محمد عبده (پدیدآورنده): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ref>[[دانشنامه نهج البلاغه' به 'ref>دین‌پرور، سید حسین، [[دانشنامه نهج البلاغه'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{خرد}} {{امامت}} ==مقدمه== *شیخ محمد عبده از رهبران دینی و منادی وحدت، ...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'ref>[[دانشنامه نهج البلاغه' به 'ref>دین‌پرور، سید حسین، [[دانشنامه نهج البلاغه')
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
{{جعبه اطلاعات پدیدآورنده
{{امامت}}
| تصویر = 9030760879.jpg
| اندازه تصویر  = 200px
| نام = محمد عبده
|زادروز = 1266 ق،
| زادگاه = قاهر (مصر)
| تاریخ درگذشت = ۱۳۲۳ ق
| آرامگاه = مصر
| محل زندگی = قاهره (مصر)
| ملیت = اهل [[قاهره]]
| تابعیت = مصر
| زبان = عربی
| تحصیلات =
| حوزه علمیه =
| دانشگاه =
| پیشه =
| سال‌های فعالیت =
| نهاد وابسته =
| نماینده =
| نقش‌های برجسته =
| شهر خانگی =
| لقب =
| حزب =
| جنبش =
| دین = [[اسلام]]
| مذهب = [[اهل سنت]]
| منصب = [[محقق]]، [[فقیه]]، [[حقوقدان]]
| مکتب =
| استادان = [[حسن الطویل]]<br/>[[سید جمال الدین اسدآبادی]]
|شاگردان =
| آثار = ''«الاسلام الرد علی منتقدیه»''<br/>''«اصلاح المحاکم الشرعیه»''<br/>''«تفسیر المنار»''<br/>''«رساله التوحید»''<br/>''«الاسلام و النصرانیة بین العلم والمدنیة»''<br/>''«[[شرح نهج البلاغه (کتاب)|شرح نهج البلاغه]]»''
| جوایز =
| وبگاه =
}}


==مقدمه==
* '''شیخ محمد عبده''' از [[رهبران]] [[دینی]] و منادی [[وحدت]]، [[اصلاح]] و بازگشت به [[قرآن کریم]]، در [[کشور]] [[مصر]]، قریه شنْسرا، دیده به [[جهان]] گشود. [[خواندن و نوشتن]] را نزد [[پدر]] آموخت و در سن سیزده‌سالگی موفق به حفظ [[قرآن کریم]] شد. سپس برای [[فراگیری علوم]] [[اسلامی]] به "جامع احمدی" در [[شهر]] طنطلا رفت.
*[[شیخ محمد عبده]] از [[رهبران]] [[دینی]] و منادی [[وحدت]]، [[اصلاح]] و بازگشت به [[قرآن کریم]]، در [[کشور]] [[مصر]]، قریه شنْسرا، دیده به [[جهان]] گشود. [[خواندن و نوشتن]] را نزد [[پدر]] آموخت و در سن سیزده‌سالگی موفق به حفظ [[قرآن کریم]] شد. سپس برای [[فراگیری علوم]] [[اسلامی]] به "جامع احمدی" در [[شهر]] طنطلا رفت.
* [[شیخ محمد عبده]] در [[محرم]] سال ۱۲۸۷ هجری با [[مصلح بزرگ]] [[جهان اسلام]]، [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، آشنا و شیفته او شد. سید جمال او را با [[علوم]] روز [[دنیا]]، آثار [[علمی]] اروپا، ریاضیات و [[فلسفه]] آشنا کرد و افقی وسیع‌تر از فراروی او گشود. [[شیخ محمد عبده]] از [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] به‌عنوان پیر، مرشد و مراد خویش یاد می‌کند. آن دو گرچه در [[فکر]] [[نجات]] [[ملت‌ها]] از جنگال [[استعمار]] بودند، ولی روش آنان با هم تفاوت داشت. [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] به [[اقدام]] انقلابی [[اعتقاد]] داشت و [[عبده]] در این کار قائل به تدریج بود.
*[[شیخ محمد عبده]] در [[محرم]] سال ۱۲۸۷ هجری با [[مصلح بزرگ]] [[جهان اسلام]]، [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، آشنا و شیفته او شد. سید جمال او را با [[علوم]] روز [[دنیا]]، آثار [[علمی]] اروپا، ریاضیات و [[فلسفه]] آشنا کرد و افقی وسیع‌تر از فراروی او گشود. [[شیخ محمد عبده]] از [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] به‌عنوان پیر، مرشد و مراد خویش یاد می‌کند. آن دو گرچه در [[فکر]] [[نجات]] [[ملت‌ها]] از جنگال [[استعمار]] بودند، ولی روش آنان با هم تفاوت داشت. [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] به [[اقدام]] انقلابی [[اعتقاد]] داشت و [[عبده]] در این کار قائل به تدریج بود.
* [[شیخ محمد عبده]] در ادامه فعالیت‌های خود، تحت تأثیر [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، به انتشار مقالات و [[نثر]] روزنامه‌نگاری روی آورد. او پس از پایان تحصیلات از [[دانشگاه الازهر]]، به [[تعلیم]] [[علوم دینی]] مشغول شد و در کنار [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] به تأسیس الحزب الوطنی [[همت]] گماشتند و [[شیخ محمد عبده]] نفر دوم حزب شد. [[مبارزات]] و روشنگری‌های آنان در [[مصر]] سرانجام به تبعید [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] و حبس سه ساله [[عبده]] (۱۲۹۹ ق) و سپس تبعید وی از [[مصر]] انجامید.
*[[شیخ محمد عبده]] در ادامه فعالیت‌های خود، تحت تأثیر [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، به انتشار مقالات و [[نثر]] روزنامه‌نگاری روی آورد. او پس از پایان تحصیلات از [[دانشگاه الازهر]]، به [[تعلیم]] [[علوم دینی]] مشغول شد و در کنار [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] به تأسیس الحزب الوطنی [[همت]] گماشتند و [[شیخ محمد عبده]] نفر دوم حزب شد.[[مبارزات]] و روشنگری‌های آنان در [[مصر]] سرانجام به تبعید [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] و حبس سه ساله [[عبده]] (۱۲۹۹ ق) و سپس تبعید وی از [[مصر]] انجامید.
* [[شیخ محمد عبده]] در این هنگام به بیروت سفر کرد و سپس به پیشنهاد [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، راهی پاریس شد و در آن‌جا با هم دست به انتشار [[مجله العروة الوثقی]] زدند. مجله العروة الوثقی تأثیری عمیق بر [[مسلمانان]] گذاشت و سرانجام پس از هشت ماه انتشار، محکوم به تعطیلی شد. در این هنگام [[عبده]] به بیروت بازگشت و به [[تدریس]] اشتغال یافت. چندی بعد (۱۳۰۶ ق) به شرط عدم دخالت در [[امور سیاسی]] مجوز بازگشت به [[مصر]] را دریافت کرد و به قاهره بازگشت. او از آن پس به شغل [[قضا]] اشتغال ورزید و پس از چندی مستشار [[محکمه]] استیناف و سپس مفتی اعظم [[مصر]] شد و تا پایان [[عمر]] بر این سمت خویش باقی ماند.
*[[شیخ محمد عبده]] در این هنگام به بیروت سفر کرد و سپس به پیشنهاد [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، راهی پاریس شد و در آن‌جا با هم دست به انتشار [[مجله العروة الوثقی]] زدند. مجله العروة الوثقی تأثیری عمیق بر [[مسلمانان]] گذاشت و سرانجام پس از هشت ماه انتشار، محکوم به تعطیلی شد. در این هنگام [[عبده]] به بیروت بازگشت و به [[تدریس]] اشتغال یافت. چندی بعد (۱۳۰۶ ق) به شرط عدم دخالت در [[امور سیاسی]] مجوز بازگشت به [[مصر]] را دریافت کرد و به قاهره بازگشت. او از آن پس به شغل [[قضا]] اشتغال ورزید و پس از چندی مستشار [[محکمه]] استیناف و سپس مفتی اعظم [[مصر]] شد و تا پایان [[عمر]] بر این سمت خویش باقی ماند.
* [[عبده]] در [[دانشگاه الازهر]] درس [[تفسیر]] می‌گفت و بعدها درس‌های او با عنوان [[تفسیر المنار]] منتشر شد. از جمله آثار او می‌توان به شرح [[مقامات]] [[بدیع الزمان همدانی]]، [[تفسیر]] [[سوره عصر]]، [[رساله توحید]]، رساله واردات و... اشاره کرد.
*[[عبده]] در [[دانشگاه الازهر]] درس [[تفسیر]] می‌گفت و بعدها درس‌های او با عنوان [[تفسیر المنار]] منتشر شد. از جمله آثار او می‌توان به شرح [[مقامات]] [[بدیع الزمان همدانی]]، [[تفسیر]] [[سوره عصر]]، [[رساله توحید]]، رساله واردات و... اشاره کرد.
* مهم‌ترین اثر [[شیخ]] [[عبده]]، شرح مختصر و تصحیح [[نهج البلاغه]] است. او نخستین [[مصحح نهج البلاغه]] در [[تاریخ اسلام]] به‌شمار می‌رود. او در [[مقدمه]] نسخه تصحیح شده‌اش بر [[نهج البلاغه]] می‌نویسد: هنگام مطالعه [[نهج البلاغه]]... هر وقت از مطالعه قسمتی به قسمت دیگر می‌پرداختم، تغییر موضوع را احساس می‌کردم. گاه خود را در برابر عالمی بزرگ از معانی بلند و موضوعات عالی می‌دیدم که با جلوه‌های عبارات آراسته، به [[نفوس]] [[پاک]] و روشن روی آورده است... گاه مشاهده می‌کردم که [[عقلی]] [[نورانی]] که شباهتی به مخلوقات نداشت از این مرکب [[الهی]] جدا می‌شود و خود را با [[روح]] [[انسان]] پیوند می‌دهد، سپس او را از پرده‌های طبیعت جدا می‌سازد و به‌سوی [[ملکوت]] اعلی بالا می‌برد. بسیار اتفاق می‌افتاد که می‌دیدم حکیمی بزرگ زمام‌داران را مخاطب خویش قرار می‌دهد و با صدایی رسا کارهای [[شایسته]] و نیک را به یاد آنان می‌آورد.<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 543-544.</ref>.
*مهم‌ترین اثر [[شیخ]] [[عبده]]، شرح مختصر و تصحیح [[نهج البلاغه]] است. او نخستین [[مصحح نهج البلاغه]] در [[تاریخ اسلام]] به‌شمار می‌رود. او در [[مقدمه]] نسخه تصحیح شده‌اش بر [[نهج البلاغه]] می‌نویسد: هنگام مطالعه [[نهج البلاغه]]... هر وقت از مطالعه قسمتی به قسمت دیگر می‌پرداختم، تغییر موضوع را احساس می‌کردم. گاه خود را در برابر عالمی بزرگ از معانی بلند و موضوعات عالی می‌دیدم که با جلوه‌های عبارات آراسته، به [[نفوس]] [[پاک]] و روشن روی آورده است... گاه مشاهده می‌کردم که [[عقلی]] [[نورانی]] که شباهتی به مخلوقات نداشت از این مرکب [[الهی]] جدا می‌شود و خود را با [[روح]] [[انسان]] پیوند می‌دهد، سپس او را از پرده‌های طبیعت جدا می‌سازد و به‌سوی [[ملکوت]] اعلی بالا می‌برد. بسیار اتفاق می‌افتاد که می‌دیدم حکیمی بزرگ زمام‌داران را مخاطب خویش قرار می‌دهد و با صدایی رسا کارهای [[شایسته]] و نیک را به یاد آنان می‌آورد.<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 543-544.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
== استادان ==
او تحصیلات دینی خود را نزد اساتیدی همچون: [[حسن الطویل]]، [[سید جمال الدین اسدآبادی]] پیگیری کرد.
 
== کتاب‌های منتشر شده ==
# الاسلام الرد علی منتقدیه
# اصلاح المحاکم الشرعیه
# تفسیر المنار
# رساله التوحید
# الاسلام و النصرانیة بین العلم والمدنیة
# [[شرح نهج البلاغه (کتاب)|شرح نهج البلاغه]]


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[:رده:آثار محمد عبده|همه آثار معرفی‌شده محمد عبده]]
{{پایان مدخل‌ وابسته}}


==منابع==
== پانویس ==
* [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]؛
{{پانویس}}
 
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:پدیدآورندگان امامت و ولایت]]
[[رده:امام علی]]
[[رده:پدیدآورندگان کتاب در امامت و ولایت]]
[[رده:محمد عبده]]
[[رده:مدخل نهج البلاغه]]
[[رده:اعلام]]
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش