رزق
این مدخل زیرشاخهٔ بحث رزق است. رزق از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: رزق در قرآن - رزق در فقه اسلامی - رزق در فقه سیاسی - رزق در معارف دعا و زیارات - رزق در معارف و سیره سجادی - رزق در کلام اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
واژه "رِزْق" اسم مصدر و به گفته برخی مفهومی شناخته شده و بی‌نیاز از تعریف است. [۱] و به معنای مصدری نیز به کار می‌رود. مصدر این ماده به فتح راء است. [۲]
معنای مصدری رزق عطا (بخشش) بوده [۳] و قیود "مطابقت با احتیاج مرزوق"، "کثرت" و "جریان" در آن ملحوظ‌اند و با این قیود از مفاهیم دیگری همچون احسان، انعام، اعطاء، حظّ، نصیب و انفاق متمایز می‌گردد. [۴] برخی در تبیین تطوّر لغوی رزق گفته‌اند که ابتدا در آن مفهوم عطا لحاظ شده و به غذا اختصاص داشته، از این رو در مواردی به کار می‌رفته که دهنده رزق معلوم باشد. سپس این معنا گسترش یافته و در هر غذایی به کار رفته که به انسان می‌رسد، گرچه دهنده آن معلوم نباشد. پس از آن نیز توسعه سومی در معنا پدید آمده و به هر نفعی که به کسی برسد، هر چند غذا نباشد اطلاق شده است،[۵] بنابراین می‌توان گفت رزق به معنای چیزی است که از آن بهره برده می‌شود [۶] و مصادیق آن به طور کلی به دو گونه ظاهری مانند رزق ابدان و باطنی مانند علوم و معارف برای قلوب و نفوس قسمت می‌شوند[۷].[۸]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ المحیط فی اللغه، ج ۵، ص ۳۰۳؛ لسان العرب، ج ۱۰، ص ۱۱۵، "رزق".
- ↑ لسان العرب، ج ۱۰، ص ۱۱۵، "رزق".
- ↑ لسان العرب، ج ۱۰، ص ۱۱۶.
- ↑ التحقیق، ج ۴، ص ۱۰۲ـ۱۰۳، "رزق".
- ↑ المیزان، ج ۳، ص ۱۳۷.
- ↑ الصحاح، ج ۴، ص ۱۴۸۱، "رزق".
- ↑ لسان العرب، ج ۱۰، ص ۱۱۵، "رزق".
- ↑ اسحاق‌نیا تربتی و موسوی؛ مقاله «رزق»؛ دائرة المعارف قرآن کریم، ج۱۳.