بعثت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''بعثت''' به معنای این است که [[خداوند]] کسانی را به [[پیامبری]] برمی‌انگیزد تا [[وحی الهی]] را به [[انسان‌ها]] برسانند و [[هدایت]] آنان را به سوی کمال شایسته [[انسانی]] در دست گیرند. لزوم بعثت [[انبیاء]] مبتنی از ادله عقلی است مانند اینکه لازمه [[حکمت الهی]] از [[خلقت انسان]] [[ارسال رسل]] است. از دستاوردهای بعثت می‌توان به [[تعلیم]] آنچه برای [[انسان]] دست‌نایافتنی است؛ تکامل عقل [[انسان]]؛ به پا داشتن [[عدالت]] و... اشاره کرد.

==[[لزوم]] [[بعثت پیامبران]]==

#'''[[حکمت الهی]]:''' این [[برهان]] بر سه مقدمه [[استوار]] است:

##شناختِ حاصل از [[عقل]] و [[حس]] کافی نیست. نتیجه این مقدمات عبارت است از اینکه راهی دیگر برای رسیدن به [[تکامل]] لازم است و آن، [[وحی]] و [[بعثت پیامبران]] است<ref>آموزش عقاید، ۷۷.</ref>.

#'''[[تعلیم الهی]]:''' این [[برهان]] دارای دو مقدمه است:

##همین [[دانش]] و [[آگاهی]] محدود نیز در معرض اشتباه و [[خطا]] است. اندیشمندان و [[دانشمندان]] همواره در بسیاری از مسائل در [[اختلاف]] بوده‌اند و این [[گواهی]] است بر [[خطاپذیری]] [[دانش]] بشری. از این رو، [[انسان]] برای [[نیل]] به [[هدف]] متعالی [[خلقت]]، [[نیازمند]] راه و راهنمای [[معصوم]] است و این تنها از گذر [[بعثت پیامبران]] و ارتباط با مبدأ [[جهان]] حاصل می‌شود<ref>درس‌هایی از علم کلام‌، ج۲، ص۱۲۰؛ الالهیات‌، ج۲، ص۳۱.</ref>.

#'''[[تربیت الهی]]:''' برای [[تربیت]] و [[تهذیب]] [[انسان]]، تنها [[آگاهی]] ـ هر چند وحیانی ـ کافی نیست. [[تهذیب]] [[نفوس]] بیش‌تر بر [[رفتار]] مربی و [[راهبر]] انسانی [[استوار]] است. بدین‌سان، افزون بر [[آگاهی]] حاصل از [[وحی]]، مربی و الگوی انسانی لازم است تا در [[جان]] [[آدمیان]] نفوذ کند، [[اعتماد]] آنان را به خویش برانگیزد و راهشان نماید و چنین راهبری جز از گذر ارتباط با [[خداوند]] در دسترس نیست<ref>الالهیات‌، ج۲، ص۳۷؛ درس‌هایی از علم کلام‌، ج۲، ص۲۱۲.</ref>.

#'''[[زندگی اجتماعی]]:''' [[انسان]] به [[دلیل]] [[فطرت]] خویش، به صورت [[اجتماعی]] زیست می‌کند و [[زندگی اجتماعی]] [[نیازمند]] [[قوانین]] است تا غریزه [[خودخواهی]] و جلب [[منافع]]، اعضای [[جامعه]] را به [[نزاع]] و کشمکش نکشاند و [[زندگی اجتماعی]] را به چالش نیندازد. تنها قوانینی می‌توانند [[نزاع]] و تزاحم [[منافع]] را از میان بردارند و [[سعادت]] و کمال [[انسان‌ها]] را برآورند که نیازهای اصیل [[انسان]] را بشناسند و ویژگی‌های فطری او را در نظر آورند. وضع این [[قوانین]] از [[توان]] بشری بیرون است؛ زیرا تنها [[خداوند متعال]] به تمام [[حقیقت]] [[انسان]] و [[اسرار]] و رمزهای [[آفرینش]] او [[آگاه]] است و [[قوانین الهی]] به دست [[پیامبران الهی]]{{ع}} به [[انسان‌ها]] می‌رسند<ref>الهیات شفا، ص۴۴۱ ـ ۴۴۲؛ النجاة،ص ۳۰۸ ـ ۳۰۳.</ref>.

==دستاوردهای [[بعثت]]==

#'''[[بندگی خدا]] و سرباز زدن از [[حکومت]] [[طاغوت]]:''' این نیز از دستاوردهای بس مهم بعثت است: {{متن قرآن| وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولاً أَنِ اعْبُدُواْ اللَّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّاغُوتَ فَمِنْهُم مَّنْ هَدَى اللَّهُ وَمِنْهُم مَّنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلالَةُ فَسِيرُواْ فِي الأَرْضِ فَانظُرُواْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ}}<ref>و به راستی ما، در میان هر امّتی پیامبری برانگیختیم (تا بگوید) که خداوند را بپرستید و از طاغوت دوری گزینید آنگاه برخی از آنان را خداوند راهنمایی کرد و بر برخی دیگر گمراهی سزاوار گشت پس، در زمین گردش کنید تا بنگرید سرانجام دروغ‌انگاران چگونه بوده است؛ سوره نحل، آیه۳۶.</ref> و [[روایات]] بزرگان [[معصوم]]{{ع}} نیز از آن یاد کرده‌اند<ref>بحار الانوار، ج۴، ص۲۸۷.</ref>.

#'''[[قضاوت]] میان [[مردم]]:''' از دیدگاه [[قرآنی]] هر کسی را نمی‌رسد که میان [[مردم]] [[قضاوت]] کند و بر کرسی [[قضا]] بنشیند. [[قرآن کریم]] در این باره فرموده است، [[خداوند]] [[پیامبران]] را برانگیخت تا [[مردم]] را [[بشارت]] و [[انذار]] دهند و بر آنان کتاب نازل کرد تا میان [[مردم]] [[داوری]] کنند و [[اختلافات]] آنان را از میان بَرَند{{متن قرآن|كَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ وَأَنزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِيَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ فِيمَا اخْتَلَفُواْ فِيهِ وَمَا اخْتَلَفَ فِيهِ إِلاَّ الَّذِينَ أُوتُوهُ مِن بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ فَهَدَى اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُواْ لِمَا اخْتَلَفُواْ فِيهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِهِ وَاللَّهُ يَهْدِي مَن يَشَاء إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ}}<ref>مردم (در آغاز) امّتی یگانه بودند، (آنگاه به اختلاف پرداختند) پس خداوند پیامبران را مژده‌آور و بیم‌دهنده برانگیخت و با آنان کتاب (آسمانی) را به حق فرو فرستاد تا میان مردم در آنچه اختلاف داشتند داوری کند و در آن جز کسانی که به آنها کتاب داده بودند، اختلاف نورزیدند (آن هم) پس از آنکه برهان‌های روشن به آنان رسید (و) از سر افزونجویی که در میانشان بود؛ آنگاه خداوند به اراده  خویش مؤمنان را در حقیقتی که در آن اختلاف داشتند رهنمون شد و خداوند هر که را بخواهد به راه راست رهنمایی می‌کند؛ سوره بقره، آیه۲۱۳.</ref>.

==فلسفه بعثت==

[[خطبه]] ۱۴۷ [[نهج البلاغه]] نیز [[فلسفه بعثت]] را رهانیدن [[انسان‌ها]] از [[پرستش]] [[بت‌ها]] و [[پیروی]] از [[شیطان]] ذکر کرده است: "پس [[خداوند]]، [[محمد]]{{صل}} را به [[حق]] برانگیخت تا بندگانش را از [[پرستش]] [[بت‌ها]] برون آورد و به [[عبادت]] او در آورد و از [[پیروی]] [[شیطان]] برهاند و به [[اطاعت خدا]] کشاند؛ به واسطه [[قرآنی]] که [[قوانین]] و راهنمایی‌هایش را روشن و [[استوار]] فرمود"<ref>{{متن حدیث|فَبَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً{{صل}} بِالْحَقِّ لِيُخْرِجَ عِبَادَهُ مِنْ عِبَادَةِ الْأَوْثَانِ إِلَى عِبَادَتِهِ وَ مِنْ طَاعَةِ الشَّيْطَانِ إِلَى طَاعَتِهِ بِقُرْآنٍ قَدْ بَيَّنَهُ وَ أَحْكَمَهُ}}؛ نهج البلاغه، ص۲۰۴.</ref>.

== جستارهای وابسته ==