تجاوز در جامعه‌شناسی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

تجاوز در جامعه‌شناسی اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۲۵

۲ بایت حذف‌شده ، ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲

جز

وظیفهٔ شمارهٔ ۲

دیداریویکی‌متن

HeydariBot

۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش

@@ خط ۸: / خط ۸: @@
 ==مقدمه==
-“عدوان” در لغت هر نوع [[تجاوز]] و [[تعدی]] اعم از جایز و [[پسندیده]] یا [[ممنوع]] و [[ناپسند]] را شامل می‌گردد. این واژه در ظاهر، معنایی نسبتاً وسیع‌تر از [[ظلم]] دارد. گاه هر گونه تجاوز و تعدی از [[حدود الهی]] را در بر می‌گیرد<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۵۰۶.</ref>. گستره واژه [[عدوان]] تا آنجاست که همه [[اعمال]] [[زشتی]] که ضررش دامنگیر دیگران می‌شود و همه [[گناهان]] مربوط به [[حق‌الناس]] که [[مردم]] از آن متضرر و متأذی می‌شوند، شامل می‌گردد. [[اثم]] و عنوان از مصداق‌های [[معصیت]] [[الله]] هستند<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۳۲۴.</ref>. در کاربردی عام، عدوان همه اعمال [[شر]] - در مقابل خیر - را در بر می‌گیرد<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۳۲۵.</ref>. از نظر ایزوتسو نیز، تعدی در موارد بسیار، مرادف تام و تمام “ظلم” است؛ همچنین هر عملی که به قصد [[تغییر]] حدود الهی، یعنی تغییر [[نظام]] [[حلال و حرام]] صورت گیرد، موردی از تجاوز و تخطی به شمار می‌رود؛ همچنین تعدی با [[عصیان]] و [[تکذیب]] به عنوان یکی از وجوه [[کفر]]، [[قرابت]] زیاد دارد<ref>توشیهیکو ایزوتسو، مفاهیم اخلاقی- دینی در قرآن، ص۲۱۷-۲۱۸.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۱۹۲.</ref>
+“عدوان” در لغت هر نوع [[تجاوز]] و [[تعدی]] اعم از جایز و [[پسندیده]] یا [[ممنوع]] و [[ناپسند]] را شامل می‌گردد. این واژه در ظاهر، معنایی نسبتاً وسیع‌تر از [[ظلم]] دارد. گاه هر گونه تجاوز و تعدی از [[حدود الهی]] را در بر می‌گیرد<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۵۰۶.</ref>. گستره واژه [[عدوان]] تا آنجاست که همه [[اعمال]] [[زشتی]] که ضررش دامنگیر دیگران می‌شود و همه [[گناهان]] مربوط به [[حق‌الناس]] که [[مردم]] از آن متضرر و متأذی می‌شوند، شامل می‌گردد. [[اثم]] و عنوان از مصداق‌های [[معصیت]] [[الله]] هستند<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۳۲۴.</ref>. در کاربردی عام، عدوان همه اعمال [[شر]] - در مقابل خیر - را در بر می‌گیرد<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۳۲۵.</ref>. از نظر ایزوتسو نیز، تعدی در موارد بسیار، مرادف تام و تمام “ظلم” است؛ همچنین هر عملی که به قصد [[تغییر]] حدود الهی، یعنی تغییر [[نظام]] [[حلال و حرام]] صورت گیرد، موردی از تجاوز و تخطی به شمار می‌رود؛ همچنین تعدی با [[عصیان]] و [[تکذیب]] به عنوان یکی از وجوه [[کفر]]، [[قرابت]] زیاد دارد<ref>توشیهیکو ایزوتسو، مفاهیم اخلاقی- دینی در قرآن، ص۲۱۷-۲۱۸.</ref><ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۱۹۲.</ref>
 ==[[آیات]] قرآنی مرتبط==
 # [[نهی]] [[مؤمنان]] از [[تعاون]] بر [[گناه]] و تعدی: {{متن قرآن|...وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ}}<ref>«و در گناه و تجاوز یاری نکنید» سوره مائده، آیه ۲.</ref>.
 # [[نکوهش]] سرعت گرفتن در ظلم و تعدی: {{متن قرآن|وَتَرَى كَثِيرًا مِنْهُمْ يُسَارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَأَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ}}<ref>«و بسیاری از ایشان را می‌بینی که در گناه و ستمبارگی و رشوه‌خواری شتاب می‌ورزند؛ بی‌گمان زشت است آنچه انجام می‌دادند!» سوره مائده، آیه ۶۲.</ref>.
-#در آیاتی نیز، مؤمنان از برخی مصداق‌های [[نافرمانی]] (همچون [[رازگویی]] گناه‌آلود و متعدیانه) به طور مشخص برحذر داشته شده‌اند<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا تَنَاجَيْتُمْ فَلَا تَتَنَاجَوْا بِالْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَمَعْصِيَتِ الرَّسُولِ وَتَنَاجَوْا بِالْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ}} «ای مؤمنان! هنگامی که رازگویی می‌کنید به گناه و دشمنخویی و نافرمانی با پیامبر رازگویی نکنید و به نیکی و پرهیزگاری راز گویید! و از خداوند که نزد او گرد آورده می‌شوید پروا کنید» سوره مجادله، آیه ۹.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۱۹۲.</ref>
+#در آیاتی نیز، مؤمنان از برخی مصداق‌های [[نافرمانی]] (همچون [[رازگویی]] گناه‌آلود و متعدیانه) به طور مشخص برحذر داشته شده‌اند<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا تَنَاجَيْتُمْ فَلَا تَتَنَاجَوْا بِالْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَمَعْصِيَتِ الرَّسُولِ وَتَنَاجَوْا بِالْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ}} «ای مؤمنان! هنگامی که رازگویی می‌کنید به گناه و دشمنخویی و نافرمانی با پیامبر رازگویی نکنید و به نیکی و پرهیزگاری راز گویید! و از خداوند که نزد او گرد آورده می‌شوید پروا کنید» سوره مجادله، آیه ۹.</ref><ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۱۹۲.</ref>
 == منابع ==