ثار الله در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[ابن سیده]] می‌گوید: «ثأر»<ref>ابن منظور، جمال الدین محمد، لسان العرب، ج۲، ص۷۷.</ref> به معنای [[خون‌خواهی]] است و «[[ثائر]]» به معنای [[خون‌خواه]]. | [[ابن سیده]] می‌گوید: «ثأر»<ref>ابن منظور، جمال الدین محمد، لسان العرب، ج۲، ص۷۷.</ref> به معنای [[خون‌خواهی]] است و «[[ثائر]]» به معنای [[خون‌خواه]]. همچنین گفته‌اند که «ثأر» به معنای درخواست سزای [[جنایت]] است و «ثائر» کسی است که سزای جنایت و [[خون]] را [[طلب]] می‌کند. | ||
[[حدیث]] [[محمد بن مسلم]] در [[جنگ خیبر]] به همین معناست، آنجا که می‌گوید: {{عربی|أَنا له يا رسول الله المَوْتُور الثَّائرُ}} یعنی طالب «ثأر» اویم و برای او خون‌خواهی می‌کنم<ref>ابن اثیر، ابوالسعادات، النهایة، ج۱، ص۲۰۴.</ref>. | [[حدیث]] [[محمد بن مسلم]] در [[جنگ خیبر]] به همین معناست، آنجا که می‌گوید: {{عربی|أَنا له يا رسول الله المَوْتُور الثَّائرُ}} یعنی طالب «ثأر» اویم و برای او خون‌خواهی می‌کنم<ref>ابن اثیر، ابوالسعادات، النهایة، ج۱، ص۲۰۴.</ref>. | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۴: | ||
{{عربی|وَمَا مَاتَ منا سيدٌ حتف أَنفه *** وَلَا طل منا حَيْثُ كَانَ قَتِيل}}<ref>دیوان الحماسة با شرح تبریزی، ج۱، ص۱۱۱.</ref>. | {{عربی|وَمَا مَاتَ منا سيدٌ حتف أَنفه *** وَلَا طل منا حَيْثُ كَانَ قَتِيل}}<ref>دیوان الحماسة با شرح تبریزی، ج۱، ص۱۱۱.</ref>. | ||
مراد او این است که خون کشته ما هدر نمی‌رود، بدون اینکه انتقام او را بگیریم. | مراد او این است که خون کشته ما هدر نمی‌رود، بدون اینکه انتقام او را بگیریم. | ||
عرب‌ها به [[روزگار]] [[جاهلیت]]، در [[انتقام‌گیری]]، پای را از حد و مرز معقول فراتر می‌نهادند، چندان که «مهلهل» برای اینکه از [[قبیله بکر بن وائل]] که برادرش «[[کلیب]]» را کشته بودند، انتقام بگیرد در میان آنان کشتاری بزرگ به راه انداخت و چیزی نمانده بود که قبیله بکر بن وائل نیست و نابود شود. سپس [[اسلام]] آمد و [[قصاص]] و [[مساوات]] و [[عدالت]] در [[انتقام‌گیری]] را وضع کرد | |||
عرب‌ها به [[روزگار]] [[جاهلیت]]، در [[انتقام‌گیری]]، پای را از حد و مرز معقول فراتر می‌نهادند، چندان که «مهلهل» برای اینکه از [[قبیله بکر بن وائل]] که برادرش «[[کلیب]]» را کشته بودند، انتقام بگیرد در میان آنان کشتاری بزرگ به راه انداخت و چیزی نمانده بود که قبیله بکر بن وائل نیست و نابود شود. سپس [[اسلام]] آمد و [[قصاص]] و [[مساوات]] و [[عدالت]] در [[انتقام‌گیری]] را وضع کرد<ref>[[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[بر آستان عاشورا ج۱ (کتاب)|بر آستان عاشورا]]، ج۱، ص ۲۸۸.</ref>. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۱۸ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۱۲
این مدخل زیرشاخهٔ بحث ثار الله است. ثار الله از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ثار الله در لغت - ثار الله در معارف و سیره حسینی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابن سیده می‌گوید: «ثأر»[۱] به معنای خون‌خواهی است و «ثائر» به معنای خون‌خواه. همچنین گفته‌اند که «ثأر» به معنای درخواست سزای جنایت است و «ثائر» کسی است که سزای جنایت و خون را طلب می‌کند.
حدیث محمد بن مسلم در جنگ خیبر به همین معناست، آنجا که می‌گوید: أَنا له يا رسول الله المَوْتُور الثَّائرُ یعنی طالب «ثأر» اویم و برای او خون‌خواهی می‌کنم[۲].
این واژه، ریشه‌های تاریخی و اصل قرآنی دارد. خون مقتول، اولیا و خویشاوندان او را برمی‌انگیزد تا قاتل را قصاص کنند و از او انتقام بگیرند. این سنت تاریخی کهنی است و عرب‌ها پیش از اسلام به مسئله قصاص، انتقام (ثأر) و پیگرد مجرم، بیش از دیگر امت‌ها اهتمام داشتند و بر این باور بودند که هرگاه کسی به قتل رسد، روح او به شکل پرنده‌ای که به آن «هامه» [بوم، جغد] می‌گفتند، در می‌آید و بر قبر مقتول می‌نشیند و فریاد برمی‌آورد: «به من بنوشانید، یعنی از خون قاتلم به من بنوشانید. این پرنده همین‌گونه هست تا اینکه خویشان مقتول از قاتل او انتقام بگیرند. برای خویشان مقتول ننگ بود که بگذارند قاتل در ناز و نعمت زندگی کند و از او انتقام نگیرند و او را به قتل نرسانند. سموأل درباره مفاخر قوم خویش می‌گوید: وَمَا مَاتَ منا سيدٌ حتف أَنفه *** وَلَا طل منا حَيْثُ كَانَ قَتِيل[۳]. مراد او این است که خون کشته ما هدر نمی‌رود، بدون اینکه انتقام او را بگیریم.
عرب‌ها به روزگار جاهلیت، در انتقام‌گیری، پای را از حد و مرز معقول فراتر می‌نهادند، چندان که «مهلهل» برای اینکه از قبیله بکر بن وائل که برادرش «کلیب» را کشته بودند، انتقام بگیرد در میان آنان کشتاری بزرگ به راه انداخت و چیزی نمانده بود که قبیله بکر بن وائل نیست و نابود شود. سپس اسلام آمد و قصاص و مساوات و عدالت در انتقام‌گیری را وضع کرد[۴].
منابع
پانویس
- ↑ ابن منظور، جمال الدین محمد، لسان العرب، ج۲، ص۷۷.
- ↑ ابن اثیر، ابوالسعادات، النهایة، ج۱، ص۲۰۴.
- ↑ دیوان الحماسة با شرح تبریزی، ج۱، ص۱۱۱.
- ↑ آصفی، محمد مهدی، بر آستان عاشورا، ج۱، ص ۲۸۸.