خزی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-''']] == پانویس == {{پانویس}} +''']] {{پایان منابع}} == پانویس == {{پانویس}}))
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[خزی در قرآن]] - [[خزی در حدیث]] - [[خزی در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = خزی (پرسش)}}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ خزی در قرآن]] - [[خزی در حدیث]] - [[خزی در فقه سیاسی]] </div>
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[خزی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>


==مقدمه==
== مقدمه ==
* [[سوء]] و [[بدی]] و در معرض [[بلا]]، [[شرّ]] و [[شهرت]] ([[سوء]]) قرارگرفتن<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۸۸.</ref>. "اخزا" به معنای [[خوار]] و خفیف‌ کردن، اهانت‌ کردن، ذلیل‌ کردن، مفتضح ‌کردن<ref>احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۰۱.</ref>.
* [[سوء]] و [[بدی]] و در معرض [[بلا]]، [[شرّ]] و [[شهرت]] ([[سوء]]) قرارگرفتن<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۸۸.</ref>. "اخزا" به معنای [[خوار]] و خفیف‌ کردن، اهانت‌ کردن، ذلیل‌ کردن، مفتضح ‌کردن<ref>احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۰۱.</ref>.
*{{متن قرآن|قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ}}<ref>«با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه 14.</ref>.
*{{متن قرآن|قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ}}<ref>«با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه 14.</ref>.
*[[خزی]] نوعی انکسار و [[شکست]] در [[انسان]] است که هم عامل درونی دارد و هم بیرونی. [[خزی]] درونی به معنای [[شرمندگی]]، از خود خجالت ‌کشیدن و [[ناراحتی]] [[وجدان]] و جمع آن خزایاست. در [[دعا]] می‌خوانیم: {{متن حدیث| اَللَّهُمَّ اُحْشُرْنَا فِي زُمْرَتِهِ غَيْرَ خَزَايَا وَ لاَ نَادِمِينَ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه۱۰۶.</ref>. [[خزی]] بیرونی به معنای [[استخفاف]]، [[خفت]] و [[خواری]] است: {{متن قرآن|رَبَّنَا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ}}<ref>«پروردگارا! هر که را به آتش (دوزخ) درآوری، خوار کرده‌ای» سوره آل عمران، آیه ۱۹۲.</ref>. <ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۵۱.</ref>همچنین [[خزی]] هم [[بلا]] و [[بدی]] [[دنیایی]] و هم [[آخرتی]] است: {{متن قرآن|وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>«روز رستخیز ما را خوار مگردان» سوره آل عمران، آیه ۱۹۴.</ref>.
* [[خزی]] نوعی انکسار و [[شکست]] در [[انسان]] است که هم عامل درونی دارد و هم بیرونی. [[خزی]] درونی به معنای [[شرمندگی]]، از خود خجالت ‌کشیدن و [[ناراحتی]] [[وجدان]] و جمع آن خزایاست. در [[دعا]] می‌خوانیم: {{متن حدیث| اَللَّهُمَّ اُحْشُرْنَا فِي زُمْرَتِهِ غَيْرَ خَزَايَا وَ لاَ نَادِمِينَ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه۱۰۶.</ref>. [[خزی]] بیرونی به معنای [[استخفاف]]، [[خفت]] و [[خواری]] است: {{متن قرآن|رَبَّنَا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ}}<ref>«پروردگارا! هر که را به آتش (دوزخ) درآوری، خوار کرده‌ای» سوره آل عمران، آیه ۱۹۲.</ref>. <ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۵۱.</ref>همچنین [[خزی]] هم [[بلا]] و [[بدی]] [[دنیایی]] و هم [[آخرتی]] است: {{متن قرآن|وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>«روز رستخیز ما را خوار مگردان» سوره آل عمران، آیه ۱۹۴.</ref>.
*[[خزی]] [[دنیایی]] هم [[عذاب الهی]] است و هم بشری. یکی از عذاب‌های دردناک [[خداوند]] در [[دنیا]] [[خزی]] و [[خفت]] و [[خواری]] است به‌ویژه برای گردنکشان: {{متن قرآن|قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ}}<ref>«با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه ۱۴.</ref>.  
* [[خزی]] [[دنیایی]] هم [[عذاب الهی]] است و هم بشری. یکی از عذاب‌های دردناک [[خداوند]] در [[دنیا]] [[خزی]] و [[خفت]] و [[خواری]] است به‌ویژه برای گردنکشان: {{متن قرآن|قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ}}<ref>«با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه ۱۴.</ref>.  
*[[خزی]] بشری هم در قالب [[شرّ]] و [[سوء]] در [[قرآن]] مطرح شده است: {{متن قرآن|فَاتَّقُوا اللَّهَ وَلَا تُخْزُونِ فِي ضَيْفِي}}<ref>«و قوم او شتابان به سویش رو آوردند و (آنان) پیش از آن، کارهای زشت انجام می‌دادند؛ (لوط) گفت: ای قوم من! اینان دختران منند، آنان برای شما پاکیزه‌ترند، از خداوند پروا کنید و مرا در (کار) مهمانانم خوار نگردانید، آیا در میان شما مرد کاردانی نیست؟» سوره هود، آیه 78.</ref>‌. <ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۵۳.</ref>.
* [[خزی]] بشری هم در قالب [[شرّ]] و [[سوء]] در [[قرآن]] مطرح شده است: {{متن قرآن|فَاتَّقُوا اللَّهَ وَلَا تُخْزُونِ فِي ضَيْفِي}}<ref>«و قوم او شتابان به سویش رو آوردند و (آنان) پیش از آن، کارهای زشت انجام می‌دادند؛ (لوط) گفت: ای قوم من! اینان دختران منند، آنان برای شما پاکیزه‌ترند، از خداوند پروا کنید و مرا در (کار) مهمانانم خوار نگردانید، آیا در میان شما مرد کاردانی نیست؟» سوره هود، آیه 78.</ref>‌. <ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۵۳.</ref>.


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۵۴

مقدمه

  • سوء و بدی و در معرض بلا، شرّ و شهرت (سوء) قرارگرفتن[۱]. "اخزا" به معنای خوار و خفیف‌ کردن، اهانت‌ کردن، ذلیل‌ کردن، مفتضح ‌کردن[۲].
  • قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ[۳].
  • خزی نوعی انکسار و شکست در انسان است که هم عامل درونی دارد و هم بیرونی. خزی درونی به معنای شرمندگی، از خود خجالت ‌کشیدن و ناراحتی وجدان و جمع آن خزایاست. در دعا می‌خوانیم: « اَللَّهُمَّ اُحْشُرْنَا فِي زُمْرَتِهِ غَيْرَ خَزَايَا وَ لاَ نَادِمِينَ»[۴]. خزی بیرونی به معنای استخفاف، خفت و خواری است: رَبَّنَا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ[۵]. [۶]همچنین خزی هم بلا و بدی دنیایی و هم آخرتی است: وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ[۷].
  • خزی دنیایی هم عذاب الهی است و هم بشری. یکی از عذاب‌های دردناک خداوند در دنیا خزی و خفت و خواری است به‌ویژه برای گردنکشان: قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ[۸].
  • خزی بشری هم در قالب شرّ و سوء در قرآن مطرح شده است: فَاتَّقُوا اللَّهَ وَلَا تُخْزُونِ فِي ضَيْفِي[۹]‌. [۱۰].

منابع

پانویس

  1. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۸۸.
  2. احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۰۱.
  3. «با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه 14.
  4. نهج البلاغه، خطبه۱۰۶.
  5. «پروردگارا! هر که را به آتش (دوزخ) درآوری، خوار کرده‌ای» سوره آل عمران، آیه ۱۹۲.
  6. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۵۱.
  7. «روز رستخیز ما را خوار مگردان» سوره آل عمران، آیه ۱۹۴.
  8. «با آنان پیکار کنید تا خداوند آنها را به دست شما عذاب کند و خوارشان گرداند و شما را بر آنان پیروزی دهد و دل‌های گروهی مؤمن را خنک گرداند» سوره توبه، آیه ۱۴.
  9. «و قوم او شتابان به سویش رو آوردند و (آنان) پیش از آن، کارهای زشت انجام می‌دادند؛ (لوط) گفت: ای قوم من! اینان دختران منند، آنان برای شما پاکیزه‌ترند، از خداوند پروا کنید و مرا در (کار) مهمانانم خوار نگردانید، آیا در میان شما مرد کاردانی نیست؟» سوره هود، آیه 78.
  10. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۵۳.