حارث بن سوید تیمی در تراجم و رجال: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۶: خط ۶:
}}
}}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
از آنجا که [[منسوبان]] به [[قبایل]] مختلفی را تیمی می‌خوانند<ref>سمعانی، الأنساب، ج۱، ص۴۹۸.</ref>، تشخیص تیره و [[قبیله]] حارث دشوار است. اطلاعات منابع درباره وی نیز متفاوت و در پاره‌ای موارد متناقض است. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۳۴.</ref> در جایی با عنوان «[[حارث بن سوید تیمی]]»، بدون اشاره به [[زمان]] [[اسلام آوردن]] و [[ارتداد]] او، وی را از [[مخضرمین]] دانسته، کنیه‌اش را «ابوعایشه» آورده و گفته است: او در [[کوفه]] سکونت گزید، از بهترین [[اصحاب]] [[ابن مسعود]] بود و در حدود سال ۷۲ درگذشت. ابن حجر<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۶۵.</ref>، در مدخلی دیگر با همان عنوان یاد شده به نقل از [[ابن منده]] او را با همان [[کنیه]] و نسبت [[کوفی]] معرفی کرده و گفته است: حارث [[اسلام]] آورد و با [[رسول خدا]]{{صل}} بود اما [[مرتد]] شد و به قبیله‌اش پیوست، سپس مجدداً اسلام آورد، اما این خبر مربوط به [[حارث بن سوید بن صامت انصاری]] است.
از آنجا که [[منسوبان]] به [[قبایل]] مختلفی را تیمی می‌خوانند<ref>سمعانی، الأنساب، ج۱، ص۴۹۸.</ref>، تشخیص تیره و [[قبیله]] حارث دشوار است. اطلاعات منابع درباره وی نیز متفاوت و در پاره‌ای موارد متناقض است. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۳۴.</ref> در جایی با عنوان «[[حارث بن سوید تیمی]]»، بدون اشاره به [[زمان]] [[اسلام آوردن]] و [[ارتداد]] او، وی را از [[مخضرمین]] دانسته، کنیه‌اش را «ابوعایشه» آورده و گفته است: او در [[کوفه]] سکونت گزید، از بهترین [[اصحاب]] [[ابن مسعود]] بود و در حدود سال ۷۲ درگذشت. ابن حجر<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۶۵.</ref>، در مدخلی دیگر با همان عنوان یاد شده به نقل از [[ابن منده]] او را با همان [[کنیه]] و نسبت [[کوفی]] معرفی کرده و گفته است: حارث [[اسلام]] آورد و با [[رسول خدا]] {{صل}} بود اما [[مرتد]] شد و به قبیله‌اش پیوست، سپس مجدداً اسلام آورد، اما این خبر مربوط به [[حارث بن سوید بن صامت انصاری]] است.


تعدادی از منابع دیگر او را در شمار [[کوفیان]] آورده، گفته‌اند: وی اسلام آورد و با رسول خدا{{صل}} بود، اما مرتد شد و به قبیله‌اش پیوست<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۰۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۶۵.</ref> و [[آیه]] {{متن قرآن|كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ}}<ref>«چگونه خداوند گروهی را راهنمایی کند که پس از آنکه ایمان آوردند و گواهی دادند که این فرستاده، بر حقّ است و برهان‌ها (ی روشن) برای آنان آمد کفر ورزیدند و خداوند گروه ستمکاران را راهنمایی نمی‌کند» سوره آل عمران، آیه ۸۶.</ref>؛ درباره او نازل شد. وی مجدداً اسلام آورد و [[مسلمانی]] [[نیکو]] شد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۳؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۱۲.</ref>. به علاوه آنکه [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۳.</ref> نام پدرش را «مسلمه» با «مسلم» و نسبت وی را «مخزومی» نیز آورده است. به نظر [[ذهبی]]<ref>ذهبی، تجربد أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۰۱.</ref> وی را نباید با «[[حارث بن سوید بن صامت]]» یکی دانست و درست آن است که وی را کوفی و از [[اصحاب]] ابن مسعود و [[تابعی]] بدانیم. اگر نظر ذهبی را بپذیریم او اصلاً [[صحابی]] نیست و خبرهای یاد شده و [[نزول آیه]] درباره وی نیز نباید درست باشد.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «حارث بن سوید تیمی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۶۴.</ref>
تعدادی از منابع دیگر او را در شمار [[کوفیان]] آورده، گفته‌اند: وی اسلام آورد و با رسول خدا {{صل}} بود، اما مرتد شد و به قبیله‌اش پیوست<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۰۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۶۵.</ref> و [[آیه]] {{متن قرآن|كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ}}<ref>«چگونه خداوند گروهی را راهنمایی کند که پس از آنکه ایمان آوردند و گواهی دادند که این فرستاده، بر حقّ است و برهان‌ها (ی روشن) برای آنان آمد کفر ورزیدند و خداوند گروه ستمکاران را راهنمایی نمی‌کند» سوره آل عمران، آیه ۸۶.</ref>؛ درباره او نازل شد. وی مجدداً اسلام آورد و [[مسلمانی]] [[نیکو]] شد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۳؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۱۲.</ref>. به علاوه آنکه [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۳.</ref> نام پدرش را «مسلمه» با «مسلم» و نسبت وی را «مخزومی» نیز آورده است. به نظر [[ذهبی]]<ref>ذهبی، تجربد أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۰۱.</ref> وی را نباید با «[[حارث بن سوید بن صامت]]» یکی دانست و درست آن است که وی را کوفی و از [[اصحاب]] ابن مسعود و [[تابعی]] بدانیم. اگر نظر ذهبی را بپذیریم او اصلاً [[صحابی]] نیست و خبرهای یاد شده و [[نزول آیه]] درباره وی نیز نباید درست باشد.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «حارث بن سوید تیمی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۶۴.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۳۰

آشنایی اجمالی

از آنجا که منسوبان به قبایل مختلفی را تیمی می‌خوانند[۱]، تشخیص تیره و قبیله حارث دشوار است. اطلاعات منابع درباره وی نیز متفاوت و در پاره‌ای موارد متناقض است. ابن حجر[۲] در جایی با عنوان «حارث بن سوید تیمی»، بدون اشاره به زمان اسلام آوردن و ارتداد او، وی را از مخضرمین دانسته، کنیه‌اش را «ابوعایشه» آورده و گفته است: او در کوفه سکونت گزید، از بهترین اصحاب ابن مسعود بود و در حدود سال ۷۲ درگذشت. ابن حجر[۳]، در مدخلی دیگر با همان عنوان یاد شده به نقل از ابن منده او را با همان کنیه و نسبت کوفی معرفی کرده و گفته است: حارث اسلام آورد و با رسول خدا (ص) بود اما مرتد شد و به قبیله‌اش پیوست، سپس مجدداً اسلام آورد، اما این خبر مربوط به حارث بن سوید بن صامت انصاری است.

تعدادی از منابع دیگر او را در شمار کوفیان آورده، گفته‌اند: وی اسلام آورد و با رسول خدا (ص) بود، اما مرتد شد و به قبیله‌اش پیوست[۴] و آیه ﴿كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ[۵]؛ درباره او نازل شد. وی مجدداً اسلام آورد و مسلمانی نیکو شد[۶]. به علاوه آنکه ابن عبدالبر[۷] نام پدرش را «مسلمه» با «مسلم» و نسبت وی را «مخزومی» نیز آورده است. به نظر ذهبی[۸] وی را نباید با «حارث بن سوید بن صامت» یکی دانست و درست آن است که وی را کوفی و از اصحاب ابن مسعود و تابعی بدانیم. اگر نظر ذهبی را بپذیریم او اصلاً صحابی نیست و خبرهای یاد شده و نزول آیه درباره وی نیز نباید درست باشد.[۹]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. سمعانی، الأنساب، ج۱، ص۴۹۸.
  2. ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۳۴.
  3. ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۶۵.
  4. ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۰۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۶۵.
  5. «چگونه خداوند گروهی را راهنمایی کند که پس از آنکه ایمان آوردند و گواهی دادند که این فرستاده، بر حقّ است و برهان‌ها (ی روشن) برای آنان آمد کفر ورزیدند و خداوند گروه ستمکاران را راهنمایی نمی‌کند» سوره آل عمران، آیه ۸۶.
  6. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۳؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۱۲.
  7. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۳.
  8. ذهبی، تجربد أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۰۱.
  9. خانجانی، قاسم، مقاله «حارث بن سوید تیمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۶۴.