نمایش مبدأ برای تشیع در فقه سیاسی

{{شیعه}}
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = تشیع
| عنوان مدخل  = [[تشیع]]
| مداخل مرتبط = [[تشیع در کلام اسلامی]] - [[تشیع در فقه سیاسی]]
| پرسش مرتبط  = 
}}

== مقدمه ==
[[تشیع]]، دعوی [[مذهب شیعه]] کردن، و [[شیعه]] به گروهی همدل، [[یاران]] و پیرو کسی گویند و در اصطلاح، به کسانی گفته می‌شود که [[امام علی]] {{ع}} را [[جانشین]] و [[خلیفۀ بلافصل]] [[پیامبر]] {{صل}} می‌دانند<ref>ر. ک: امامت؛ تاریخ جامع ادیان، ص۷۶۷.</ref>. از این‌رو، بسیاری از [[صحابه]] بزرگ [[پیامبر]] {{صل}}، از جمله [[اباذر]]، [[سلمان]]، [[عمار]]، [[جابر بن عبدالله]]، [[عباس بن عبدالمطلب]] و دیگران، به [[مخالفت]] با [[عمل]]"[[سقیفه بنی ساعده]]" برخاسته و آن را [[غصب]] [[مقام خلافت]] تلقی کردند<ref>معالم المدرستین، ج۱، ص۳۴۶.</ref>.
واژه [[شیعه]] را نخستین بار، [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به کار بردند؛ آنجا که فرمود: {{متن حدیث| يَا عَلِيُّ... أَنْتَ وَ شِيعَتُكَ الْفَائِزُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>بحار الانوار، ج۳۹، ص۲۴۸؛ ج۶۸، ص۴۶.</ref>؛ -ای [[علی]]! تو و پیروانت [[روز قیامت]] رستگارید-. [[شیعه]] در طول [[تاریخ]]، فرقه‌ای [[حق]] [[طلب]]، همیشه در حال [[مبارزه]] با حکومت‌های [[جائر]] در [[کشورهای اسلامی]] بوده و دارای فرقه‌های گوناگون است که مهم‌ترین آن [[امامیه]]، [[اسماعیلیه]] و [[زیدیه]] است. در [[اصول عقاید]] نیز، دارای [[شعب]] مختلفی است؛ از جمله [[غلات]]، [[زیدیه]] و [[امامیه]] که هر یک از آنها خود، دارای فرقه‌های متعددی هستند<ref>تاریخ جامع ادیان، ص۷۷۸-۷۷۲؛ فرهنگ اصطلاحات رجالی، ص۸۴.</ref>؛ چنانکه [[غلات]]:
افراطیان در مورد [[علی]] {{ع}} شامل [[سبائیه]]، کاملیه، نبائیه و [[مفوضه]] می‌باشد و [[زیدیه]]: شامل [[جارودیه]]، [[سلیمانیه]] و مزّیه است؛ ولی [[امامیه]] [[اثناعشریه]]، انشعاب نپذیرفته است<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۶۵.</ref>.

==[[نهضت تشیع]]==
[[تشیع]] از روزی که [[پیامبر اسلام]]{{صل}} در مورد [[امام علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|يَا عَلِيُّ أَنْتَ وَ شِيعَتُكَ هُمُ اَلْفَائِزُونَ}} پا گرفت و جمعی از [[یاران صدیق]] [[پیامبر]]{{صل}} که بیشتر آنها [[عرب]] بودند به عنوان [[شیعیان علی]] [[شهرت]] یافتند.
نهضت تشیع را ناشی از [[اندیشه]] [[ناسیونالیزم ایرانی]] دانستن، به همان اندازه شگفت‌انگیز و دور از [[واقعیت]] است که [[اسلام]] را نشأت گرفته از اندیشه [[عربی]] پنداشتن.
برخی از [[مستشرقان]] [[اعتقاد شیعه]] به ریشه [[الهی]] [[امامت]] را برخواسته از [[اعتقاد]] نیاکان [[ایرانی]] مبنی بر «فرّه ایزدی» و بر [[موهبت الهی]] بودن [[سلطنت]] در [[دودمان]] [[ساسانی]] دانسته‌اند<ref>ادوارد براون، تاریخ ادبیات در ایران، ج۱، ص۱۴۲ و ۱۹۵.</ref> و از این رهگذر تشیع را به اندیشه ناسیونالیزم ایرانی [[ارتباط]] داده‌اند.
در [[سیر]] تدریجی گسترش تشیع در [[ایران]]، و سایر ممالک در نیمه ی دوم [[سده اول هجری]]، به مرحله ی دیگری می‌رسیم، که این مرحله، نشأت گرفته از [[نهضت]] [[عظیم]] [[امام حسین]]{{ع}} و پیامدهای آن است. نهضت عظیم امام حسین{{ع}}، برخاسته از متن اسلام محمد{{صل}} و علی{{ع}} بر ضد [[ستمگران]] [[اموی]] به سرکردگی [[یزید بن معاویه]] بود، این نهضت، توانست [[مسلمانان]] [[مظلوم]]، از جمله [[موالی]] [[محروم]] ایران را به سوی [[خاندان رسالت]]، سوق دهد، [[خون]] [[پاک]] و جوشان [[شهدای کربلا]]، قیام‌هایی به وجود آورد، که [[ایرانیان]] در اکثر این [[قیام‌ها]]، از جمله [[قیام مختار]]، شرکت فعال داشته‌اند، [[پیام]] خونبار حسین{{ع}}، گسترش تشیع را توان و سرعت بخشید، و [[احساسات]] پاک انسان‌های آزاداندیش را - که در ایران از این‌گونه افراد، بسیار بودند - به [[جوش]] آورد، و جوانمردان با [[انصاف]] را بر ضد [[بنی‌امیه]] که [[دشمن]] قسم‌خورده [[شیعه]] بودند، برانگیخت و خط سرخ تشیع را در پیشانی پدیده‌های عصر، ترسیم کرد<ref>فقه سیاسی، ج۱۰، ص۱۰۴.</ref>.<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۲ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی ج۲]]، ص ۷۴۱.</ref>

== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:11677.jpg|22px]] [[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|'''واژه‌نامه فقه سیاسی''']]
{{پایان منابع}}

== پانویس ==
{{پانویس}}