انجام می‌دهند) پس از مردن مرا نخواهند دید!”. عبدالرحمان در [[راه]] بازگشت، به [[عمر بن خطاب]] برخورد و گفته [[ام سلمه]] را برای او [[نقل]] کرد. [[عمر]] شتابان نزد [[ام سلمه]] آمد و گفت: “مادر! آیا چنین مطلبی را از [[پیامبر]]{{صل}} شنیده‌ای و آیا من از آن افرادم؟” [[ام سلمه]] گفت: “نمی‌دانم، اما پس از تو به کسی [[اطمینان]] نمی‌دهم که از این افراد نباشد” <ref>الأمالی، شیخ مفید، ص۳۷.</ref>.
 #عمر، پسر [[ام سلمه]]، [[نقل]] می‌کند مادرم گفت: روزی [[رسول اکرم]]{{صل}} با [[علی]]{{ع}} به [[خانه]] من تشریف آورد و پوست گوسفندی خواست و بر این پوست مطالبی نوشت تا آنکه پوست ساق هم از نوشته پر شد، سپس آن را به من داد و فرمود: “پس از من هر که با دادن این [[نشانه‌ها]] آن را از تو خواست، آن را به وی بسپار”. پس از مدتی [[پیامبر]]{{صل}} [[رحلت]] کرد و [[مردم]] با [[ابوبکر]] [[بیعت]] کردند. پس مادرم به من گفت به [[مسجد]] برو و ماجرا را به من خبر بده. من نیز به [[مسجد]] رفتم و دیدم [[ابوبکر]] به [[منبر]] رفته، [[خطبه]] خواند و پس به [[خانه]] خود بازگشت. وقتی که [[عمر]] [[خلیفه]] شد مادرم همان کار را از من خواست و در زمان [[خلافت عثمان]] نیز همان کار را به من گفت. روزی که [[مردم]] با امیرالمؤمنین علی{{ع}} [[بیعت]] می‌کردند، من هم به [[مسجد]] آمده و میان جمعیت نشستم. پس از آنکه [[علی]]{{ع}} از [[منبر]] پایین آمد، مرا دید و به من فرمود: “برو از مادرت اجازه بگیر، می‌خواهم او را [[ملاقات]] کنم”. من نزد مادرم آمده و گفتم: [[امیرالمؤمنین]] می‌خواهد شما را ببیند. او گفت: “من هم [[منتظر]] او بودم!” [[علی]]{{ع}} وارد شد و فرمود: “ام سلمه آن [[امانت]] را با این [[نشانه‌ها]] به من بده”. پس مادرم برخاست و از میان صندوق کوچکی آن [[امانت]] را بیرون آورد و به آن [[حضرت]] سپرد؛ سپس به من گفت: “فرزندم! [[دست]] از او بر مدار که پس از [[پیامبر]]{{صل}} امامی جز او سراغ ندارم”<ref>بصائر الدرجات، محمد بن حسن صفار، ص۱۸۳.</ref>.
-#[[مفضل بن عمر]] می‌گوید: “امام صادق{{ع}} در پایان [[حدیثی]] طولانی فرمود: "[[پیامبر خدا]]{{صل}} به [[ام سلمه]] فرمودند: " ای [[ام سلمه]]! گفتار مرا بشنو و [[گواه]] باش که [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} در [[دنیا]] و [[آخرت]] [[برادر]] من است؛ ای [[ام سلمه]]! بشنو و [[شاهد]] باش که [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} در [[دنیا]] و [[آخرت]] [[قائم مقام]] من است. ای [[ام سلمه]]! از من بشنو و [[گواه]] باش که [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} [[پرچمدار]] من در [[دنیا]] و حامل [[پرچم]] [[حمد]] است در [[آخرت]]؛ ای [[ام سلمه]]! از من بشنو و [[گواهی]] بده که [[علی بن ابی طالب]] [[وصی]] و [[جانشین]] من بعد از من و در هم کوبنده [[دشمنان]] من و حامی و [[حافظ]] [[شرف]] [[حوض]] من است. ای [[ام سلمه]]! گفتار مرا بشنو و [[گواه]] باش که [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} از سالار [[مسلمانان]] و [[امام]] [[تقوا]] پیشگان و [[رهبر]] [[دست]] و رو سپیدان و کشنده [[ناکثین]] و [[مارقین]] و [[قاسطین]] است". [[ام سلمه]] گفت: "ای [[پیامبر خدا]]{{صل}}! ناکثان چه افرادی هستند؟" [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "آنان که در [[مدینه]] با [[علی]]{{ع}} [[بیعت]] می‌کنند و در [[بصره]] آن [[بیعت]] را می‌شکنند". [[ام سلمه]] گفت: "قاسطان چه کسانی هستند؟ [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "[[معاویه]] و همدستان او از [[مردم]] [[دمشق]]". [[ام سلمه]] گفت: "مارقان چه کسانی هستند؟ [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "اشخاصی که در [[نهروان]] صف آرایی می‌کنند"“<ref>معانی الأخبار، شیخ صدوق، ص۲۰۴.</ref>.
+# [[مفضل بن عمر]] می‌گوید: “امام صادق{{ع}} در پایان [[حدیثی]] طولانی فرمود: "[[پیامبر خدا]]{{صل}} به [[ام سلمه]] فرمودند: " ای [[ام سلمه]]! گفتار مرا بشنو و [[گواه]] باش که [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} در [[دنیا]] و [[آخرت]] [[برادر]] من است؛ ای [[ام سلمه]]! بشنو و [[شاهد]] باش که [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} در [[دنیا]] و [[آخرت]] [[قائم مقام]] من است. ای [[ام سلمه]]! از من بشنو و [[گواه]] باش که [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} [[پرچمدار]] من در [[دنیا]] و حامل [[پرچم]] [[حمد]] است در [[آخرت]]؛ ای [[ام سلمه]]! از من بشنو و [[گواهی]] بده که [[علی بن ابی طالب]] [[وصی]] و [[جانشین]] من بعد از من و در هم کوبنده [[دشمنان]] من و حامی و [[حافظ]] [[شرف]] [[حوض]] من است. ای [[ام سلمه]]! گفتار مرا بشنو و [[گواه]] باش که [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} از سالار [[مسلمانان]] و [[امام]] [[تقوا]] پیشگان و [[رهبر]] [[دست]] و رو سپیدان و کشنده [[ناکثین]] و [[مارقین]] و [[قاسطین]] است". [[ام سلمه]] گفت: "ای [[پیامبر خدا]]{{صل}}! ناکثان چه افرادی هستند؟" [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "آنان که در [[مدینه]] با [[علی]]{{ع}} [[بیعت]] می‌کنند و در [[بصره]] آن [[بیعت]] را می‌شکنند". [[ام سلمه]] گفت: "قاسطان چه کسانی هستند؟ [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "[[معاویه]] و همدستان او از [[مردم]] [[دمشق]]". [[ام سلمه]] گفت: "مارقان چه کسانی هستند؟ [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "اشخاصی که در [[نهروان]] صف آرایی می‌کنند"“<ref>معانی الأخبار، شیخ صدوق، ص۲۰۴.</ref>.
-#[[حمران]] گوید: “از [[امام باقر]]{{ع}} درباره اینکه [[مردم]] می‌گویند [[نامه]] مهر شده‌ای به [[ام سلمه]] داده شده، پرسیدم، [[امام]]{{ع}} فرمود: "چون [[پیامبر]]{{صل}} درگذشت، علمش و سلاحش و هر چه نزد او بود (از [[نشانه‌های امامت]]) به [[علی]]{{ع}} به [[ارث]] رسید، سپس به [[حسن]]{{ع}} و پس از او به [[حسین]]{{ع}} رسید و چون نگران بودیم گرفتار شویم (و در [[کربلا]] آن [[اسلحه]] به دست [[دشمن]] بیفتد) [[حسین]]{{ع}} آن را به [[ام سلمه]] سپرد و سپس [[علی بن حسین]]{{ع}} آن را از او گرفت. گفتم: آری، چنین است، سپس به پدرت رسید و پس از وی به شما رسید؟ [[امام]]{{ع}} فرمود: "همین‌طور است"“<ref>اصول کافی، کلینی (ترجمه: مصطفوی)، ج۱، ص۳۴۰.</ref>. [[نقل]] شده است وقتی [[علی]]{{ع}} [[تصمیم]] گرفت در [[عراق]] اقامت کند [[نامه‌ها]] و وصیت‌نامه خود را به [[ام سلمه]] سپرد و وقتی که [[حسن بن علی]]{{ع}} به [[مدینه]] بازگشت آنها را به وی داد<ref>اصول کافی، کلینی (ترجمه: مصطفوی)، ج۱، ص۲۹۸.</ref>
+# [[حمران]] گوید: “از [[امام باقر]]{{ع}} درباره اینکه [[مردم]] می‌گویند [[نامه]] مهر شده‌ای به [[ام سلمه]] داده شده، پرسیدم، [[امام]]{{ع}} فرمود: "چون [[پیامبر]]{{صل}} درگذشت، علمش و سلاحش و هر چه نزد او بود (از [[نشانه‌های امامت]]) به [[علی]]{{ع}} به [[ارث]] رسید، سپس به [[حسن]]{{ع}} و پس از او به [[حسین]]{{ع}} رسید و چون نگران بودیم گرفتار شویم (و در [[کربلا]] آن [[اسلحه]] به دست [[دشمن]] بیفتد) [[حسین]]{{ع}} آن را به [[ام سلمه]] سپرد و سپس [[علی بن حسین]]{{ع}} آن را از او گرفت. گفتم: آری، چنین است، سپس به پدرت رسید و پس از وی به شما رسید؟ [[امام]]{{ع}} فرمود: "همین‌طور است"“<ref>اصول کافی، کلینی (ترجمه: مصطفوی)، ج۱، ص۳۴۰.</ref>. [[نقل]] شده است وقتی [[علی]]{{ع}} [[تصمیم]] گرفت در [[عراق]] اقامت کند [[نامه‌ها]] و وصیت‌نامه خود را به [[ام سلمه]] سپرد و وقتی که [[حسن بن علی]]{{ع}} به [[مدینه]] بازگشت آنها را به وی داد<ref>اصول کافی، کلینی (ترجمه: مصطفوی)، ج۱، ص۲۹۸.</ref>
-#[[ام سلمه]] گوید: “شنیدم [[پیامبر اسلام]]{{صل}} می‌فرمود: "هر که [[علی]] را [[دوست]] بدارد مرا [[دوست]] داشته است و هر که [[علی]] را [[دشمن]] دارد مرا [[دشمن]] داشته است و [[دشمن]] من، [[دشمن]] خداست".
+# [[ام سلمه]] گوید: “شنیدم [[پیامبر اسلام]]{{صل}} می‌فرمود: "هر که [[علی]] را [[دوست]] بدارد مرا [[دوست]] داشته است و هر که [[علی]] را [[دشمن]] دارد مرا [[دشمن]] داشته است و [[دشمن]] من، [[دشمن]] خداست".
 #هم چنین [[ام سلمه]] گوید: “شنیدم از [[رسول خدا]]{{صل}} که می‌فرمود: {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِيٍّ لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَ الْحَوْضَ}}؛ [[علی]] با [[قرآن]] و [[قرآن]] با [[علی]] است این دو از هم جدا نمی‌شوند تا در کنار [[حوض کوثر]] به من ملحق شوند<ref>زوجات النبی)صل)، سعید ایوب، ص۶۲- ۶۰.</ref>.
-#[[ابن مسلم]] می‌گوید: “با [[حسن بصری]] و [[انس بن مالک]] به [[خانه]] [[ام سلمه]] رفتیم. [[انس]] بر در [[خانه]] نشست و ما وارد [[خانه]] شدیم و بر [[ام سلمه]] [[سلام]] کردیم. [[ام سلمه]] پاسخ داد و از [[حسن بصری]] پرسید: تو کیستی فرزندم؟ او گفت: "[[حسن]] بصریم، آمده‌ام تا [[حدیثی]] را که از [[پیامبر]]{{صل}} درباره [[علی]]{{ع}} شنیده‌ای برایم بگویی". [[ام سلمه]] گفت: " به [[خدا]] برایت [[حدیثی]] را خواهم گفت که خود با گوش‌هایم از [[رسول خدا]]{{صل}} شنیدم وگرنه هر دو کر شوند و با این دو چشمم دیدم وگرنه [[کور]] شوند و دلم آن را [[حفظ]] کرده وگرنه مهر بر آن نهاده شود و لال شوم اگر نشنیده باشم که [[رسول خدا]]{{صل}} به [[علی]]{{ع}} فرمود: " ای [[علی]]! هر بنده‌ای که [[خدا]] را [[ملاقات]] کند و منکر ولایتت باشد چون پرستنده [[بت]] [[خدا]] را [[ملاقات]] کرده است"“<ref>{{متن حدیث|يا علي، ما من عبد لقي الله يوم يلقاه جاهدا لولايتك إلا لقى الله بعبادة صنم أو وثن}}؛ الأمالی، شیخ صدوق، ص۳۱۵.</ref>.
+# [[ابن مسلم]] می‌گوید: “با [[حسن بصری]] و [[انس بن مالک]] به [[خانه]] [[ام سلمه]] رفتیم. [[انس]] بر در [[خانه]] نشست و ما وارد [[خانه]] شدیم و بر [[ام سلمه]] [[سلام]] کردیم. [[ام سلمه]] پاسخ داد و از [[حسن بصری]] پرسید: تو کیستی فرزندم؟ او گفت: "[[حسن]] بصریم، آمده‌ام تا [[حدیثی]] را که از [[پیامبر]]{{صل}} درباره [[علی]]{{ع}} شنیده‌ای برایم بگویی". [[ام سلمه]] گفت: " به [[خدا]] برایت [[حدیثی]] را خواهم گفت که خود با گوش‌هایم از [[رسول خدا]]{{صل}} شنیدم وگرنه هر دو کر شوند و با این دو چشمم دیدم وگرنه [[کور]] شوند و دلم آن را [[حفظ]] کرده وگرنه مهر بر آن نهاده شود و لال شوم اگر نشنیده باشم که [[رسول خدا]]{{صل}} به [[علی]]{{ع}} فرمود: " ای [[علی]]! هر بنده‌ای که [[خدا]] را [[ملاقات]] کند و منکر ولایتت باشد چون پرستنده [[بت]] [[خدا]] را [[ملاقات]] کرده است"“<ref>{{متن حدیث|يا علي، ما من عبد لقي الله يوم يلقاه جاهدا لولايتك إلا لقى الله بعبادة صنم أو وثن}}؛ الأمالی، شیخ صدوق، ص۳۱۵.</ref>.
-#روزی [[ام سلمه]] در حجره خود شنید که [[پیامبر]]{{صل}} می‌فرماید: “ای [[مردم]]! وقتی من در کنار [[حوض کوثر]] می‌ایستم شما را می‌آورند. پس عده‌ای از شما به طرف [[حوض]] می‌آیید و عده‌ای از آن دور می‌شوید، شما را صدا می‌کنم تا پیش من بیایید، اما منادی از طرف [[خدا]] می‌گوید: " یا [[رسول الله]]! اینان بعد از تو، [[راه]] شما را [[تغییر]] دادند". پس به شما می‌گویم از من دور شوید”<ref>زوجات النبی)صل)، سعید ایوب، ص۶۴ – ۶۲.</ref>.<ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۷؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۸۱-۱۴۸۲.</ref>
+#روزی [[ام سلمه]] در حجره خود شنید که [[پیامبر]]{{صل}} می‌فرماید: “ای [[مردم]]! وقتی من در کنار [[حوض کوثر]] می‌ایستم شما را می‌آورند. پس عده‌ای از شما به طرف [[حوض]] می‌آیید و عده‌ای از آن دور می‌شوید، شما را صدا می‌کنم تا پیش من بیایید، اما منادی از طرف [[خدا]] می‌گوید: " یا [[رسول الله]]! اینان بعد از تو، [[راه]] شما را [[تغییر]] دادند". پس به شما می‌گویم از من دور شوید”<ref>زوجات النبی)صل)، سعید ایوب، ص۶۴ – ۶۲.</ref><ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۲۷؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۸۱-۱۴۸۲.</ref>
 ==[[ام سلمه]] و [[عزاداری]] برای [[امام حسین]]{{ع}}==
@@ خط ۱۲۶: / خط ۱۲۶: @@
 [[ابن عباس]] می‌گوید: “در [[خانه]] خوابیده بودم که ناگاه صدای ناله بلندی را از [[خانه]] [[ام سلمه]] شنیدم. به [[خانه]] وی رفتم، [[مردم مدینه]] نیز از [[زن]] و مرد به سوی [[خانه]] [[ام سلمه]] [[هجوم]] آوردند. به [[ام سلمه]] گفتم: ای [[أم المؤمنین]]! این ناله برای چیست؟ او به من پاسخی نداد و به طرف زن‌های [[بنی‌هاشم]] توجه کرد و گفت: "ای [[دختران]] [[عبدالمطلب]]! به من کمک کنید و با من بگریید، به [[خدا]] قسم، آقای شما، [[سید]] [[جوانان]] [[بهشت]] و [[سبط]] [[رسول خدا]]، [[حسین]]، را کشتند". پرسیدم: ای [[مادر]] [[مؤمنین]]! از کجا فهمیدی؟
-[[ام سلمه]] گفت: "الان در [[خواب]]، [[رسول خدا]]{{صل}} را آشفته‌رو، افسرده، محزون و خاک‌آلود دیدم؛ علت آن را پرسیدم، [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "امروز فرزندم [[حسین]] و [[اهل بیت]] او را کشتند و من مشغول [[دفن]] ایشان بودم و اکنون از دفنشان فارغ شدم". از [[خواب]] بیدار شدم، گویا هیچ چیز نمی‌فهمیدم و عقلم را از دست داده بودم. پس به سراغ [[تربت]] [[حسین]] که [[جبرییل]] برای [[رسول خدا]]{{صل}} آورده و او به من سپرده بود و من آن را در شیشه نگهداری می‌کردم، رفتم، دیدم [[خون]] تازه در شیشه در حال جوشیدن است". [[ام سلمه]] از آن [[خون]] برداشت و به صورت خود مالید و [[مردم]] آن روز را روز [[نوحه]] و ماتم قرار دادند،  تا اینکه خبر رسید همان روز [[حسین بن علی]]{{ع}} [[شهید]] شده است”<ref>الأمالی، شیخ طوسی، ص۳۱۵.</ref>.<ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۳۰؛ [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۴؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۶۳؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۸۲-۱۴۸۳.</ref>.
+[[ام سلمه]] گفت: "الان در [[خواب]]، [[رسول خدا]]{{صل}} را آشفته‌رو، افسرده، محزون و خاک‌آلود دیدم؛ علت آن را پرسیدم، [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "امروز فرزندم [[حسین]] و [[اهل بیت]] او را کشتند و من مشغول [[دفن]] ایشان بودم و اکنون از دفنشان فارغ شدم". از [[خواب]] بیدار شدم، گویا هیچ چیز نمی‌فهمیدم و عقلم را از دست داده بودم. پس به سراغ [[تربت]] [[حسین]] که [[جبرییل]] برای [[رسول خدا]]{{صل}} آورده و او به من سپرده بود و من آن را در شیشه نگهداری می‌کردم، رفتم، دیدم [[خون]] تازه در شیشه در حال جوشیدن است". [[ام سلمه]] از آن [[خون]] برداشت و به صورت خود مالید و [[مردم]] آن روز را روز [[نوحه]] و ماتم قرار دادند،  تا اینکه خبر رسید همان روز [[حسین بن علی]]{{ع}} [[شهید]] شده است”<ref>الأمالی، شیخ طوسی، ص۳۱۵.</ref><ref>[[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ص ۴۳۰؛ [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۱۶۴؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۶۳؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۸۲-۱۴۸۳.</ref>.
 ==واکنش ام سلمه به خبر شهادت امام حسین==
@@ خط ۱۳۵: / خط ۱۳۵: @@
 در برخی از [[روایات]] دیگر نقل شده است: پس از آنکه خبر [[شهادت امام حسین]] به [[مدینه]] آمد، عراقی‌ها را [[نفرین]] کرد و فرمود: آیا [[امام]] را کشتند؟ [[خدا]] آنان را بکشد.<ref>{{متن حدیث|قَتَلُوهُ قَتَلَهُمُ اللَّهُ، غَرُّوهُ وَ ذَلُّوهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ}}؛ کشف الغمه، ج۲، ص۲۷۰ - ۲۷۱؛ شواهد التنزیل، ج۲، ص۱۱۰ - ۱۱۱.</ref>
-ام سلمه در ادامه [[روایت]] یاد شده، [[سخنان پیامبر]] را در [[فضیلت اهل بیت]] و [[امام حسین]]{{ع}} نقل کرده است. ام سلمه به [[گریه]] و نقل [[فضایل امام حسین]]{{ع}} بسنده نکرد، بلکه [[ستیز]] خود را با [[امویان]] آشکارتر کرد و به نشانه [[عزا]] [[لباس سیاه]] پوشید و در [[مسجد]] به [[عزاداری]] پرداخت. [[قاضی]] نعمان نقل می‌کند:چون خبر شهادت امام حسین{{ع}} به ام سلمه رسید، خیمه‌ای در [[مسجد رسول خدا]]{{صل}} به پا کرد و در حالی که لباس سیاه پوشیده بود، در آن به عزا نشست.<ref>{{عربی|إنّها لما بَلغَها مَقتُل الحسینِ{{ع}} ضَربَت قبّةً فی مسجدِ رسولِ [[الله]]{{صل}} جَلَست فیها و لَبَستْ سوادا}}؛ شرح الاخبار، ج۳، ص۱۷۱.</ref>.<ref>[[محمد صادق مزینانی|مزینانی، محمد صادق]]، [[نقش زنان در حماسه عاشورا (کتاب)|نقش زنان در حماسه عاشورا]]، ص:۲۹۸-۲۹۹.</ref>
+ام سلمه در ادامه [[روایت]] یاد شده، [[سخنان پیامبر]] را در [[فضیلت اهل بیت]] و [[امام حسین]]{{ع}} نقل کرده است. ام سلمه به [[گریه]] و نقل [[فضایل امام حسین]]{{ع}} بسنده نکرد، بلکه [[ستیز]] خود را با [[امویان]] آشکارتر کرد و به نشانه [[عزا]] [[لباس سیاه]] پوشید و در [[مسجد]] به [[عزاداری]] پرداخت. [[قاضی]] نعمان نقل می‌کند:چون خبر شهادت امام حسین{{ع}} به ام سلمه رسید، خیمه‌ای در [[مسجد رسول خدا]]{{صل}} به پا کرد و در حالی که لباس سیاه پوشیده بود، در آن به عزا نشست.<ref>{{عربی|إنّها لما بَلغَها مَقتُل الحسینِ{{ع}} ضَربَت قبّةً فی مسجدِ رسولِ [[الله]]{{صل}} جَلَست فیها و لَبَستْ سوادا}}؛ شرح الاخبار، ج۳، ص۱۷۱.</ref><ref>[[محمد صادق مزینانی|مزینانی، محمد صادق]]، [[نقش زنان در حماسه عاشورا (کتاب)|نقش زنان در حماسه عاشورا]]، ص:۲۹۸-۲۹۹.</ref>
 ==امّ سلمه، [[حافظ]] [[ودایع امامت]]==
@@ خط ۱۵۸: / خط ۱۵۸: @@
 عمر [[ام سلمه]] طولانی بود، اما خبر [[شهادت امام حسین]]{{ع}} بر او بسیار گران آمد. از این‌رو پس از آن واقعه در [[مسجد النبی]] [[خیمه]] زد و در آن نشست و [[لباس سیاه]] پوشید <ref>شرح الاخبار، ج۳، ص۱۷۱؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵.</ref>.
-برخی نوشته‌اند که از شدت [[حزن]] و [[ناراحتی]]، پس از [[واقعه کربلا]] مدت اندکی زنده بود <ref>سیر اعلام النبلا، ج۲، ص۱۴۶.</ref>. شماری دیگر این مدت را توضیح داده و گفته‌اند: پیش ازآن که کاروان [[اسیران]] به [[مدینه]] برسد، از [[دنیا]] رفت. در برخی گزارش‌ها آمده است: وقتی [[اهل بیت]] به مدینه رسیدند، [[مردم]] سوگوار [[رحلت]] ام سلمه، [[همسر پیامبر]]{{صل}} بودند که یک ماه پس از [[شهادت]] آن [[حضرت]] در ۸۴ سالگی از دنیا رفته بود<ref>مرآة الزمان، ص۱۰۳ (به نقل از: حیاة الامام الحسین بن علی، ص۴۲۳). درباره سال وفات ام سلمه اختلاف است و از سال ۵۹ تا ۶۴ هجری گفته شده است. قدر مسلم این است که پس از شهادت امام حسین زنده بوده است. ر.ک: زرکلی، اعلام، ج۸، ص۹۷؛ فرهنگ دهخدا، ج۸، ص۳۳۵۴). همچنین با توجه به روایاتی که ام‌سلمه ودایع امامت را پس از ورود اهل بیت به امام سجاد{{ع}} داد باید مرگ او پس از ورود کاروان اسیران باشد و نه پیش از آن.</ref>. مرقدش در [[بقیع]] [[زیارتگاه]] [[مسلمانان]] [[جهان]] است<ref>وفاء الوفاء، ج۳ - ۴، ص۹۱۲.</ref>.<ref>[[محمد صادق مزینانی|مزینانی، محمد صادق]]، [[نقش زنان در حماسه عاشورا (کتاب)|نقش زنان در حماسه عاشورا]]، ص:۳۰۳-۳۰۴.</ref>
+برخی نوشته‌اند که از شدت [[حزن]] و [[ناراحتی]]، پس از [[واقعه کربلا]] مدت اندکی زنده بود <ref>سیر اعلام النبلا، ج۲، ص۱۴۶.</ref>. شماری دیگر این مدت را توضیح داده و گفته‌اند: پیش ازآن که کاروان [[اسیران]] به [[مدینه]] برسد، از [[دنیا]] رفت. در برخی گزارش‌ها آمده است: وقتی [[اهل بیت]] به مدینه رسیدند، [[مردم]] سوگوار [[رحلت]] ام سلمه، [[همسر پیامبر]]{{صل}} بودند که یک ماه پس از [[شهادت]] آن [[حضرت]] در ۸۴ سالگی از دنیا رفته بود<ref>مرآة الزمان، ص۱۰۳ (به نقل از: حیاة الامام الحسین بن علی، ص۴۲۳). درباره سال وفات ام سلمه اختلاف است و از سال ۵۹ تا ۶۴ هجری گفته شده است. قدر مسلم این است که پس از شهادت امام حسین زنده بوده است. ر.ک: زرکلی، اعلام، ج۸، ص۹۷؛ فرهنگ دهخدا، ج۸، ص۳۳۵۴). همچنین با توجه به روایاتی که ام‌سلمه ودایع امامت را پس از ورود اهل بیت به امام سجاد{{ع}} داد باید مرگ او پس از ورود کاروان اسیران باشد و نه پیش از آن.</ref>. مرقدش در [[بقیع]] [[زیارتگاه]] [[مسلمانان]] [[جهان]] است<ref>وفاء الوفاء، ج۳ - ۴، ص۹۱۲.</ref><ref>[[محمد صادق مزینانی|مزینانی، محمد صادق]]، [[نقش زنان در حماسه عاشورا (کتاب)|نقش زنان در حماسه عاشورا]]، ص:۳۰۳-۳۰۴.</ref>
 ==ام سلمه امانتدار امامت در قیام حسینی==
@@ خط ۱۷۷: / خط ۱۷۷: @@
 {{منابع}}
 # [[پرونده:1100854.jpg|22px]] [[محمد صادق مزینانی|مزینانی، محمد صادق]]، [[نقش زنان در حماسه عاشورا (کتاب)|'''نقش زنان در حماسه عاشورا''']]
-# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[ سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']]
+# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[ام سلمه ۱ (مقاله)|ام سلمه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']]
 # [[پرونده:1100352.jpg|22px]] [[فرهاد علی‌زاده|علی‌زاده، فرهاد]]، [[ام سلمه (مقاله)|مقاله «ام سلمه»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۳''']]
 # [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]
-# [[پرونده:000055.jpg|22px]] [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|مقاله « ام سلمه - الهی‌زاده»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۴''']]
+# [[پرونده:000055.jpg|22px]] [[محمد حسن الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسن]]، [[ام سلمه - الهی‌زاده (مقاله)|مقاله «ام سلمه - الهی‌زاده»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۴''']]
 # [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']]
 # [[پرونده:1100820.jpg|22px]] [[زهرا فخر روحانی|فخر روحانی، زهرا]]، [[نقش زنان در نهضت حسینی (مقاله)|مقاله «نقش زنان در نهضت حسینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۹ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۹''']]