شورش زط: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == ==' به '==') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[شورش زط در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
زُط‌ها گروهی از [[کارگران]] و جاشوهای [[هندی]] بودند که از مدت‌ها پیش در بنادر [[عراق]]، خصوصاً در منطقه [[بصره]]، به کار بارگیری و [[تخلیه]] کشتی‌ها مشغول بودند؛ اما [[بی‌نوایی]] و سختی‌های [[زندگی]]، آنان را به [[غارت]] و [[چپاول‌گری]] وا داشته بود. آنان بر سر راه کاروان‌ها و کشتی‌ها کمین می‌کردند و راه رسیدن [[ارزاق]] و کالاها را به [[بغداد]] می‌بستند و با اخاذی و باج‌گیری از بازرگانان موجب گرانی و ایجاد بازار سیاه در عراق شده بودند. [[معتصم]] در آغاز، [[احمد بن سعید باهلی]] را بر سر آنان فرستاد؛ اما آشوب‌گران [[زط احمد بن سعید]] را به‌سختی [[شکست]] دادند<ref>تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۷۲.</ref> و [[دستگاه خلافت]] را به‌شدت [[تهدید]] کردند. چندی بعد، معتصم یکی از [[سرداران]] مشهور [[عرب]] را به نام [[عجیف بن عنبسه]] با سپاهی بزرگ از [[ترکان]] و [[اعراب]] به [[جنگ]] زُط‌ها فرستاد. عُجیف برای درهم شکستن آنها در نزدیکی واسط اردو زد و آب را از نهرها و رودهایی که مسیر رفت و آمد آنها بود قطع کرد؛ سرانجام پس از نُه ماه جنگ، زط‌ها نیروی مادی و نظامی خود را از دست دادند و از عُجیف زنهار خواستند. وی آشوب‌گران را که [[دوازده]] هزار نفر بودند، با [[زنان]] و فرزندانشان دستگیر کرد و در [[روز]] عاشورای [[سال ۲۲۰ ق]]. به بغداد آورد<ref>الکامل، ج۶، ص۴۴۶.</ref>. معتصم که از وجود زط‌ها در بغداد بیمناک بود، آنان را به [[آسیای صغیر]] [[تبعید]] کرد. به [[سال ۲۴۱ ق]]. امپراتور [[روم]] شرقی آنان را [[اسیر]] کرد و به اروپا انتقال داد که در آنجا به کولی [[شهرت]] یافتند.<ref>[[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه]] ص ۹۳.</ref>. | زُط‌ها گروهی از [[کارگران]] و جاشوهای [[هندی]] بودند که از مدت‌ها پیش در بنادر [[عراق]]، خصوصاً در منطقه [[بصره]]، به کار بارگیری و [[تخلیه]] کشتی‌ها مشغول بودند؛ اما [[بی‌نوایی]] و سختی‌های [[زندگی]]، آنان را به [[غارت]] و [[چپاول‌گری]] وا داشته بود. آنان بر سر راه کاروان‌ها و کشتی‌ها کمین می‌کردند و راه رسیدن [[ارزاق]] و کالاها را به [[بغداد]] می‌بستند و با اخاذی و باج‌گیری از بازرگانان موجب گرانی و ایجاد بازار سیاه در عراق شده بودند. [[معتصم]] در آغاز، [[احمد بن سعید باهلی]] را بر سر آنان فرستاد؛ اما آشوب‌گران [[زط احمد بن سعید]] را به‌سختی [[شکست]] دادند<ref>تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۷۲.</ref> و [[دستگاه خلافت]] را به‌شدت [[تهدید]] کردند. چندی بعد، معتصم یکی از [[سرداران]] مشهور [[عرب]] را به نام [[عجیف بن عنبسه]] با سپاهی بزرگ از [[ترکان]] و [[اعراب]] به [[جنگ]] زُط‌ها فرستاد. عُجیف برای درهم شکستن آنها در نزدیکی واسط اردو زد و آب را از نهرها و رودهایی که مسیر رفت و آمد آنها بود قطع کرد؛ سرانجام پس از نُه ماه جنگ، زط‌ها نیروی مادی و نظامی خود را از دست دادند و از عُجیف زنهار خواستند. وی آشوب‌گران را که [[دوازده]] هزار نفر بودند، با [[زنان]] و فرزندانشان دستگیر کرد و در [[روز]] عاشورای [[سال ۲۲۰ ق]]. به بغداد آورد<ref>الکامل، ج۶، ص۴۴۶.</ref>. معتصم که از وجود زط‌ها در بغداد بیمناک بود، آنان را به [[آسیای صغیر]] [[تبعید]] کرد. به [[سال ۲۴۱ ق]]. امپراتور [[روم]] شرقی آنان را [[اسیر]] کرد و به اروپا انتقال داد که در آنجا به کولی [[شهرت]] یافتند.<ref>[[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه]] ص ۹۳.</ref>. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:IM009737.jpg|22px]] [[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|'''تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه''']] | # [[پرونده:IM009737.jpg|22px]] [[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|'''تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:شورش زط]] | [[رده:شورش زط]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۲
شورش زط از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: شورش زط در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
زُط‌ها گروهی از کارگران و جاشوهای هندی بودند که از مدت‌ها پیش در بنادر عراق، خصوصاً در منطقه بصره، به کار بارگیری و تخلیه کشتی‌ها مشغول بودند؛ اما بی‌نوایی و سختی‌های زندگی، آنان را به غارت و چپاول‌گری وا داشته بود. آنان بر سر راه کاروان‌ها و کشتی‌ها کمین می‌کردند و راه رسیدن ارزاق و کالاها را به بغداد می‌بستند و با اخاذی و باج‌گیری از بازرگانان موجب گرانی و ایجاد بازار سیاه در عراق شده بودند. معتصم در آغاز، احمد بن سعید باهلی را بر سر آنان فرستاد؛ اما آشوب‌گران زط احمد بن سعید را به‌سختی شکست دادند[۱] و دستگاه خلافت را به‌شدت تهدید کردند. چندی بعد، معتصم یکی از سرداران مشهور عرب را به نام عجیف بن عنبسه با سپاهی بزرگ از ترکان و اعراب به جنگ زُط‌ها فرستاد. عُجیف برای درهم شکستن آنها در نزدیکی واسط اردو زد و آب را از نهرها و رودهایی که مسیر رفت و آمد آنها بود قطع کرد؛ سرانجام پس از نُه ماه جنگ، زط‌ها نیروی مادی و نظامی خود را از دست دادند و از عُجیف زنهار خواستند. وی آشوب‌گران را که دوازده هزار نفر بودند، با زنان و فرزندانشان دستگیر کرد و در روز عاشورای سال ۲۲۰ ق. به بغداد آورد[۲]. معتصم که از وجود زط‌ها در بغداد بیمناک بود، آنان را به آسیای صغیر تبعید کرد. به سال ۲۴۱ ق. امپراتور روم شرقی آنان را اسیر کرد و به اروپا انتقال داد که در آنجا به کولی شهرت یافتند.[۳].
منابع
پانویس
- ↑ تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۷۲.
- ↑ الکامل، ج۶، ص۴۴۶.
- ↑ خضری، سید احمد رضا، تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه ص ۹۳.