خزی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-</div>\n<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> +</div>)) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[خزی در قرآن]] - [[خزی در حدیث]] - [[خزی در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط = خزی (پرسش)}} | |||
== مقدمه == | |||
==مقدمه== | |||
* [[سوء]] و [[بدی]] و در معرض [[بلا]]، [[شرّ]] و [[شهرت]] ([[سوء]]) قرارگرفتن<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۸۸.</ref>. "اخزا" به معنای [[خوار]] و خفیف کردن، اهانت کردن، ذلیل کردن، مفتضح کردن<ref>احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۰۱.</ref>. | * [[سوء]] و [[بدی]] و در معرض [[بلا]]، [[شرّ]] و [[شهرت]] ([[سوء]]) قرارگرفتن<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۸۸.</ref>. "اخزا" به معنای [[خوار]] و خفیف کردن، اهانت کردن، ذلیل کردن، مفتضح کردن<ref>احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۰۱.</ref>. | ||
*{{متن قرآن|قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ}}<ref>«با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه 14.</ref>. | *{{متن قرآن|قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ}}<ref>«با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه 14.</ref>. | ||
*[[خزی]] نوعی انکسار و [[شکست]] در [[انسان]] است که هم عامل درونی دارد و هم بیرونی. [[خزی]] درونی به معنای [[شرمندگی]]، از خود خجالت کشیدن و [[ناراحتی]] [[وجدان]] و جمع آن خزایاست. در [[دعا]] می‌خوانیم: {{متن حدیث| اَللَّهُمَّ | * [[خزی]] نوعی انکسار و [[شکست]] در [[انسان]] است که هم عامل درونی دارد و هم بیرونی. [[خزی]] درونی به معنای [[شرمندگی]]، از خود خجالت کشیدن و [[ناراحتی]] [[وجدان]] و جمع آن خزایاست. در [[دعا]] می‌خوانیم: {{متن حدیث| اَللَّهُمَّ اُحْشُرْنَا فِي زُمْرَتِهِ غَيْرَ خَزَايَا وَ لاَ نَادِمِينَ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه۱۰۶.</ref>. [[خزی]] بیرونی به معنای [[استخفاف]]، [[خفت]] و [[خواری]] است: {{متن قرآن|رَبَّنَا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ}}<ref>«پروردگارا! هر که را به آتش (دوزخ) درآوری، خوار کرده‌ای» سوره آل عمران، آیه ۱۹۲.</ref>. <ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۵۱.</ref>همچنین [[خزی]] هم [[بلا]] و [[بدی]] [[دنیایی]] و هم [[آخرتی]] است: {{متن قرآن|وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>«روز رستخیز ما را خوار مگردان» سوره آل عمران، آیه ۱۹۴.</ref>. | ||
*[[خزی]] [[دنیایی]] هم [[عذاب الهی]] است و هم بشری. یکی از عذاب‌های دردناک [[خداوند]] در [[دنیا]] [[خزی]] و [[خفت]] و [[خواری]] است به‌ویژه برای گردنکشان: {{متن قرآن|قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ}}<ref>«با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه ۱۴.</ref>. | * [[خزی]] [[دنیایی]] هم [[عذاب الهی]] است و هم بشری. یکی از عذاب‌های دردناک [[خداوند]] در [[دنیا]] [[خزی]] و [[خفت]] و [[خواری]] است به‌ویژه برای گردنکشان: {{متن قرآن|قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ}}<ref>«با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه ۱۴.</ref>. | ||
*[[خزی]] بشری هم در قالب [[شرّ]] و [[سوء]] در [[قرآن]] مطرح شده است: {{متن قرآن|فَاتَّقُوا اللَّهَ وَلَا تُخْزُونِ فِي ضَيْفِي}}<ref>«و قوم او شتابان به سویش رو آوردند و (آنان) پیش از آن، کارهای زشت انجام می‌دادند؛ (لوط) گفت: ای قوم من! اینان دختران منند، آنان برای شما پاکیزه‌ترند، از خداوند پروا کنید و مرا در (کار) مهمانانم خوار نگردانید، آیا در میان شما مرد کاردانی نیست؟» سوره هود، آیه 78.</ref>. <ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۵۳.</ref>. | * [[خزی]] بشری هم در قالب [[شرّ]] و [[سوء]] در [[قرآن]] مطرح شده است: {{متن قرآن|فَاتَّقُوا اللَّهَ وَلَا تُخْزُونِ فِي ضَيْفِي}}<ref>«و قوم او شتابان به سویش رو آوردند و (آنان) پیش از آن، کارهای زشت انجام می‌دادند؛ (لوط) گفت: ای قوم من! اینان دختران منند، آنان برای شما پاکیزه‌ترند، از خداوند پروا کنید و مرا در (کار) مهمانانم خوار نگردانید، آیا در میان شما مرد کاردانی نیست؟» سوره هود، آیه 78.</ref>. <ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۵۳.</ref>. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: مدخل]] | [[رده: مدخل]] | ||
[[رده: خزی]] | [[رده: خزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۵۴
خزی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: خزی در قرآن - خزی در حدیث - خزی در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- سوء و بدی و در معرض بلا، شرّ و شهرت (سوء) قرارگرفتن[۱]. "اخزا" به معنای خوار و خفیف کردن، اهانت کردن، ذلیل کردن، مفتضح کردن[۲].
- ﴿قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ﴾[۳].
- خزی نوعی انکسار و شکست در انسان است که هم عامل درونی دارد و هم بیرونی. خزی درونی به معنای شرمندگی، از خود خجالت کشیدن و ناراحتی وجدان و جمع آن خزایاست. در دعا می‌خوانیم: « اَللَّهُمَّ اُحْشُرْنَا فِي زُمْرَتِهِ غَيْرَ خَزَايَا وَ لاَ نَادِمِينَ»[۴]. خزی بیرونی به معنای استخفاف، خفت و خواری است: ﴿رَبَّنَا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ﴾[۵]. [۶]همچنین خزی هم بلا و بدی دنیایی و هم آخرتی است: ﴿وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ﴾[۷].
- خزی دنیایی هم عذاب الهی است و هم بشری. یکی از عذاب‌های دردناک خداوند در دنیا خزی و خفت و خواری است به‌ویژه برای گردنکشان: ﴿قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ﴾[۸].
- خزی بشری هم در قالب شرّ و سوء در قرآن مطرح شده است: ﴿فَاتَّقُوا اللَّهَ وَلَا تُخْزُونِ فِي ضَيْفِي﴾[۹]. [۱۰].
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۸۸.
- ↑ احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۰۱.
- ↑ «با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه 14.
- ↑ نهج البلاغه، خطبه۱۰۶.
- ↑ «پروردگارا! هر که را به آتش (دوزخ) درآوری، خوار کرده‌ای» سوره آل عمران، آیه ۱۹۲.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۵۱.
- ↑ «روز رستخیز ما را خوار مگردان» سوره آل عمران، آیه ۱۹۴.
- ↑ «با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه ۱۴.
- ↑ «و قوم او شتابان به سویش رو آوردند و (آنان) پیش از آن، کارهای زشت انجام می‌دادند؛ (لوط) گفت: ای قوم من! اینان دختران منند، آنان برای شما پاکیزه‌ترند، از خداوند پروا کنید و مرا در (کار) مهمانانم خوار نگردانید، آیا در میان شما مرد کاردانی نیست؟» سوره هود، آیه 78.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۵۳.