بحث:رابطه علم غیب با طالعبینی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف') |
||
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
==پاسخ اجمالی== | ==پاسخ اجمالی== | ||
==چیستی [[علم غیب]] و طالع بینی== | ==چیستی [[علم غیب]] و طالع بینی== | ||
*[[علم غیب]]، [[علم ذاتی]] و استقلالی است که مربوط به امور [[آینده]] است و تنها | *[[علم غیب]]، [[علم ذاتی]] و استقلالی است که مربوط به امور [[آینده]] است و تنها وصف ذات [[الهی]] است.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال؛ مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵</ref> و امور حدسی که گاهی درست و گاهی نادرست بوده و معمولاً به گونهای بیان میشوند که دو پهلو هستند و به طور قطع و جزم گفته نمیشوند و در بسیاری از اوقات با قدری [[اختلاف]] محقق میشوند، مشمول [[علم غیب]] نیستند؛ مانند [[مرتاضان]] که با ریاضت و [[تحمل]] سختیهای غیر معمول، [[نفس]] و [[روح]] خود را [[قوت]] زیادی میبخشند تا بتوانند از جاهای دور دست و از [[آینده]] خبر دهند.<ref>ر.ک. مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵</ref> | ||
*و [[طالعبینی]] به روشهایی گفته میشود که برخی [[باور]] دارند به [[یاری]] آن میتوان از [[آینده]] و [[سرنوشت]] هرکس [[آگاه]] شد. در [[حقیقت]]، [[علم]] اخترگویی یا [[طالعبینی]] به معنای تعبیر و [[تفسیر]] [[آینده]] با توجه به وضعیت [[ستارگان]] است.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و | *و [[طالعبینی]] به روشهایی گفته میشود که برخی [[باور]] دارند به [[یاری]] آن میتوان از [[آینده]] و [[سرنوشت]] هرکس [[آگاه]] شد. در [[حقیقت]]، [[علم]] اخترگویی یا [[طالعبینی]] به معنای تعبیر و [[تفسیر]] [[آینده]] با توجه به وضعیت [[ستارگان]] است.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> | ||
*یکی از نمونههای روشنبینی، دیدن اشیا یا اشخاص به صورت خارقالعاده است؛ به همین [[علت]]، [[بشر]] عادی که اشیا را از دور و صداها را از دورتر میبیند و میشنود، چه مانعی دارد [[برگزیدگان خدا]]، حقایق عالم بالا را دریافت کنند. البته، هرگز [[هدف]] این نیست که وحیِ [[نبوت]] را از این مقولهها بدانیم، ولی هر یک از آنها میتواند [[زمینهساز]] [[تصدیق]] [[وحی]] آسمانی باشد.<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، منابع (نشریه) کلام اسلامی، ۱۳۷۷ شماره ۲۵</ref> | *یکی از نمونههای روشنبینی، دیدن اشیا یا اشخاص به صورت خارقالعاده است؛ به همین [[علت]]، [[بشر]] عادی که اشیا را از دور و صداها را از دورتر میبیند و میشنود، چه مانعی دارد [[برگزیدگان خدا]]، حقایق عالم بالا را دریافت کنند. البته، هرگز [[هدف]] این نیست که وحیِ [[نبوت]] را از این مقولهها بدانیم، ولی هر یک از آنها میتواند [[زمینهساز]] [[تصدیق]] [[وحی]] آسمانی باشد.<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، منابع (نشریه) کلام اسلامی، ۱۳۷۷ شماره ۲۵</ref> | ||
==تفاوت [[علم غیب]] با طالع بینی== | ==تفاوت [[علم غیب]] با طالع بینی== | ||
خط ۸: | خط ۸: | ||
==ادله یکی نبودن [[علم غیب]] و طالع بینی== | ==ادله یکی نبودن [[علم غیب]] و طالع بینی== | ||
*برای بیان [[حقیقت علم]] [[غیب]] و ردّ طالع¬بینی سه [[دلیل]] وجود دارد: | *برای بیان [[حقیقت علم]] [[غیب]] و ردّ طالع¬بینی سه [[دلیل]] وجود دارد: | ||
#[[عقلی]]: [[سرنوشت انسان]] در [[اختیار]] خود اوست و میتواند [[آینده]] خود را تعیین کند و اگر شخصی بتواند [[آینده]] افراد را [[پیشبینی]] کند، راهی جز این ندارد که [[آینده]] همه اشخاص، ثابت و بدون تغییر باشد در حالی که هر کس میتواند در [[زندگی]]، با تصمیمات تمام مسیرش را عوض کند.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و | #[[عقلی]]: [[سرنوشت انسان]] در [[اختیار]] خود اوست و میتواند [[آینده]] خود را تعیین کند و اگر شخصی بتواند [[آینده]] افراد را [[پیشبینی]] کند، راهی جز این ندارد که [[آینده]] همه اشخاص، ثابت و بدون تغییر باشد در حالی که هر کس میتواند در [[زندگی]]، با تصمیمات تمام مسیرش را عوض کند.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> | ||
#[[قرآنی]]: {{متن قرآن|قُلْ لَا | #[[قرآنی]]: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ وَلَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ}}<ref>«بگو من برای خود سود و زیانی در دست ندارم جز آنچه خداوند بخواهد و اگر غیب میدانستم خیر بسیار مییافتم و (هیچ) بلا به من نمیرسید؛ من جز بیمدهنده و مژدهآور برای گروهی که ایمان میآورند نیستم» سوره اعراف، آیه ۱۸۸.</ref> بر اساس [[آیه]] [[علم غیب]] مختص [[خداوند]] است و به هر کس که بخواهد میدهد، اما آیا طالع بینان مدعی اخذ [[علم غیب]] از [[خدا]] هستند یا میگویند که آن را از وضعیت [[ستارگان]] میفهمند.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> | ||
#روایی: هنگام حرکت [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} برای [[نبرد]] با [[خوارج]]، شخصی با [[پیشگویی]] از راه [[شناخت]] [[ستارگان]] گفت: اگر در این ساعت حرکت کنید، پیروز نمیشوید و من از راه [[علم]] ستارهشناسی این [[محاسبه]] را کردم. [[امام علی]]{{ع}} فرمودند:<ref>شریف الرضی، محمد بن حسن، خطبه ۷۹ نهج البلاغه</ref> «[[گمان]] میکنی تو از آن ساعتی [[آگاهی]] که اگر کسی حرکت کند زیان نخواهید دید و میترسانی از ساعتی که اگر کسی حرکت کند ضرری دامنگیر او خواهد شد.ای [[مردم]]، از فراگرفتن [[علم]] ستارهشناسی برای پیشگوییهای دروغین، بپرهیزید؛ چرا که ستارهشناسی شما را به غیبگویی و غیبگویی به جادوگری میکشاند».<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و | #روایی: هنگام حرکت [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} برای [[نبرد]] با [[خوارج]]، شخصی با [[پیشگویی]] از راه [[شناخت]] [[ستارگان]] گفت: اگر در این ساعت حرکت کنید، پیروز نمیشوید و من از راه [[علم]] ستارهشناسی این [[محاسبه]] را کردم. [[امام علی]]{{ع}} فرمودند:<ref>شریف الرضی، محمد بن حسن، خطبه ۷۹ نهج البلاغه</ref> «[[گمان]] میکنی تو از آن ساعتی [[آگاهی]] که اگر کسی حرکت کند زیان نخواهید دید و میترسانی از ساعتی که اگر کسی حرکت کند ضرری دامنگیر او خواهد شد.ای [[مردم]]، از فراگرفتن [[علم]] ستارهشناسی برای پیشگوییهای دروغین، بپرهیزید؛ چرا که ستارهشناسی شما را به غیبگویی و غیبگویی به جادوگری میکشاند».<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> | ||
==نتیجه گیری== | ==نتیجه گیری== | ||
*در نتیجه [[علم غیب]]، [[علم ذاتی]] و استقلالی است که تنها مخصوص [[خداوند]] است<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و | *در نتیجه [[علم غیب]]، [[علم ذاتی]] و استقلالی است که تنها مخصوص [[خداوند]] است<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال؛ مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵</ref> و نیز [[علمی]] است که از جانب [[خداوند]] به مقداری که [[صلاح]] دانسته به [[معصومین]]{{ع}} عطا کرده است ولی، طالع بینی از طریق ریاضت و [[تحمل]] سختیهای غیر معمول است که افراد؛ [[نفس]] و [[روح]] خود را [[قوت]] و [[بصیرت]] زیادی میبخشند تا بتوانند از جاهای دور دست و از [[آینده]] خبر دهند<ref>ر.ک. مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵</ref> و روشهایی است که برخی [[باور]] دارند به [[یاری]] آن میتوان از [[آینده]] و [[سرنوشت]] هرکس [[آگاه]] شد؛<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> در واقع هر دو از [[آینده]] خبر میدهند با این تفاوت که در طالع بینی [[خطا]] وجود دارد ولی [[علم غیب]]، عین واقعیت است. | ||
==پاسخ تفصیلی== | |||
==چیستی [[علم غیب]] و طالع بینی== | |||
*[[علم غیب]]، [[علم ذاتی]] و استقلالی است که مربوط به امور [[آینده]] است و تنها وصف ذات [[الهی]] است.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال؛ مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵</ref> و امور حدسی که گاهی درست و گاهی نادرست بوده و معمولاً به گونهای بیان میشوند که دو پهلو هستند و به طور قطع و جزم گفته نمیشوند و در بسیاری از اوقات با قدری [[اختلاف]] محقق میشوند، مشمول [[علم غیب]] نیستند. | |||
*حدس، ممکن است برای افراد عادی هم در بعضی موارد حاصل شود؛ در موارد زیادی [[انسان]] به طور مرموزی آیندهای را پیشبینی میکند و این را فراست میگویند و معمولاً این گونه فراستها هم با قدری کم و زیاد محقق میشود ولی هیچکدام از اینها [[علم به غیب]] نیست بلکه حدس است؛ مانند [[مرتاضان]] که با ریاضت و [[تحمل]] سختیهای غیر معمول، [[نفس]] و [[روح]] خود را [[قوت]] و [[بصیرت]] زیادی میبخشند که میتوانند از جاهای دور دست و از [[آینده]] خبر دهند.<ref>ر.ک. مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵</ref> | |||
*و [[طالعبینی]] به روشهایی گفته میشود که برخی [[باور]] دارند به [[یاری]] آن میتوان از [[آینده]] و [[سرنوشت]] هرکس [[آگاه]] شد. درحقیقت، [[علم]] اخترگویی یا [[طالعبینی]] به معنای تعبیر و [[تفسیر]] [[آینده]] با توجه به وضعیت [[ستارگان]] است.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> | |||
*[[دانشمندان]] در پرتو آزمایشهای فراوان موفق شدهاند [[حس]] مستقلی به نام روشنبینی [[کشف]] کنند و میگویند انسانهای فوقالعاده در پرتو این [[حس]] وقایع [[آینده]] را [[کشف]] میکنند. در واقع گاهی این [[حس]]، از مقدمات و سنجش آثار موجود نتیجه را پیشبینی میکند و احیاناً بدون [[استمداد]] از مقدمات، از وقوع حادثهای گزارش میدهد. و نیز یکی از نمونههای روشنبینی دیدن اشیا یا اشخاص به صورت خارقالعاده است. هم چنین مدیر انجمن روانی [[آمریکا]] در کتاب تله پاتی اعتراف میکند که ممکن است همین طور که نشستهای پسر عموی خود را که فرسنگها از شما دور است، مشاهده کنی و در برابر شما حاضر شود و بلافاصله ناپدید گردد. بنابراین در این صورت [[تصدیق]] [[وحی]] آسان خواهد بود، جایی که [[بشر]] عادی اشیا را از دور، و صداها را از دورتر میبیند و میشنود، چه مانعی دارد که [[برگزیدگان خدا]]، حقایق عالم بالا را دریافت کنند.<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، منابع (نشریه) کلام اسلامی ۱۳۷۷ شماره ۲۵</ref> | |||
==تفاوت [[علم غیب]] با طالع بینی== | |||
*خبر دادن [[انبیا]] و [[اوصیا]]{{ع}} از [[غیب]] اولاً: متعلق به خود مخبر عنه (آن موردی که درباره آن خبر داده میشود) است. ثانیاً: مفصل و جزئی است؛ نه کلی و اجمالی. ثالثاً: برای خبر دادن از [[غیب]] نیازی نیست خود را به [[سختی]] بیندازند و اطلاعات را پردازش کنند یا از آلات و ادوات مخصوصی استفاده کنند و در همۀ موارد [[اخبار]] ایشان مطابق با واقع است ولی [[اخبار]] منجّمین با [[محاسبه]] و نظر کردن در طالع حاصل میشود و حدسی و تخمینی است که گاهی مطابق با واقع است و گاهی هم نیست.<ref>ر.ک. جزیری احسائی، علی، دفع الریب عن علم الغیب، ص٢٢٣</ref> | |||
==ادله یکی نبودن [[علم غیب]] و طالع بینی== | |||
*برای بیان [[حقیقت علم]] [[غیب]] و ردّ طالع بینی سه [[دلیل]] وجود دارد: | |||
#[[عقلی]]: هر انسانی با اندک توجهی میفهمد سرنوشتش در [[اختیار]] خود اوست و میتواند [[آینده]] خود را تعیین کند! حال اگر شخصی بتواند [[آینده]] افراد را [[پیشبینی]] کند، راهی جز این ندارد که [[آینده]] همه اشخاص ثابت و بدون تغییر باشد! در حالی که هر کس میتواند در هر مقطعی از [[زندگی]]، با تصمیمات تمام مسیرش را عوض کند.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> | |||
#[[قرآنی]]: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ وَلَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ}}<ref>«بگو من برای خود سود و زیانی در دست ندارم جز آنچه خداوند بخواهد و اگر غیب میدانستم خیر بسیار مییافتم و (هیچ) بلا به من نمیرسید؛ من جز بیمدهنده و مژدهآور برای گروهی که ایمان میآورند نیستم» سوره اعراف، آیه ۱۸۸.</ref> بر اساس [[آیه]] [[علم غیب]] مختص [[خداوند]] است و به هر کس که بخواهد میدهد، اما آیا طالع بینان مدعی اخذ [[علم غیب]] از [[خدا]] هستند یا میگویند که آن را از وضعیت [[ستارگان]] میفهمند.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> | |||
#روایی: هنگام حرکت [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} برای [[نبرد]] با [[خوارج]]، در ماه صفر سال ۳۸ هجری، شخصی با [[پیشگویی]] از راه [[شناخت]] [[ستارگان]] گفت: اگر در این ساعت حرکت کنید، پیروز نمیشوید و من از راه [[علم]] ستارهشناسی این [[محاسبه]] را کردم. [[امام علی]]{{ع}} فرمودند:<ref>شریف الرضی، محمد بن حسن، خطبه ۷۹ نهج البلاغه</ref> «[[گمان]] میکنی تو از آن ساعتی [[آگاهی]] که اگر کسی حرکت کند زیان نخواهید دید، و میترسانی از ساعتی که اگر کسی حرکت کند ضرری دامنگیر او خواهد شد؛ کسی که گفتار تو را [[تصدیق]] کند، [[قرآن]] را [[تکذیب]] کرده است.ای [[مردم]]، از فرا گرفتن [[علم]] ستارهشناسی برای پیشگوییهای دروغین، بپرهیزید، جز آن مقدار از [[علم]] نجوم که در دریا نوردی و صحرا نوردی به آن [[نیاز]] دارید، چه اینکه ستارهشناسی شما را به غیبگویی و غیبگویی به جادوگری میکشاند، و ستارهشناس چون غیبگو، و غیبگو چون جادوگر و جادوگر چون [[کافر]] و [[کافر]] در [[آتش جهنم]] است».<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> | |||
==نتیجه گیری== | |||
*در نتیجه [[علم غیب]]، [[علم ذاتی]] و استقلالی است که تنها مخصوص [[خداوند]] است<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال؛ مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵</ref> و نیز [[علمی]] است که از جانب [[خداوند]] به مقداری که [[صلاح]] دانسته به [[معصومین]]{{ع}} عطا کرده است ولی، طالع بینی از طریق ریاضت و [[تحمل]] سختیهای غیر معمول است که افراد؛ [[نفس]] و [[روح]] خود را [[قوت]] و [[بصیرت]] زیادی میبخشند تا بتوانند از جاهای دور دست و از [[آینده]] خبر دهند<ref>ر.ک. مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵</ref> و روشهایی است که برخی [[باور]] دارند به [[یاری]] آن میتوان از [[آینده]] و [[سرنوشت]] هرکس [[آگاه]] شد؛<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال</ref> در واقع هر دو از [[آینده]] خبر میدهند با این تفاوت که در طالع بینی [[خطا]] وجود دارد ولی [[علم غیب]]، عین واقعیت است. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{یادآوری پانویس}} | {{یادآوری پانویس}} | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} |
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۰
پاسخ اجمالی
چیستی علم غیب و طالع بینی
- علم غیب، علم ذاتی و استقلالی است که مربوط به امور آینده است و تنها وصف ذات الهی است.[۱] و امور حدسی که گاهی درست و گاهی نادرست بوده و معمولاً به گونهای بیان میشوند که دو پهلو هستند و به طور قطع و جزم گفته نمیشوند و در بسیاری از اوقات با قدری اختلاف محقق میشوند، مشمول علم غیب نیستند؛ مانند مرتاضان که با ریاضت و تحمل سختیهای غیر معمول، نفس و روح خود را قوت زیادی میبخشند تا بتوانند از جاهای دور دست و از آینده خبر دهند.[۲]
- و طالعبینی به روشهایی گفته میشود که برخی باور دارند به یاری آن میتوان از آینده و سرنوشت هرکس آگاه شد. در حقیقت، علم اخترگویی یا طالعبینی به معنای تعبیر و تفسیر آینده با توجه به وضعیت ستارگان است.[۳]
- یکی از نمونههای روشنبینی، دیدن اشیا یا اشخاص به صورت خارقالعاده است؛ به همین علت، بشر عادی که اشیا را از دور و صداها را از دورتر میبیند و میشنود، چه مانعی دارد برگزیدگان خدا، حقایق عالم بالا را دریافت کنند. البته، هرگز هدف این نیست که وحیِ نبوت را از این مقولهها بدانیم، ولی هر یک از آنها میتواند زمینهساز تصدیق وحی آسمانی باشد.[۴]
تفاوت علم غیب با طالع بینی
- خبر دادن انبیا و اوصیا(ع) از غیب اولاً: متعلق به خود مخبر عنه (آن موردی که درباره آن خبر داده میشود) است. ثانیاً: مفصل و جزئی است؛ نه کلی و اجمالی. ثالثاً: برای خبر دادن از غیب نیازی نیست خود را به سختی بیندازند و اطلاعات را پردازش کنند یا از آلات و ادوات مخصوصی استفاده کنند و در همۀ موارد اخبار ایشان مطابق با واقع است ولی اخبار منجّمین با محاسبه و نظر کردن در طالع حاصل میشود و حدسی و تخمینی است که گاهی مطابق با واقع است و گاهی هم نیست.[۵]
ادله یکی نبودن علم غیب و طالع بینی
- عقلی: سرنوشت انسان در اختیار خود اوست و میتواند آینده خود را تعیین کند و اگر شخصی بتواند آینده افراد را پیشبینی کند، راهی جز این ندارد که آینده همه اشخاص، ثابت و بدون تغییر باشد در حالی که هر کس میتواند در زندگی، با تصمیمات تمام مسیرش را عوض کند.[۶]
- قرآنی: قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ وَلَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ[۷] بر اساس آیه علم غیب مختص خداوند است و به هر کس که بخواهد میدهد، اما آیا طالع بینان مدعی اخذ علم غیب از خدا هستند یا میگویند که آن را از وضعیت ستارگان میفهمند.[۸]
- روایی: هنگام حرکت امیرالمؤمنین(ع) برای نبرد با خوارج، شخصی با پیشگویی از راه شناخت ستارگان گفت: اگر در این ساعت حرکت کنید، پیروز نمیشوید و من از راه علم ستارهشناسی این محاسبه را کردم. امام علی(ع) فرمودند:[۹] «گمان میکنی تو از آن ساعتی آگاهی که اگر کسی حرکت کند زیان نخواهید دید و میترسانی از ساعتی که اگر کسی حرکت کند ضرری دامنگیر او خواهد شد.ای مردم، از فراگرفتن علم ستارهشناسی برای پیشگوییهای دروغین، بپرهیزید؛ چرا که ستارهشناسی شما را به غیبگویی و غیبگویی به جادوگری میکشاند».[۱۰]
نتیجه گیری
- در نتیجه علم غیب، علم ذاتی و استقلالی است که تنها مخصوص خداوند است[۱۱] و نیز علمی است که از جانب خداوند به مقداری که صلاح دانسته به معصومین(ع) عطا کرده است ولی، طالع بینی از طریق ریاضت و تحمل سختیهای غیر معمول است که افراد؛ نفس و روح خود را قوت و بصیرت زیادی میبخشند تا بتوانند از جاهای دور دست و از آینده خبر دهند[۱۲] و روشهایی است که برخی باور دارند به یاری آن میتوان از آینده و سرنوشت هرکس آگاه شد؛[۱۳] در واقع هر دو از آینده خبر میدهند با این تفاوت که در طالع بینی خطا وجود دارد ولی علم غیب، عین واقعیت است.
پاسخ تفصیلی
چیستی علم غیب و طالع بینی
- علم غیب، علم ذاتی و استقلالی است که مربوط به امور آینده است و تنها وصف ذات الهی است.[۱۴] و امور حدسی که گاهی درست و گاهی نادرست بوده و معمولاً به گونهای بیان میشوند که دو پهلو هستند و به طور قطع و جزم گفته نمیشوند و در بسیاری از اوقات با قدری اختلاف محقق میشوند، مشمول علم غیب نیستند.
- حدس، ممکن است برای افراد عادی هم در بعضی موارد حاصل شود؛ در موارد زیادی انسان به طور مرموزی آیندهای را پیشبینی میکند و این را فراست میگویند و معمولاً این گونه فراستها هم با قدری کم و زیاد محقق میشود ولی هیچکدام از اینها علم به غیب نیست بلکه حدس است؛ مانند مرتاضان که با ریاضت و تحمل سختیهای غیر معمول، نفس و روح خود را قوت و بصیرت زیادی میبخشند که میتوانند از جاهای دور دست و از آینده خبر دهند.[۱۵]
- و طالعبینی به روشهایی گفته میشود که برخی باور دارند به یاری آن میتوان از آینده و سرنوشت هرکس آگاه شد. درحقیقت، علم اخترگویی یا طالعبینی به معنای تعبیر و تفسیر آینده با توجه به وضعیت ستارگان است.[۱۶]
- دانشمندان در پرتو آزمایشهای فراوان موفق شدهاند حس مستقلی به نام روشنبینی کشف کنند و میگویند انسانهای فوقالعاده در پرتو این حس وقایع آینده را کشف میکنند. در واقع گاهی این حس، از مقدمات و سنجش آثار موجود نتیجه را پیشبینی میکند و احیاناً بدون استمداد از مقدمات، از وقوع حادثهای گزارش میدهد. و نیز یکی از نمونههای روشنبینی دیدن اشیا یا اشخاص به صورت خارقالعاده است. هم چنین مدیر انجمن روانی آمریکا در کتاب تله پاتی اعتراف میکند که ممکن است همین طور که نشستهای پسر عموی خود را که فرسنگها از شما دور است، مشاهده کنی و در برابر شما حاضر شود و بلافاصله ناپدید گردد. بنابراین در این صورت تصدیق وحی آسان خواهد بود، جایی که بشر عادی اشیا را از دور، و صداها را از دورتر میبیند و میشنود، چه مانعی دارد که برگزیدگان خدا، حقایق عالم بالا را دریافت کنند.[۱۷]
تفاوت علم غیب با طالع بینی
- خبر دادن انبیا و اوصیا(ع) از غیب اولاً: متعلق به خود مخبر عنه (آن موردی که درباره آن خبر داده میشود) است. ثانیاً: مفصل و جزئی است؛ نه کلی و اجمالی. ثالثاً: برای خبر دادن از غیب نیازی نیست خود را به سختی بیندازند و اطلاعات را پردازش کنند یا از آلات و ادوات مخصوصی استفاده کنند و در همۀ موارد اخبار ایشان مطابق با واقع است ولی اخبار منجّمین با محاسبه و نظر کردن در طالع حاصل میشود و حدسی و تخمینی است که گاهی مطابق با واقع است و گاهی هم نیست.[۱۸]
ادله یکی نبودن علم غیب و طالع بینی
- عقلی: هر انسانی با اندک توجهی میفهمد سرنوشتش در اختیار خود اوست و میتواند آینده خود را تعیین کند! حال اگر شخصی بتواند آینده افراد را پیشبینی کند، راهی جز این ندارد که آینده همه اشخاص ثابت و بدون تغییر باشد! در حالی که هر کس میتواند در هر مقطعی از زندگی، با تصمیمات تمام مسیرش را عوض کند.[۱۹]
- قرآنی: قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ وَلَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ[۲۰] بر اساس آیه علم غیب مختص خداوند است و به هر کس که بخواهد میدهد، اما آیا طالع بینان مدعی اخذ علم غیب از خدا هستند یا میگویند که آن را از وضعیت ستارگان میفهمند.[۲۱]
- روایی: هنگام حرکت امیرالمؤمنین(ع) برای نبرد با خوارج، در ماه صفر سال ۳۸ هجری، شخصی با پیشگویی از راه شناخت ستارگان گفت: اگر در این ساعت حرکت کنید، پیروز نمیشوید و من از راه علم ستارهشناسی این محاسبه را کردم. امام علی(ع) فرمودند:[۲۲] «گمان میکنی تو از آن ساعتی آگاهی که اگر کسی حرکت کند زیان نخواهید دید، و میترسانی از ساعتی که اگر کسی حرکت کند ضرری دامنگیر او خواهد شد؛ کسی که گفتار تو را تصدیق کند، قرآن را تکذیب کرده است.ای مردم، از فرا گرفتن علم ستارهشناسی برای پیشگوییهای دروغین، بپرهیزید، جز آن مقدار از علم نجوم که در دریا نوردی و صحرا نوردی به آن نیاز دارید، چه اینکه ستارهشناسی شما را به غیبگویی و غیبگویی به جادوگری میکشاند، و ستارهشناس چون غیبگو، و غیبگو چون جادوگر و جادوگر چون کافر و کافر در آتش جهنم است».[۲۳]
نتیجه گیری
- در نتیجه علم غیب، علم ذاتی و استقلالی است که تنها مخصوص خداوند است[۲۴] و نیز علمی است که از جانب خداوند به مقداری که صلاح دانسته به معصومین(ع) عطا کرده است ولی، طالع بینی از طریق ریاضت و تحمل سختیهای غیر معمول است که افراد؛ نفس و روح خود را قوت و بصیرت زیادی میبخشند تا بتوانند از جاهای دور دست و از آینده خبر دهند[۲۵] و روشهایی است که برخی باور دارند به یاری آن میتوان از آینده و سرنوشت هرکس آگاه شد؛[۲۶] در واقع هر دو از آینده خبر میدهند با این تفاوت که در طالع بینی خطا وجود دارد ولی علم غیب، عین واقعیت است.
پانویس
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال؛ مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵
- ↑ ر.ک. مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال
- ↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، منابع (نشریه) کلام اسلامی، ۱۳۷۷ شماره ۲۵
- ↑ ر.ک. جزیری احسائی، علی، دفع الریب عن علم الغیب، ص٢٢٣
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال
- ↑ «بگو من برای خود سود و زیانی در دست ندارم جز آنچه خداوند بخواهد و اگر غیب میدانستم خیر بسیار مییافتم و (هیچ) بلا به من نمیرسید؛ من جز بیمدهنده و مژدهآور برای گروهی که ایمان میآورند نیستم» سوره اعراف، آیه ۱۸۸.
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال
- ↑ شریف الرضی، محمد بن حسن، خطبه ۷۹ نهج البلاغه
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال؛ مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵
- ↑ ر.ک. مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال؛ مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵
- ↑ ر.ک. مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال
- ↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، منابع (نشریه) کلام اسلامی ۱۳۷۷ شماره ۲۵
- ↑ ر.ک. جزیری احسائی، علی، دفع الریب عن علم الغیب، ص٢٢٣
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال
- ↑ «بگو من برای خود سود و زیانی در دست ندارم جز آنچه خداوند بخواهد و اگر غیب میدانستم خیر بسیار مییافتم و (هیچ) بلا به من نمیرسید؛ من جز بیمدهنده و مژدهآور برای گروهی که ایمان میآورند نیستم» سوره اعراف، آیه ۱۸۸.
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال
- ↑ شریف الرضی، محمد بن حسن، خطبه ۷۹ نهج البلاغه
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال؛ مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵
- ↑ ر.ک. مهری، سید مرتضی، مقاله آگاهیهای غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵
- ↑ ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران وبگاه شهر سؤال