←جلوگیری از انحراف شیعیان
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
* مذهب تشیع و پیشوایان آن، حکومت را در دست نداشتند؛ اما همواره به عنوان یک رقیب در کنار مدعیان حکومت بودند؛ ازاینرو سران حکومتی از مراقبت خود نسبت به امامان{{عم}} دست برنداشته، گاه عوامل ایشان به تبلیغات مسموم درباره تشیع و نیز ائمه اطهار{{عم}} میپرداختند. در اینجا بود که ایشان در برابر شبهات ضد شیعی خاموش نبودند و تا حد مصلحت به روشنگری میپرداختند. برای نمونه، براساس نقلهای تاریخی، در عصر [[امام سجاد]]{{ع}} مردی از بصره بر ایشان وارد شد و اظهار داشت که جد شما [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} مؤمنان را کشته است. آن حضرت گریسته، برای رفع این شبهه کوشیدند.<ref>احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۳۱۲.</ref> در همان دوران، شیعیان، شبههای را از سوی برخی ناصبان مطرح کردند؛ مبنی بر آنکه در گذشته کسانی به دلیل آنکه در روز شنبه ماهی صید کردند، مسخ شدند، و اگر قتل [[امام حسین]]{{ع}} باطل بود، به مراتب از صید ماهی شنیعتر بود و قاتلان آن حضرت اولی به مسخاند. این سخن برای تطهیر جنایت هولناک عاملان رویداد کربلا مطرح شده بود. امام{{ع}} فرمودند که اگر سخن شما صحیح است، پس چرا خداوند، ابليس را که سردمدار کفر و تمام گناهان است، از بین نمیبرد؟<ref>همان.</ref> سخن دراینباره فراوان است؛ اما روشن است که دفاع در برابر شبهات ضد شیعی، همچون دفاع در برابر شبهات ضد اسلامی از شئون امام{{ع}} است.<ref>ر. ک. [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]] صفحه ۲۹۰ تا ۲۹۶.</ref> | * مذهب تشیع و پیشوایان آن، حکومت را در دست نداشتند؛ اما همواره به عنوان یک رقیب در کنار مدعیان حکومت بودند؛ ازاینرو سران حکومتی از مراقبت خود نسبت به امامان{{عم}} دست برنداشته، گاه عوامل ایشان به تبلیغات مسموم درباره تشیع و نیز ائمه اطهار{{عم}} میپرداختند. در اینجا بود که ایشان در برابر شبهات ضد شیعی خاموش نبودند و تا حد مصلحت به روشنگری میپرداختند. برای نمونه، براساس نقلهای تاریخی، در عصر [[امام سجاد]]{{ع}} مردی از بصره بر ایشان وارد شد و اظهار داشت که جد شما [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} مؤمنان را کشته است. آن حضرت گریسته، برای رفع این شبهه کوشیدند.<ref>احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۳۱۲.</ref> در همان دوران، شیعیان، شبههای را از سوی برخی ناصبان مطرح کردند؛ مبنی بر آنکه در گذشته کسانی به دلیل آنکه در روز شنبه ماهی صید کردند، مسخ شدند، و اگر قتل [[امام حسین]]{{ع}} باطل بود، به مراتب از صید ماهی شنیعتر بود و قاتلان آن حضرت اولی به مسخاند. این سخن برای تطهیر جنایت هولناک عاملان رویداد کربلا مطرح شده بود. امام{{ع}} فرمودند که اگر سخن شما صحیح است، پس چرا خداوند، ابليس را که سردمدار کفر و تمام گناهان است، از بین نمیبرد؟<ref>همان.</ref> سخن دراینباره فراوان است؛ اما روشن است که دفاع در برابر شبهات ضد شیعی، همچون دفاع در برابر شبهات ضد اسلامی از شئون امام{{ع}} است.<ref>ر. ک. [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]] صفحه ۲۹۰ تا ۲۹۶.</ref> | ||
==[[جلوگیری از انحراف شیعیان]]== | === سوم: [[جلوگیری از انحراف شیعیان]]=== | ||
* قرآن کریم شاهدی بر این مدعاست که حتی در دوران حضور پیشوایان دین، انحرافاتی میان پیروان آنها رخ داده است. شیعیان نیز از این پدیده مستثنا نبوده و نیستند؛ به ویژه آنکه مقامات والای علمی و معنوی [[ائمه]] اطهار{{عم}} و بروز و نمود کرامات و آگاهیهای غیبی ایشان برای برخی شیعیان سنگین بود، و هرگونه انحراف از مسیر حق را محتمل میساخت. نتیجه این مقدمات، بروز اندیشههای انحرافی برای برخی شیعیان در مسائل اعتقادی بود که واکنش جدی پیشوایان تشیع را به دنبال داشت. آری، بیگمان سیره و سنت امامان معصوم{{عم}} بیانگر وجود وظیفهای است که ایشان در برابر انحرافات برای خود احساس کرده، وارد میدان میشدند. در اینجا تنها به یک نمونه از انحرافات صورتگرفته در عصر معصومان{{عم}} و واکنشهای ایشان اشاره میکنیم. اندیشههای غالیانه در تاریخ یهود و نصارا پدیدهای است که قرآن کریم از آن خبر داده است؛ تا آنجا که عزیر، [[مریم]] و [[عیسی]]{{عم}} را خدا یا پسر خدا دانستند.<ref>توبه (۹)، ۳۰؛ مائده (۵)، ۱۱۶.</ref> امت اسلامی و بهطور خاص، جامعه شیعی نیز از لوث وجود چنین اندیشهای در امان نمانده است. براساس منابع قدیمی ملل و نحل، اندیشه الوهیت دستکم از زمان [[امام علی]]{{ع}} نسبت به ایشان وجود داشته است.<ref>ابن عبدالرحمان ملطى، التنبيه و الرد على اهل الاهواء و البدع، ص۱۸؛ عبيد الله بن عبدالله سدآبادی، المقنع فی الامامة، ص۷۹.</ref><ref>ر. ک. [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]] صفحه ۲۹۰ تا ۲۹۶.</ref> | * قرآن کریم شاهدی بر این مدعاست که حتی در دوران حضور پیشوایان دین، انحرافاتی میان پیروان آنها رخ داده است. شیعیان نیز از این پدیده مستثنا نبوده و نیستند؛ به ویژه آنکه مقامات والای علمی و معنوی [[ائمه]] اطهار{{عم}} و بروز و نمود کرامات و آگاهیهای غیبی ایشان برای برخی شیعیان سنگین بود، و هرگونه انحراف از مسیر حق را محتمل میساخت. نتیجه این مقدمات، بروز اندیشههای انحرافی برای برخی شیعیان در مسائل اعتقادی بود که واکنش جدی پیشوایان تشیع را به دنبال داشت. آری، بیگمان سیره و سنت امامان معصوم{{عم}} بیانگر وجود وظیفهای است که ایشان در برابر انحرافات برای خود احساس کرده، وارد میدان میشدند. در اینجا تنها به یک نمونه از انحرافات صورتگرفته در عصر معصومان{{عم}} و واکنشهای ایشان اشاره میکنیم. اندیشههای غالیانه در تاریخ یهود و نصارا پدیدهای است که قرآن کریم از آن خبر داده است؛ تا آنجا که عزیر، [[مریم]] و [[عیسی]]{{عم}} را خدا یا پسر خدا دانستند.<ref>توبه (۹)، ۳۰؛ مائده (۵)، ۱۱۶.</ref> امت اسلامی و بهطور خاص، جامعه شیعی نیز از لوث وجود چنین اندیشهای در امان نمانده است. براساس منابع قدیمی ملل و نحل، اندیشه الوهیت دستکم از زمان [[امام علی]]{{ع}} نسبت به ایشان وجود داشته است.<ref>ابن عبدالرحمان ملطى، التنبيه و الرد على اهل الاهواء و البدع، ص۱۸؛ عبيد الله بن عبدالله سدآبادی، المقنع فی الامامة، ص۷۹.</ref><ref>ر. ک. [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]] صفحه ۲۹۰ تا ۲۹۶.</ref> | ||
*چنانکه محققان گفتهاند عقاید غالیان در سه محور کلی طرحشدنی است: | *چنانکه محققان گفتهاند عقاید غالیان در سه محور کلی طرحشدنی است: |