بحیرای راهب: تفاوت میان نسخهها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۲
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۱) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۲) |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
برخی وی را [[راهب]] [[نصرانی]]<ref>ابن قتیبه، ص۵۹.</ref> و برخی او را از [[دانشمندان یهود]]<ref>ابن کثیر، ج۲، ص۳۴۹.</ref> دانستهاند. سفارش راهب به نگهداری [[رسول خدا]]{{صل}} از [[شر]] [[یهودیان]]، تأکیدی بر نصرانی بودن وی است. | برخی وی را [[راهب]] [[نصرانی]]<ref>ابن قتیبه، ص۵۹.</ref> و برخی او را از [[دانشمندان یهود]]<ref>ابن کثیر، ج۲، ص۳۴۹.</ref> دانستهاند. سفارش راهب به نگهداری [[رسول خدا]]{{صل}} از [[شر]] [[یهودیان]]، تأکیدی بر نصرانی بودن وی است. | ||
او [[منتظر ظهور]] رسول خدا{{صل}} بود<ref>صدوق، ج۱، ص۳۵۴.</ref>. [[مسعودی]]<ref>مسعودی، ج۱، ص۸۹.</ref> گوید: او رسول خدا{{صل}} را در [[نوجوانی]] (نه ـ سیزده سالگی) همراه [[ابوطالب]] در [[سفر به شام]] دید و به او سفارش کرد محمد را از یهودیان که از [[پیامبری]] او خبر دارند، [[حفظ]] کند. [[ابن قتیبه]] گوید: [[پیش از بعثت]] [[پیامبر]]، شنیده بودند ندا دهندهای میگفت: [[بهترین]] [[مردم]] [[زمین]] سه کساند: [[رئاب شِنِّی]]، بحیرای راهب و دیگری که هنوز نیامده؛ یعنی رسول خدا{{صل}} که [[مبعوث]] نشده است. سپس گفته است: هر یک از [[فرزندان]] رئاب که میمرد، همزادی بر [[قبر]] وی دیده میشد<ref>ابن قتیبه، ص۵۹.</ref> | او [[منتظر ظهور]] رسول خدا{{صل}} بود<ref>صدوق، ج۱، ص۳۵۴.</ref>. [[مسعودی]]<ref>مسعودی، ج۱، ص۸۹.</ref> گوید: او رسول خدا{{صل}} را در [[نوجوانی]] (نه ـ سیزده سالگی) همراه [[ابوطالب]] در [[سفر به شام]] دید و به او سفارش کرد محمد را از یهودیان که از [[پیامبری]] او خبر دارند، [[حفظ]] کند. [[ابن قتیبه]] گوید: [[پیش از بعثت]] [[پیامبر]]، شنیده بودند ندا دهندهای میگفت: [[بهترین]] [[مردم]] [[زمین]] سه کساند: [[رئاب شِنِّی]]، بحیرای راهب و دیگری که هنوز نیامده؛ یعنی رسول خدا{{صل}} که [[مبعوث]] نشده است. سپس گفته است: هر یک از [[فرزندان]] رئاب که میمرد، همزادی بر [[قبر]] وی دیده میشد<ref>ابن قتیبه، ص۵۹.</ref><ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «بحیرا راهب»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۲۰۲-۲۰۳.</ref> | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==[[ملاقات]] با [[پیامبر]]== | ==[[ملاقات]] با [[پیامبر]]== | ||
برپایه گزارشهایی، کاروان بازرگانی [[قریش]] در سفری که رهسپار شام بود، کنار دیر او فرود آمد. [[حضرت محمد]]{{صل}} در [[کودکی]] همراه عمویش [[ابوطالب]] در همین کاروان با بحیرا [[دیدار]] کرد<ref>تاریخ طبری، ج۲، ص۳۲-۳۳؛ امتاع الاسماع، ج۵، ص۶۳؛ الکاشف، ج۱، ص۱۶۷.</ref>. سن پیامبر را در این ملاقات، نُه<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۴؛ الکامل، ج۲، ص۳۷؛ امتاع الاسماع، ج۱، ص۱۵.</ref> | برپایه گزارشهایی، کاروان بازرگانی [[قریش]] در سفری که رهسپار شام بود، کنار دیر او فرود آمد. [[حضرت محمد]]{{صل}} در [[کودکی]] همراه عمویش [[ابوطالب]] در همین کاروان با بحیرا [[دیدار]] کرد<ref>تاریخ طبری، ج۲، ص۳۲-۳۳؛ امتاع الاسماع، ج۵، ص۶۳؛ الکاشف، ج۱، ص۱۶۷.</ref>. سن پیامبر را در این ملاقات، نُه<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۴؛ الکامل، ج۲، ص۳۷؛ امتاع الاسماع، ج۱، ص۱۵.</ref><ref>الطبقات، ج۱، ص۱۲۱؛ السیرة النبویه، ابن هشام، ج۱، ص۱۸۰-۱۸۳، «پاورقی»؛ السیرة النبویه، ابن کثیر، ج۱، ص۳۲۲.</ref> یا ۱۳ سال<ref>التنبیه و الاشراف، ص۱۹۷.</ref> دانستهاند. | ||
شیوه دیدار، [[زمان]] و مکان آن و چگونگی [[گفتوگو]] را به تفاوت یاد کردهاند. گفته شده که بحیرا غذایی آماده کرد و قریش را به آن [[دعوت]] نمود و از آنها پرسید آیا همه [[قوم]] برای خوردن [[غذا]] آمدهاند. مردی از قریش به پیامبر که زیر درختی بود، اشاره کرد و گفت: این [[نوجوان]] از خوردن غذای شما خودداری نمود. پس از پراکنده شدن آن قوم، بحیرا به طرف پیامبر رفت و دید که شاخه درخت بر او سایه افکنده است. از ابوطالب درباره نام او و [[پدر]] و مادرش [[سؤال]] کرد<ref>سیره ابن اسحق، ج۲، ص۷۴-۷۵؛ الکامل، ج۲، ص۳۷؛ امتاع الاسماع، ج۸، ص۱۷۹-۱۸۰.</ref>. به گفته "ابن هشام"، بحیرا از پیامبر درباره خوابهای او و بعضی امور چند سؤال کرد و پیامبر پاسخ داد. سپس بحیرا [[لباس]] او را کنار زد و نشان [[نبوت]] را در [[بدن]] او دید<ref>السیرة النبویه، ابن هشام، ج۱، ص۱۱۸.</ref>. گفتهاند بحیرا با توجه به شنیدههای خودش درباره قسم یاد کردن قریش به [[لات]] و [[عزی]]، پیامبر را به این دو [[بت]] [[سوگند]] داد تا به [[پرسش]] او پاسخ گوید. [[پیامبر]] با واکنش در برابر درخواست وی، آنها را بیش از همه نزد خود [[دشمن]] شمرد. [[بحیرا]] وی را به [[خدای یکتا]] قسم داد<ref>سیره ابن اسحق، ص۷۵؛ الطبقات، ج۱، ص۱۳۰؛ تاریخ الاسلام، ج۱، ص۵۹.</ref> و از او درباره [[خواب]] و [[بیداری]] و حالات دیگرش پرسشهایی کرد. پیامبر به [[پاسخ]] آنها پرداخت که با آنچه خود از پیش درباره [[پیامبر اسلام]] {{صل}} میدانست، سازگار بود<ref>اعلام النبوه، ص۱۷۵.</ref>. | شیوه دیدار، [[زمان]] و مکان آن و چگونگی [[گفتوگو]] را به تفاوت یاد کردهاند. گفته شده که بحیرا غذایی آماده کرد و قریش را به آن [[دعوت]] نمود و از آنها پرسید آیا همه [[قوم]] برای خوردن [[غذا]] آمدهاند. مردی از قریش به پیامبر که زیر درختی بود، اشاره کرد و گفت: این [[نوجوان]] از خوردن غذای شما خودداری نمود. پس از پراکنده شدن آن قوم، بحیرا به طرف پیامبر رفت و دید که شاخه درخت بر او سایه افکنده است. از ابوطالب درباره نام او و [[پدر]] و مادرش [[سؤال]] کرد<ref>سیره ابن اسحق، ج۲، ص۷۴-۷۵؛ الکامل، ج۲، ص۳۷؛ امتاع الاسماع، ج۸، ص۱۷۹-۱۸۰.</ref>. به گفته "ابن هشام"، بحیرا از پیامبر درباره خوابهای او و بعضی امور چند سؤال کرد و پیامبر پاسخ داد. سپس بحیرا [[لباس]] او را کنار زد و نشان [[نبوت]] را در [[بدن]] او دید<ref>السیرة النبویه، ابن هشام، ج۱، ص۱۱۸.</ref>. گفتهاند بحیرا با توجه به شنیدههای خودش درباره قسم یاد کردن قریش به [[لات]] و [[عزی]]، پیامبر را به این دو [[بت]] [[سوگند]] داد تا به [[پرسش]] او پاسخ گوید. [[پیامبر]] با واکنش در برابر درخواست وی، آنها را بیش از همه نزد خود [[دشمن]] شمرد. [[بحیرا]] وی را به [[خدای یکتا]] قسم داد<ref>سیره ابن اسحق، ص۷۵؛ الطبقات، ج۱، ص۱۳۰؛ تاریخ الاسلام، ج۱، ص۵۹.</ref> و از او درباره [[خواب]] و [[بیداری]] و حالات دیگرش پرسشهایی کرد. پیامبر به [[پاسخ]] آنها پرداخت که با آنچه خود از پیش درباره [[پیامبر اسلام]] {{صل}} میدانست، سازگار بود<ref>اعلام النبوه، ص۱۷۵.</ref>. | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
ذیل چند [[آیه]] از بحیرای راهب نام برده شده و [[نزول]] آنها در [[شأن]] گروهی از [[مؤمنان]] [[اهل کتاب]] از جمله وی دانسته شده است. در اینباره عبارات [[مفسران]]، گوناگون است و از بحیرای راهب، [[بحیرا]] و همراهان وی، ۸ نفر از [[راهبان]] [[شام]] از جمله بحیرا و در مواردی در کنار جمعی از [[دانشمندان یهود]] [[مسلمان]] شده از بحیرای راهب نیز یاد شده است. از نوع تعبیر برخی مفسران استفاده میشود که تلقی آنان از بحیرای راهب (دست کم در ذیل بعضی از [[آیات]]) همان بحیرای راهب معروف است<ref>کشفالاسرار، ج ۱، ص ۵۵۵؛ مجمعالبیان، ج ۳، ص ۳۶۱.</ref> که در منطقه بُصرای شام [[پیامبر]] را در [[نوجوانی]] (۹ یا ۱۲ سالگی) همراه با عمویش [[ابوطالب]] که در یک کاروان تجاری عازم شام بود، [[ملاقات]] کرده است. | ذیل چند [[آیه]] از بحیرای راهب نام برده شده و [[نزول]] آنها در [[شأن]] گروهی از [[مؤمنان]] [[اهل کتاب]] از جمله وی دانسته شده است. در اینباره عبارات [[مفسران]]، گوناگون است و از بحیرای راهب، [[بحیرا]] و همراهان وی، ۸ نفر از [[راهبان]] [[شام]] از جمله بحیرا و در مواردی در کنار جمعی از [[دانشمندان یهود]] [[مسلمان]] شده از بحیرای راهب نیز یاد شده است. از نوع تعبیر برخی مفسران استفاده میشود که تلقی آنان از بحیرای راهب (دست کم در ذیل بعضی از [[آیات]]) همان بحیرای راهب معروف است<ref>کشفالاسرار، ج ۱، ص ۵۵۵؛ مجمعالبیان، ج ۳، ص ۳۶۱.</ref> که در منطقه بُصرای شام [[پیامبر]] را در [[نوجوانی]] (۹ یا ۱۲ سالگی) همراه با عمویش [[ابوطالب]] که در یک کاروان تجاری عازم شام بود، [[ملاقات]] کرده است. | ||
امّا تلقی برخی سیرهنگاران از مجموع [[روایات اسلامی]] این است که دو بحیرای راهب وجود داشته است: یکی بحیرای راهبِ معروف که جز روایتی مبهم و مرسل<ref>السیرهالنبویه، ج ۱، ص ۱۸۸، ۱۹۱.</ref> و در عین حال متهم به [[جعل]] و دارای [[ضعف]] متن<ref>السیرة الحلبیه، ج ۱، ص ۱۲۰؛ الصحیح من سیره، ج ۲، ص ۹۳ ـ ۹۴.</ref>، گزارشی از حال وی در دست نیست. دیگری یکی از ۸ [[مسیحی]] شامی است که در [[سال ششم هجری]] و پس از [[فتح خیبر]] همراه با [[جعفر بن ابیطالب]] به [[مدینه]] آمده، بر پیامبر وارد شدند<ref>اسد الغابه، ج ۱، ص ۳۵۵؛ الاصابه، ج ۱، ص ۴۰۴ ـ ۴۰۵.</ref> و به نظر میرسد تلقی برخی مفسران از بحیرای راهب در [[روایات]] [[شأن نزول]] [[نادرست]] است و بر فرض پذیرش [[روایت]] ملاقات وی با پیامبر در نوجوانی، بعید است وی تا سالهای پس از [[هجرت]] زنده بوده باشد<ref> اسدالغابه، ج ۱، ص ۳۵۵؛ الاصابه، ج ۱، ص ۴۰۴.</ref>، بنابراین مراد از بحیرا در روایات شأن نزول یکی از ۸ نفر مسیحی شامی است. درباره این ۸ نفر نیز جز آنکه در چند [[روایت]] شأن نزولی به صورت مبهم از آنها یاد شده و برخی تنها به نام آنها تصریح کردهاند هیچ اطلاعی در دست نیست<ref>[[سید محمود دشتی|دشتی، سید محمود]]، [[ بحیرای راهب (مقاله)|مقاله «بحیرای راهب»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref>. | امّا تلقی برخی سیرهنگاران از مجموع [[روایات اسلامی]] این است که دو بحیرای راهب وجود داشته است: یکی بحیرای راهبِ معروف که جز روایتی مبهم و مرسل<ref>السیرهالنبویه، ج ۱، ص ۱۸۸، ۱۹۱.</ref> و در عین حال متهم به [[جعل]] و دارای [[ضعف]] متن<ref>السیرة الحلبیه، ج ۱، ص ۱۲۰؛ الصحیح من سیره، ج ۲، ص ۹۳ ـ ۹۴.</ref>، گزارشی از حال وی در دست نیست. دیگری یکی از ۸ [[مسیحی]] شامی است که در [[سال ششم هجری]] و پس از [[فتح خیبر]] همراه با [[جعفر بن ابیطالب]] به [[مدینه]] آمده، بر پیامبر وارد شدند<ref>اسد الغابه، ج ۱، ص ۳۵۵؛ الاصابه، ج ۱، ص ۴۰۴ ـ ۴۰۵.</ref> و به نظر میرسد تلقی برخی مفسران از بحیرای راهب در [[روایات]] [[شأن نزول]] [[نادرست]] است و بر فرض پذیرش [[روایت]] ملاقات وی با پیامبر در نوجوانی، بعید است وی تا سالهای پس از [[هجرت]] زنده بوده باشد<ref> اسدالغابه، ج ۱، ص ۳۵۵؛ الاصابه، ج ۱، ص ۴۰۴.</ref>، بنابراین مراد از بحیرا در روایات شأن نزول یکی از ۸ نفر مسیحی شامی است. درباره این ۸ نفر نیز جز آنکه در چند [[روایت]] شأن نزولی به صورت مبهم از آنها یاد شده و برخی تنها به نام آنها تصریح کردهاند هیچ اطلاعی در دست نیست<ref>[[سید محمود دشتی|دشتی، سید محمود]]، [[بحیرای راهب (مقاله)|مقاله «بحیرای راهب»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref>. | ||
==[[نقد]] [[سلسله]] [[روایات]] بحیرا== | ==[[نقد]] [[سلسله]] [[روایات]] بحیرا== | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:000056.jpg|22px]] [[سید محمود دشتی|دشتی، سید محمود]]، [[ بحیرای راهب (مقاله)|مقاله «بحیرای راهب»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۵''']] | # [[پرونده:000056.jpg|22px]] [[سید محمود دشتی|دشتی، سید محمود]]، [[بحیرای راهب (مقاله)|مقاله «بحیرای راهب»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۵''']] | ||
# [[پرونده:IM009658.jpg|22px]] [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|'''مقاله «بحیرا راهب»، دانشنامه سیره نبوی ج۲''']] | # [[پرونده:IM009658.jpg|22px]] [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|'''مقاله «بحیرا راهب»، دانشنامه سیره نبوی ج۲''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} |