امیة بن عبدالله بن عمرو
مقدمه
از نوادگان عثمان بن عفان و برادر محمد بن عبدالله معروف به دیباج است [۱]. اگرچه ابن حزم وی را در شمار فرزندان عبدالله بن عمرو بن عثمان از بنی امیه نام نبرده[۲]، ولی ابن سعد[۳] در طبقه چهارم از تابعین اهل مدینه و ابن حبان[۴] در اتباع تابعین از او یاد کردهاند. بخاری[۵] نیز ضمن آنکه او را برادر محمد بن عبدالله قرشی دانسته، که ظاهرأ منظور همان محمد دیباج است، وی را حجازی خوانده است.
به گفته ابن اثیر[۶] و ابن حجر[۷]، تنها عبدان او را از صحابه شمرده و روایتی از وی درباره خطبه مشهور رسول خدا (ص) در فتح مکه نقل کرده است، اما به نظر ابوموسی [۸] این روایت از عبدالله بن دینار از عبدالله بن عمر بوده و روشن نیست چگونه این حدیث از امیة بن عبدالله بن عمرو نقل شده است[۹]. به نظر ابن حجر[۱۰] نیز بیتردید این روایت از عبدالله بن عمر نقل شده و أمیة بن عبدالله از اتباع تابعین است. ذهبی[۱۱] هم روایت مربوط به شرح حال امیه را ناتمام دانسته میگوید: از او در حدیثی مغلوط یاد شده است. گویا وی در یوم المُنتَهَب[۱۲] شرکت داشته و بنی طیء او را مجبور به فرار کردهاند[۱۳].
آنچه مسلم است اینکه با توجه به زمان مرگ امیه[۱۴] و فاصله شدن چند نسل بین او و رسول خدا (ص)، نمیتوان وی را از صحابه دانست. مرگ او در مدینه و به دست ابوحمزه مختار ثقفی نقل شده[۱۵]، که قطعاً در این گزارش اشتباه یا تصحیف صورت گرفته است؛ چراکه نام ابو حمزه خارجی، مختار بن عوف ازدی است. به هر صورت، او از عکرمه[۱۶]، پدرش و عمر بن عبدالعزیز روایت نقل کرده و ابن ابی حاتم به نقل از پدرش میگوید: حدیث او قابل قبول است[۱۷][۱۸]
منابع
پانویس
- ↑ ابن سعد، ج۵، ص۳۹۱.
- ↑ ر. ک: ابن حزم، ص۸۳.
- ↑ ابن سعد، ج۵، ص۳۹۱.
- ↑ ابن حبان، ج۶، ص۶۹.
- ↑ بخاری، ج۲، ص۹.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۲۸۱.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۸۸.
- ↑ مدینی، محمد بن عمر، م ۵۸۱ و مؤلف ذیل معرفة الصحابه لابن منده.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۲۸۱.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۸۸.
- ↑ ذهبی، ج۱، ص۲۹.
- ↑ از ایام قبیلة طیء، ر. ک: یاقوت حموی، ج۵، ص۲۰۷.
- ↑ ابن سعد، ج۵، ص۳۹۱.
- ↑ سال ۱۳۰، ر. ک: خلیفة بن خیاط، ص۳۱۵.
- ↑ سخاوی، ج۱، ص۱۹۵.
- ↑ مولای ابن عباس، ر. ک: مغلطای، ج۱، ص۸۹.
- ↑ ابن ابی حاتم، ج۲، ص۳۰۱ و ۳۰۲.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «امیة بن عبدالله بن عمرو»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۳۰-۱۳۱.