ابومهلب جرمی بصری

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

نام وی را به اختلاف عبدالرحمان بن معاویه[۱]، عبدالرحمان بن عمرو[۲]، عمرو بن معاویة بن زید[۳]، معاویة بن عمرو بن زید[۴] و نضر بن عمرو[۵] گفته‌اند. اوزاعی، کنیه او را به اشتباه «ابومهاجر» گفته است[۶]. ابومهلب، از بنی‌جرم، شاخه‌ای از قبیله قضاعه است[۷]. اما بخاری[۸] وی را جرمی ازدی دانسته است. این پسوند در منابع متعدد، برای افراد دیگری نیز به کار رفته است که تصور می‌شود جرم شاخه‌ای از قبیله آزد است. ابن حجر[۹] پس از تصریح به اینکه جرم شاخه‌ای از ازد نیست می‌گوید: صحیح آن است که وی را جرمی با آزدی بنامیم. عموی ابوقلابه جرمی از بزرگان بصره و از مخالفان مشهور امیر مؤمنان (ع) بود که عصر رسول خدا (ص) را درک کرد[۱۰]. او از تابعین طبقه اول مردم بصره[۱۱]، از معتمدان در حدیث (ثقه)[۱۲] و در شمار بزرگان [۱۳] بصره بود. وی از عمر، عثمان، ابی بن کعب و عمران بن حصین روایت کرده و در مجموع در شمار راویان کم حدیث قرار گرفته است[۱۴]. حسن بصری، ابن سیرین، ابوقلابه و عوف اعرابی از وی روایت کرده‌اند[۱۵]. فرزندان ابومهلب در بصره، و فرزندان برادر وی، صهیب، تا روزگار ابن عساکر در دارا سکونت داشتند [۱۶][۱۷]

منابع

پانویس

  1. ابن سعد، ج۷، ص۹۰.
  2. بخاری، ج۵، ص۳۲۵؛ ابن حبان، الشفات، ج۵، ص۱۰۹.
  3. ابن ابی شیبه، ج۸، ص۵۸؛ ابن عساکر، ج۱۰، ص۵۲۸.
  4. ابن ابی‌حاتم، ج۸، ص۳۷۹.
  5. ابن ابی‌حاتم، ج۸، ص۳۷۹.
  6. ابن حبان، الثقات، ج۵، ص۴۱۳.
  7. ابن سعد، ج۱، ص۲۵۳؛ سمعانی، ج۲، ص۴۷.
  8. بخاری، ج۵، ص۳۲۵.
  9. تهذیب، ج۱، ص۳۱۱ و ج۶، ص۲۱.
  10. ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۳۰.
  11. ابن سعد، ج۷، ص۹۰.
  12. ابن حبان، صحیح، ج۱۰، ص۲۵۲.
  13. مزی، ج۴۱، ص۵۴۲.
  14. ابن سعد، ج۷، ص۹۰.
  15. بخاری، ج۵، ص۳۲۵؛ ابن ابی‌حاتم، ج۸، ص۳۷۹.
  16. ابن عساکر، ج۱۰، ص۵۲۸.
  17. حسینیان مقدم، حسین، مقاله «ابومهلب جرمی بصری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۵۴۱.