امیة بن خویلد ضمری کنانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'رده:صحابه پیامبر' به 'رده:اصحاب پیامبر') |
جز (جایگزینی متن - 'ضمیر' به 'ضمیر') |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[امیة بن خویلد ضمری کنانی در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
اُمیه را به [[اختلاف]] فرزند [[خویلد]]، [[عمرو]] و [[ابن ابی امیه]] گفته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۲۷۹.</ref>. نسبش به ضمره و پس از آن به [[عبدمناة بن کنانه]] می‌رسد، از این رو او را کِنانی ضَمری خوانده‌اند<ref>ابن حزم، ص۱۸۵.</ref>. | اُمیه را به [[اختلاف]] فرزند [[خویلد]]، [[عمرو]] و [[ابن ابی امیه]] گفته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۲۷۹.</ref>. نسبش به ضمره و پس از آن به [[عبدمناة بن کنانه]] می‌رسد، از این رو او را کِنانی ضَمری خوانده‌اند<ref>ابن حزم، ص۱۸۵.</ref>. | ||
در [[صحابی]] بودن وی اختلاف است، مستند صحابی بودن وی، دو روایتی است که زُهری از {{عربی|"جعفر بن عمرو بن امیه عن ابیه (عمرو) عن [[جده]] (امیه)"}}<ref>طبرانی، ج۱، ص۲۹۲ و مقایسه کنید با همان، ج۴، ص۲۲۳.</ref> نقل کرده است. بر پایه [[روایت]] نخست [[رسول خدا]]{{صل}} امیه را برای جمع‌آوری اطلاعات به سوی [[قریش]] اعزام کرد و بر پایه روایت دوم، رسول خدا{{صل}} پس از خوردن گوشت، بی‌آنکه وضویی بگیرد، [[نماز]] خواند. [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۹۶.</ref>، با تصریح به صحابی بودن وی، [[شهرت]] پسرش عمرو را در صحابی بودن، پیش از [[پدر]] دانسته است، اما [[محدثان]] و بیشتر [[صحابه]] نویسان روایت او را به پسرش عمرو نسبت داده‌اند<ref>ر.ک: ابن سعد، ج۴، ص۱۸۸؛ ابونعیم، ج۴، ص۱۹۹۴؛ ابن عساکر، ج۴۵، ص۴۲۳؛ ذهبی، ج۱، ص۲۸؛ ابن اثیر، ج۱، ص۲۷۹؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۸۳.</ref>، از این رو [[روایات]] وی در [[مسند]] [[عمرو بن امیه]] آمده است. سندی که [[زهری]] ارائه کرده، در بیشتر منابع، فاقد کلمه {{عربی|"عن جده"}}؛ است و به صورت {{عربی|"عن جعفر عن عمرو بن امیه"}} یا {{عربی|"عن جعفر بن عمرو بن امیة عن أبیه"}}<ref>شافعی، ج۱، ص۳۵؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۱۳۹.</ref> آمده است. در این صورت، احتمال تصحیف «بن امیة» به «عن أمیة یا عن ابیه» زیاد است. | در [[صحابی]] بودن وی اختلاف است، مستند صحابی بودن وی، دو روایتی است که زُهری از {{عربی|"جعفر بن عمرو بن امیه عن ابیه (عمرو) عن [[جده]] (امیه)"}}<ref>طبرانی، ج۱، ص۲۹۲ و مقایسه کنید با همان، ج۴، ص۲۲۳.</ref> نقل کرده است. بر پایه [[روایت]] نخست [[رسول خدا]] {{صل}} امیه را برای جمع‌آوری اطلاعات به سوی [[قریش]] اعزام کرد و بر پایه روایت دوم، رسول خدا {{صل}} پس از خوردن گوشت، بی‌آنکه وضویی بگیرد، [[نماز]] خواند. [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۹۶.</ref>، با تصریح به صحابی بودن وی، [[شهرت]] پسرش عمرو را در صحابی بودن، پیش از [[پدر]] دانسته است، اما [[محدثان]] و بیشتر [[صحابه]] نویسان روایت او را به پسرش عمرو نسبت داده‌اند<ref>ر. ک: ابن سعد، ج۴، ص۱۸۸؛ ابونعیم، ج۴، ص۱۹۹۴؛ ابن عساکر، ج۴۵، ص۴۲۳؛ ذهبی، ج۱، ص۲۸؛ ابن اثیر، ج۱، ص۲۷۹؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۸۳.</ref>، از این رو [[روایات]] وی در [[مسند]] [[عمرو بن امیه]] آمده است. سندی که [[زهری]] ارائه کرده، در بیشتر منابع، فاقد کلمه {{عربی|"عن جده"}}؛ است و به صورت {{عربی|"عن جعفر عن عمرو بن امیه"}} یا {{عربی|"عن جعفر بن عمرو بن امیة عن أبیه"}}<ref>شافعی، ج۱، ص۳۵؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۱۳۹.</ref> آمده است. در این صورت، احتمال تصحیف «بن امیة» به «عن أمیة یا عن ابیه» زیاد است. | ||
[[ابن ابی عاصم]]<ref>ابن ابی عاصم، ج۲، ص۲۱۴.</ref> سند را از {{عربی|"جعفر بن عمرو بن امیة عن اخیه"}} نقل کرده که این نیز، افزون بر ارسال، وجود تصحیف را تأکید می‌کند. [[علی بن مدینی]]، در کتاب علل <ref>که در تحقیق بوقریص چاپ [[کویت]] یافت نشد.</ref>، سن مشتمل بر کلمه {{عربی|"عن جده"}}؛ را پذیرفته و درصدد رد انتساب روایت به امیه، | [[ابن ابی عاصم]]<ref>ابن ابی عاصم، ج۲، ص۲۱۴.</ref> سند را از {{عربی|"جعفر بن عمرو بن امیة عن اخیه"}} نقل کرده که این نیز، افزون بر ارسال، وجود تصحیف را تأکید می‌کند. [[علی بن مدینی]]، در کتاب علل <ref>که در تحقیق بوقریص چاپ [[کویت]] یافت نشد.</ref>، سن مشتمل بر کلمه {{عربی|"عن جده"}}؛ را پذیرفته و درصدد رد انتساب روایت به امیه، ضمیر در کلمه {{عربی|"جده"}}؛ را به [[عمرو بن امیه]] بازگردانده است. او جعفر را فرزند {{عربی|"عمرو بن فلان بن عمرو بن امیه"}} معرفی کرده و بدین صورت [[عمرو بن امیه]] را جد جعفر و [[روایت]] را از آن وی دانسته است. [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۱، ص۳۸۳؛ تهذیب، ج۲، ص۸۵.</ref> این توضیح را در نهایت تحقیق و [[اتقان]] شمرده و افزوده است که [[طبرانی]] و [[ابن منده]] براساس ظاهر روایت، ضمیر [[جده]] را به [[امیه]] بازگردانده‌اند. با این حال، ابن حجر<ref>فتح، ج۷، ص۲۸۲.</ref> عمرو ([[صحابی]] مشهور) را [[پدر]] جعفر معرفی کرده است. همچنین رابطه نسبی بدون واسطه از منابع دیگر نیز به دست می‌آید، که گفته‌اند: {{عربی|"جعفر... أباه عمرو اخبره"}}<ref>ابن ابی شیبه، ج۱، ص۲۰۶؛ بخاری، ج۱، ص۱۶۴؛ ابن ابی عاصم، ج۲، ص۲۱۴.</ref>؛ {{عربی|"جعفر بن عمرو بن امیه و ابوه من أصحاب النبی {{صل}}"}}<ref>عجلی، ج۱، ص۲۷۰.</ref>، که در مجموع تصحیف را [[تأیید]] می‌کنند.<ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «امیة بن خویلد ضمری کنانی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۱۲۸-۱۲۹.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۶: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده:اصحاب پیامبر]] | [[رده:اصحاب پیامبر]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۸
امیة بن خویلد ضمری کنانی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: امیة بن خویلد ضمری کنانی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
اُمیه را به اختلاف فرزند خویلد، عمرو و ابن ابی امیه گفته‌اند[۱]. نسبش به ضمره و پس از آن به عبدمناة بن کنانه می‌رسد، از این رو او را کِنانی ضَمری خوانده‌اند[۲].
در صحابی بودن وی اختلاف است، مستند صحابی بودن وی، دو روایتی است که زُهری از "جعفر بن عمرو بن امیه عن ابیه (عمرو) عن جده (امیه)"[۳] نقل کرده است. بر پایه روایت نخست رسول خدا (ص) امیه را برای جمع‌آوری اطلاعات به سوی قریش اعزام کرد و بر پایه روایت دوم، رسول خدا (ص) پس از خوردن گوشت، بی‌آنکه وضویی بگیرد، نماز خواند. ابن عبدالبر[۴]، با تصریح به صحابی بودن وی، شهرت پسرش عمرو را در صحابی بودن، پیش از پدر دانسته است، اما محدثان و بیشتر صحابه نویسان روایت او را به پسرش عمرو نسبت داده‌اند[۵]، از این رو روایات وی در مسند عمرو بن امیه آمده است. سندی که زهری ارائه کرده، در بیشتر منابع، فاقد کلمه "عن جده"؛ است و به صورت "عن جعفر عن عمرو بن امیه" یا "عن جعفر بن عمرو بن امیة عن أبیه"[۶] آمده است. در این صورت، احتمال تصحیف «بن امیة» به «عن أمیة یا عن ابیه» زیاد است.
ابن ابی عاصم[۷] سند را از "جعفر بن عمرو بن امیة عن اخیه" نقل کرده که این نیز، افزون بر ارسال، وجود تصحیف را تأکید می‌کند. علی بن مدینی، در کتاب علل [۸]، سن مشتمل بر کلمه "عن جده"؛ را پذیرفته و درصدد رد انتساب روایت به امیه، ضمیر در کلمه "جده"؛ را به عمرو بن امیه بازگردانده است. او جعفر را فرزند "عمرو بن فلان بن عمرو بن امیه" معرفی کرده و بدین صورت عمرو بن امیه را جد جعفر و روایت را از آن وی دانسته است. ابن حجر[۹] این توضیح را در نهایت تحقیق و اتقان شمرده و افزوده است که طبرانی و ابن منده براساس ظاهر روایت، ضمیر جده را به امیه بازگردانده‌اند. با این حال، ابن حجر[۱۰] عمرو (صحابی مشهور) را پدر جعفر معرفی کرده است. همچنین رابطه نسبی بدون واسطه از منابع دیگر نیز به دست می‌آید، که گفته‌اند: "جعفر... أباه عمرو اخبره"[۱۱]؛ "جعفر بن عمرو بن امیه و ابوه من أصحاب النبی (ص)"[۱۲]، که در مجموع تصحیف را تأیید می‌کنند.[۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۲۷۹.
- ↑ ابن حزم، ص۱۸۵.
- ↑ طبرانی، ج۱، ص۲۹۲ و مقایسه کنید با همان، ج۴، ص۲۲۳.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۹۶.
- ↑ ر. ک: ابن سعد، ج۴، ص۱۸۸؛ ابونعیم، ج۴، ص۱۹۹۴؛ ابن عساکر، ج۴۵، ص۴۲۳؛ ذهبی، ج۱، ص۲۸؛ ابن اثیر، ج۱، ص۲۷۹؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۸۳.
- ↑ شافعی، ج۱، ص۳۵؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۱۳۹.
- ↑ ابن ابی عاصم، ج۲، ص۲۱۴.
- ↑ که در تحقیق بوقریص چاپ کویت یافت نشد.
- ↑ الاصابه، ج۱، ص۳۸۳؛ تهذیب، ج۲، ص۸۵.
- ↑ فتح، ج۷، ص۲۸۲.
- ↑ ابن ابی شیبه، ج۱، ص۲۰۶؛ بخاری، ج۱، ص۱۶۴؛ ابن ابی عاصم، ج۲، ص۲۱۴.
- ↑ عجلی، ج۱، ص۲۷۰.
- ↑ حسینیان مقدم، حسین، مقاله «امیة بن خویلد ضمری کنانی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۲۸-۱۲۹.