جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{سیره معصوم}} <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين...» ایجاد کرد) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{سیره معصوم}} | {{سیره معصوم}} | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = تواضع | |||
| عنوان مدخل = [[تواضع]] | |||
| مداخل مرتبط = [[تواضع در قرآن]] - [[تواضع در حدیث]] - [[تواضع در نهج البلاغه]] - [[تواضع در اخلاق اسلامی]] - [[تواضع در معارف و سیره نبوی]] - [[تواضع در معارف و سیره علوی]] - [[تواضع در معارف دعا و زیارات]] - [[تواضع در معارف و سیره سجادی]] - [[تواضع در معارف و سیره رضوی]] - [[تواضع در فقه سیاسی]] - [[تواضع در جامعه‌شناسی اسلامی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[تواضع]] آن است که [[انسان]] در مقایسه با دیگران خود را صاحب امتیازی نداند. وجود چنین حالتی باعث می‌شود که فرد، دیگران را بزرگ و گرامی بدارد<ref>نراقی، محمدمهدی، جامع السعادات، ج۱، ص۳۵۸-۳۵۹.</ref>. ابعاد دیگر تواضع همچون [[نشانه‌ها]] و موانع آن نیز قابل بررسی است، ولی در اینجا تنها به ماهیت و جایگاه مفاهیم در ساختمان [[اخلاق]] اشاره می‌شود. [[امام علی]]{{ع}} در توصیف [[پارسایان]] می‌فرماید: {{متن حدیث|مَلْبَسُهُمُ الِاقْتِصَادُ وَ مَشْيُهُمُ التَّوَاضُعُ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳.</ref>، «[[میانه‌روی]] شعارشان است و در گفتار و [[رفتار]] فروتنند». نیز به انسان توصیه می‌کند که در ارزیابی خود بزرگ‌ترین مایه [[افتخار]] خویشتن را تواضع به شمار آورد: {{متن حدیث|لَا حَسَبَ كَالتَّوَاضُعِ وَ لَا شَرَفَ كَالْعِلْمِ}}<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۱۳.</ref>؛ «هیچ [[خویشاوندی]] چون [[فروتنی]] و هیچ شرافتی چون [[دانش]] نیست». | [[تواضع]] آن است که [[انسان]] در مقایسه با دیگران خود را صاحب امتیازی نداند. وجود چنین حالتی باعث می‌شود که فرد، دیگران را بزرگ و گرامی بدارد<ref>نراقی، محمدمهدی، جامع السعادات، ج۱، ص۳۵۸-۳۵۹.</ref>. ابعاد دیگر تواضع همچون [[نشانه‌ها]] و موانع آن نیز قابل بررسی است، ولی در اینجا تنها به ماهیت و جایگاه مفاهیم در ساختمان [[اخلاق]] اشاره می‌شود. [[امام علی]] {{ع}} در توصیف [[پارسایان]] می‌فرماید: {{متن حدیث|مَلْبَسُهُمُ الِاقْتِصَادُ وَ مَشْيُهُمُ التَّوَاضُعُ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳.</ref>، «[[میانه‌روی]] شعارشان است و در گفتار و [[رفتار]] فروتنند». نیز به انسان توصیه می‌کند که در ارزیابی خود بزرگ‌ترین مایه [[افتخار]] خویشتن را تواضع به شمار آورد: {{متن حدیث|لَا حَسَبَ كَالتَّوَاضُعِ وَ لَا شَرَفَ كَالْعِلْمِ}}<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۱۳.</ref>؛ «هیچ [[خویشاوندی]] چون [[فروتنی]] و هیچ شرافتی چون [[دانش]] نیست». | ||
از آفات مهم تواضع «[[کبر]]» و «[[ذلت]]» است و در واقع هر دو ارزیابی غیر [[واقعی]] از خویشتن است. «کبر» بزرگ پنداشتن خویشتن است، بیش از آن‌چه در واقع هست؛ [[خواری]] نیز خود را کم‌تر از آن‌چه [[واقعیت]] دارد، حقیر انگاشتن است. همان‌طور که [[برتری‌جویی]] مانع تواضع و [[رذیلت]] است، ذلت نیز مانع تواضع است و با [[عزت نفس]] منافات دارد. اگر [[تکبر]]، [[افراط]] در [[ارزشمند]] دانستن خویش است، ذلت و خواری نیز [[تفریط]] در این امر به شمار می‌آید<ref>نراقی، محمد مهدی، جامع السعادات، ج۱، ص۳۶۲.</ref>.<ref>[[احمد دیلمی|دیلمی، احمد]]، [[مبانی و نظام اخلاق (مقاله)| مقاله «مبانی و نظام اخلاق»]]، [[دانشنامه امام علی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۴، ص ۱۴۹.</ref> | از آفات مهم تواضع «[[کبر]]» و «[[ذلت]]» است و در واقع هر دو ارزیابی غیر [[واقعی]] از خویشتن است. «کبر» بزرگ پنداشتن خویشتن است، بیش از آن‌چه در واقع هست؛ [[خواری]] نیز خود را کم‌تر از آن‌چه [[واقعیت]] دارد، حقیر انگاشتن است. همان‌طور که [[برتری‌جویی]] مانع تواضع و [[رذیلت]] است، ذلت نیز مانع تواضع است و با [[عزت نفس]] منافات دارد. اگر [[تکبر]]، [[افراط]] در [[ارزشمند]] دانستن خویش است، ذلت و خواری نیز [[تفریط]] در این امر به شمار می‌آید<ref>نراقی، محمد مهدی، جامع السعادات، ج۱، ص۳۶۲.</ref>.<ref>[[احمد دیلمی|دیلمی، احمد]]، [[مبانی و نظام اخلاق (مقاله)| مقاله «مبانی و نظام اخلاق»]]، [[دانشنامه امام علی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۴، ص ۱۴۹.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:1368102.jpg|22px]] [[احمد دیلمی|دیلمی، احمد]]، [[مبانی و نظام اخلاق (مقاله)| مقاله «مبانی و نظام اخلاق»]]، [[دانشنامه امام علی ج۴ (کتاب)|'''دانشنامه امام علی ج۴''']] | # [[پرونده:1368102.jpg|22px]] [[احمد دیلمی|دیلمی، احمد]]، [[مبانی و نظام اخلاق (مقاله)| مقاله «مبانی و نظام اخلاق»]]، [[دانشنامه امام علی ج۴ (کتاب)|'''دانشنامه امام علی ج۴''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۱۹: | خط ۲۱: | ||
[[رده:تواضع]] | [[رده:تواضع]] | ||