عزت در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - 'jpg|22px]]، 22px [[')
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| موضوع مرتبط = عزت
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[عزت]]''' است. "'''[[عزت]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| عنوان مدخل  = [[عزت]]
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| مداخل مرتبط = [[عزت در قرآن]] - [[عزت در معارف دعا و زیارات]] - [[عزت در معارف و سیره نبوی]] - [[عزت در معارف و سیره سجادی]] - [[عزت در جامعه‌شناسی اسلامی]]
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عزت در قرآن]] - [[عزت در معارف دعا و زیارات]] - [[عزت در معارف و سیره نبوی]] - [[عزت در معارف و سیره سجادی]] - [[عزت در جامعه‌شناسی اسلامی]]</div>
| پرسش مرتبط  =  
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[پیامبر اسلام]] با [[پیام]] {{متن حدیث|قُولُوا لَا إِلَهَ‏ إِلَّا اللَّهُ‏ تُفْلِحُوا}} درصدد برآمد تا هر آنچه را که از [[انسان]] سلب [[اختیار]] و [[اراده]] و [[انتخاب]] [[فضایل]] [[انسانی]] می‌کند و هر آنچه انسان را از کسب [[عقاید]] و [[حقایق]] و [[معارف]] حقه بازمی‌دارد، [[نجات]] دهد تا از این طریق انسان بتواند [[لباس]] [[ذلت]] و [[خفت]] و [[بردگی]] را از تن بیرون آورد و بتواند [[آزاد]]، [[فکر]] و [[اندیشه]] کند و [[فطرت]] خفته خود را بیدار نموده و با این [[بیداری]] به [[حقیقت]] برسد و خود انتخابگر راه [[حق]] و [[هدایت]] شود.
[[پیامبر اسلام]] با [[پیام]] {{متن حدیث|قُولُوا لَا إِلَهَ‏ إِلَّا اللَّهُ‏ تُفْلِحُوا}} درصدد برآمد تا هر آنچه را که از [[انسان]] سلب [[اختیار]] و [[اراده]] و [[انتخاب]] [[فضایل]] [[انسانی]] می‌کند و هر آنچه انسان را از کسب [[عقاید]] و [[حقایق]] و [[معارف]] حقه بازمی‌دارد، [[نجات]] دهد تا از این طریق انسان بتواند [[لباس]] [[ذلت]] و [[خفت]] و [[بردگی]] را از تن بیرون آورد و بتواند [[آزاد]]، [[فکر]] و [[اندیشه]] کند و [[فطرت]] خفته خود را بیدار نموده و با این [[بیداری]] به [[حقیقت]] برسد و خود انتخابگر راه [[حق]] و [[هدایت]] شود.


خط ۱۳: خط ۱۳:
در [[تفکر]] [[اسلامی]] وجود فضای [[آزاد]] برای تفکر و [[اندیشه]] زمینه را برای [[شکوفایی استعدادها]] و پرورش نیروی [[فکر]] و اندیشه فراهم می‌سازد<ref>مارسل بوازار، اسلام و حقوق بشر، ترجمه محسن مؤیدی (تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵) ص۶۲.</ref>. به همین جهت [[آیه شریفه]] می‌فرماید: {{متن قرآن|إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا}}<ref>«ما به او راه را نشان داده‌ایم خواه سپاسگزار باشد یا ناسپاس» سوره انسان، آیه ۳.</ref>. به عبارت دیگر، در تفکر اسلامی اصل [[آزادی]] به عنوان یک [[ضرورت]] [[حقیقی]] برای [[انسان]] مطرح است. [[پیامبر اسلام]] نیز زمانی که در [[مکه]] با [[بت‌پرستی]] [[مبارزه]] می‌کرد به [[آزادی عقیده]] [[احترام]] گذاشت، هر چند [[کفر]] آنان مطلوبش نبود؛ لذا به آنان فرمود: {{متن قرآن|لَكُمْ دِينُكُمْ وَلِيَ دِينِ}}<ref>«دین شما از شما و دین من از من» سوره کافرون، آیه ۶.</ref>، و هم در [[مدینه]] به آنان فرمود: {{متن قرآن|لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ}}<ref>«در (کار) دین هیچ اکراهی نیست» سوره بقره، آیه ۲۵۶.</ref>. [[خداوند]] تحولات و طی نمودن مراحل [[ترقی]] و [[تکامل]] را مترتب بر اصل [[اختیار]] و آزادی و [[انتخاب]] کرده است: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ}}<ref>«بی‌گمان خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمی‌کند (و از آنان نمی‌ستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند» سوره رعد، آیه ۱۱.</ref>.
در [[تفکر]] [[اسلامی]] وجود فضای [[آزاد]] برای تفکر و [[اندیشه]] زمینه را برای [[شکوفایی استعدادها]] و پرورش نیروی [[فکر]] و اندیشه فراهم می‌سازد<ref>مارسل بوازار، اسلام و حقوق بشر، ترجمه محسن مؤیدی (تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵) ص۶۲.</ref>. به همین جهت [[آیه شریفه]] می‌فرماید: {{متن قرآن|إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا}}<ref>«ما به او راه را نشان داده‌ایم خواه سپاسگزار باشد یا ناسپاس» سوره انسان، آیه ۳.</ref>. به عبارت دیگر، در تفکر اسلامی اصل [[آزادی]] به عنوان یک [[ضرورت]] [[حقیقی]] برای [[انسان]] مطرح است. [[پیامبر اسلام]] نیز زمانی که در [[مکه]] با [[بت‌پرستی]] [[مبارزه]] می‌کرد به [[آزادی عقیده]] [[احترام]] گذاشت، هر چند [[کفر]] آنان مطلوبش نبود؛ لذا به آنان فرمود: {{متن قرآن|لَكُمْ دِينُكُمْ وَلِيَ دِينِ}}<ref>«دین شما از شما و دین من از من» سوره کافرون، آیه ۶.</ref>، و هم در [[مدینه]] به آنان فرمود: {{متن قرآن|لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ}}<ref>«در (کار) دین هیچ اکراهی نیست» سوره بقره، آیه ۲۵۶.</ref>. [[خداوند]] تحولات و طی نمودن مراحل [[ترقی]] و [[تکامل]] را مترتب بر اصل [[اختیار]] و آزادی و [[انتخاب]] کرده است: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ}}<ref>«بی‌گمان خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمی‌کند (و از آنان نمی‌ستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند» سوره رعد، آیه ۱۱.</ref>.


اصل آزادی مبدأ و منشأ [[دفاع]] هر شخصی از «ذات خود» و خود را «خواستن» و برای «خود خواستن» است و الاّ اگر انسان [[احساس نیاز]] به آزادی در وجودش نباشد، [[احساس]] [[استقلال]] را در خود نمی‌تواند داشته باشد، به همین جهت در [[اسلام]] اصل بر [[حرّیت]] است نه [[بردگی]]، و اگر اسلام احکامی را در مورد بردگان دارد، اولاً این [[احکام امضایی]] است و ثانیاً بیش از هر چیز، جهت‌گیری این [[احکام]]، در جهت [[آزادی بردگان]] و رعایت [[حقوق]] آنان است. نظیر راه‌ها و اسباب مختلفی که [[اسلام]] برای [[آزادی بردگان]] در احکامی نظیر [[کفاره]] [[روزه]] [[واجب]] در [[افطار]] عمدی یا کفاره «[[یمین]]» و «ظهار» و «ایلاء» و «[[نذر]]» قرار داده است<ref>ر.ک: محمد بن حسن حر عاملی، وسایل الشیعه، محمدباقر مجلسی، بحارالانوار (بیروت: دار احیاءالتراث العربی، ۱۴۰۳ق).</ref>.
اصل آزادی مبدأ و منشأ [[دفاع]] هر شخصی از «ذات خود» و خود را «خواستن» و برای «خود خواستن» است و الاّ اگر انسان [[احساس نیاز]] به آزادی در وجودش نباشد، [[احساس]] [[استقلال]] را در خود نمی‌تواند داشته باشد، به همین جهت در [[اسلام]] اصل بر [[حرّیت]] است نه [[بردگی]]، و اگر اسلام احکامی را در مورد بردگان دارد، اولاً این [[احکام امضایی]] است و ثانیاً بیش از هر چیز، جهت‌گیری این [[احکام]]، در جهت [[آزادی بردگان]] و رعایت [[حقوق]] آنان است. نظیر راه‌ها و اسباب مختلفی که [[اسلام]] برای [[آزادی بردگان]] در احکامی نظیر [[کفاره]] [[روزه]] [[واجب]] در [[افطار]] عمدی یا کفاره «[[یمین]]» و «ظهار» و «ایلاء» و «[[نذر]]» قرار داده است<ref>ر. ک: محمد بن حسن حر عاملی، وسایل الشیعه، محمدباقر مجلسی، بحارالانوار (بیروت: دار احیاءالتراث العربی، ۱۴۰۳ق).</ref>.


[[رسول خدا]]{{صل}} نیز فرمود: «اینان را [[غلام]] یا [[بنده]] خطاب نکنید بلکه همه آنان را مولا و [[سرور]] بنامید»<ref>اسدالله مبشری، حقوق بشر (تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی‌تا)، ص۱۷۱.</ref>. نیز فرمود: «هرکس مؤمنی را [[آزاد]] کند، در مقابل هر عضو آن بنده، عضوی از او از [[آتش دوزخ]] آزاد می‌گردد»<ref>اسدالله مبشری، حقوق بشر، ص۱۷۱.</ref>.
[[رسول خدا]] {{صل}} نیز فرمود: «اینان را [[غلام]] یا [[بنده]] خطاب نکنید بلکه همه آنان را مولا و [[سرور]] بنامید»<ref>اسدالله مبشری، حقوق بشر (تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی‌تا)، ص۱۷۱.</ref>. نیز فرمود: «هرکس مؤمنی را [[آزاد]] کند، در مقابل هر عضو آن بنده، عضوی از او از [[آتش دوزخ]] آزاد می‌گردد»<ref>اسدالله مبشری، حقوق بشر، ص۱۷۱.</ref>.


همچنین در [[روایات]] است که [[پیامبر]] در [[تشییع]] یک [[یهودی]] شرکت کرد و زمانی که فردی از [[مسلمانان]] [[اعتراض]] کرد که چرا شما در تشییع یک یهودی شرکت دارید، فرمود مگر او یک [[انسان]] نیست<ref>صحیح بخاری، ج۱، ص۲۲۸.</ref>.<ref>[[مرتضی یوسفی‌راد|یوسفی‌راد، مرتضی]]، [[مبانی انسان‌شناختی سیره سیاسی نبوی (مقاله)|مقاله «مبانی انسان‌شناختی سیره سیاسی نبوی»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره سیاسی پیامبر اعظم]] ص ۵۲.</ref>
همچنین در [[روایات]] است که [[پیامبر]] در [[تشییع]] یک [[یهودی]] شرکت کرد و زمانی که فردی از [[مسلمانان]] [[اعتراض]] کرد که چرا شما در تشییع یک یهودی شرکت دارید، فرمود مگر او یک [[انسان]] نیست<ref>صحیح بخاری، ج۱، ص۲۲۸.</ref>.<ref>[[مرتضی یوسفی‌راد|یوسفی‌راد، مرتضی]]، [[مبانی انسان‌شناختی سیره سیاسی نبوی (مقاله)|مقاله «مبانی انسان‌شناختی سیره سیاسی نبوی»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره سیاسی پیامبر اعظم]] ص ۵۲.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== پرسش مستقیم ==
 
==پرسش مستقیم==
[[اصل رهایی انسان از ذلت به‌عنوان سیره پیامبر خاتم در احیای کرامت انسانی به چه معناست؟ (پرسش)]]
[[اصل رهایی انسان از ذلت به‌عنوان سیره پیامبر خاتم در احیای کرامت انسانی به چه معناست؟ (پرسش)]]
{{پایان مدخل‌ وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده: 1100627.jpg|22px]] [[مرتضی یوسفی‌راد|یوسفی‌راد، مرتضی]]، [[مبانی انسان‌شناختی سیره سیاسی نبوی (مقاله)|مقاله «مبانی انسان‌شناختی سیره سیاسی نبوی»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|'''سیره سیاسی پیامبر اعظم''']]
# [[پرونده: 1100627.jpg|22px]] [[مرتضی یوسفی‌راد|یوسفی‌راد، مرتضی]]، [[مبانی انسان‌شناختی سیره سیاسی نبوی (مقاله)|مقاله «مبانی انسان‌شناختی سیره سیاسی نبوی»]]، [[سیره سیاسی پیامبر اعظم (کتاب)|'''سیره سیاسی پیامبر اعظم''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:عزت]]
[[رده:عزت]]
[[رده:مدخل]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش