کارکردهای نبوت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '{{عربی| {{متن قرآن' به '{{متن قرآن')
 
(۴۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
{{نبوت}}
{{نبوت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
{{مدخل مرتبط
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[نبوت]]''' است. "'''کارکردهای نبوت'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = نبوت
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| عنوان مدخل  = کارکردهای نبوت
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[کارکردهای نبوت در قرآن]] | [[کارکردهای نبوت در حدیث]] | [[کارکردهای نبوت در کلام اسلامی]] | [[کارکردهای نبوت در فلسفه اسلامی]] | [[کارکردهای نبوت در عرفان اسلامی]]</div>
| مداخل مرتبط = [[کارکردهای نبوت در قرآن]] - [[کارکردهای نبوت در حدیث]] - [[کارکردهای نبوت در کلام اسلامی]] - [[کارکردهای نبوت در فلسفه اسلامی]] - [[کارکردهای نبوت در عرفان اسلامی]]
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| پرسش مرتبط  = کارکردهای نبوت (پرسش)
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[کارکردهای نبوت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
}}
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


'''کارکردهای نبوت''' به معنای فواید و آثار مترتب بر [[نبوت]] [[پیامبران]] است.
'''کارکردهای [[نبوت]]''' به معنای فواید و آثار مترتب بر [[نبوت]] [[پیامبران]] است.


== کارکردهای [[نبوت]] از دیدگاه [[خواجه نصیر طوسی]] ==
* [[خواجه نصیرالدین طوسی]]، ۹ وجه از وجوه [[حسن]] [[بعثت]] را در [[کتاب]] [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] ذکر کرده است:
# [[عقل]]، در حوزه مسائلی که خود بر [[درک]] آن تواناست، از سوی [[وحی]] [[تأیید]] و تقویت می‌شود و در حوزه‌ای که راهی به آن ندارد، [[معارف]] لازم به [[انسان]] ارائه می‌‌گردد.
# [[آدمی]]، همواره احتمال می‌دهد فعل او مورد [[رضایت]] مولایش نباشد، با ارسال [[پیامبران]]، این [[ترس]] رخت بر می‌بندد <ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|آموزش کلام اسلامی، ج۲]]، ج۲، ص ۱۵.</ref>.
# [[عقل]]، از [[درک]] [[حسن و قبح]] گروهی از [[افعال]] [[ناتوان]] و [[نیازمند]] [[وحی]] است.
# [[عقل]] به‌ [[تنهایی]] نمی‌تواند از سود یا زیان بسیاری از امور "مانند خوراکی و دارو" [[آگاه]] شود.
# رفع نیاز [[بشر]] به [[قوانین]] اصلاح‌ کنند؛ [[روابط اجتماعی]]
# [[شکوفایی]] استعدادهای [[علمی]]
# [[آموزش]] صنایع و [[فنون]]
# [[تعلیم]] [[حکمت عملی]] "[[اخلاق]] و [[سیاست]]"
# [[تعلیم]] [[واجبات]] و [[محرمات]] [[شرعی]] <ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|آموزش کلام اسلامی، ج۲]]، ج۲، ص ۱۶.</ref>.
* وجه اول و پنجم و هشتم پس از تکمیل و بازسازی به‌ صورت دلایلی بر [[ضرورت]] [[بعثت|بعثت پیامبران]] ارائه شده‌اند. و وجه چهارم و هفتم از فواید و اهداف اصلی و ذاتی [[بعثت پیامبران]] نیستند.


== کارکردهای نبوت از دیدگاه خواجه نصیر طوسی==
== مهم‌ترین فواید [[بعثت پیامبران]] ==
[[خواجه نصیرالدین طوسی]]، ۹ وجه از وجوه حسن بعثت را در کتاب [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] ذکر کرده است:
# ارائه عمیق‌ترین [[اندیشه‌ها]] در باب [[شناخت]] [[آفریدگار]]:بسیارى از مطالب هست که [[عقل انسان]]، توانایى [[درک]] آنها را دارد ولى یا نیاز به [[گذشت]] زمان و تجارب فراوان دارد و یا در اثر اهتمام افراد به امور مادى و [[غلبه]] گرایشهاى حیوانى بر ایشان مورد [[غفلت]] و فراموشى قرار مى‌گیرد و یا در اثر بدآموزیها و [[تبلیغات سوء]]، بر توده هاى [[مردم]]، [[پنهان]] مى‌ماند. چنین مطالبى نیز به‌وسیله [[انبیاء]]، بیان مى‌گردد و با تذکرات و یادآوریهاى پى در پى، از فراموش شدن کلى آنها جلوگیرى بعمل مى‌آید و با آموزشهاى صحیح و منطقى، جلوى مغالطات و بدآموزی‌ها گرفته مى‌شود. از اینجا نکته نامیده شدن [[انبیاء]] به "مذکر" و "نذیر" و نامیده شدن [[قرآن کریم]] به "ذِکر" و "[[تذکره]]" روشن مى‌گردد. [[امیرمؤمنان]] {{ع}} در [[مقام]] بیان حکمت‌هاى [[بعثت]] [[انبیاء]] مى‌فرماید: "خداى [[متعال]]، [[پیامبران]] خود را پى در پى فرستاد تا وفادارى به [[پیمان]] [[فطرت]] را از [[مردم]] بخواهند، و نعمت‌هاى فراموش شده را به یادشان آورند، و با [[تبلیغ]] و بیان حقایق، [[حجت]] را برایشان تمام کنند"<ref>{{متن حدیث|لِیَسْتَأدُوهم میثاقَ فِطْرَته، و یُذکِّروهم مَنْسِىَّ نِعْمتِه، و یَحتجّوا عَلَیْهم بِالتّبلیغ}}</ref><ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید</ref>.
#عقل، در حوزه مسائلی که خود بر درک آن تواناست، از سوی [[وحی]] تأیید و تقویت می‌شود و در حوزه‌ای که راهی به آن ندارد، معارف لازم به انسان ارائه می گردد.
# ارائه معارفی ژرف درباره [[حقیقت انسان]]
#آدمی، همواره احتمال می‌دهد فعل او مورد رضایت مولایش نباشد، با ارسال [[پیامبران]]، این ترس رخت بر می‌بندد <ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|آموزش کلام اسلامی، ج۲]]، ج۲، ص ۱۵.</ref>.
# عرضه آموزه‌های بلند درباره [[جهان هستی]]
#عقل، از درک حسن و قبح گروهی از افعال ناتوان و نیازمند وحی است.
# ارائه [[تعالیم]] حیات‌بخش [[اخلاقی]]
#عقل به‌ تنهایی نمی‌تواند از سود یا زیان بسیاری از امور "مانند خوراکی و دارو" آگاه شود.
# تشریح [[قوانین]] و [[احکام]] فردی و [[اجتماعی]]
#رفع نیاز بشر به قوانین اصلاح‌ کنند؛ روابط اجتماعی
# تحقق الگوهای [[عینی]] [[کمال انسانی]]: یکى از مهمترین عوامل [[تربیت]] و [[رشد]] و [[تکامل انسان]]، وجود [[الگو]] و نمونه [[رفتار]] است که اهمیت آن، در مباحث روانشناسى به ثبوت رسیده است. [[انبیاء]] الهى به‌عنوان انسان‌هاى کامل و [[تربیت]] شده الهى، این نقش را به [[بهترین]] وجهى ایفاء مى‌کنند و علاوه بر تعلیمات و آموزش‌هاى مختلف، به [[تربیت]] و [[تزکیه]] [[مردم]] نیز مى‌پردازند. و مى‌دانیم که در [[قرآن کریم]] "[[تعلیم و تزکیه]]" توأماً ذکر شده و حتى در بعضى از موارد "[[تزکیه]]" مقدم بر "[[تعلیم]]" آمده است. <ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید</ref>.
#شکوفایی استعدادهای علمی
# بسط [[عدالت اجتماعی]] و [[رهبری سیاسی]] و [[اجتماعی]] <ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|آموزش کلام اسلامی، ج۲]]، ج۲، ص ۱۷ و ۱۸.</ref>: یکى دیگر از [[برکات]] وجود [[انبیاء]] در میان [[مردم]] این است که در صورت فراهم بودن شرایط لازم، رهبرى اجتماعى و سیاسى و قضائى [[مردم]] را به عهده مى‌گیرند. و بدیهى است که [[رهبر معصوم]]، یکى از بزرگترین نعمت‌هاى الهى براى [[جامعه]] مى‌باشد و به‌وسیله او جلو بسیارى از نابسامانیهاى اجتماعى گرفته مى‌شود و [[جامعه]] از [[اختلاف]] و پراکندگى و کجروى [[نجات]] مى‌یابد و به سوى کمال مطلوب رهبرى مى‌گردد<ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید</ref>.
#آموزش صنایع و فنون
#تعلیم حکمت عملی "اخلاق و سیاست"
#تعلیم واجبات و محرمات شرعی <ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|آموزش کلام اسلامی، ج۲]]، ج۲، ص ۱۶.</ref>.
وجه اول و پنجم و هشتم پس از تکمیل و بازسازی به‌ صورت دلایلی بر ضرورت [[بعثت|بعثت پیامبران]] ارائه شده‌اند. و وجه چهارم و هفتم از فواید و اهداف اصلی و ذاتی بعثت پیامبران نیستند.
==مهم‌ترین فواید بعثت پیامبران==
#ارائه عمیق‌ترین اندیشه‌ها در باب شناخت آفریدگار
بسیارى از مطالب هست که عقل انسان، توانایى درک آنها را دارد ولى یا نیاز به گذشت زمان و تجارب فراوان دارد و یا در اثر اهتمام افراد به امور مادى و غلبه گرایشهاى حیوانى بر ایشان مورد غفلت و فراموشى قرار مى‌گیرد و یا در اثر بدآموزیها و تبلیغات سوء، بر توده هاى مردم، پنهان مى‌ماند. چنین مطالبى نیز بوسیله انبیاء، بیان مى‌گردد و با تذکرات و یادآوریهاى پى در پى، از فراموش شدن کلى آنها جلوگیرى بعمل مى‌آید و با آموزشهاى صحیح و منطقى، جلوى مغالطات و بدآموزیها گرفته مى‌شود. از اینجا نکته نامیده شدن انبیاء به «مذکر» و «نذیر» و نامیده شدن قرآن کریم به «ذِکر» و «تذکره» روشن مى‌گردد. امیرمؤمنان (علیه السلام) در مقام بیان حکمتهاى بعثت انبیاء مى‌فرماید: «لِیَسْتَأدُوهم میثاقَ فِطْرَته، و یُذکِّروهم مَنْسِىَّ نِعْمتِه، و یَحتجّوا عَلَیْهم بِالتّبلیغ» یعنى خداى متعال، پیامبران خود را پى در پى فرستاد تا وفادارى به پیمان فطرت را از مردم بخواهند، و نعمتهاى فراموش شده را به یادشان آورند، و با تبلیغ و بیان حقایق، حجت را برایشان تمام کنند. <ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید</ref>.
# ارائه معارفی ژرف درباره حقیقت انسان
# عرضه آموزه‌های بلند درباره جهان هستی
# ارائه تعالیم حیات‌بخش اخلاقی
# تشریح قوانین و احکام فردی و اجتماعی
# تحقق الگوهای عینی کمال انسانی
یکى از مهمترین عوامل تربیت و رشد و تکامل انسان، وجود الگو و نمونه رفتار است که اهمیت آن، در مباحث روانشناسى به ثبوت رسیده است. انبیاء الهى بعنوان انسانهاى کامل و تربیت شده الهى، این نقش را به بهترین وجهى ایفاء مى‌کنند و علاوه بر تعلیمات و آموزشهاى مختلف، به تربیت و تزکیه مردم نیز مى‌پردازند. و مى‌دانیم که در قرآن کریم «تعلیم و تزکیه» توأماً ذکر شده و حتى در بعضى از موارد «تزکیه» مقدم بر «تعلیم» آمده است. <ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید</ref>.
# بسط عدالت اجتماعی و رهبری سیاسی و اجتماعی <ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|آموزش کلام اسلامی، ج۲]]، ج۲، ص ۱۷ و ۱۸.</ref>.
یکى دیگر از برکات وجود انبیاء در میان مردم این است که در صورت فراهم بودن شرایط لازم، رهبرى اجتماعى و سیاسى و قضائى مردم را به عهده مى‌گیرند. و بدیهى است که رهبر معصوم، یکى از بزرگترین نعمتهاى الهى براى جامعه مى‌باشد و بوسیله او جلو بسیارى از نابسامانیهاى اجتماعى گرفته مى‌شود و جامعه از اختلاف و پراکندگى و کجروى نجات مى‌یابد و به سوى کمال مطلوب رهبرى مى‌گردد. <ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید</ref>.


==دلیل نیازمندی به نبوت==
== [[دلیل]] [[نیازمندی]] به [[نبوت]] ==
اگر قبول کنیم زندگی بشر با مردنش در این دنیا پایان نمی‌پذیرد و نشئه دیگری وجود دارد، بدون شک علم و عقل بشر برای تحقیق در مسائل آخرت و تشخیص منافع و مضراتش کافی نیست. حتی اصل وجود چنین جهانی نه صد درصد قابل‌ اثبات است و نه صد درصد قابل نفی. لذا نیاز به [[انبیا]] در مسائل اخروی جای بحثی ندارد. اما علاوه بر این، قرآن، مسئله زندگی دنیا را هم از نظر هدف انبیا مطرح می‌کند: {{متن قرآن|...لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْط}} }} و در جاهای دیگر "شناخت خداوند" را هم ذکر می‌کند. پس قرآن، وجود [[پیامبران]] را برای برقراری عدالت لازم و ضروری می‌داند. از نظر علمی و مطالعات اجتماعی چنین ضرورتی هست.
* اگر قبول کنیم [[زندگی]] [[بشر]] با مردنش در این [[دنیا]] پایان نمی‌پذیرد و نشئه دیگری وجود دارد، بدون [[شک]] [[علم]] و [[عقل]] [[بشر]] برای [[تحقیق]] در مسائل [[آخرت]] و تشخیص [[منافع]] و مضراتش کافی نیست. حتی اصل وجود چنین جهانی نه [[صد]] درصد قابل‌ [[اثبات]] است و نه [[صد]] درصد قابل [[نفی]]. لذا نیاز به [[انبیا]] در مسائل [[اخروی]] جای بحثی ندارد. اما علاوه بر این، [[قرآن]]، مسئله [[زندگی دنیا]] را هم از نظر [[هدف]] [[انبیا]] مطرح می‌کند: {{متن قرآن|...لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْط}} و در جاهای دیگر "[[شناخت خداوند]]" را هم ذکر می‌کند. پس [[قرآن]]، وجود [[پیامبران]] را برای [[برقراری عدالت]] لازم و ضروری می‌داند. از نظر [[علمی]] و مطالعات [[اجتماعی]] چنین ضرورتی هست.
بشر به‌ حکم غریزه اجبار ندارد زندگی‌اش اجتماعی باشد برخلاف حیوان‌های اجتماعی که از طرف خود خلقت و طبیعت، مسخر و مجبورند که اجتماعی زندگی کنند، یعنی لزومی نیست وظیفه‌اش را با تعلیم و تربیت یاد بگیرد بلکه راه خودش را اجباراً می‌داند <ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی، ج۲]]، ص ۷۰-۷۲.</ref>. اما این نقص در بشر هست و به او این غریزه داده نشده است. آن وقت بشر به موجب همین اختیار، امکان تخلف از وظیفه، همیشه برایش هست و دنبال هدف‌های خودش می‌رود و نه دنبال مصلحت اجتماع، برخلاف حیوان اجتماعی. بشر نیاز دارد به یک هدایت و رهبری که او را به‌سوی مصالح اجتماعی‌اش هدایت و رهبری کند و نیازمند است به یک قوه حاکم بر وجودش که او را به دنبال مصالح اجتماعی بفرستد که همان ایمان باشد. <ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی، ج۲]]، ص ۷۳ و ۷۴.</ref>.
* [[بشر]] به‌ [[حکم]] [[غریزه]] [[اجبار]] ندارد زندگی‌اش [[اجتماعی]] باشد برخلاف حیوان‌های [[اجتماعی]] که از طرف خود [[خلقت]] و [[طبیعت]]، مسخر و مجبورند که [[اجتماعی]] [[زندگی]] کنند، یعنی لزومی نیست وظیفه‌اش را با [[تعلیم و تربیت]] یاد بگیرد بلکه راه خودش را اجباراً می‌داند <ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی، ج۲]]، ص ۷۰-۷۲.</ref>. اما این [[نقص]] در [[بشر]] هست و به او این [[غریزه]] داده نشده است. آن وقت [[بشر]] به موجب همین [[اختیار]]، امکان [[تخلف]] از [[وظیفه]]، همیشه برایش هست و دنبال هدف‌های خودش می‌رود و نه دنبال [[مصلحت]] [[اجتماع]]، برخلاف حیوان [[اجتماعی]]. [[بشر]] نیاز دارد به یک [[هدایت]] و [[رهبری]] که او را به‌سوی [[مصالح]] اجتماعی‌اش [[هدایت]] و [[رهبری]] کند و [[نیازمند]] است به یک [[قوه]] [[حاکم]] بر وجودش که او را به دنبال [[مصالح اجتماعی]] بفرستد که همان [[ایمان]] باشد. <ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی، ج۲]]، ص ۷۳ و ۷۴.</ref>.


==منابع==
== جستارهای وابسته ==
{{ستون-شروع|2}}
{{مدخل وابسته}}
* [[پرونده:426310763.jpg|22px]] [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|'''کلام نوین اسلامی''']]؛
* [[اتصال نبوت‌ها]]
* [[پرونده:33456.jpg|22px]] [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، [[راه و راهنماشناسی (کتاب)|'''راه و راهنماشناسی''']]؛
* [[پرونده:1233456.jpg|22px]] [[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|'''آموزش کلام اسلامی ج۲''']]؛
* [[پرونده:Ka2-m17 91815.jpg|22px]] [[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|'''کلام تطبیقی ج۲''']]؛
* [[پرونده:1368921.jpg|22px]] [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)|'''انسان‌شناسی''']].
* [[پرونده:1368903.jpg|22px]] [[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]؛ [[امیر دیوانی|دیوانی، امیر]]، [[معارف اسلامی ج۲ (کتاب)|'''معارف اسلامی ج۲''']]؛
{{پایان}}
 
==جستارهای وابسته==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{ستون-شروع|7}}
* [[پیامبر]] ([[نبی]])
* [[نبوت در قرآن]]
* [[نبوت در حدیث]]
* [[نبوت در کلام اسلامی]]
* [[نبوت در حکمت اسلامی]]
* [[نبوت در عرفان اسلامی]]
* [[نبوت در فلسفه دین]]
* [[نبوت از دیدگاه برون‌دینی]]
* [[نبوت مطلق]]
* [[نبوت مقید]]
* [[نبوت خاصه]]
* [[نبوت عامه]]
* [[نبوت تشريعى]]
* [[نبوت تبلیغی]]
* [[شؤون نبوت]]
* [[کارکردهای نبوت]]
* [[تکثر نبوت]]
* [[اهداف نبوت]]
* [[اثبات نبوت]]
* [[اثبات نبوت]]
* [[مقام نبوت]]
* [[درجه نبوت]]
* [[فلسفه بعثت]]
* [[وجوب بعثت]]
* [[نبوت زن]]
* [[نبوت مشترکه]]
* [[اتصال نبوت ها]]
* [[اجتبای نبوت]]
* [[اجتبای نبوت]]
* [[احادیث نبوت]]
* [[احکام نبوت]]
* [[ادعای نبوت]]
* [[ادعای نبوت]]
* [[امامت]]
* [[انقطاع نبوت]]
* [[انقطاع نبوت]]
* [[اهداف نبوت]]
* [[آیات نبوت]]
* [[آیات نبوت]]
* [[احادیث نبوت]]
* [[بقای نبوت]]
* [[بقای نبوت]]
* [[پیامبر]] ([[نبی]])
* [[تجدید نبوت]]
* [[تجدید نبوت]]
* [[تعلیم غیبی به غیر نبی]]
* [[تعلیم غیبی به غیر نبی]]
* [[احکام نبوت]]
* [[تکثر نبوت]]
* [[حقیقت نبوت]]
* [[ختم نبوت]]
* [[خصایص نبوت]]
* [[خصایص نبوت]]
* [[درجه نبوت]]
* [[رسالت]]
* [[شأن پیامبر]]
* [[شؤون نبوت]]
* [[ضرورت نبوت]]
* [[ضروریات نبوت]]
* [[ضروریات نبوت]]
* [[ضرورت نبوت]]
* [[فعل پیامبر]]
* [[بعثت]]
* [[فلسفه بعثت]]
* [[وجوب بعثت]]
* [[قدم نبوت]]
* [[قدم نبوت]]
* [[کارکردهای نبوت]]
* [[کثرت پیامبر]]
* [[کمال نبوت]]
* [[کمال نبوت]]
* [[ختم نبوت]]
* [[مدعی نبوت]]
* [[مدعی نبوت]]
* [[فعل پیامبر]]
* [[معجزه]]
* [[ويژگی پیامبر]]
* [[مقام نبوت]]
* [[مقام‌های پیامبر]]
* [[مقام‌های پیامبر]]
* [[نبوت از دیدگاه برون‌دینی]]
* [[نبوت برادران یوسف پیامبر]]
* [[نبوت برادران یوسف پیامبر]]
* معجزه
* [[نبوت تبلیغی]]
* [[نبوت تشريعى]]
* [[نبوت خاصه]]
* [[نبوت زن]]
* [[نبوت عامه]]
* [[نبوت مشترکه]]
* [[نبوت مطلق]]
* [[نبوت مقید]]
* [[نبوغ عقلی]]
* [[وحی]]
* [[وحی]]
* [[ولایت]]
* [[ولایت]]
* [[نبوغ عقلی]]
* [[ويژگی پیامبر]]
{{پایان}}
{{پایان مدخل وابسته}}
{{پایان}}
 
==پرسش‌های وابسته==
{{فهرست پرسش‌ها}}
{{ستون-شروع|2}}
 
{{پایان}}
{{پایان}}


=='''[[:رده:آثار نبوت|منبع‌شناسی جامع نبوت]]'''==
== منابع ==
{{فهرست پرسش‌ها}}
{{منابع}}
{{ستون-شروع|2}}
* [[پرونده:426310763.jpg|22px]] [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|'''کلام نوین اسلامی''']]
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های نبوت|کتاب‌شناسی نبوت]]؛
* [[پرونده:33456.jpg|22px]] [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، [[راه و راهنماشناسی (کتاب)|'''راه و راهنماشناسی''']]
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های نبوت|مقاله‌شناسی نبوت]]؛
* [[پرونده:1233456.jpg|22px]] [[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|'''آموزش کلام اسلامی ج۲''']]
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های نبوت|پایان‌نامه‌شناسی نبوت]].
{{پایان منابع}}
{{پایان}}
{{پایان}}
{{نبوت شناسی}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس2}}


[[رده:مدخل‌های اصلی دانشنامه]]
[[رده:نبوت عامه]]
[[رده:نبوت]]
[[رده:رسالت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۷

کارکردهای نبوت به معنای فواید و آثار مترتب بر نبوت پیامبران است.

کارکردهای نبوت از دیدگاه خواجه نصیر طوسی

  1. عقل، در حوزه مسائلی که خود بر درک آن تواناست، از سوی وحی تأیید و تقویت می‌شود و در حوزه‌ای که راهی به آن ندارد، معارف لازم به انسان ارائه می‌‌گردد.
  2. آدمی، همواره احتمال می‌دهد فعل او مورد رضایت مولایش نباشد، با ارسال پیامبران، این ترس رخت بر می‌بندد [۱].
  3. عقل، از درک حسن و قبح گروهی از افعال ناتوان و نیازمند وحی است.
  4. عقل به‌ تنهایی نمی‌تواند از سود یا زیان بسیاری از امور "مانند خوراکی و دارو" آگاه شود.
  5. رفع نیاز بشر به قوانین اصلاح‌ کنند؛ روابط اجتماعی
  6. شکوفایی استعدادهای علمی
  7. آموزش صنایع و فنون
  8. تعلیم حکمت عملی "اخلاق و سیاست"
  9. تعلیم واجبات و محرمات شرعی [۲].
  • وجه اول و پنجم و هشتم پس از تکمیل و بازسازی به‌ صورت دلایلی بر ضرورت بعثت پیامبران ارائه شده‌اند. و وجه چهارم و هفتم از فواید و اهداف اصلی و ذاتی بعثت پیامبران نیستند.

مهم‌ترین فواید بعثت پیامبران

  1. ارائه عمیق‌ترین اندیشه‌ها در باب شناخت آفریدگار:بسیارى از مطالب هست که عقل انسان، توانایى درک آنها را دارد ولى یا نیاز به گذشت زمان و تجارب فراوان دارد و یا در اثر اهتمام افراد به امور مادى و غلبه گرایشهاى حیوانى بر ایشان مورد غفلت و فراموشى قرار مى‌گیرد و یا در اثر بدآموزیها و تبلیغات سوء، بر توده هاى مردم، پنهان مى‌ماند. چنین مطالبى نیز به‌وسیله انبیاء، بیان مى‌گردد و با تذکرات و یادآوریهاى پى در پى، از فراموش شدن کلى آنها جلوگیرى بعمل مى‌آید و با آموزشهاى صحیح و منطقى، جلوى مغالطات و بدآموزی‌ها گرفته مى‌شود. از اینجا نکته نامیده شدن انبیاء به "مذکر" و "نذیر" و نامیده شدن قرآن کریم به "ذِکر" و "تذکره" روشن مى‌گردد. امیرمؤمنان (ع) در مقام بیان حکمت‌هاى بعثت انبیاء مى‌فرماید: "خداى متعال، پیامبران خود را پى در پى فرستاد تا وفادارى به پیمان فطرت را از مردم بخواهند، و نعمت‌هاى فراموش شده را به یادشان آورند، و با تبلیغ و بیان حقایق، حجت را برایشان تمام کنند"[۳][۴].
  2. ارائه معارفی ژرف درباره حقیقت انسان
  3. عرضه آموزه‌های بلند درباره جهان هستی
  4. ارائه تعالیم حیات‌بخش اخلاقی
  5. تشریح قوانین و احکام فردی و اجتماعی
  6. تحقق الگوهای عینی کمال انسانی: یکى از مهمترین عوامل تربیت و رشد و تکامل انسان، وجود الگو و نمونه رفتار است که اهمیت آن، در مباحث روانشناسى به ثبوت رسیده است. انبیاء الهى به‌عنوان انسان‌هاى کامل و تربیت شده الهى، این نقش را به بهترین وجهى ایفاء مى‌کنند و علاوه بر تعلیمات و آموزش‌هاى مختلف، به تربیت و تزکیه مردم نیز مى‌پردازند. و مى‌دانیم که در قرآن کریم "تعلیم و تزکیه" توأماً ذکر شده و حتى در بعضى از موارد "تزکیه" مقدم بر "تعلیم" آمده است. [۵].
  7. بسط عدالت اجتماعی و رهبری سیاسی و اجتماعی [۶]: یکى دیگر از برکات وجود انبیاء در میان مردم این است که در صورت فراهم بودن شرایط لازم، رهبرى اجتماعى و سیاسى و قضائى مردم را به عهده مى‌گیرند. و بدیهى است که رهبر معصوم، یکى از بزرگترین نعمت‌هاى الهى براى جامعه مى‌باشد و به‌وسیله او جلو بسیارى از نابسامانیهاى اجتماعى گرفته مى‌شود و جامعه از اختلاف و پراکندگى و کجروى نجات مى‌یابد و به سوى کمال مطلوب رهبرى مى‌گردد[۷].

دلیل نیازمندی به نبوت

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ج۲، ج۲، ص ۱۵.
  2. سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ج۲، ج۲، ص ۱۶.
  3. «لِیَسْتَأدُوهم میثاقَ فِطْرَته، و یُذکِّروهم مَنْسِىَّ نِعْمتِه، و یَحتجّوا عَلَیْهم بِالتّبلیغ»
  4. محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید
  5. محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید
  6. سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ج۲، ج۲، ص ۱۷ و ۱۸.
  7. محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید
  8. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص ۷۰-۷۲.
  9. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص ۷۳ و ۷۴.