جعشم الخیر بن خلیبه صدفی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶: خط ۶:
}}
}}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
وی منسوب به «صَدِف» از تیره‌های [[حضرموت]]<ref>ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۱۴۱.</ref> یا قبیله‌ای از [[حمیر]] بود که در [[مصر]] سکونت گزیدند و بدان سبب او را صدفی و حضرمی خوانده‌اند<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۰.</ref>. چنان که منسوب به جد بالایش «حُرَیم» یا «حَریم»،<ref>ر.ک: ابن ماکولا، الاکمال، ج ۳، ص۱۳۵.</ref> او را «حُرَیمی» با «حَریمی» گفته‌اند<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰.</ref>. وی در [[صلح حدیبیه]] و [[بیعت شجره]] شرکت کرد. [[رسول خدا]]{{صل}} او را لباسی پوشاند و پیراهن، نعلین و تکه‌ای از موی خود را به وی داد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰؛ ابن ماکولا، الاکمال، ج ۳، ص۱۳۵.</ref>. وی با «آمنه» دختر [[طلیق بن سفیان بن امیه]] [[ازدواج]] کرد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۲.</ref>. برخی منابع پس از معرفی وی گفته‌اند: {{عربی|"تزوج آمنه... قتله الشريد بن مالك في الردّه"}}<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰.</ref>؛ که بر این اساس، باید درگذشت او را [[زمان]] [[جنگ‌های رده]] دانست، در حالی که به گفته [[ابن یونس]]<ref>ابن یونس، تاریخ المصریین، ج۱، ص۹۰.</ref>، وی در [[فتح مصر]] حضور داشته و در آنجا [[خانه]] ساخته است. روشن است که فتح مصر پس از جنگ‌های رده بوده و اگر کسی در رده کشته شده، زمان فتح مصر زنده نیست تا در آن حاضر باشد. به دلیل همین [[ناسازگاری]] این دو خبر، برخی درصدد توجیه برآمده، گفته‌اند: واژه «قتله» از تصحیف «قبل» به علاوه [[ضمیر]] «ها» به وجود آمده و واژه {{عربی|"في الرده"}} نیز به آن اضافه شده، که توهمی بیش نیست و جمله در اصل چنین بوده است:{{عربی|"تزوج آمنه... قبل الشريد}}<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۰.</ref>؛ چنان که [[سمعانی]]<ref>سمعانی، الأنساب، ج۲، ص۲۱۲.</ref> همین جمله را آورده و در این صورت معنا به طور کامل [[تغییر]] می‌کند. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۰.</ref> نیز همین جمله را به [[ابن ماکولا]] نسبت داده، ولی در چاپ موجود الاکمال این جمله نیامده و شاید در نسخه ای دیگر بوده است.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «جعشم الخیر بن خلیبه صدفی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۳۹۶.</ref>
وی منسوب به «صَدِف» از تیره‌های [[حضرموت]]<ref>ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۱۴۱.</ref> یا قبیله‌ای از [[حمیر]] بود که در [[مصر]] سکونت گزیدند و بدان سبب او را صدفی و حضرمی خوانده‌اند<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۰.</ref>. چنان که منسوب به جد بالایش «حُرَیم» یا «حَریم»،<ref>ر. ک: ابن ماکولا، الاکمال، ج ۳، ص۱۳۵.</ref> او را «حُرَیمی» با «حَریمی» گفته‌اند<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰.</ref>. وی در [[صلح حدیبیه]] و [[بیعت شجره]] شرکت کرد. [[رسول خدا]] {{صل}} او را لباسی پوشاند و پیراهن، نعلین و تکه‌ای از موی خود را به وی داد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰؛ ابن ماکولا، الاکمال، ج ۳، ص۱۳۵.</ref>. وی با «آمنه» دختر [[طلیق بن سفیان بن امیه]] [[ازدواج]] کرد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۲.</ref>. برخی منابع پس از معرفی وی گفته‌اند: {{عربی|"تزوج آمنه... قتله الشريد بن مالك في الردّه"}}<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰.</ref>؛ که بر این اساس، باید درگذشت او را [[زمان]] [[جنگ‌های رده]] دانست، در حالی که به گفته [[ابن یونس]]<ref>ابن یونس، تاریخ المصریین، ج۱، ص۹۰.</ref>، وی در [[فتح مصر]] حضور داشته و در آنجا [[خانه]] ساخته است. روشن است که فتح مصر پس از جنگ‌های رده بوده و اگر کسی در رده کشته شده، زمان فتح مصر زنده نیست تا در آن حاضر باشد. به دلیل همین [[ناسازگاری]] این دو خبر، برخی درصدد توجیه برآمده، گفته‌اند: واژه «قتله» از تصحیف «قبل» به علاوه [[ضمیر]] «ها» به وجود آمده و واژه {{عربی|"في الرده"}} نیز به آن اضافه شده، که توهمی بیش نیست و جمله در اصل چنین بوده است:{{عربی|"تزوج آمنه... قبل الشريد}}<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۰.</ref>؛ چنان که [[سمعانی]]<ref>سمعانی، الأنساب، ج۲، ص۲۱۲.</ref> همین جمله را آورده و در این صورت معنا به طور کامل [[تغییر]] می‌کند. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۰.</ref> نیز همین جمله را به [[ابن ماکولا]] نسبت داده، ولی در چاپ موجود الاکمال این جمله نیامده و شاید در نسخه ای دیگر بوده است.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «جعشم الخیر بن خلیبه صدفی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۳۹۶.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش