نمایش مبدأ برای آمادگی و زمینه‌سازی اجتماعی برای ظهور امام مهدی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)

{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| تصویر = 7626626268.jpg
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[انواع آمادگی برای ظهور]]
| مدخل اصلی =  [[آمادگی اجتماعی برای ظهور امام مهدی]]
| مدخل وابسته = 
| تعداد پاسخ = ۵
}}
'''آمادگی و زمینه‌سازی اجتماعی برای ظهور [[امام مهدی]] چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند..

== پاسخ جامع اجمالی ==
=== [[جامعه]] و [[انتظار]] ===
یکی از مهم‌ترین رازهای [[غیبت امام مهدی]] {{ع}} نبود آمادگی در جامعۀ انسانی است. از این رو لازم است [[مردم]] احساس نیاز کرده با [[علم]] و [[معرفت]] سراغ [[امام زمان]] {{ع}} بروند. آنچه در [[پیشوایان دینی]] و به ویژه دربارۀ [[حضرت مهدی]] {{ع}} مطرح است، پذیرش قلبی و همگانی [[رهبری]] آن حضرت و حمایت از ایشان است؛ اگرچه، این امر در [[زمان ظهور]] آن حضرت به شکل کامل تحقق خواهد یافت و [[مردم]] با ملاحظۀ روش و [[رفتار]] والای آن حضرت با [[رضایت]] و [[خشنودی]] تمام، [[ولایت]] و [[حاکمیت]] او را خواهند پذیرفت و از او [[اطاعت]] خواهند کرد؛ اما، زمینۀ آن به طور قطع می‌بایست پیش از ظهور رقم بخورد. از این رو یک [[منتظر]] [[توانمند]] می‌‌بایست تمام تلاش خود را برای ایجاد [[آمادگی عمومی]] و پذیرش آن [[منجی]] بزرگ، به کار ببندد. او می‌‌بایست از تمامی ابزار ممکن برای آشنا شدن بیشتر [[جامعۀ بشری]] با آن [[موعود]] [[امت‌ها]] استفاده کند<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]].</ref>.

=== انواع آمادگی اجتماعی برای ظهور ===
آمادگی و زمینه سازی [[اجتماعی]] همانند آمادگی به طور عام دارای مصادیق زیر است:
==== آمادگی و زمینه‌سازی در عرصه [[فکری]] و [[اعتقادی]] یا [[علمی]] و معرفتی ====
زیربنای [[اعمال]] و [[رفتار]] [[انسان]] [[فکر]] و [[اندیشه]] است و [[باورهای اساسی]] [[انسان]]، [[زندگی]] او را حفظ می‌کند<ref>ر.ک: [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث]].</ref>. اصلی‌ترین [[حکمت]] تأخیر و مهم‌ترین عامل مؤثر انسانی در رخداد قیام مهدوی، آمادگی فکری و [[وحدت]] نگرش همۀ اقوام و [[ملل]] انسانی دربارۀ [[مدیریت]] [[جهان]] به وسیلۀ [[انسان کامل]] است. تحقق اهداف قیام امام مهدی {{ع}}، منوط به [[آگاهی]] پیشین [[مردمان]] از راهبردهای [[فرهنگی]] و [[سیاسی]] آن است و این مهم، جز با آمادگی فکری و وجود زمینه‌های معرفتی در مخاطبان و [[جامعه]] دربارۀ این [[قیام]]، ممکن نخواهد بود<ref>ر.ک: [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری‌زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۱۲۹، ۱۳۰؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۲۳- ۲۲۶.</ref>. آنچه [[قیام]] و [[انقلاب جهانی]] آن حضرت را از دیگر [[انقلاب‌ها]] متمایز و ممتاز می‌سازد، دگرگونی‌های [[اعتقادی]] و [[باور]] انسان‌هاست، که در پرتو تلاش‌های او و همه یارانش پدید خواهد آمد<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref>.

آمادگی فکری و [[فرهنگی]]؛ یعنی سطح [[افکار]] [[مردم]] [[جهان]] آنچنان بالا [[رود]] که بدانند مثلاً مسئلۀ نژاد یا مناطق مختلف جغرافیایی مسئلۀ قابل توجهی در [[زندگی]] [[بشر]] نیست<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۲۳- ۲۲۶.</ref>. بی‌تردید، تحقق [[حکومت جهانی]] مستلزم پذیرش عمومی انسان‌هاست<ref>ر.ک: [[غلام رضا بهروز لک|بهروز لک، غلام رضا]]؛ [[حکومت جهانی حضرت مهدی (کتاب)|حکومت جهانی حضرت مهدی]]، ص ۳۳۷ ـ ۳۴۳.</ref>.

آنچه مهم است تلاش برای تقویت [[اجتماعی]] و [[فرهنگی]] و [[معنوی]] جبهۀ [[حق]] است و اینکه [[انسان‌ها]] تشنۀ [[حقیقت]] و [[عدالت]] شوند و از طرفی باید دانست دورۀ [[جدید]]، دورۀ سیطرۀ [[فرهنگی]] [[جهان]] [[غرب]] بر عالم است و [[منتظر واقعی]]، کسی است که تحت این سیطره واقع نمی‌شود<ref>ر.ک: [[حسین سوزنچی|سوزنچی، حسین]]، [[مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری ۱ (مقاله)|مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری]]، ص ۷۶ـ۷۸.</ref>.

بنابراین [[امام زمان]] {{ع}} وقتی ظهور می‌کند که آمادگی از هر جهت در میان [[مردم]] وجود داشته و [[مردم]] به معارف و اندیشه‌های [[قرآن]] و [[اسلام]] [[آگاه]] و آمادگی [[حکومت امام زمان]] {{ع}} را داشته باشند<ref>ر.ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>.

==== آمادگی و زمینه‌سازی در عرصه روحی و روانی ====
اساسی‌ترین ویژگی در بخش [[رفتار]]، ایجاد "[[آمادگی روحی]] و روانی" در خود و [[جامعه]] است<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]] ج۳ ج۳، ص۵۴-۶۱؛ [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹- ۲۱۲؛ [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]].</ref>. آمادگی در حوزۀ [[محبت]]، پالایش [[روح]] و تصفیۀ [[باطن]] و تطهیر درون و نیز انس منطقی با [[ادعیه]] و اذکاری است که از ناحیۀ [[معصومان]] {{ع}} رسیده و رمز ارتباط حبی و [[باطنی]] میان [[شیعه]] و [[امام]] خود است<ref>ر.ک: [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|رسالت فردی و شخصی انسان منتظر]].</ref>. [[هدف]] از [[انتظار فرج]]، رهاشدن از تنگناهای روحی و روانی و [[امید]] به آینده‌ای بهتر است که بخشی از [[آسایش]] و [[آرامش روحی]] و روانی را نیز تأمین می‌کند<ref>ر.ک: [[محمد محمدی ری شهری|محمدی ری شهری، محمد]]، [[دانشنامه امام مهدی (کتاب)|دانشنامه امام مهدی]]، ج ۵، ص ۳۱۲ ـ ۳۱۴.</ref>. [[انتظار]] حالتی است روحی و درونی، به‌گونه‌ای که شاید شخص [[منتظر]] در مدت انتظارش از جهت جسمانی در وضعیتی [[متعادل]] به سر می‌برد ولی در درون خود احساس کمبود و نقص نموده و دچار تشویش شده است و مهم‌تر اینکه او تن به این‌ [[اضطراب]] تشویش نمی‌سپارد بلکه درصدد رفع آن است و خود تلاش می‌کند تا این کمبود و نقص مرتفع گردد و برای رفع آن لحظه‌شماری می‌کند که این [[محرومیت]] و حرمان چه زمانی مرتفع و این حرمان چگونه به پایان می‌رسد؟<ref>ر.ک: [[علی زینتی|زینتی، علی]]، [[انتظار و امنیت روانی (مقاله)|انتظار و امنیت روانی]]، ص ۳۰۱ ـ ۳۰۳.</ref>

کسانی که [[صاحب]] [[آمادگی روحی]] و روانی بالایی نشوند، هرگز نمی‌توانند یار و [[یاور]] خوبی برای آن حضرت باشند؛ چرا که آنان با کمترین فشاری که برایشان وارد می‌شود، عرصه را خالی می‌کنند<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳ ج۳، ص۵۴-۶۱؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹- ۲۱۲؛ [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]].</ref>. همین [[روح]] [[انتظار]] است که به [[انسان]] [[تعلیم]] می‌دهد تا در راه خیر و [[صلاح]] [[مبارزه]] کند. اگر [[انتظار]] و [[امید]] نباشد [[مبارزه]] معنا ندارد و اگر [[اطمینان]] به [[آینده]] هم نباشد [[انتظار]] معنا ندارد<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]، ص ۱۶۵ ـ ۱۷۳.</ref>.

==== آمادگی و زمینه‌سازی در عرصه [[اخلاقی]] و [[رفتاری]] ====
از شاخص‌های اصلی [[حکومت مهدوی]]، [[تهذیب نفس]] و [[آراستگی]] به [[مکارم اخلاق]] است<ref>ر.ک: [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر]]، ص ۲۶۵؛ [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص ۲۳۷.</ref>. [[انسان]] با توجه به نیروی [[تفکر]] می‌تواند در مسیر‌ رشد‌ [[فکری]] و اخلاقی‌ گام‌ بردارد و با‌ امدادهای‌ [[الهی]] و وجود [[رهبری الهی]]، جهشی بسیار فراگیر داشته باشد<ref>ر.ک: [[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر]]، ص ۱۱۸.</ref>. [[انتظار]] در بین جامعۀ منتظر؛ [[فرهنگی]] ممتاز و بی‌بدیل می‌سازد که می‌تواند [[جامعۀ اسلامی]] را در راه [[پیشرفت]] و [[تکامل]] جلو ببرد<ref>ر.ک: [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۱۱۰-۱۱۸.</ref>. جامعۀ منتظر، جامعه‌ای [[اسلامی]] است و بزرگترین وجه تمایز آن از دیگر جامعه‌ها، [[اخلاق]] [[نورانی]] [[اسلام]] است<ref>ر.ک: [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۸۴-۸۸ </ref>. جامعۀ منتظر، برای هماهنگی با [[امام زمان]] {{ع}} در اهتمام به رعایت [[محاسن اخلاق]]، همۀ تلاش و کوشش خود را به کار می‌گیرد. در [[حدیثی]] از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]] {{ع}} باشد، باید [[منتظر]] باشد و در حال [[انتظار]] به [[پرهیزگاری]] و [[اخلاق نیکو]] [[رفتار]] نماید»<ref>{{متن حدیث|مَنْ‏ سَرَّهُ‏ أَنْ‏ یَکُونَ‏ مِنْ‏ أَصْحَابِ‏ الْقَائِمِ‏ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ‏ بِالْوَرَعِ‏ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ}}؛ غیبت نعمانی، ص۲۰۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید (کتاب)|معارف و عقاید]] ۵، ج۲، ص۲۴۲؛ [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص ۱۳۱-۱۳۲؛ [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر]]، ص ۲۶۵؛ [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه]]، ص ۲۲؛ [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۱، ص ۳۲۴؛ [[مسعود آذربایجانی|آذربایجانی، مسعود]]، [[رابطه انتظار و بهداشت روان (مقاله)|رابطه انتظار و بهداشت روان]]، ص ۷۱؛ [[مریم نجفی لیواری|نجفی لیواری، مریم]]، [[نرگس محمدنیا گالشکلامی|محمدنیا گالشکلامی، نرگس]]، [[واکاوی شاخصه‌های الگوی خانواده منتظر (مقاله)|واکاوی شاخصه‌های الگوی خانواده منتظر]]، ص ۷۸.</ref>

از [[مقدمات ظهور]] تحولات عظیم [[اجتماعی]] از لحاظ [[اخلاقی]] و [[اعتقادی]] است. [[قرآن کریم]] می‌‌فرماید: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ}}<ref>«خدا چیزی را که از آن مردمی است دگرگون نکند تا آن مردم خود دگرگون شوند» سوره رعد، آیه ۱۱.</ref>؛ همچنین در جایی دیگر می‌فرماید: {{متن قرآن|ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ}}<ref>«آن، از این روست که خداوند نعمتی را که به گروهی بخشیده است نمی‌گرداند تا آنان آنچه در خود دارند بگردانند» سوره انفال، آیه ۵۳.</ref>. جامعه‌ای می‌تواند پذیرای [[مهدی موعود]] {{ع}} باشد که در آن آمادگی و قابلیت باشد و الا مانند [[انبیاء]] و اولیای طول [[تاریخ]] می‌شود. [[منتظران راستین]] [[وظیفه]] دارند علاوه بر [[اصلاح]] خویش در [[اصلاح]] دیگران نیز بکوشند<ref>ر.ک: [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۲۰۰ـ۲۰۲.</ref> و [[اصلاح جامعه]] از طریق [[امر به معروف و نهی از منکر]] امکان دارد. [[امام سجاد]] {{ع}} فرمودند: «ای ابا خالد به درستی که [[مردم]] [[زمان غیبت]] [[مهدی]] {{ع}} آنان که [[معتقد به امامت]] او هستند و در [[انتظار ظهور]] او به سر می‌برند با فضیلت‌ترین [[مردم]] همۀ زمان‌ها می‌باشند؛ زیرا [[خداوند متعال]] [[عقل]] و فهمی به آنان عنایت کرده که [[غیبت]] در نزد آنان به منزلۀ ظهور و مشاهده گشته است، [[خداوند]] [[مردم]] آن زمان را به منزلۀ کسانی قرار داده است که در [[راه خدا]] و در پیشگاه [[پیامبر]] {{صل}} با [[شمشیر]] [[جهاد]] و [[مبارزه]] می‌کنند. آنان حقیقتا افراد با [[اخلاص]] و [[شیعیان]] [[صادق]] ما هستند و آنان دعوت‌کنندگان به سوی [[دین خدا]] به صورت سرّی و علنی هستند»<ref>{{متن حدیث|یَا أَبَا خَالِدٍ إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلُونَ بِإِمَامَتِهِ الْمُنْتَظِرُونَ لِظُهُورِهِ أَفْضَلُ أَهْلِ کُلِّ زَمَانٍ لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَی ذِکْرُهُ أَعْطَاهُمْ مِنَ الْعُقُولِ وَ الْأَفْهَامِ وَ الْمَعْرِفَةِ مَا صَارَتْ بِهِ الْغَیْبَةُ عِنْدَهُمْ بِمَنْزِلَةِ الْمُشَاهَدَةِ وَ جَعَلَهُمْ فِی ذَلِکَ الزَّمَانِ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِینَ بَیْنَ یَدَیْ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} بِالسَّیْفِ أُولَئِکَ الْمُخْلَصُونَ حَقّاً وَ شِیعَتُنَا صِدْقاً وَ الدُّعَاةُ إِلَی دِینِ اللَّهِ سِرّاً وَ جَهْراً}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۲.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح]]، ص۲۹۳.</ref>

==== آمادگی و زمینه‌سازی در عرصه [[سیاسی]] ====
[[انسان‌ها]] خواستار [[حکومتی]] [[صالح]]، دور از منکر و [[ریا]] فریبند و حاکمی را می‌طلبند که بتواند ارزش‌های انسانی را در [[جهان]] [[حاکم]] سازد، [[ظلم]]، اختناق، [[استکبار]] و استعباد را نفی کند. [[انسان‌ها]] خواستار سیاستی [[الهی]] و [[حکومتی]] واحد هستند که مرز جغرافیایی نشناسد، [[رهبر]] و راهنمایشان [[قانون]] واحدی باشد، ضعیف و [[قوی]]، سیاه و سفید، در آن یکی باشد و سخن از رجزخوانی‌ها و حمله‌های نظامی ابرقدرت‌ها به میان نیاید<ref>ر.ک: [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۸۱-۸۶.</ref>. بدون [[شک]] با توجه به جهانی ‌بودن [[حکومت حضرت مهدی]] {{ع}}، [[نیازمند]] بازشناسی و بازنمایی ابعاد [[سیاسی]] [[حکومت جهانی]] آن حضرت به جهانیان هستیم و [[مشتاقان]] برپایی [[حکومت عدل جهانی]] ‌باید در دو محور زمینه‌های [[سیاسی]] این اتفاق بزرگ را فراهم نمایند: آشنا شدن با روش‌های [[سیاسی]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} و آشنا کردن دیگران با این اندیشۀ بلند [[سیاسی]]<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی حضرت مهدی (کتاب)|حکومت جهانی حضرت مهدی]] {{ع}}، ص۸۴ - ۷۹.</ref>.

در همین زمینه یکی از [[وظایف]] انسجام [[امت]] حول محور [[رهبری]] [[ولی فقیه]] و برقراری [[نظام اسلامی]] هماهنگ با اهداف و آرمان‌های [[امام زمان]] {{ع}} است. [[تشکیل حکومت اسلامی]] به [[رهبری]] [[ولی فقیه]]، کامل‌ترین نوع انتظار اجتماعی [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} است و می‌تواند هستۀ مناسبی برای شکل‌گیری کامل [[امت]] [[منتظر]] باشد و بلکه در حال حاضر، عملاً بیشترین مشخصات [[امت]] [[منتظر]] کامل را داراست<ref>ر.ک: [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۷۳.</ref> و تشکیل حکومت عاملی است برای اعتزاز [[اسلام]] و [[مسلمین]]. [[آمادگی جهانی]] یعنی ایستادن در مقابل [[قدرت]] مادی [[مستکبران]] عالم، اگر [[انسان‌ها]] همه به این مطلب برسند که از [[حق]] خود [[دفاع]] کنند [[ظهور امام زمان]] {{ع}} تحقق پیدا می‌‌کند<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]، ص۲۷۹ـ۲۸۱.</ref>.

==== آمادگی و زمینه‌سازی در عرصه [[اقتصادی]] ====
حراست از فرهنگ دینی و زنده نگه داشتن اندیشۀ [[اسلامی]] از [[وظایف منتظران]] است و بدون تردید [[تبلیغ]] این [[فرهنگ]] پویا بدون پشتوانه [[مالی]] و [[اقتصادی]] امکان‌پذیر نیست و به همین جهت [[منتظران]] باید با سعی و تلاش در عرصه‌های مختلف این آمادگی [[مالی]] و [[اقتصادی]] برای ظهور را فراهم کنند<ref>ر.ک: [[صفر فلاحی|فلاحی، صفر]]، [[امام مهدی ذخیره امامت (کتاب)|امام مهدی ذخیره امامت]]، ص ۱۷ ـ ۱۹.</ref>. آمادگی [[اقتصادی]] به عنوان یکی از مؤلفه‌های زمینه‌سازی به دو گونه قابل [[تفسیر]] و تحقق است: [[رفاه عمومی]] در همۀ ابعاد [[زندگی]] و اقامۀ [[قسط و عدل]]<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹ ـ ۲۱۲.</ref>.

==== آمادگی و زمینه‌سازی در عرصه نظامی و انتظامی ====
از مهم‌ترین [[وظایف]] دوران غیبت به عنوان زمینه ‌سازی، آمادگی پیوسته و راستین از جهت [[توانمندی]] نظامی و جسمانی و مهیا کردن تسلیحات مناسب هر عصر برای [[یاری]] و [[نصرت]] [[امام غائب]] است<ref>ر.ک: [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی (مقاله)|نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی]]؛ [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص ۱۳۳ـ ۱۳۴؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]]؛ پژوهشگران مؤسسۀ فرهنگی موعود، [[انتظار منتظر و تکالیف منتظران (کتاب)|انتظار منتظر و تکالیف منتظران]]، ص ۴۲ـ۴۳.</ref>. [[انتظار]]، نخست یک آرمان و [[عقیده]] است و سپس در عمل و عینیت آشکار می‌‌گردد و [[انسان]] [[منتظر]] به [[مرزبانی]] و پاسداری از حوزۀ جغرافیایی و [[فرهنگی]] و [[ایدئولوژی]] خود و هم کیشان و هم مسلکان خویش می‌‌پردازد و همواره در موضع دیده‌بانی است و هوشیارانه و تیزنگرانه به افق‌های دور و نزدیک می‌‌نگرد و هر تحرّک و تحول و [[نقل]] و انتقالی را در اردوگاه‌های [[دشمن]] زیر نظر می‌‌گیرد و در سنگر [[دفاع]] ایدئولوژیکی و زمینی و جغرافیایی، [[دشمن]] را از پیشروی باز می‌‌دارد و در صورت فراهم بودن زمینه به تهاجم نیز دست می‌‌یازد. این است که جامعۀ منتظر همواره به [[آمادگی نظامی]] و دفاعی فرا خوانده شده و تهیۀ ابزار [[جنگ]] و [[قدرت]] از هر مقوله و با هر کیفیت، [[تکلیف]] گشته است<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۸۸ ـ ۸۹.</ref>. در این باره در کتاب‌‌های روایی [[روایات]] فراوانی وجود دارد. [[امام باقر]] {{ع}} ذیل آیۀ شریفۀ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید باشد که رستگار شوید» سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.</ref> فرمودند: «بر انجام [[واجبات]] [[شکیبایی]] کنید و برابر [[دشمنان]]، یک دیگر را [[یاری]] نمایید و برای [[یاری]] پیشوای [[منتظَر]]، همواره آمادگی خود را حفظ کنید»<ref>{{متن حدیث|اصْبِرُوا عَلَی أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّکُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَکُمُ الْمُنْتَظَرَ}}؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، ص۱۹۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹ـ ۲۱۲.</ref> [[امام صادق]] {{ع}} نیز در [[تفسیر]] همین [[آیه]] فرمودند: «در برابر مشکلات [[شکیبایی]] ورزید و در انجام تکلیف‌ها و [[مسئولیت‌ها]] پایدار باشید، و با [[امامان]] رابطه برقرار کنید»<ref>{{متن حدیث|إِصْبِرُوا عَلَی الْفَرائِضِ وَ صابِرُوا عَلَی الْمَصائِبِ وَ رابِطُوا عَلَی الْأَئِمَّةِ}}؛ تفسیر علی بن ابراهیم، ج۱، ص۱۲۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۸۸ ـ ۸۹.</ref>

== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
{{پاسخ پرسش 
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. آیت الله خامنه‌ای؛
| تصویر = 11760.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید علی حسینی خامنه‌ای
| پاسخ = [[آیت‌الله]] '''[[سید علی حسینی خامنه‌ای]]'''، در کتاب  ''«[[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]»'' در این‌باره گفته است:

«'''[[عزم اجتماعی]]:''' [[آیه]] معروفی است: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ}}<ref>«خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمی‌کند (و از آنان نمی‌ستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند» سوره رعد، آیه ۱۱.</ref>. تغییرات به دست شماست. کلید [[تحولات اجتماعی]] و تحولات عظیم در دست شماست؛ مضمون [[آیه]] این است. یک جای دیگر در یک دایره محدودتر می‌فرماید: {{متن قرآن|ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ}}<ref>«آن، از این روست که خداوند نعمتی را که به گروهی بخشیده است نمی‌گرداند تا آنان آنچه در خود دارند بگردانند» سوره انفال، آیه ۵۳.</ref>. این [[آیه]]، [[پسرفت]] را می‌گوید. [[خدای متعال]] [[پسرفت]] را نصیب هیچ کشوری نمی‌کند، مگر خودشان به دست خودشان بکنند. تغییر موجب [[پسرفت]] را خود ملت‌ها به وجود می‌آورند. و شبیه این مضمون در [[آیات]] متعدد دیگری هم هست که مرجعش به همین است. خلاصه اینها چیست؟ خلاصه اینها این است که شما آحاد [[انسان]]، سررشته‌دار تحولات [[جامعه]] هستید؛ شما هستید که تحول و تغییر را ایجاد می‌کنید. [[عزم]] [[انسان]]، تعیین‌کننده است<ref>دیدار با اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های استان سمنان، ۱۸/۸/۱۳۸۵.</ref>.

'''[[آمادگی جامعه اسلامی]]:''' جامعه‌ای می‌تواند پذیرای [[مهدی موعود]] {{ع}} باشد که در آن آمادگی و قابلیت باشد، و الا مثل [[انبیاء]] و اولیای طول [[تاریخ]] می‌شود. چه علتی داشت که بسیاری از [[انبیای بزرگ]] [[اولی العزم]] آمدند و نتوانستند [[دنیا]] را از [[بدی‌ها]] [[پاک]] و پیراسته کنند؟ چرا؟ چون زمینه‌ها آماده نبود. چرا [[امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب]] {{ع}} در زمان خودش، در همان مدت کوتاه [[حکومت]] با آن [[قدرت الهی]]، با آن [[علم]] متصل به [[معدن الهی]]، با آن نیروی [[اراده]]، با آن زیبایی‌ها و درخشندگی‌هایی که در شخصیت آن بزرگوار وجود داشت و با آن توصیه‌های [[پیامبر اکرم]] درباره او نتوانست ریشه [[بدی]] را بخشکاند؟ خود آن بزرگوار را از سر راه برداشتد! {{عربی|"قتل فی محراب عبادته لشدة عدله"}}. تاوان [[عدالت]] [[امیرالمؤمنین]]، [[جان]] [[امیرالمؤمنین]] بود که از دست رفت! چرا؟ چون زمینه، زمینه نامساعد بود. زمینه را نامساعد کرده بودند. زمینه را زمینه [[دنیاطلبی]] کرده بودند! آن کسانی که در اواخر یا اواسط [[حکومت علوی]] مقابل [[امیرالمؤمنین]] [[صف‌آرایی]] کردند، کسانی بودند که زمینه‌های دینیشان زمینه‌های مستحکم و ماده غلیظ متناسب دینی نبود. عدم آمادگی، این طور فاجعه به بار می‌آورد<ref>بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت میلاد حضرت مهدی {{ع}}، ۲۵/۹/۱۳۷۶.</ref>. شما در هر زمانی تا پنج سال دیگر، تا ده سال دیگر، تا صد سال دیگر که بتوانید کیفیت و کمیت [[جامعه اسلامی]] را افزایش بدهید، [[امام زمان]] {{ع}} ظهور خواهد کرد<ref>در مکتب جمعه، ج ۲، ص ۲۰۲.</ref>. هرچه ما [[کار خیر]] و [[اصلاح]] درونی خود و [[تلاش]] برای [[اصلاح جامعه]] انجام بدهیم، آن [[عاقبت]] را دائماً نزدیک‌تر می‌کنیم<ref>سخنرانی رهبر معظم انقلاب، ۲۳/۸/۱۳۷۹.</ref>. اگر بتوانید در درون خود، جامعه‌تان - همان [[جامعه انقلابی]] - [[تقوا]]، [[فضیلت]]، [[اخلاق]]، [[دین‌داری]]، [[زهد]]، [[نزدیکی معنوی به خدا]] را در خود و دیگران تأمین کنید؛ پایه و قاعده [[ظهور ولی عصر]] {{ع}} را مستحکم‌تر کردید<ref>در مکتب جمعه، ج ۲، ص ۲۰۲.</ref>. حرکت به سمت [[اعتزاز]] [[اسلام]] و [[مسلمین]]، می‌تواند از [[مقدمات ظهور]] باشد و این، منافاتی با {{عربی|"يَمْلَأُ اللَّهُ بِهِ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً"}} ندارد. الان هم [[دنیا]] واقعاً پر از [[ظلم و جور]] است. بیشتر از این، دیگر چه می‌شود؟! آمریکا را شما نگاه کنید چه می‌کند! واقعا سرشار از [[ظلم]] است! خود ما هم مظلومیم<ref>بیانات مقام معظم رهبری در دیدار آیت الله شاهرودی در قم، ۱۶/۲/۱۳۷۵.</ref>.

'''[[آمادگی جهانی]]:''' آن وقتی که معلوم شد در مقابل [[قدرت]] مادی [[مستکبران]] عالم، زمینه این وجود دارد که آحاد [[بشر]]، بتوانند بر روی حرف [[حق]] خود بایستند آن روز، روز [[ظهور امام زمان]] {{ع}} است. آن روز، روزی است که [[منجی]] عالم [[بشریت]]، به [[فضل پروردگار]] ظهور کند و [[پیام]] او، همه دل‌های مستعد را که در همه جای [[جهان]] هستند به خود جذب کند و آن وقت دیگر قدرت‌های [[ستمگر]]، قدرت‌های زورگو، قدرت‌های متکی به [[زر و زور]]، نتوانند [[حقیقت]] را - آنچنانی که قبل از آن همیشه کرده‌اند - با فشار [[زر و زور]] خود، به عقب بنشانند یا مکتوم نگهدارند<ref>بیانات در سالروز میلاد خجسته امام زمان {{ع}}، ۲۲/۸/۱۳۷۹.</ref>. اگر [[جوامع بشری]] هرچه با [[عدالت]] و [[معنویت]] همراه شوند... آن آینده نزدیک‌تر خواهد شد<ref>بیانات در سالروز عید سعید غدیر خم، ۲۴/۱۲/۱۳۷۹.</ref>. اگر [[امام زمان]] {{ع}} در یک دنیای بدون آمادگی تشریف بیاورند، همان خواهد شد! باید آمادگی باشد»<ref>بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت میلاد حضرت مهدی {{ع}}، ۲۵/۹/۱۳۷۶.</ref>.<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]، ص۲۷۹-۲۸۱.</ref>
}}
{{پاسخ پرسش 
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. آیت‌الله اراکی؛
| تصویر = 3073589.jpg
| پاسخ‌دهنده = محسن اراکی
| پاسخ = [[آیت‌الله]] '''[[محسن اراکی]]'''، در کتاب  ''«[[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]»'' در این‌باره گفته است:

«به طور خلاصه آنچه [[حقیقت]] [[انتظار]] [[اجتماعی]] را تشکیل می‌دهد، عبارت است از :
# [[انسجام]] [[امت]] حول محور [[رهبری]] [[نایب]] [[امام زمان]] {{ع}}؛
# برقراری [[نظام]] اسلامی هماهنگ با اهداف و آرمان‌های [[امام زمان]] {{ع}}؛
# به دست آوردن امکانات و [[قدرت]] لازم در همه زمینه‌ها، در حدی که آسیب‌ناپذیری مجموعه را در برابر توطئه‌ها و اقدامات گوناگون [[دشمنان]] تضمین کند.

با توجه به آنچه ارائه شد [[تشکیل حکومت اسلامی]] [[ایران]] به [[رهبری]] [[ولی فقیه]]، [[کامل‌ترین]] نوع [[انتظار]] [[اجتماعی]] ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است و می‌تواند هسته مناسبی برای شکل‌گیری کامل [[امت]] [[منتظر]] باشد و بلکه در حال حاضر، عملاً بیشترین مشخصات [[امت]] [[منتظر]] کامل را داراست. بنابراین، [[وظیفه منتظران]] [[امام مهدی|امام]] {{ع}} پیوستن به این مجموعه [[منتظر]] و تقویت هرچه بیشتر این هسته مرکزی است تا [[شاهد]] آمادگی کامل این [[امت]] [[منتظر]]، برای ادای [[مسئولیت]] بزرگ [[یاری]] [[امام زمان]] {{ع}} در برقراری [[حکومت جهانی]] [[اسلام]] باشیم»<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۷۳.</ref>.
}}
{{پاسخ پرسش 
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین روح‌بخش؛
| تصویر = 13681218.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید مهدی روح‌بخش
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید مهدی روح‌بخش]]'''، در مقاله ''«[[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح]]»'' در این‌باره گفته است:

«در این‌گونه [[وظایف]] مسائلی مانند [[اصلاح جامعه]] از [[فساد]] در قالب [[دستور]] "[[امر به معروف و نهی از منکر]]" جلوه بیشتری دارد. فرمایشات [[امام سجاد]] {{ع}} به شخصی به نام ابا خالد می‌تواند [[گواه]] بر این مطلب باشد. ایشان می‌فرمایند: "ای ابا خالد به درستی که [[مردم]] [[زمان غیبت]] [[مهدی]] {{ع}} آنان که [[معتقد به امامت]] او هستند و در [[انتظار ظهور]] او به سر می‌برند با فضیلت‌ترین [[مردم]] همه زمان‌ها می‌باشند، زیرا [[خداوند متعال]] [[عقل]] و فهمی به آنان [[عنایت]] کرده که [[غیبت]] در نزد آنان به منزله ظهور و مشاهده گشته است، [[خداوند]] [[مردم]] آن زمان را به منزله کسانی قرار داده است که در [[راه خدا]] و در پیشگاه [[پیامبر]] {{صل}} با [[شمشیر]] [[جهاد]] و [[مبارزه]] می‌کنند. آنان حقیقتا افراد با [[اخلاص]] و [[شیعیان]] [[صادق]] ما هستند و آنان دعوت‌کنندگان به سوی [[دین خدا]] به صورت سرّی و علنی هستند و بعد حضرت فرمود: [[انتظار فرج]] از بزرگ‌ترین [[اعمال]] است"»<ref>لطف اللّه صافی، منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر {{ع}}، ص ۲۴۴.</ref>.<ref>[[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح]]، ص۲۹۳.</ref>
}}
{{پاسخ پرسش 
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛
| تصویر = 136863.JPG
| پاسخ‌دهنده = خدامراد سلیمیان
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در مقاله ''«[[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]»'' در این‌باره گفته است:

«یکی از مهم‌ترین رازهای [[غیبت امام مهدی]] {{ع}} نبود آمادگی در [[جامعه انسانی]] است. از این رو لازم است [[مردم]] احساس نیاز کرده، با [[علم]] و [[معرفت]] سراغ [[امام زمان]] {{ع}} بروند. آنچه در [[پیشوایان دینی]] و به ویژه درباره [[حضرت مهدی]] {{ع}} مطرح است، پذیرش قلبی و همگانی [[رهبری]] آن حضرت و حمایت از ایشان است. اگرچه، این امر در [[زمان ظهور]] آن حضرت، به شکل کامل تحقق خواهد یافت و [[مردم]] با ملاحظه روش و [[رفتار]] والای آن حضرت با [[رضایت]] و [[خشنودی]] تمام، [[ولایت]] و [[حاکمیت]] او را خواهند پذیرفت و از او [[اطاعت]] خواهند کرد؛ اما، زمینه آن به طور قطع می‌بایست [[پیش از ظهور]] رقم بخورد. از این رو یک [[منتظر]] [[توانمند]] می‌‌بایست تمام تلاش خود را برای ایجاد [[آمادگی عمومی]] و پذیرش آن [[منجی]] بزرگ، به کار بندد. او می‌‌بایست از تمامی ابزار ممکن برای آشنا شدن بیشتر [[جامعه بشری]] با آن [[موعود]] [[امت‌ها]] استفاده کند»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]].</ref>.
}}
{{پاسخ پرسش 
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. حجت الاسلام و المسلمین سوزنچی؛
| تصویر = 11371.jpg
| پاسخ‌دهنده = حسین سوزنچی
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[حسین سوزنچی]]'''، در مقاله ''«[[مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری ۱ (مقاله)|مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری]]»'' در این‌باره گفته است:

«تحقّق [[خوف]] و رجای معقول در تمام تلاش‌های [[اجتماعی]]. رجای معقول ([[خوش‌بینی]] به [[آینده]] [[بشر]]):  درباره آینده [[بشر]] نظرات مختلف است. برخی می‌گویند [[شر]] و [[فساد]] و [[بدبختی]]، لازمه لاینفک [[حیات]] بشری است و لذا [[زندگی]] بی‌ارزش است و عاقلانه‌ترین [[کارها]] خاتمه دادن به [[حیات]] و [[زندگی]] است.برخی هم معتقدند: [[بشر]] در اثر [[پیشرفت]] حیرت‌‌آور تکنیک و [[ذخیره]] کردن انبارهای وحشتناک وسایل تخریبی، به مرحله‌ای رسیده که بیش از یک گام با گوری که با دست خود کنده فاصله ندارد؛ در حالی که در منظر ما، ریشة [[فسادها]] و [[تباهی‌ها]] [[نقص]] روحی و [[معنوی]] [[انسان]] است. [[انسان]] هنوز دوره [[جوانی]] و ناپختگی را طی می‌کند و [[خشم]] و [[شهوت]] بر او و عقلش [[حاکم]] است. [[انسان]] بالفطره در راه [[تکامل]] [[فکری]] و [[اخلاقی]] و [[معنوی]] پیش می‌رود. نه [[شر]] و [[فساد]] لازم لاینفک [[طبیعت]] [[بشر]] است و نه [[جبر]] تمدّن، فاجعه خودکشی دسته جمعی را پیش خواهد آورد؛ بلکه جریان مبارزه [[حقّ]] و [[باطل]] ادامه می‌یابد و جلو می‌رود تا آنجا که در نهایت منجر به [[حکومت عدل]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} خواهد شد و چنین نیست که زحمات اصلاحگران به سرانجام نرسد<ref>[[مطهری]]، ۱۳۷۱: ص ۵۹ و ۶۰، و نیز ۱۳۷۲ الف: ص ۵۸.</ref>. [[انسان]] در حالت عادی وقتی [[فراوانی ظلم و فساد]] و غلبه ظاهریِ [[ظالمان]] را در [[جهان]] می‌بیند، گاه با خود می‌اندیشد که آیا می‌توانیم در مقابل این موج [[عظیم]] کاری از پیش ببریم و [[وعده]] ظهور به ما می‌گوید که همه کارهای شما به سرانجام می‌رسد: «{{متن قرآن|وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ}}»<ref> [[انبیا]] (۲۱): ۱۰۵.</ref>. [[خوف]] معقول ([[امید]] واهی نداشتن به تلاش‌های خود): وعده [[منجی]] [[جهان]] در عین حال به ما می‌گوید که به تلاش‌های خودتان فی نفسه [[امید]] نامحدود نداشته باشید؛ یعنی از خودتان [[انتظار]] نداشته باشید که کلّ عالم را به تنهایی [[اصلاح]] کنید. اقدامات شما شرط لازم برای [[اصلاح]] جهانی است؛ امّا شرط کافی نیست؛ یعنی خلاصه [[جامعه بشری]] در سیر تکاملی‌اش از [[مهدی]] بی‌نیاز نخواهد بود.

توجّه به کیفیت به جای توجّه به کمیت: در تلاش‌های [[اجتماعی]] آن‌چه مهم است، تقویت [[فرهنگی]] و [[معنوی]] جبهة [[حق]] است که این [[اقدام]] کیفی است، نه کمّی؛ یعنی آن‌چه مقدّمه ظهور است این نیست که به لحاظ شناسنامه‌ای تعداد [[مسلمانان]] یا [[شیعیان]] افزایش یابد؛ بلکه آن‌چه [[اولویت]] بیش‌تری دارد، این است که [[انسان‌ها]] تشنه [[حقیقت]] و [[عدالت]] شوند؛ پس تعداد [[یاران]] اوّلیه و اصلی حضرت شاید کم باشد؛ امّا چنان‌که گفتیم، به لحاظ کیفیت در زمرة [[برترین]] انسان‌هایند که هر یک می‌تواند انقلابی در [[جان‌ها]] ایجاد کند. به تعبیر یکی از بزرگان، [[یاران]] مهدی اشخاصی از سنخ [[امام]] خمینی یا بالاتر از او خواهند بود. در واقع اینکه خوبان هم باید به نهایت کار خود برسند، تاکید مهمّی است بر اینکه بیش از کمّیت به کیفیت باید اندیشید. خروج از پارادایم‌های رایج در [[تفکر]] غربی: دوره [[جدید]]، دورة سیطره [[فرهنگی]] [[جهان]] [[غرب]] بر عالم است و [[منتظر واقعی]] انسانی است که تحت این سیطره واقع نمی‌شود. ما امروزه بسیاری از سخنان، [[گرایش‌ها]]، رفتارها و... را به گونه‌ای تنظیم می‌کنیم که در [[جهان]] مدرن و با الگوهای مدرن [[مقبولیت]] داشته باشد. از باب نمونه می‌توان به همین مسأله جهانی‌شدن اشاره کرد؛ در حالی‌که [[معتقد]] به [[ظهور مهدی]]، با معادلاتی [[رفتار]] می‌کند که در ظرف محدود معادلات [[دنیایی]] رایج در [[جهان]] مدرن نمی‌گنجد؛ بدین سبب، تمام معادلات آنها را به راحتی به هم می‌ریزد که باز در این زمینه, نگاهی به سیره زندگانی [[امام]] خمینی می‌تواند [[عبرت]] آموز باشد»<ref>[[حسین سوزنچی|سوزنچی، حسین]]، [[مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری ۱ (مقاله)|مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری]]، ص ۷۶،۷۷،۷۸.</ref>.
}}
{{پاسخ پرسش 
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۶. آقای کریمی (پژوهشگر معارف مهدویت)؛
| تصویر = 137982.jpeg
| پاسخ‌دهنده = محمد علی کریمی
| پاسخ = آقای '''[[محمد علی کریمی]]'''، در کتاب ''«[[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]»'' در این‌باره گفته است:

«[[منتظران راستین]] در عین حال، [[وظیفه]] دارند تنها به خویش نپردازند بلکه مراقب حال یکدیگر باشند و علاوه بر [[اصلاح]] خویش در [[اصلاح]] دیگران نیز بکوشند؛ چون [[حرکت امام زمان]] {{ع}} یک حرکت [[اجتماعی]] و جهانی است. [[امام]] می‌خواهد یک [[حکومت جهانی]] تشکیل دهد پس باید برای تحقق جامعه‌ای شبیه جامعه‌ای که قرار است [[امام]] تشکیل دهد، [[زمینه‌سازی]] کنیم. مفهوم [[زمینه‌سازی]]، یعنی به وجود آوردن مقدمات انجام امری که تأثیرگذار است. همان‌طور که [[رهبر]] [[عزیز]] می‌فرمایند: "[[امام زمان]] {{ع}} می‌آید، انجام می‌دهد یعنی چه. امروز [[تکلیف]] شما چیست؟ شما امروز باید چه بکنید؟ شما باید زمینه را آماده کنید تا آن بزرگوار بتواند بیاید و در آن زمینه آماده [[اقدام]] فرماید. از صفر که نمی‌شود شروع کرد. جامعه‌ای می‌تواند پذیرای [[مهدی موعود]] {{ع}} باشد که در آن، آمادگی و قابلیت باشد و الّا مثل [[انبیا]] و اولیای طول [[تاریخ]] می‌شود. چه علتی داشت که بسیاری از [[انبیای بزرگ]] [[اولوالعزم]] آمدند و نتوانستند [[دنیا]] را از [[بدی‌ها]] [[پاک]] و پیراسته کنند. چرا؟ چون زمینه‌ها آماده نبوده"<ref>امام خامنه‌ای، بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم، ۲۵/۰۹/۱۳۷۶.</ref>.  همه جای [[دنیا]] پیدا می‌شود اما اینکه عدد عظیمی از یک [[نسل]]، این‌طور باشند، کجای [[دنیا]] هست؟ هیچ جا؛ اینجا هست!... امروز همه این را می‌بینند. بحمداللّه این [[کشور]]، کشوری [[عزیز]] و [[مقتدر]] است؛ کشوری است که دشمنانش هم اعتراف می‌کنند که برجسته و دارای ملتی بزرگ است و مسئولینش بااخلاص، [[مؤمن]]، علاقه‌مند و تابع اسلام‌اند. همه اینها از [[برکات]] است. پس می‌شود زمینه‌ها را فراهم کرد. وقتی چنین زمینه‌هایی إنْ شَاءَ اللَّه گسترش پیدا کند، [[زمینه ظهور]] حضرت بقیه‌اللّه {{ع}} نیز پدید می‌آید و مسأله [[مهدویت]] این آرزوی دیرین [[بشر]] و [[مسلمین]] تحقق مییابد"<ref>امام خامنه‌ای، بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت میلاد حضرت مهدی {{ع}} ۲۵/۰۹/۱۳۷۶.</ref>. "همان‌طور که [[مردم]] در خانه [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بعد از بیست و پنج سال اجتماع کردند و حضرت آنان را پذیرفتند و فرمودند که اگر شما اینجا حاضر نمی‌شدید، من این امر را نمی‌پذیرفتم، مشخص می‌شود خواست [[اجتماعی]]، یکی از شروط تأثیرگذار در ظهور است یعنی باید عده‌ای بیایند و نشان دهند که آمادگی [[یاری]] حضرت را دارند"»<ref>حجت‌الاسلام فوادیان، کارشناس و پژوهشگر مهدویت، مرکز خبر روابط عمومی مسجد مقدس جمکران، کدخبر ۸۰۸۴.</ref>.<ref>[[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۲۰۰-۲۰۲.</ref>
}}

== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسمان انتظار فرج}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

[[رده:پرسش]]
[[رده:پرسمان مهدویت]]
[[رده:(اج): پرسش‌هایی با ۵ پاسخ]]
[[رده:(اج): پرسش‌های مهدویت با ۵ پاسخ]]
[[رده:پرسش‌های مربوط به آمادگی برای ظهور]]