حارث بن حاطب بن حارث قرشی جمحی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - ']] (نوه)' به ']] (نواده)')
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = اصحاب پیامبر
| موضوع مرتبط = اصحاب پیامبر
خط ۷: خط ۶:
}}
}}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
وی فرزند [[حاطب بن حارث بن معمر]]، از جمح، از [[قبیله قریش]] است. وی [[صحابی]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۵۰؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۲، ص۵۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۳.</ref> است که [[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۷۲.</ref> گوید او [[زمان رسول خدا]]{{صل}} را [[درک]] کرد، ولی [[ابن حبان]]<ref>ثقات، ج۴، ص۱۲۹.</ref> او را [[تابعی]] دانسته است. اما [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۳.</ref> با [[استدلال]] به تصریح [[روایت]] او از [[رسول خدا]] قول ابن حبان را [[اشتباه]] دانسته است.
وی فرزند [[حاطب بن حارث بن معمر]]، از جمح، از [[قبیله قریش]] است. وی [[صحابی]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۵۰؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۲، ص۵۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۳.</ref> است که [[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۷۲.</ref> گوید او [[زمان رسول خدا]] {{صل}} را [[درک]] کرد، ولی [[ابن حبان]]<ref>ثقات، ج۴، ص۱۲۹.</ref> او را [[تابعی]] دانسته است. اما [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۳.</ref> با [[استدلال]] به تصریح [[روایت]] او از [[رسول خدا]] قول ابن حبان را [[اشتباه]] دانسته است.


حاطب همراه همسرش [[فاطمه]]، دختر مجلل یا محلل<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۵۲.</ref> و دو فرزندش [[محمد بن حارث بن حاطب|محمد]] و [[حارث بن حارث بن حاطب|حارث]] به [[حبشه]] [[هجرت]] کردند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۴، ص۷؛ دارقطنی، سنن، ج۲، ص۱۴۷؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۳۲۲.</ref> اما عده‌ای [[تولد]] آن دو را در حبشه دانسته‌اند <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۵۲؛ بخاری، تاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۴.</ref>، و برخی فقط محمد را متولد آنجا ذکر کرده‌اند<ref>صنعانی، المصنف، ج۵، ص۳۸۴؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۶۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۳.</ref> و [[کلام]] [[مصعب زبیری]] و اینکه گفته‌اند حارث از محمد بزرگ‌تر بود، نیز دلالت بر این مطلب دارد<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۶، ص۳۰۷؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۳.</ref>.
حاطب همراه همسرش [[فاطمه]]، دختر مجلل یا محلل<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۵۲.</ref> و دو فرزندش «[[محمد بن حاطب بن حارث قرشی جمحی|محمد]]» و «حارث» به [[حبشه]] [[هجرت]] کردند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۴، ص۷؛ دارقطنی، سنن، ج۲، ص۱۴۷؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۳۲۲.</ref> اما عده‌ای [[تولد]] آن دو را در حبشه دانسته‌اند <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۵۲؛ بخاری، تاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۴.</ref>، و برخی فقط محمد را متولد آنجا ذکر کرده‌اند<ref>صنعانی، المصنف، ج۵، ص۳۸۴؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۶۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۳.</ref> و [[کلام]] [[مصعب زبیری]] و اینکه گفته‌اند حارث از محمد بزرگ‌تر بود، نیز دلالت بر این مطلب دارد<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۶، ص۳۰۷؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۳.</ref>.


حارث پس از درگذشت پدرش (حاطب) در حبشه، همراه [[برادر]] و مادرش در [[سال هفتم هجری]] به [[مدینه]] بازگشت<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۵۲.</ref>، [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref> گوید: [[ابن منده]] به اشتباه گفته است که رسول خدا{{صل}} حارث ([[قریشی]]) را که [[نوجوان]] بود از [[غزوه بدر]] برگرداند؛ در حالی که او در حبشه متولد شده است و بعد از غزوه بدر به مدینه آمد، کسی را که آن [[حضرت]] بازگرداند [[حارث بن حاطب بن عمرو انصاری]] بود. از او گزارشی در [[دوران خلفا]] در دست نیست، جز آنکه گفته شده که [[مروان]] که [[جانشین]] [[معاویه]] در [[مدینه]] بود از کارگزارش حارث خواست تا [[مالک بن ریب]] را تعقیب کند<ref>ابن اعثم، الفتوح، ج۴، ص۳۰۸.</ref>. همچنین در [[زمان]] [[حاکمیت]] [[مروان]] وی زمین‌های مدینه را متر (مساعی) می‌کرد<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۱۹۰.</ref>. در زمان حاکمیت [[ابن زبیر]] بر [[سرزمین]] [[حجاز]]، وی در نامه‌ای از حارث خواست که [[بنی امیه]] را از مدینه [[اخراج]] کند<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۲۴، ص۲۹۳.</ref>.
حارث پس از درگذشت پدرش (حاطب) در حبشه، همراه [[برادر]] و مادرش در [[سال هفتم هجری]] به [[مدینه]] بازگشت<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۵۲.</ref>، [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref> گوید: [[ابن منده]] به اشتباه گفته است که رسول خدا {{صل}} حارث ([[قریشی]]) را که [[نوجوان]] بود از [[غزوه بدر]] برگرداند؛ در حالی که او در حبشه متولد شده است و بعد از غزوه بدر به مدینه آمد، کسی را که آن [[حضرت]] بازگرداند [[حارث بن حاطب بن عمرو انصاری]] بود. از او گزارشی در [[دوران خلفا]] در دست نیست، جز آنکه گفته شده که [[مروان]] که [[جانشین]] [[معاویه]] در [[مدینه]] بود از کارگزارش حارث خواست تا [[مالک بن ریب]] را تعقیب کند<ref>ابن اعثم، الفتوح، ج۴، ص۳۰۸.</ref>. همچنین در [[زمان]] [[حاکمیت]] [[مروان]] وی زمین‌های مدینه را متر (مساعی) می‌کرد<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۱۹۰.</ref>. در زمان حاکمیت [[ابن زبیر]] بر [[سرزمین]] [[حجاز]]، وی در نامه‌ای از حارث خواست که [[بنی امیه]] را از مدینه [[اخراج]] کند<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۲۴، ص۲۹۳.</ref>.


[[عبدالملک مروان]] در زمان خلافتش، [[عروة بن انیف]] را با ۶ هزار نفر به مدینه فرستاد و آنجا را به محاصره درآورد و حارث که [[کارگزار]] ابن زبیر بود از مدینه فرار کرد تا آنکه [[عبدالملک]] به عروه [[نامه]] نوشت با سپاهیانش به سوی [[شام]] بیایند و پس از چندی دوباره بازگشت<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۰، ص۲۱۰.</ref> [[عبدالله بن زبیر]] او را در سال ۶۶ به [[امارت]] [[مکه]] [[منصوب]] کرد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۵۰؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>، [[برادر]] دیگر او سعید است که [[صحابی]] نیست<ref>ابن حبان، الثقات، مشاهیر، ج۳، ص۷۷.</ref>. [[ابراهیم بن عبدالله راوی]]، از [[نوادگان]] اوست<ref>مزی، ج۲، ص۱۲۳.</ref>.
[[عبدالملک مروان]] در زمان خلافتش، [[عروة بن انیف]] را با ۶ هزار نفر به مدینه فرستاد و آنجا را به محاصره درآورد و حارث که [[کارگزار]] ابن زبیر بود از مدینه فرار کرد تا آنکه [[عبدالملک]] به عروه [[نامه]] نوشت با سپاهیانش به سوی [[شام]] بیایند و پس از چندی دوباره بازگشت<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۰، ص۲۱۰.</ref> [[عبدالله بن زبیر]] او را در سال ۶۶ به [[امارت]] [[مکه]] [[منصوب]] کرد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۵۰؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>، [[برادر]] دیگر او سعید است که [[صحابی]] نیست<ref>ابن حبان، الثقات، مشاهیر، ج۳، ص۷۷.</ref>. [[ابراهیم بن عبدالله راوی]]، از [[نوادگان]] اوست<ref>مزی، ج۲، ص۱۲۳.</ref>.


وی درباره [[اجرای حد]] سارق از [[رسول خدا]]{{صل}} روایتی نقل کرده<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک، ج۴، ص۳۸۲؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۳، ص۲۷۸؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷؛ بیهقی، السنن الکبری، ج۸، ص۲۷۲؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۲۳، ص۴۲۹.</ref> و در این [[روایت]] به [[ریاست‌طلبی]] ابن زبیر اشاره دارد<ref>ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۲، ص۸۸؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>. همچنین روایتی از او در باب [[شهادت]] دو مرد بر [[رؤیت]] هلال [[شوال]] نقل شده است<ref>ابوداود، سنن ابی داود، ج۱، ص۵۲۴؛ دارقطنی، سنن، ج۲، ص۱۴۶؛ بیهقی، السنن الکبری، ج۴، ص۲۴۷.</ref>. این روایت جزئیات دیگری هم دارد. حارث در مکه همزمان با [[حکومت]] ابن زبیر درگذشت<ref>ابن حبان، مشاهیر، ج۳، ص۷۷.</ref>.<ref>[[حسین مرادی نسب|مرادی نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «حارث بن حاطب بن حارث قرشی جمحی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۵۳-۴۵۴.</ref>
وی درباره [[اجرای حد]] سارق از [[رسول خدا]] {{صل}} روایتی نقل کرده<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک، ج۴، ص۳۸۲؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۳، ص۲۷۸؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷؛ بیهقی، السنن الکبری، ج۸، ص۲۷۲؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۲۳، ص۴۲۹.</ref> و در این [[روایت]] به [[ریاست‌طلبی]] ابن زبیر اشاره دارد<ref>ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۲، ص۸۸؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>. همچنین روایتی از او در باب [[شهادت]] دو مرد بر [[رؤیت]] هلال [[شوال]] نقل شده است<ref>ابوداود، سنن ابی داود، ج۱، ص۵۲۴؛ دارقطنی، سنن، ج۲، ص۱۴۶؛ بیهقی، السنن الکبری، ج۴، ص۲۴۷.</ref>. این روایت جزئیات دیگری هم دارد. حارث در مکه همزمان با [[حکومت]] ابن زبیر درگذشت<ref>ابن حبان، مشاهیر، ج۳، ص۷۷.</ref>.<ref>[[حسین مرادی نسب|مرادی نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «حارث بن حاطب بن حارث قرشی جمحی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۵۳-۴۵۴.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
{{مدخل وابسته}}
*[[حاطب بن حارث بن معمر]] (پدر)
* [[حاطب بن حارث بن معمر]] (پدر)
*[[قریش]] (قبیله)
* [[قریش]] (قبیله)
*[[جمح]] (قبیله)
* [[جمح]] (قبیله)
*[[محمد بن حاطب بن حارث قرشی جمحی]] (برادر)
* [[محمد بن حاطب بن حارث قرشی جمحی]] (برادر)
*[[ابراهیم بن عبدالله راوی]] (نواده)
* [[ابراهیم بن عبدالله راوی]] (نواده)
{{پایان مدخل وابسته}}
{{پایان مدخل وابسته}}


خط ۳۴: خط ۳۳:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش