نگهبان در فقه سیاسی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

نگهبان، از نیروهای انتظامی بود که خلیفه یا والی با وجود او، امنیت و آرامش عمومی جامعه را برقرار کرده، جنایتکاران و مفسدان را جلب و کارهای مربوط به امنیت عمومی را انجام می‌داد[۱]. عمر، نخستین کسی بود که شبگردی را به طور سازمان یافته‌ای معمول کرد. در دورۀ علی (ع) کار نگهبانی، تنظیم گشت و متصدّی آن "سالار نگهبانان" نام گرفت[۲]. سالار نگهبانان از میان بزرگان قوم انتخاب می‌شد و در نظر تبهکاران، ابّهتی شگفت‌آور داشت. نگهبانی در آغاز، تابع دستگاه قضایی وسالار نگهبان به اجرای احکام قضایی و حدود می‌پرداخت؛ امّا به مرور زمان، از دستگاه قضایی و دخالت در کارهای مربوط به آن استقلال یافت[۳].

منابع

پانویس

  1. مقدمه ابن خلدون، ص۲۱۹-۲۱۷؛ تاریخ مصر، ص۴۵؛ الانتصار لواسطة عقد الامصار، ج۴، ص۱۱؛ العاظ الحنفا بأخبار الخلفا، ص۹۵؛ تاریخ الاسلام، ج۲، ص۲۷۱.
  2. مختصر تاریخ العرب و التمدن الاسلامی، ص۲۶۱-۲۶۰؛ الحضارة الاسلامیه، ج۲، ص۲۳۳.
  3. فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۷۸.