صدف

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

جغرافیای صدف، در سوره مبارکه کهف

آتُونِي زُبَرَ الْحَدِيدِ حَتَّى إِذَا سَاوَى بَيْنَ الصَّدَفَيْنِ...[۱].

صدفین، یا دو صدف، نام محلی است که ذوالقرنین، فاصله بین آن دو را با قطعات سنگ آهن پر نمود و سپس مس گداخته روی آن ریخت، تا محکم شود. در این گفتار باید روشن نماییم، منظور از صدفین، که عمل معماری روی آن انجام شده چیست و کجا است؟[۲]

صدف یعنی چه؟

برخی از پژوهشگران می‌نویسد: صدف عنه یعنی به سختی از او روی گرداند، مثل صدف، یعنی کجی در پاهای شتر، یا از سختی مثل صدف است، مثل صدف الجبل یعنی لبه پرتگاه کوه و یا از صدفی که از دریا خارج می‌شود».[۳] برخی از نویسندگان می‌گویند[۴]: صدف اعراض شدید... و منظور از صدف، در آیه ۹۶ کهف ناحیه و جانب کوه است... و دو جانب کوه را صدفان صدفین گویند، که با هم محاذات و تلاقی (و تقابل) دارند و به قولی، گویا هر یک از دیگری اعراض کرده است. وی می‌افزاید: این قول به نظر نگارنده قوی است.

برخی از دانشمندان و بزرگان می‌نویسند: «صدفین تثنیه صدف است، که به معنای یک طرف کوه است و بعضی گفته‌اند، این کلمه جز، در کوهی که در برابرش گوه دیگری باشد استعمال نمی‌گردد»[۵].

به هر حال منظور از صدفین، در آیه مورد بحث، دو کوه‌اند که برابر هم قرار گرفته باشند، اکنون باید روشن شود که غرض قرآن، از صدفین، کدام دو کوه می‌باشند؟[۶]

منظور از صدفین، کدام دو کوهند؟

برخی از مفسران می‌نویسند: «صدف، در اینجا آتُونِي زُبَرَ الْحَدِيدِ حَتَّى إِذَا سَاوَى بَيْنَ الصَّدَفَيْنِ قَالَ انْفُخُوا حَتَّى إِذَا جَعَلَهُ نَارًا قَالَ آتُونِي أُفْرِغْ عَلَيْهِ قِطْرًا[۷] به معنی کناره کوه است و از این تعبیر روشن می‌شود؛ که میان دو کناره کوه، شکافی بوده، که قوم یأجوج و مأجوج از آن وارد می‌شدند. و باعث اذیت و آزار مردم ساکنین آن منطقه می‌شدند، از این جهت ذوالقرنین تصمیم داشت به منظور نجات ساکنین آن مکان، از شر آن قوم آن را پر کند»[۸].[۹]

محل صدفین کجا است؟

برخی از دانشمندان[۱۰] می‌نویسند: «طبق گواهی دانشمندان... در سرزمین قفقاز، میان دریای خزر و دریای سیاه، سلسله کوه‌هایی است همچون یک دیوار، که شمال را از جنوب جدا می‌کند، تنها تنگه‌ای که در میان این کوههای دیوار مانند وجود دارد؛ تنگه داریال معروف است و در همانجا، تاکنون دیوار آهنین باستانی به چشم می‌خورد و به همین جهت، بسیاری معتقدند؛ که سد ذوالقرنین بین صدفین این تنگه همین سال است».[۱۱]

منابع

پانویس

  1. «پاره‌های (بزرگ) آهن برایم بیاورید؛ تا هنگامی که میان دو کوه را (پر و) برابر کرد، گفت اکنون (در کوره‌های آتش) بدمید؛ تا هنگامی که آن (پاره‌های آهن) را آتش (گون) کرد، گفت: (اینک) برای من مس گداخته بیاورید تا روی آن بریزم» سوره کهف، آیه ۹۶.
  2. عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۳۲۸.
  3. راغب اصفهانی، مفردات قرآن
  4. علی اکبر قرشی، قاموس قرآن
  5. محمد حسین طباطبایی، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۶، ص۲۶۴.
  6. عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۳۲۸.
  7. «پاره‌های (بزرگ) آهن برایم بیاورید؛ تا هنگامی که میان دو کوه را (پر و) برابر کرد، گفت اکنون (در کوره‌های آتش) بدمید؛ تا هنگامی که آن (پاره‌های آهن) را آتش (گون) کرد، گفت: (اینک) برای من مس گداخته بیاورید تا روی آن بریزم» سوره کهف، آیه ۹۶.
  8. ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۵۳۵.
  9. عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۳۲۹.
  10. ایت الله مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۵۵۰.
  11. عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۳۲۹.